قصه زوار افغانستانی از چذابه تا کربلا

  [مریم رضاخواه] هیاهوی زائران افغانستانی در مرز چذابه بیداد می‌کند. وقتی اعلام شد که می‌توانند از مرز  برای زیارت اربعین گذر کنند، راهی سفر کربلا شدند.
کوله‌بار سفر بستند و چشم به جاده دوختند برای شرکت در راهپیمایی اربعین. همه آمده‌اند که بروند. می‌خواهند در اربعین مهمان کربلا باشند. کسی قصد پا پَس کشیدن ندارد؛ برای پیاده‌روی اربعین ثانیه‌شماری می‌کنند. مرز چذابه مملو از سیل مشتاقان حسینی شد. مردان پاپوش و تن‌پوش هراتی یا کابلی به تن دارند و زنان با چادرهای سیاه‌رنگ به صف شده‌اند تا از گذرگاه مرزی عبور کنند. روز جمعه تعداد زائران افغانستانی به ۴۰هزار  نفر رسید.
۴۰هزار زائری که با اعلام سازمان ملی مهاجرت برای دریافت سند مسافرتی زیارت اربعین به دهلاویه در استان خوزستان مراجعه کردند. تا سه روز پیش اجازه تردد به خاک عراق برای اتباع افغانستانی با مشکلاتی همراه بود. اما همزمان با تسهیل عبور اتباع خارجی، مرز چذابه تنها مرز زمینی و قانونی خروج اتباع افغانستانی، مملو از زوار خارجی شد. اتباع بدون گذرنامه قصد عبور از گذرگاه چذابه را داشتند، اما سند معتبر رمز عبور به خاک عراق بود. اتباع افغانستانی‌ ساکن ایران به دلیل نداشتن اسناد معتبر برای گذر از مرز اربعینی به دهلاویه منتقل شدند‌. هرم گرما و سیل جمعیت در دهلاویه سایه انداخته بود. در این بین ۸۶۵ زائر افغانستانی دچار گرمازدگی شدند. امدادرسانی‌ها آغاز شد. نیروهای امدادی در تیم‌های مختلف به زائران خدمت‌رسانی می‌کردند.

 تیم‌های امدادگر با تمام قوا حاضر شدند
وحید شعبانی، مدیرعامل هلال‌احمر خوزستان، در گفت‌وگو با «شهروند» جزئیات این حادثه را تشریح کرد: «با توجه به روابط دیپلماتیک که بین ایران، افغانستان و عراق وجود دارد، کشور عراق اعلام آمادگی کرد اتباع افغانستانی که در ایران چه به‌صورت رسمی و چه غیررسمی مقیم هستند، می‌توانند از ویزای سفر استفاده و در راهپیمایی اربعین شرکت کنند. در کل کشور این خبر پخش شد و  اتباع به‌صورت شبکه‌ای متوجه شدند، می‌توانند از مرز چذابه برای زیارت اربعین عبور کنند. یادمان شهید چمران، دهلاویه محلی بود که استانداری خوزستان مشخص کرد تا زوار به این منطقه منتقل شوند. در مجاورت این یادمان، پایگاه شهری امدادونجات قرار دارد.»

با اعلام سازمان مهاجرت ملی، جمعیت زیادی از زوار افغانستانی به سمت مرز حرکت کردند



روز نخست ۱۰هزار نفر وارد مرز شدند. روز دوم آمار زوار اتباع خارجی به ۲۰هزار نفر رسید. افزایش جمعیت اما از سوی استانداری و جمعیت هلال‌احمر مدیریت شد. «با افزایش جمعیت در استانداری ستاد ویژه تشکیل شد. با تقسیم وظایف، جمعیت هلال‌احمر خوزستان ۱۲تیم مستقر در قرارگاه را به همراه پنج آمبولانس به دهلاویه اعزام کرد. از آنجا که زوار زیادی به مرز آمده بودند، تیم‌های امدادگر با توجه به حس نوعدوستی و بشردوستی در هر بخشی که نیاز به کمک‌رسانی بود، حاضر شدند و با تمام قوا کمک کردند. نظم و انضباط به صف‌های زوار افغانستانی از دیگر اقدامات تیم‌های هلال‌احمر بود.»

