روزنامه آفتاب یزد
1396/05/30
اجل معلق استیضاح بر سر قبولیهای مشروط دولت
آفتابیزد-گروهسیاسی: برگزیدگان مرزی و قبولیهای ناپلئونی اگر نگاهی به سابقه افرادی با وضعیت مشابه خود در سالهای گذشته بیندازند، بهخوبی درمییابند که اگر چه روز گذشته توانستند از فیلتر موافقان، مخالفان و ممتنعان بیشور و شوق بهارستان عبور کنند، همچنان در محدوده خطر سر میکنند. برای وزرای مرزی، استیضاح در هوا معلق است و اگر خیلی زود شرایط را تغییر ندهند یا نمایندگان را به طریقی راضی نکنند، تاریخ انقضایشان در پاستور به دست اهالی بهارستان بسر میرسد. مطلبی که محمدجواد آذری جهرمی آن را حتی از محمود حجتی نیز بهتر درک میکند.پروسه رای اعتماد خانه ملت به وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم در شرایطی موقتا به پایان رسید که علاوه بر مشخص نبودن گزینه وزارت علوم از سوی روحانی، مجلس نیز با پرهیز از اعتماد به حبیبالله بیطرف خواستار وزیر دیگری برای وزارت نیرو شد. از سوی دیگر علیرغم آنکه قاطبه وزرای پیشنهادی با رای خوب و مطلوبی از سوی نمایندگان روبهرو شدند، دو وزیر با رای حداقلی راهی پاستور میشوند؛ محمود حجتی در وزارت جهاد کشاورزی که علیرغم ابقا شدن در این پست، نسبت به چهارسال با کاهش رای اعتماد روبهرو شد و البته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، محمدجواد آذری جهرمی که شرایطش از حجتی به مراتب ناهموارتر بهنظر میرسد. حجتی که در دور گذشته و برای ورود به دولت یازدهم با 177 رای موافق، 81 رای مخالف و 26 رای ممتنع روبهرو شد، این دوره موافقان کمتری برای خود میدید. علیرغم آنکه بهنظر میرسید حجتی کار سختی برای ابقا نداشته باشد این بار مجلس به او تنها 164 رای موافق داد و حجتی با 94 مخالف و 23 نماینده ممتنع نیز روبهرو بود. طبق برخی خبرها و شنیدهها نمایندگان فراکسیون مستقلین ولایی از اصلیترین مخالفان او بهشمار میرفتند.
جهرمی اما حکایت ویژهتری دارد. او که حواشی قابل تاملی در کنار نام خود میدید تا به اینجای کار و با در نظرگرفتن شرایط نامشخص دو وزارتخانه علوم و نیرو، ناپلئونیترین وزیر دولت دوازدهم خواهد بود. در کنار 7رای ممتنع و 120رای مخالف که رقمی قابل توجه است، جهرمی فقط 152 رای موافق کسب کرد. او تنها کمتر از 30 رای برای سقوط لازم داشت و با این شرایط مرزی و در کنار توضیحات خاصه حسن روحانی توانست جانشین محمود واعظی شود. جهرمی با آنکه نه در صحن مجلس به روشنی پاسخ نمایندگان مخالف را داد و نه هرگز مضاف بر بیانیه صادر شده از سوی یک نهاد توضیحات روشنی در خصوص پیشینه خود ارائه داد، شاید بنا بر استدلالهای روحانی موقتا از نمایندگان فرصت گرفت تا شاید بتواند عملکرد مناسبی از خود بروز دهد. روحانی در خصوص وزیر پیشنهادی خود برای وزارت ارتباطات علاوه بر ارائه توضیحاتی در خصوص لزوم اجماع میان امنیت و آزادی، همچنین تکرار پیشینه آشناییاش با جهرمی که هم نماینده وزارت اطلاعات و هم نماینده وزارت ارتباطات در شورایعالی فضای مجازی بوده است، تاکید کرد: «علت اصرار من این بود که مسائل پیچیدهای داریم. اگر مسائل امنیتی بلد نباشد گیر میافتد. اگر خودم حضور داشته باشم به آنها جواب میدهم ولی اگر من نباشم باید کسی باشد که امنیت را بلد باشد تا از آزادی مردم و شبکههای اجتماعی و اشتغال مردم در فضای مجازی حراست کند.» توضیحاتی هوشمندانه و البته قابل تامل در خصوص آنچه در کشور برای تصمیمگیری در حوزه فضای مجازی میگذرد که شاید قرار است سرمشق اصلی جهرمی در دوران وزارت و ضامن بقای او باشد.
