راه استيضاح باز شد

ميثم سليماني
دردسرهاي اخراج جيمز كومي، رييس سابق اف‌بي‌آي براي دونالد ترامپ با وجود اينكه چندماه از آن مي‌گذرد و حتي جانشين او نيز مورد تاييد سنا قرار گرفت، كماكان ادامه دارد. اتفاقي كه در حال حاضر رخ داده و مي‌تواند اين‌بار براي شخص دونالد ترامپ گران تمام شود و راه را براي استيضاح او از طريق حقوقي راحت‌تر از گذشته باز كند اين است كه پيش‌نويس نامه‌اي از رييس‌جمهور دونالد ترامپ منتشر شده است كه نشان مي‌دهد اخراج جيمز كومي هيچ دليل قانوني، روشن و محكمي نداشته است. اكنون نيز اين نامه در اختيار دادستان ويژه رابرت مولر قرار گرفته است؛ نامه‌اي كه هنوز مشخص نيست چگونه به دست مولر رسيده است. گفتني است جيمز كومي، رييس سابق اف‌بي‌آي و مسوول اصلي پرونده تحقيقات دخالت روسيه در انتخابات امريكا در سال 2016 در ماه مه ‌گذشته به دستور دونالد ترامپ از سمت خود اخراج شد.
به گزارش پولتيكو تصميم براي اخراج جيمز كومي يك هفته قبل از اخراج وي در باشگاه گلف دونالد ترامپ در نيوجرسي اتخاذ شده است. تصميمي كه با حضور جرد كوشنر، داماد و مشاور ارشد دونالد ترامپ و استفان ميلر، مشاور سياسي سابق رييس‌جمهور گرفته شده است. به گفته برخي منابع كه نخواستند نام‌شان فاش شود، در اين جلسه نامه‌اي براي اخراج كومي تنظيم شد. در هفته‌هاي پيش از اخراج، ترامپ به طور فزاينده‌اي از حضور كومي در اين سمت نگران شده بود و تلاش كرد تا با مشورت مشاوران خود او را از كار بركنار كند. اين احساس زماني به وجود آمد كه كومي در سنا حاضر شد و اعلام كرد كه شايد اقدامات او در مورد ايميل‌هاي هيلاري كلينتون باعث بروز مشكل در انتخابات رياست‌جمهوري شده باشد و از اين موضوع به‌شدت ناراحت است.
اشاره كومي به نامه‌اي بود كه 9 روز پيش از انتخابات رياست‌جمهوري منتشر كرد كه بر مبناي مداركي نه چندان معتبر در نامه‌اي به كنگره اعلام كرد كه پرونده ايميل‌هاي هيلاري كلينتون كه چندماه پيش از انتخابات بسته شده بود با توجه به شواهد جديد مجدد گشوده شده است، اما تنها يك روز پيش از انتخابات اف‌بي‌آي اعلام كرد كه هيچ چيز جديدي در مدارك كشف شده وجود ندارد و هيلاري كلينتون را مجدد بي‌گناه اعلام كرد. موضوعي كه حتي شخص هيلاري كلينتون معتقد بود كه در روزهاي پاياني انتخابات ضربه سختي را به كمپين او وارد كرد.
با اين وجود گفته مي‌شود وقتي كه مقامات بلندپايه كاخ سفيد از جمله مشاوران ترامپ متوجه مي‌شوند كه ترامپ قصد چنين كاري را دارد تلاش فراواني براي جلوگيري از اين اقدام انجام دادند، كه از جمله اين افراد مي‌توان به رينس پريبيوس رييس سابق كاركنان كاخ سفيد و استيو بنن، استراتژيست ارشد سابق دونالد ترامپ اشاره كرد كه هشدار دادند اخراج كومي موجب انتشار گسترده‌اي از اتهامات مربوط به دخالت روسيه در مبارزات انتخاباتي ترامپ مي‌شود.


