روزنامه جوان
1402/05/01
همه مقصران اصلی گرمایش زمین
امسال یکی از گرم‌ترین سال‌هایی است که نه فقط ما بلکه حتی کره زمین به خودش دیده‌است! طبق گزارش وال استریت ژورنال، هواشناسان می‌گویند که ماه گذشته گرم‌ترین ماه در تاریخ بوده‌است و در صورت تداوم دمای ثبت‌شده در جولای (تیر) که مشاغل را تحت فشار قرار داده و شبکه‌های برق را تهدید می‌کند، سال ۲۰۲۳ می‌تواند گرم‌ترین سال باشد. آنطور که گاوین اشمیت، اقلیم‌شناس ارشد ناسا یکی از اعضای کمیته مشترک تحقیقاتی متشکل از اتحادیه اروپا، ناسا و دانشگاه مین امریکا می‌گوید: «ژوئیه ۲۰۲۳ احتمالاً گرم‌ترین ماه جهان در صدها اگر نه در هزاران سال است و رکورد گرمای کره زمین نه در صدها، بلکه حتی در هزاران سال اخیر در ماه جاری شکسته میشود.» فارغ از آسیب‌هایی که این گرمای کم‌سابقه برای انسان‌ها پیش آورده و موجب آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع در نقاط مختلف جهان شده، یک علامت سؤال بزرگ در رابطه با چرایی این ماجرا وجود دارد؛ چرایی که پاسخش به گاز‌های گلخانه‌ای و به طور ویژه‌تر دی‌اکسید کربن باز می‌گردد. بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این گاز و در واقع اصلی‌ترین مقصران گرمایش زمین، اما پنج کشور جهان هستند که البته گردش اقتصاد جهانی را هم در دست دارند؛ چین، امریکا، هند، روسیه و ژاپن پنج کشوری هستند که با رکوردداری در تولید دی‌اکسید کربن در افزایش دمای زمین نقشی تعیین‌کننده دارند. مطالعات نشان می‌دهد افزایش دمای زمین ارتباط مستقیم با گاز‌های گلخانه‌ای دارد. با افزایش این گازها شاهد افزایش دمای کره زمین هستیم. گاز‌های گلخانه‌ای در جو زمین به انعکاس نور و حرارت اجازه خروج از جو را نداده و باعث گرم‌شدن کره زمین میشود. دی‌اکسید کربن یک گاز گلخانه‌ای به شمار می‌رود که به جذب و انتشار گرما در جو زمین کمک می‌کند. بدون این گاز، دمای سیاره زمین بسیار کاهش پیدا می‌کند. در مقابل افزایش بیش از اندازه غلظت CO۲ در اتمسفر، باعث افزایش میانگین دمای جهانی شده و آب و هوای زمین را مختل می‌کند. غلظت بیش از حد می‌تواند تنظیم طبیعی دما در جو را مختل کند و منجر به گرم‌شدن کره زمین شود. افزایش تولید دی اکسید کربن با صنعتی‌شدن قبل از گسترش فعالیت‌های صنعتی، این مقدار چیزی حدود ۲۷۰ ppm بود. به بیانی دیگر، سطح دی‌اکسید کربن موجود در اتمسفر زمین از زمان شروع انقلاب صنعتی تاکنون، حدود ۴۰ درصد افزایش یافته‌است. این رویداد در نهایت منجر به افزایش دمای زمین میشود که در ادامه در مورد آن بیشتر صحبت خواهیم کرد. غلظت CO۲ به ویژه در نتیجه انقلاب صنعتی و رشد تصاعدی در فعالیت‌های تولیدی در سراسر جهان افزایش یافته است. جنگل‌زدایی، کشاورزی و استفاده از سوخت‌های فسیلی منابع اصلی CO۲ هستند. سردمداران تولید گاز‌های گلخانه‌ای بر اساس جدیدترین داده‌های اطلس جهانی کربن، پنج کشور برتر که در مجموع بیشترین CO۲ را