در کابینه پیشین حسن روحانی لب مرزیها سرنوشت امیدوارکنندهای نداشتند و در میان آنها شاید تنها زنگنه بود که عاقبت بخیر شد. البته رای پایین دوره قبلی او را نمیتوان بیارتباط با حضور گسترده دلواپسان در خانه ملت دانست. با این همه دو چهره شاخصی که با رایی نسبتا پایینتر به دولت یازدهم راه یافتند هیچکدام پایان دولت را ندیدند.
رضا فرجیدانا که در پی عدم توفیق جعفر میلی منفرد برای تصدی وزارت علوم به مجلس نهم معرفی شد، تنها 159 رای برای خود کسب کرد؛ 70مخالف و 32 ممتنع برای او صفآرایی کرده بودند. رویدادی که منجر به آن شد تا کمتر از یک سال بعد فرجیدانا در فضای ابری آن روزهای بهارستان استیضاح شود. استیضاحی با 145 رای موافق. احمدآبادی و دانش آشتیانی برای نشستن بر صندلی او بیتوفیق بودند و محمد فرهادی هم که توانست مجلس را برای وزارت با خود همسو کند، کمتر از 200 رای موافق گرفت و در نهایت نیز روحانی صلاح ندانست که او در دولت دوازدهم ابقا شود.
در سوی دیگر میدان، علی اصغر فانی هم که به جای نجفی ناموفق در کسب رای اعتماد، دومین وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش دولت تدبیر و امید بود، در ازای 185رای موافق خود، با 57 رای مخالف و 24 رای ممتنع سر و کار داشت و در چنین شرایطی گام در دولت یازدهم گذاشت. با این همه فانی نیز تا نیمه راه فرجیدانا رفت و البته به سلامت بازگشت. استیضاح برای فانی اگرچه به سرانجام نرسید، اما او کمتر از یک سال مانده به پایان کار دولت وقت، با تقدیم استعفایش جای خود را به فخرالدین
دانش آشتیانی داد. دانش آشتیانی که از قضا او نیز به دولت بعدی راه نیافت.
با این همه در دوره فعلی دولت و مجلس، از میان وزرایی که بهنظر میرسید کار سختی برای کسب رای اعتماد داشته باشند، بطحایی برای آموزش و پرورش و رحمانی فضلی برای وزارت کشور تا پیش از روز گذشته توانستند به هر طریق نمایندگان را با خود همسو کنند و در نهایت به طرز عجیبی رای اعتمادی بالا کسب کنند. از میان حجتی و جهرمی، به نظر میرسد که کار برای وزیر کشاورزی سهلتر از وزیر ارتباطات باشد. هرچند جهرمی بنا بر سابقه امنیتی خود شاید بتواند با گرهگشاییهای پرسروصدا در فضای مجازی مانند رفع فیلتر از برخی شبکههای مجازی از جمله توئیتر و حفظ دیگر محیطهای مجازی به نفع مردم، همچنین گسترش خدمات ارتباطی، نظر عامه مردم و نمایندگان را به خود جلب کند و ابهامات پیرامونیاش را اگرچه فراموش کردنشان سخت و شاید ناممکن بهنظر میرسد، لااقل برای طول دوران وزارتش بیاثر سازد. با این حال بهطور خاص جهرمی اگر از امثال فرجیدانا جویای شرایط شود، بهتر درک میکند که استیضاح اجل معلق پاستور است که در بهارستان سیر میکند.