گفته مي‌شود كه اين افراد توانستند اين اخراج را چند وقتي به تاخير بيندازند اما ترامپ از اين كار منصرف نشده بود. اما به شخص رييس‌جمهور هشدارهاي فراواني براي اين اقدام داده شد. بسياري معتقدند هنگامي كه ترامپ از نيوجرسي بازگشته بود تصميم خود را اتخاذ كرده و به نظر نمي‌رسيد كه قصد تغيير در اقدام خود را داشته باشد. اما وقتي مقامات كاخ سفيد از تصميم ترامپ مطلع شدند به سرعت به دنبال توضيح براي اخراج گشتند. دان مك‌گان، دستيار ترامپ در توصيف اين اقدام ترامپ گفته بود كه چنين موضوعي كمتر از يك معامله بزرگ نيست. يكي ديگر از مشاوران نيز گفته است كه پس از نهايي شدن تصميم ترامپ كاملا روشن شد كه همه از اين اقدام مي‌ترسند زيرا اين موضوع مي‌توانست يك نقطه محوري براي رياست‌جمهوري ترامپ شود كه اصلا خوب نبود.  با اين وجود در حال حاضر طبق گزارش نيويورك تايمز، رابرت مولر يك كپي از نامه اوليه ترامپ به دست آورده كه در نيوجرسي تهيه شده است. هنوز مشخص نيست كه چطور پيش نويس نامه در مورد خروج كومي دراختيار مولر قرار گرفته است.
ايان پريور، سخنگوي وزارت دادگستري نيز در پاسخ به اين سوال كه آيا مقامات وزارت دادگستري اين نامه را به مولر ارايه داده‌اند، گفت: وزارت دادگستري با دادستان ويژه هماهنگي كامل داشته و همچنان به انجام اين كار ادامه مي‌دهد. طبق گزارش پولتيكو دادستان كل جف سشن و معاون دادستان كل يعني راد روزن اشتاين يك روز پيش از اعلام رسمي اخراج كومي با دونالد ترامپ در كاخ سفيد ديدار كردند.
روزن اشتاين و سشن هر دو مطالبي را در خصوص دلايل اخراج كومي ارايه دادند، كه عمدتا اشاره به نقض پروتكل‌هاي وزارت دادگستري در سال 2016 بود كه مربوط به اقدامات و تصميم‌گيري‌هاي اف‌بي‌آي در خصوص پرونده و اتهامات مربوط به هيلاري كلينتون بود و كومي را متهم كردند در اعلام تصميم نهايي خود در خصوص پرونده كلينتون نقش وزارت دادگستري را ناديده گرفته است. از همين رو آنها موافقت خود را با اخراج كومي اعلام كردند. در حالي كه كاخ سفيد و شخص ترامپ به نوعي اصرار داشتند كه نشان دهند ديدگاه‌هاي دادستان كل و جانشين وي موجب اخراج كومي شده است. اما بعدها ترامپ در مصاحبه‌اي اعلام كرد كه تصميم اخراج كومي را پيش از جلسه با روزن اشتاين و سشن اتخاذ كرده و تنها جلسه مشورتي پيش از اخراج با آنها برگزار كرده بود. رييس‌جمهور همچنين تاييد كرد هنگامي كه اين تصميم را اتخاذ كرد نقش كومي را در تحقيقات مربوط به دخالت روسيه در انتخابات رياست‌جمهوري 2016 در نظر گرفته است. با اين حال بسياري معتقدند كه اظهارات دونالد ترامپ در خصوص اخراج كومي باعث شده است، اين شايبه به وجود آيد كه رييس‌جمهور با اين اقدام قصد داشته جلوي تحقيقات دخالت روسيه در انتخابات و اجراي عدالت را بگيرد.