از زمان انقلاب صنعتی تولید کرده‌اند، ایالات متحده، چین، روسیه، آلمان و بریتانیا هستند. دی‌اکسید کربن (CO۲)، به یک نگرانی بزرگ تبدیل شده، زیرا باعث تغییرات آب و هوایی در سطح زمین شده‌است. پنج کشور برتر تولیدکننده CO۲ در سال ۲۰۲۰ چین، ایالات‌متحده، هند، روسیه و ژاپن بودند. چین با تولید ۱۰هزارو۶۶۸ میلیون تن بزرگ‌ترین تولیدکننده گاز دی‌اکسید‌کربن جهان در سال ۲۰۲۰ است. منبع اصلی انتشار CO۲ در چین سوخت‌های فسیلی است، به ویژه سوزاندن زغال‌سنگ. حدود ۵۵ درصد از کل انرژی تولید شده توسط چین در سال ۲۰۲۱ به تنهایی از زغال‌سنگ تأمین شده‌است و از آنجایی که زغال‌سنگ سرشار از کربن است، سوزاندن آن در نیروگاه‌ها و دیگ‌های بخار چین، مقادیر زیادی CO۲ را در جو آزاد می‌کند، مورد دیگر استفاده از وسایل نقلیه موتوری در انتشار گاز‌های گلخانه‌ای زیاد CO۲ نقش دارد. ماجرای خروج دومین تولیدکننده دی‌اکسید کربن از معاهده پاریس امریکا با مجموع ۴هزارو۳۱۷ تن دی اکسید کربن در سال ۲۰۲۰ دومین تولیدکننده بزرگ دی‌اکسید کربن است. بزرگ‌ترین منابع انتشار CO۲ در امریکا از حمل و نقل، تولید برق و صنعت در سال ۲۰۲۰ بود. اگرچه دولت ایالات‌متحده تلاش‌های برای کاهش وابستگی به زغال‌سنگ جهت تولید برق انجام داد، اما این کشور به یک تولیدکننده عمده نفت خام تبدیل شده‌است. همچنین، اقتصاد امریکا به شدت به بخش حمل و نقل وابسته است که نفت را برای کامیون‌ها، کشتی‌ها، قطار‌ها و هواپیما‌ها می‌سوزاند. مصرف‌کنندگان ایالات‌متحده به ویژه به خودرو‌های شخصی خود به عنوان وسیله اصلی حمل و نقل خود وابسته هستند و این نیز به ردپای CO۲ از طریق بنزین و دیزل کمک می‌کند. یکی دیگر از عوامل مهم انتشار CO۲ در ایالات متحده، صنعت است که سوخت‌های فسیلی را برای انرژی می‌سوزاند. همچنین، بخش شیمیایی ایالات‌متحده از واکنش‌های شیمیایی مختلف لازم برای تولید کالا از مواد خام استفاده می‌کند که در این فرآیند، CO۲ منتشر می‌کند. امریکا همچنین نخستین کشوری است که از معاهده پاریس خارج شد. توافق اقلیمی پاریس یکی از ۱۷ بند سند توسعه پایدار ۲۰۳۰ سازمان ملل است. هدف بلندمدت توافق پاریس این است که دمای کره زمین تا پایان قرن به جای دو درجه به ۵ /۱ درجه سانتیگراد افزایش یابد، هر چند اغراض سیاسی آشکاری در ورای این معاهده قرار دارد و کاهش تولید گاز‌های گلخانه‌ای و کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی به عنوان اصلی‌ترین منبع تولید این گازها، برای کشور‌هایی که عضو این معاهده می‌شوند، تعهدات سنگینی را به بار می‌آورد. بر همین اساس هم امریکا نخستین کشوری بود که از این معاهده خارج شد. