روزنامه شهروند
1402/12/26
کمک ۸۶۵میلیارد تومانی خیران و مردم به هلال‌احمر
[مرضیه موسوی] از پاییز 1401 تا پاییز 1402، سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر از طریق اعلام شماره حساب در مواقع عادی یا اضطراری و همزمان با آن جلب حمایت مالی هلدینگ‌های اقتصادی بزرگ در بخش خصوصی، مجموعا 865میلیارد و 420میلیون تومان پول یا کالا جمع‌آوری و میان نیازمندان توزیع کرد. 865میلیارد تومان تنها یک عدد نیست، بلکه شاخصی است برای سنجش میزان اعتماد مردم به هلال‌احمر. اما چگونه می‌توان این دستاورد را افزایش داد؟ سازوکار جمع‌آوری کمک‌ها چه نقاط ضعفی دارد؟ آیا شکل ارائه گزارش عملکرد حمایتی سازمان به خیران مشارکت‌کننده با هلال‌احمر مناسب است؟ کمک‌های بلاعوض دارویی و درمانی هلال‌احمر چگونه توزیع می‌شود؟ بسته‌های معیشتی توزیع‌شده در مناطق کم‌برخوردار شهری و روستایی چقدر در سبد غذایی خانوده‌های مستضعف تاثیر داشته است؟
برای شنیدن پاسخ‌هایی پیرامون این سوالات با دکتر «اهورا احمدی»، معاون حمایتی سازمان داوطلبان، گفت‌وگو کردیم. گفت‌وگویی گرچه مختصر که سعی کرده بر همه بخش‌های این معاونت نور بتاباند و تصویری کلی از آنها را برای خوانندگان نمایان کند. معاونتی که احمدی حد و مرز آن را اینگونه ترسیم می‌کند: «یکی از اداره‌های ما کار مشارکت‌های مردمی را انجام می‌دهد، یعنی وظیفه‌اش این است که ابزارهای لازم را برای اینکه مردم بتوانند در دوره بحران و غیربحران، در پروژه‌های هلال‌احمر مشارکت کنند، فراهم کند و در کنار روابط عمومی بتواند در حوزه تبلیغات اقدام کند. اداره دیگری داریم که عملکرد آن منابع داوطلبی است، یعنی هم در حوزه جلب مشارکت مالی افراد خاص برنامه‌ریزی می‌کند که چطور می‌توانیم یک گزارش درست به آنها بدهیم و هم این افراد ویژه را که خیر می‌نامیم، ترغیب کنیم که مشارکت بیشتری با هلال‌احمر داشته باشند.» اولین بخش از گفت‌وگوی «شهروند» با معاون حمایتی سازمان داوطلبان پیش‌روی شماست.
پیش از آنکه بپرسم کمک‌های جمع‌آوری‌شده از مردم خرج چه مصارفی می‌شود، قدری از سازوکار جمع‌آوری این کمک‌ها بگویید و احیانا مشکلات یا موانعی که بر سر این راه قرار دارد؟
از آنجا که هلال‌احمر هم در مواقع اضطراری به سانحه‌دیدگان از بلایای طبیعی و انسانی کمک می‌کند و هم در مواقع عادی کمک‌های مستمری به محرومان جامعه دارد، در مواقع اضطراری و همچنین هنگام اعلام طرح‌های حمایتی در طول سال، شماره‌حساب‌هایی در فراخوان‌های مختلف اعلام می‌شود. مثلا در یک‌سال گذشته هم برای مردم زلزله‌زده خوی فراخوان دادیم و هم طرح هلال رحمت برای تامین بسته‌های معیشتی برای توزیع در مناطق محروم سراسر کشور انجام شد.
متاسفانه یکی از مشکلاتی که در زمینه جمع‌آوری کمک‌های مردمی ایجادشده نوعی محدودیت اعلام شماره حساب است. بنا بر سیاست‌های دولت، حساب‌های جمعیت مسدود شد و این مسئله باعث شد اختیار ما در جذب مشارکت‌های مردمی کاهش پیدا کند، یعنی قبلا می‌گفتیم حساب 99999 برای همه بانک‌ها آماده دریافت کمک‌های مردمی به هلال‌احمر است، اما در حال حاضر این شماره حساب فقط در بانک ملی و بانک مرکزی فعال است.
ما وقتی می‌خواهیم از مردم پول جذب کنیم، باید ابزارها تسهیل‌شده باشد، نه اینکه کار را برای مردم سخت‌تر کنیم. اگر فردی مثلا در بانک آینده حساب دارد و برای او استفاده از ابزارهای واریز و پرداخت این بانک راحت‌تر است، چرا باید او را مجبور کنیم که از طریق الگوها و ابزارهای بانک ملی به هلال‌احمر پول واریز کند و از طریق بانک خودش به صورت مستقیم نتواند این کار را انجام دهد.