گرمای هوا بیشترین علت مراجعه زوار افغانستانی به پایگاه هلال‌احمر
امدادگران در واقع علاوه‌بر امدادونجات و بهداشت و درمان،  به اسکان اضطراری زوار افغانستانی و توزیع غذا، پخش آب و نظم و انضباط کمک کردند. اما در روز سوم که جمعه بود، زائران زیادی وارد مرز و دهلاویه  شدند. «با ورود سیل جمعیت زوار به سمت مرز، به تیم‌های امدادی شهرستان‌های دیگر که درگیر اربعین نبودند، فراخوان دادیم و به تعداد نیروها و امدادگران دهلاویه و چذابه اضافه کردیم. بر اساس آمار تا ساعت ۶ غروب جمعه تعداد ۴۰هزار روادید صادر شد که آمار بالای تردد زائران افغانستانی را نشان می‌دهد. با توجه به حجم زیاد زوار و اینکه از نوزاد ۶ ماهه تا پیرمرد ۸۰ ساله در جمعیت زوار حضور داشتند و گرمای هوا، پیش‌بینی می‌شد که زائران با مشکلاتی مواجه خواهند شد. تا غروب جمعه ۸۶۵ زائر به پایگاه امدادونجات هلال‌احمر مراجعه کردند.
پایگاه جمعیت هلال‌احمر در دهلاویه هم کاملا تجهیز شد و در بخش درمان خدمت‌رسانی کردیم. ماموران اورژانس حاضر شدند و هلال‌احمر هم به عنوان پشتیبان نقش درمانی برای زوار را داشت.
 
نظم و انضباط برای تردد زوار افغانستانی‌ برقرار شده است
احمد یکی از زوار افغانستانی است که با خانواده‌اش به سمت مرز حرکت کرده تا اربعین به سرزمین کربلا برسد.
۳۶ سال دارد و وقتی از خانواده همسرش شنید می‌تواند بدون گذرنامه از مرز عبور کند، با همسر و چهار بچه‌اش روانه جاده‌های اربعین شد. تن پویه سفید به قامت دارد. همسرش اما چادر عربی به سر کرده و سه پسرش  با سربندهای یا حسین  برای اخذ روادید سفر اربعین به صف شده‌اند. دخترش ۶ ماهی است که به دنیا آمده، لباس گل‌دار سورمه‌ای رنگی به تن دارد، با موهای خرمایی. طاقت گرما را ندارد. مدام گریه می‌کند.
احمد  فارسی را کامل می‌داند، بدون لهجه به «شهروند» می‌گوید: «دو سالی است که در ایران با خانواده‌ام زندگی می‌کنم. چند سالی تنها در ایران بودم. گهگاهی به افغانستان می‌رفتم و بازمی‌گشتم، اما دو سال پیش تصمیم گرفتم با خانواده‌ام مهاجرت کنم. اولین‌بار است که می‌خواهیم به کربلا برویم‌. وقتی شنیدم می‌توانیم با برگه سرشماری به عراق برویم، باروبندیل را جمع کردیم و از زاهدان به استان خوزستان آمدیم. باید به شهرستان دهلاویه، یادمان شهید چمران می‌رفتیم. جمعیت زیادی آمده بودند. خیلی از دوستان و اقوام‌مان را هم اینجا دیدیم. گرما زیاد بود، با وجود امدادرسانی‌ها خیلی‌ها تاب نیاوردند و مجبور شدند درمان کنند. من و خانواده‌ام مشکلی نداشتیم، اما یکی از دوستانم دچار گرمازدگی شده بود که خیلی زود حالش خوب شد. حالا صف‌ها را منظم کرده‌اند و جمعیت با نظم و انضباط و گرفتن سند مسافرتی از مرز عبور می‌کند. می‌خواهیم یک هفته در نجف و کربلا بمانیم و دوباره به ایران بازگردیم.»