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا هنگام خروجش از این معاهده گفت: «ما با محیط‌زیست رفتار دوستانه خواهیم داشت، اما ما تجارت و بیزینس‌مان را از کار نمی‌اندازیم.» این در حالی است که امریکا دومین کشور تولیدکننده گاز‌های گلخانه‌ای در جهان است. دیگر رتبه‌داران هند با تولید ۲۴۴۲ میلیون تن مجموع انتشار دی‌اکسید کربن در سال ۲۰۲۰، سومین تولیدکننده گاز CO۲ است. زغال‌سنگ منبع اصلی انرژی برای هند است که حدود ۴۵ درصد انرژی، نفت و سایر مشتقات آن حدود ۲۶ درصد وگاز طبیعی تنها ۶درصد از انرژی مصرفی هند را تشکیل می‌دهند. روسیه با انتشار هزارو۵۷۷ میلیون تن در سال ۲۰۲۰، چهارمین شرکت‌کننده بزرگ در انتشار CO۲ در جهان است. روسیه یکی از بزرگ‌ترین ذخایر گاز طبیعی در جهان را دارد و گاز طبیعی منبع اولیه انرژی و تولید برق در این کشور است. زغال‌سنگ که به طور گسترده در صنایع شیمیایی و سایر مواد اولیه و برای تولید برق در روسیه استفاده میشود، همچنین سهم عمده‌ای در انتشار CO۲ روسیه دارد. روسیه همچنین تأمین‌کننده بزرگ گاز طبیعی برای سایر کشورها، در درجه اول در اروپا است. ژاپن با هزارو۵۷۷ میلیون تن در سال ۲۰۲۰، پنجمین تولیدکننده بزرگ انتشار CO۲ است. ترکیب سوخت انرژی ژاپن پس از حادثه هسته‌ای ۲۰۱۱ در فوکوشیما تغییر کرد. نفت بزرگ‌ترین منبع انرژی در ژاپن است که سهم کل آن از مصرف انرژی در سال ۲۰۱۹، ۴۰ درصد بوده‌است. زغال‌سنگ هنوز سهم زیادی از مصرف انرژی در ژاپن را تشکیل می‌دهدرقمی حدود ۲۶ درصد. اختلاف نظر درباره عوامل گرمایش زمین البته در کنار تفکر مسلط و رسانه‌ای شده‌ای که عامل اصلی گرمای زمین را گاز‌های گلخانه‌ای می‌داند، برخی از دانشمندان معتقدند که افزایش گاز‌های گلخانه‌ای عامل اصلی این افزایش دما نیست، بلکه افزایش انرژی تابیده شده از خورشید عامل اصلی است. به‌عنوان نمونه می‌توان به پژوهش‌های انجام‌شده از سوی دانشمندان امریکایی اشاره کرد. مطالعات انجام‌شده در دانشگاه اوهایو و دانشگاه واشنگتن نشان می‌دهد که فقط ۴ درصد از گاز‌های گلخانه‌ای را کربن دی‌اکسید (CO۲) تشکیل می‌دهد و ۹۵درصد دیگر این گازها بخارآب است. از طرف دیگر و مطابق یکی از نظرات مطرح شده از ۴ درصد دی‌اکسید کربن موجود در جو زمین، تنها ۲/۰ درصد آن توسط انسان تولیدشده است و ۸/۹۹ درصد آن را خود طبیعت تولید کرده‌است. طبق چنین نظری، باید گفت که هنوز اجماع علمی متقنی بر سر افزایش دمای کره زمین به جهت فعالیت‌های انسانی وجود ندارد، چراکه نظرات متعددی در این حوزه به ثبت رسیده‌است.
سایر اخبار این روزنامه
ما فرق کرده‌ایم یا امریکا آقای صالحی؟!
آرایش جنگی غرب مقابل اسلام
رئیس جنجالی جبهه اصلاحات صلاحیت هم ندارد
بهزاد نبوی: اصلاح‌طلبان نامزد داشتند، اما پای صندوق نرفتند!
همه مقصران اصلی گرمایش زمین
خردمندی و خیرخواهی دو ویژگی حاج‌شیخ حسن صانعی بود
پای «پای مرغ» به سبد صادراتی باز میشود
تغییر چهره اردوغان پس از انتخابات
مردم اندر حسرت سرویس بهداشتی عمومی خوب!
جنایت صهیونیست‌ها در «اعدام میدانی» جوان فلسطینی با دست‌کم ۴۰ گلوله
خیمه حسین (ع) برافراشته‌تر شد
۳۰ تیر و تجربه‌ای که پاس داشته نشد
«پهپاد»های کشاورزی وارد مزارع می‌شوند
