وادع با سیاستمدار صبور

آرمان: دکتر ابراهیم یزدی که برای درمان به ترکیه رفته بود، دوشنبه ششم شهریور و در سن 86 سالگی در ازمیر ترکیه درگذشت. پیکر او شب گذشته وارد کشور شد. مراسم تشییع پیکر او امروز ساعت 9 صبح از مقابل حسینیه ارشاد آغاز و در قطعه 2 بهشت زهرا به خاک سپرده خواهد شد. درگذشت ابراهیم یزدی در چند روز گذشته بهانه‌ای فراهم کرد برای بازخوانی نقش او در تاریخ معاصر. کسانی موضع‌گیری‌های یزدی را تماما نقد کردند و کسانی برای او سهمی قابل توجه در شکل‌گیری انقلاب اسلامی در نظر گرفتند. با این‌همه ابراهیم یزدی از همان روزهایی که پیشنهاد رفتن به فرانسه را مطرح کرد و مورد قبول امام قرار گرفت تا زمانی که برای انتخابات سال 84 ریاست جمهوری نامزد شد و البته صلاحیت او تایید نشد، یکی از بازیگران سیاسی این سال‌ها بوده است. بازیگری که اگرچه از دایره کنش سیاسی خارج و یا کنار گذاشته شد اما هرگز حاضر نشد اصل انقلاب را زیر سوال ببرد و همواره بر درست بودن حرکت انقلابی مردم تاکید کرد. یزدی در مدت زمان اقامت امام در نوفل‌لوشاتو در مقام مترجم امام، همواره در کنار رهبر انقلاب حضور داشت. باید دانست که آن روزها کسان دیگری هم بودند که تلاش وافری داشتند که به عنوان مترجم امام شناخته شوند اما ابراهیم یزدی توانسته بود اطمینان امام را در آن دوران جلب کند. او با برقرار کردن رابطه با سران تاثیرگذار جهان سیاست، نقش تعیین کننده‌ای یافت. وی پس از انقلاب اسلامی ابتدا به عضویت شورای انقلاب درآمد و سپس با شروع دولت موقت به عنوان معاون نخست وزیر در امور انقلاب و بعد از استعفای وزیر امور خارجه وقت در سمت وزارت امور خارجه فعالیت کرد. هنگامی که در مقام وزارت امور خارجه فعالیت می‌کرد رفته‌رفته فعالیت ضد انقلاب در برخی استان‌های مرزی تشدید می‌شد. ابراهیم یزدی برای آگاه کردن کشورهای همسایه از ماهیت انقلاب ایران تلاش می‌کرد و در همین راستا در شهریور58 در هاونا و در حاشیه اجلاس عدم تعهد با صدام حسین دیدار کرد. اما ماجرای تسخیر لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام باعث استعفای دولت موقت شد و با پذیرش استعفای دولت موقت توسط امام، ابراهیم یزدی هم به حاشیه رفت. ابراهیم یزدی پس از آن موقعیت خود را به عنوان دبیرکل نهضت آزادی حفظ و در مواردی در مسائل سیاسی هم اظهار نظر می‌کرد. او سه بار تلاش کرد که به سیاست باز گردد و گفت که همه باید به قانون اساسی ملتزم باشند. با این حال به دلیل برخی موضع‌گیری‌های نهضت آزادی نمی‌توانست به سیاست بازگشتی آسان داشته باشد.