روزنامه همدلی
1396/06/08
ولیالله شجاعپوریان سیره روشن یک امام
7 ذیالحجه، سالروز شهادت امام محمدباقر(ع)، امام پنجم شیعیان به شمار میآید. پرداختن به سیره نظری و عملی پیشوایان دینی و پیشوایان معصوم به ویژه در حوزه سیاستورزی عبرتها و اندوختههای برای عصر حاضر به دنبال دارد که در این مقال کوتاه به چندموردبا اختصار پرداخته میشود.یکی از مهمترین رسالت امامان معصوم، ایجاد اصلاحات در جامعه اسلامی و مبارزه با انحرافات و کژ رویهای دینی بوده است. امام محمدباقر در عصری این رسالت سنگین را بر عهده گرفت که از درگذشت پیامبر (ص)تاحادثه کربلا، امت اسلام چالشها و تنشهای زیادی را به خود دیده بود و قدرتطلبی و نزاع بر سر قدرت و ثروت، چندپارگی ،جنگ ها و فرقه گرایی وضع رقت باری را میان مسلمانان به وجود آورده بود. در چنین شرایطی علاوه بر تاکید آن امام همام بر تقیه به دلیل خفقان و اختناق شدید سیاسی حاکمان ستم پیشه، استفاده از استراتژی نرم برای تحول فرهنگی و فکری مسلمانان در دستور کار قرار گرفت. بر همین اساس بود که توجه به رویکردهای علمی و منطقی اهمیت یافت و جنبههای علمی امام محمدباقر(ع) بر حیات سیاسی او سایه انداخت. آن حضرت، اصلاح جامعه را نه در گرو روشهای قهرآمیز و قیام ها تعریف نکرد بلکه اعتقاد داشت تا زمینههای فرهنگی و تحول درونی افراد به صورت نهادینه فراهم نشود، هرگونه رفتارهای اصلاحگرانه درعرصه عمومی با شکست مواجه خواهد بود. کاربست چنین شیوهای باعث شد در شرایطی که امام سجاد(ع) تنها چند سال پیش از حیات امام باقر(ع) از تعداد اندک شیعیان و محبان اهلبیت گله کند، جماعت انبوه از خراسان و دیگر مناطق شیعه نشین مانند کوفه و مدینه و سایر بلاد اسلامی به مسجد پیامبر(ص) در مدینه و حضور ایشان وارد میشدند وجمع علاقمند به امامان رو به فزونی نهاد.یکی از اصول سیاستورزی امام محمدباقر(ع) تاکید بر شایستهسالاری و استفاده از افراد صالح در قدرت بود. ایشان سه ویژگی را برای رهبری و امامت جامعه ضروری میدانستند: اول بهرهمندی از تقوا و خویشتن داری دربرابر حرام، دوم مهار خشم و بردباری و سوم رفتار نیک و مهربانانه با مردم وشهروندان.یکی از نکات جالب زندگی شخصی امام باقر(ع) تفسیر ایشان از ساده زیستی بود. برخلاف تصور عامه از سادهزیستی به معنای چشمپوشی از مادیات و زهد و ریاضت، دیگران را از مقتضیات زمانی منع نمیکرد و عواطف و نیازهای روحی و اجتماعی دیگران را در نظر میگرفت. در این باب حکایت آموزندهای وجود دارد: روزی یکی از دوستان امام محمدباقر(ع) به خانه ایشان وارد می شود و آن حضرت را در اتاقی مفروش، آراسته و زینت شده می بیند که محاسن را قدری کوتاه کرده و بر چشمان سرمه کشیده است. بعد از پایان ملاقات امام از آن فرد میخواهد فردا نیز به دیدارش برود. در نوبت دوم امام در اتاقی سکونت دارد که در آن جز یک حصیر هیچ امکاناتی نداشته و پیراهن خشنی نیز بر تن دارد، امام به شخص حاضر رو میکند و می فرمایند: ای برادر بصری! اتاقی که دیشب مشاهده کردی و در آنجا نزد من آمدی از همسرم بود و لوازم آن نیز، لوازم و امکاناتی است که او آورده است. او خودش را برای من آراسته بود و من نیز بایدعکسالعمل مناسبی داشته باشم و خودم را برای او بیارایم و بیتفاوت نباشم. امیدوارم از آنچه دیشب مشاهده کردی، به قلبت گمان بد راه نداده باشی!به واقع امام با درک صحیح از نیازهای بشری، گرچه خود به حداقلها قانع بود و سختیها و کمبودها را به جان میخرید ولی هیچگاه این شیوه زندگانی سخت گیرانه را برای دیگران تجویز نمیکرد و به زندگی شرافتمندانه در جامعه اسلامی اهتمام میورزید.امید میروید مناسبت های مرتبط با پیشوایان دینی ما را با سیره صحیح آنان آشنا کند.
سایر اخبار این روزنامه
آیا جنگ آب، اجتناب ناپذیر است؟ نقش عجیب صهیونیست ها در بحران آب آینده خاورمیانه
فردا در سئول اشک ریزان است کیروش: پدرم گفت به فوتبال هیچوقت دروغ نگو
جمشید پژویان، اقتصاددان در گفت و گو با «همدلی» از معضل اساسی بیکاری در کشور میگوید
ددیپلماتهای وزارت امور خارجه کشورمان با این نگاه متفاوت هم مواجه هستند: تصویری دیگر از استقلال کردستان عراق
موشک میان برد کره شمالی از آسمان ژاپن عبور کرد شبه جزیره کره یک گام تا جنگ
یک نگاه به تجربه وکالت در پروندههای تابودار و حقوق بشری آنها که دیده نمیشوند
نوبخت: دبیرشورای عالی امنیت ملی به زودی جمع بندی جلسه ویژه این شورا را گزارش خواهد کرد
کارگران چله بیکاری را در بهشت به نظاره نشستهاند آمده بودند محسن را ببینند!
ولیالله شجاعپوریان سیره روشن یک امام
پس از ناکامی در تهیه بلیت اتوبوس رخ داد چاقوکشی مرگبار در ترمینال خزانه
پرونده مداحان در دادسرای فرهنگ و رسانه
مدیر کانال «اصلاحات نیوز» از محکومیت پنجساله خود خبر داد
ولایتی: آمریکا آرزوی بازرسی از مناطق حساس و نظامی ما را به گور میبرد