از طرفی بانک‌ها هم دیگر برای ما تلاش نمی‌کنند، چون دیگر پول ما به حساب این بانک‌ها نمی‌رود. در اینجا ما بخشی از میز خدمت‌مان در بحث مشارکت‌ها را از دست داده‌ایم که خود بانک‌ها بودند.
دلیل این اعمال محدودیت از سوی دولت چه اعلام شده است؟
این موضوع به دلیل سیاست‌های دولتی بوده که در راستای شفاف‌سازی عملکردهای مالی انجام شده است. البته هرچقدر هم برای این کار عنوان خوبی بگذاریم، درنهایت می‌بینیم که ما یکی از منابع حمایتی خودمان را از دست دادیم. یکی از کارهایی که باید انجام شود، احیای این حساب‌هاست و از خزانه‌دار کل و بخش پارلمانی و حقوقی جمعیت انتظار داریم این مسئله را پیگیری کنند.
چه عامل دیگری می‌تواند دریافت کمک‌های نقدی از مردم را تسهیل کند و انگیزه افراد را در کمک‌کردن به هلال‌احمر افزایش دهد؟
باید بتوانیم ابزارهای الکترونیک را ایجاد کنیم و سامانه‌ای داشته باشیم که افراد بتوانند در آن برای پروژه‌های دلخواه خود مشارکت کنند و جمعیت بتواند پول این مشارکت‌ها را مدیریت کند.
ما الان یک ابزار پی‌اس‌پی را داریم. ابزارهای مختلفی از جمله تبلیغات را داریم و خود روابط عمومی جمعیت زحمت می‌کشد و برای ما تبلیغات انجام می‌دهد. ولی اتفاق خوبی که در آستانه وقوع است، کاری است که با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری در حال انجام آن هستیم. سامانه‌ای طراحی‌شده که هزینه آن حدود 8میلیارد تومان بوده، در این سامانه پروژه‌‌ها تعریف و نیاز افراد و خانواده‌ها در آن بارگذاری و معرفی می‌شود. شما به عنوان عامه مردم یا خیر یا بنگاه اقتصادی می‌توانید به پروفایل خود مراجعه و کمک کنید، همچنین می‌توانید روند کمک‌های انجام‌شده به آن پروژه را ببینید. ما هم وظیفه داریم قدم‌به‌قدم اجرای این پروژه تا نهایی‌شدن آن را به شما گزارش کنیم.
پس کاری را که اغلب جمعیت‌های ملی دنیا دارند انجام می‌دهند، ما هم بالاخره انجام می‌دهیم.
خیر. هیچ کدام از جمعیت‌ها این سامانه را ندارند. آنها به صورت کلی این مبالغ را اعلام می‌کنند. ساختار این طرح، به‌صورت ریز و جزئی است. مثلا برای فلان پروژه، این رقم را می‌خواهیم و تاکنون فلان رقم آن جمع شده و این تعداد از خریدهای لازم انجام شده است، یعنی فرد می‌تواند همه چیز را ببیند. هر تصویری در آنجا نیست و شما در آنجا فقط نیاز را می‌بینید و به صورت مرحله‌ای، روند اجرای آن را مشاهده می‌کنید. اسم این سامانه «سیما» است، یعنی سامانه یکپارچه مشارکت‌های اجتماعی.
بنابراین جمعیت هلال‌احمر به خیران خود متعهد است تا گزارش مصرف کمک‌های آنها را ارائه کند؟
در شرح وظایف اداری، ما بندی داریم به نام تکریم به خیران و نیکوکاران. وقتی ما خیری را جذب می‌کنیم، وظیفه داریم به نسبت کمکی که ارائه می‌کند، به او درباره هزینه‌کرد این رقم گزارش دهیم. مثلا اگر فردی با رقم میلیاردی به ما کمک می‌کند، من وظیفه دارم گزارش اختصاصی به نام این فرد و تمام مراحل هزینه‌کرد را با جزئیات ارائه کنم. اگر مقدار کمک کمتر از حد مشخصی باشد، گزارش دیگری می‌نویسیم. بر اساس این شرح وظیفه، هر وقت فردی به ما کمکی کند، وظیفه داریم توسط ابزارهای مختلف مثل اینترنت، فضای مجازی یا سامانه‌های پیامکی خودمان هزینه‌کرد آن را اعلام کنیم. ما در طرح هلال رحمت سال گذشته به‌صورت آزمایشی برای تمام افرادی که کمک کرده بودند، پیامک فرستادیم که خروجی کمک شما این تعداد بسته کمک‌معیشتی بود که در کل کشور توزیع شد. خیران و مشارکت‌کنندگان باید جایی احساس کنند که جزئی از یک کل و قطره‌ای از یک دریا هستند و اتفاق خوبی را رقم می‌زنند.