با اين وجود در حال حاضر رابرت مولر، رييس اسبق اف‌بي‌آي و دادستان ويژه پرونده دخالت روسيه در انتخابات امريكا كه اختيارات وسيعي را در دست دارد، تحقيقات گسترده و وسيع خود را در مورد كمپين و مشاوران ترامپ در طول مبارزات انتخاباتي ادامه مي‌دهد. اما حالا با به دست آمدن مدرك جديد اين بحث مطرح شده كه اين احتمال وجود دارد تيم مولر بخواهند درباره اخراج كومي مصاحبه كنند.
گفته مي‌شود ترامپ اصرار داشته با ارسال پيش‌نويس اوليه كومي را اخراج كند كه دان مك گان توانست جلوي او را بگيرد و اجازه ندهد متن اوليه و جزييات بيشتر براي او ارسال شود. در نهايت ترامپ نامه‌اي را با اشاره به توصيه‌هاي سشن و روزن اشتاين براي اخراج كومي امضا و منتشر مي‌كند اما جزييات زيادي را ارايه نمي‌دهد.
تاي كوب، وكيل كاخ سفيد هرچند حاضر نشد در خصوص پيش‌نويس نامه اخراج كومي صحبت كند اما گفت كه كاخ سفيد با تحقيقات مولر همكاري مي‌كند. انتظار مي‌رود از مقامات ارشد كاخ سفيد در مورد وقايع سوالاتي پرسيده شود. كوب در بيانيه خود گفت: تا آنجا كه دادستان ويژه علاقه‌مند است ما با وي كاملا شفاف خواهيم بود.
سارا سندرز، سخنگوي مطبوعاتي كاخ‌سفيد نيز پس از انتشار اين نامه و سوال‌هاي مكرر در مورد توضيحي در خصوص نامه اخراج كومي گفت: من نمي‌خواهم به هيچ‌كدام از سوالات در اين خصوص پاسخ دهم، اما همانطور كه تاي گفت، ما با دادستان ويژه كار مي‌كنيم و ما به همين روند با دادستان همكاري خواهيم كرد.  در حال حاضر سوال اينجاست كه رسيدن پيش‌نويس اين نامه به دست رابرت مولر چگونه مي‌تواند براي دونالد ترامپ دردسرساز شود. نكته اصلي اينجاست كه حكم‌هاي روساي اف‌بي‌آي براي اينكه فارغ از نوع ديدگاه دولت‌ها انتخاب شوند به صورت 10 ساله است و در اين 10 سال موظف هستند به صورت مستقل عمل كنند. اما رييس‌جمهور در حالي مي‌تواند رييس اف بي‌اي را اخراج كند كه دلايل محكمه‌پسندي در اختيار داشته باشد و در يك جمع‌بندي با ادله قانوني بتواند رييس اف بي‌اي را اخراج كند. اما پيش‌نويس نامه‌اي كه در نيوجرسي تنظيم شده نشان مي‌دهد كه ترامپ اول تصميم به اخراج كومي گرفته و سپس شروع به جمع‌آوري اطلاعات براي توجيه اخراج كرده است. كه اين موضوع مي‌تواند تبديل به يكي از اصلي‌ترين دلايل استيضاح رييس‌جمهور بدل شود. موضوعي براي جلوگيري از اجراي عدالت كه از نظر حقوقي در امريكا به خصوص براي رييس‌جمهور از اهميت بسيار بالايي برخوردار است. در صورت اثبات چنين موضوعي از سوي رابرت مولر مي‌توان انتظار داشت تا روند استيضاح دونالد ترامپ با همين اتهام به جريان بيفتد. از طرفي تا پيش از اين در طول تحقيقات مربوط به دخالت روسيه در انتخابات رياست‌جمهوري امريكا، پاي ترامپ به صورت مستقيم وارد پرونده نشده بود و تحقيقات بيشتر اطرافيان رييس‌جمهور را هدف قرار مي‌داد، اما اتفاقي كه اكنون رخ داده اين است كه اين‌بار شخص رييس‌جمهور مورد اتهام قرار گرفته است.