به مصرف کمک‌ها بپردازیم. شما اعلام کردید که در یک سال گذشته 27هزار بیمار نیازمند از کمک‌های بلاعوض دارویی و درمانی سازمان داوطلبان بهره‌مند شدند؟ این افراد را چگونه شناسایی کردید؟
ما چهار مرحله داریم. مرحله نخست معرفی است. افراد اغلب به ما معرفی می‌شوند و خودمان سراغ شناسایی آنها نمی‌رویم. مثلا مراکز درمانی برخی از این افراد را معرفی می‌کنند. مددجوها از هر طریقی به ما ارجاع داده شوند. گام دوم کارمان مصاحبه رودررو توسط مددکار یا افراد دوره‌دیده است. در تمام شعب هلال‌احمر برای همه مددکارها حداقل یک‌بار دوره آموزشی برگزار کردیم تا فرآیند مصاحبه رودررو و تشکیل صحیح پرونده را بیاموزند. بعد از مصاحبه، اگر تشخیص داده شد این فرد نیازمند است، مدارک درمانی به تفکیک گروه‌های خدمتی، از او گرفته می‌شود. گام سوم ارزشیابی است، یعنی بر اساس شرایط هر مددجو و شرایطی که به او تحمیل شده، یک سیستم ایجاد شده و بر اساس شاخص‌های تعریف‌شده مختلف، به یک رقم می‌رسیم که این رقم کارشناسی شده است. بعد از آن مشخصات فرد مددجو در سامانه سخا ثبت و پرونده او برای ارائه در کمیته آماده می‌شود. واحد تصمیم‌گیری مددکاران نیستند، بلکه کمیته ارزیابی و تطبیق است. در این کمیته افراد بر اساس پرونده‌هایی که ایجاد شده و منابع موجود، اولویت‌بندی می‌شوند.
روال کاری که گفتید به نظر کمی زمان‌بر است. چقدر طول می‌کشد تا فرد مددجو مورد حمایت قرار بگیرد؟
از وقتی اطلاعات تکمیل می‌شود تا پرداخت 15 روز زمان می‌برد. حالا ممکن است فردی پرونده تشکیل دهد، اما مستندات آن کامل نباشد و در این صورت تا ماه‌ها طول بکشد. اما وقتی مستندات ثبت و پرونده تکمیل شد، 15 روز دیگر پول به حساب می‌نشیند، به شرطی که در طی این مراحل، کسی این پرونده را رد نکند.
اگر پرونده‌ای در شرایط اضطراری بود و نیاز فوری داشت، آیا این زمان زیاد نیست؟ آیا این زمان همیشه همین بوده یا توانسته‌ایم در طی سال‌های گذشته آن را کاهش دهیم؟
من تلاش کردم این زمان را منظم کنم و این موضوع در آیین‌نامه هم ذکر شد و آن را به‌روز کردیم و ساختارش تغییر کرد.
یکی دیگر از خدمات حمایتی شما در گروه درمان و سلامت به امانت‌دادن تجهیزات پزشکی است. درخصوص بانک امانات تجهیزات پزشکی توضیح دهید.
یکی دیگر از زیرمجموعه‌های اداره منابع داوطلبی، بانک امانات و تجهیزات پزشکی است. اگر کسی نیاز به وسایل پزشکی داشته باشد، در شهرهای مختلف کشور می‌تواند به هلال‌احمر مراجعه کند، این وسایل را بگیرد و برای مدت مشخص به امانت ببرد، هم تامین و هم مدیریت این بانک‌ها در اختیار اداره منابع داوطلبی است، یعنی مردم ویلچر، کپسول اکسیژن، دستگاه اکسیژن‌ساز و تجهیزاتی از این قبیل را به هلال‌احمر اهدا می‌کنند و مردم دیگری آنها را به امانت می‌برند. با توجه به هزینه‌های پزشکی امروز خرید یک دستگاه اکسیژن‌ساز به‌خصوص در زمان کرونا کار بسیار سختی بود. در حالی که فرد بعد از دوران بیماری دیگر به آن نیاز نداشت، ولی پول خرید آن را پرداخت کرده بود. البته در این اداره طرح‌های دیگری هم انجام می‌شود، مثل پروژه‌هایی که در آن بسته‌های معیشتی داریم.
سازمان داوطلبان پول و امکانات را از فردی می‌گیرد و به فرد نیازمند دیگری می‌دهد. شما پرداخت مستقیم برای خدمات درمانی دارید و کمک‌های معیشتی را به افراد شناسایی‌شده در نقاط خاص به‌صورت دوره‌ای می‌رسانید. فکر نمی‌کنید این کار، کار هلال‌احمر نیست و بیشتر موضوعی است که باید از طریق نهادهایی مثل کمیته امداد انجام شود؟ دلیل ورود هلال‌احمر به این موضوع چیست؟
کمیته امداد به صورت مستمر این کار را می‌کند. هلال‌احمر در راستای کاهش آلام بشری و طرحی که به بهانه‌های مختلف در مناطق محروم اجرا می‌کند، افراد و خانواده‌های نیازمندی را شناسایی می‌کند. بنا بر آمار کشوری تعداد محرومان ما خیلی بیشتر از تعدادی است که کمیته امداد تحت پوشش دارد. این موضوع را خود کمیته امداد هم می‌داند و دارد سعی می‌کند که چتر پوششی خود را افزایش دهد. هلال‌احمر سعی می‌کند به افرادی که شناسایی کرده، به هر خانواده با ظرفیت چهار نفر، یک بسته کمک‌معیشتی بدهد. ما می‌خواهیم این حس را به مردم بدهیم که در کنارشان هستیم. ادعایی نداریم که با همین یک بسته ما، وضع این خانواده بهتر می‌شود.
ما در نذر آب تاکید داریم که روی توانمندسازی و آموزش کارآفرینی و بازارچه صنایع دستی بگذاریم و سراغ فروش محصولات دامی و روستایی برویم. درواقع محرومیت‌زدایی از طریق توانمندسازی اتفاق می‌افتد. آیا اهدای بسته معیشت، محرومیت‌زدایی محسوب می‌شود؟
ما یک بار این بسته را هدیه می‌کنیم و الزامی نیست که هر فردی با هر حرکت ما، تغییری در زندگی خود احساس کند، ولی وقتی جامعه حس می‌کند گروهی در حال کمک به گروهی نیازمند است، برای ما مفید است. حالا به قول شما گاهی این کمک بسته غذایی است و گاهی مثل زمان کرونا بسته بهداشتی است یا نوشت‌افزار. بسته‌ها مختلف هستند. برخی اوقات همان یک بسته برای یک فرد اثرگذار است؛ مثل نوشت‌افزاری که به دانش‌آموزان هدیه می‌شود و نیاز 6 ماه آنها را برطرف می‌کند. گاهی هم بسته‌ها مثل بسته‌های غذایی و معیشتی هستند و حداکثر برای نیاز یک ماهه یک خانواده کفاف می‌دهد. اما اتفاق اصلی پراکندگی مهربانی در کشور است که برای ما مهم است؛ اینکه خانواده‌ای احساس تنهایی نکند، مهم است. ما طرحی داریم به نام سهام نیکوکاری؛ کارمندان هلال‌احمر از هزار تومان به بالا در این طرح شرکت می‌کنند. ما خریدهایی که با این کار کردیم، یک بار مشکل مردم را در منطقه مراوه تپه حل کرد. تمام مایحتاج مردم این منطقه را که بهزیستی از تامین مخارج آن بازمانده بود، تهیه کردیم و خریدیم، یعنی در آن مقطع، همه توان‌خواهان تحت پوشش بهزیستی که در آن روستا بودند، وسیله مورد نیازشان فراهم شده بود. شاید کل پولی که همکاران ما در هلال‌احمر در این طرح روی هم گذاشتند، 100میلیون تومان بود، اما وقتی خیران استانی خبر این اقدام را شنیدند، حدود 300میلیون تومان مشارکت کردند و اقدام بزرگی در یکی از شهرهای کوچک کشور رخ داد. مثل غلطاندن گلوله برفی بود که وقتی به پایین تپه رسید، تبدیل به بهمن شده بود. این کاری بود که قدم اول آن را هلال‌احمر برداشت.
سایر اخبار این روزنامه
یارانه‌های مضاعف در سال ۱۴۰۳
از پریدن با لباس سفید در اقیانوس تا له کردن انار
امیدآفرینی و یاس‌آفرینی، معیار صحیح دسته‌بندی رسانه‌ها است
کمک ۸۶۵میلیارد تومانی خیران و مردم به هلال‌احمر
چالش پیرمردهای پرحاشیه آمریکا
دور تهران در 13 شب!
قدردانی رهبر معظم انقلاب از بانوی کارشناس اورژانس بابل
تا پایان ۱۴۰۳ به رشد نقدینگی ۲۳درصد می‌رسیم
ای نهال آرزو خوش زی که بار آورده ای
عالمی: تفاوت سرخابی‌ها در دربی، تعویض‌هایشان بود!
اگر کسی روزه می‌گرفت شکنجه می‌شد!
کالابرگ الکترونیک حرکت بزرگ برای کمک به اقشار ضعیف جامعه است
یارانه‌های مضاعف در سال ۱۴۰۳
