تحولات خاورمیانه چه تاثیراتی بر تصمیمات نشست اوپک دارد؟ نگاه نفت به سقف تولید وهمه پرسی اقلیم کردستان

مهشید خیزان
تولیدکنندگان عضو اوپک به همراه سایر تولیدکنندگان خارج از این سازمان شامل روسیه، دیروز در وین دیدار کردند و تمدید توافق کاهش تولید را که از ژانویه به اجرا درآمده است، مورد بررسی قرار دادند. اوپک و متحدانش موافقت کرده‌اند با هدف پایین آوردن سطح ذخایر جهانی نفت، تولیدشان را تا مارس سال ۲۰۱۸ حدود ۱.۸ میلیون بشکه در روز کاهش دهند. بسیاری از تحلیلگران انتظار دارند این توافق احتمالا تا پایان سال آینده تمدید شود.
اوپک در نشست رسمی 30 نوامبر 2016 (دهم آذرماه 1395) خود در وین، برای نخستین‌بار از سال 2008 میلادی با کاهش تولید موافقت کرد تا با کاهش مازاد عرضه نفت در بازارها، به بالا رفتن سطح قیمت‌ها کمک کند. براساس این توافق، مقرر شد اوپک یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز از سطح تولید خود بکاهد.
ایران، نیجریه و لیبی تا رسیدن به سطح تولید پیش از بحران خود از برنامه کاهش تولید اوپک مستثنی شدند. اوپک همچنین موفق شد بیستم آذرماه 1395، تولیدکنندگان نفت غیراوپک شامل روسیه، قزاقستان، گینه، جمهوری آذربایجان، سودان، مالزی، عمان، بولیوی، مکزیک، بحرین و برونئی را با خود همراه سازد. این تولیدکنندگان نیز درمجموع با کاهش 600 هزار بشکه در روز از تولید نفت خود موافقت کردند.


همچنین وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو اوپک در نشست رسمی چهارم خرداد امسال این سازمان با تمدید توافق کاهش تولید نفت برای 9 ماه دیگر، یعنی تا پایان مارس 2018 موافقت کردند. تولیدکنندگان عضو و غیرعضو اوپک با هم توافق کرده‌اند که به صورت جمعی عرضه نفت خود را به میزان یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز تا ماه مارس ۲۰۱۸ کاهش دهند تا از این طریق از مازاد عرضه و به تبع آن افت بیش از حد قیمت‌ها در بازار جلوگیری کنند.
احتمال کاهش تولید اوپک
بنابر این تصمیمات، دیروز نفت برنت که قیمت پایه بازار جهانی است، پنج سنت کاهش یافت و به ۵۶.۲۴ دلار در هر بشکه رسید. نفت سبک آمریکا نیز با ۱۵ سنت کاهش، به ۵۰.۵۴ دلار در هر بشکه رسید. هر دو قیمت پایه طی سه ماهه گذشته که میزان اشباع عرضه جهانی کمتر شده است، بیش از ۱۵ درصد رشد کرده‌اند.
جفری هالی، تحلیلگر شرکت کارگزاری OANDA پیش‌بینی کرد در این نشست، تمدید توافق کاهش تولید یا کاهش بیشتر آن اعلام شود.
تولید بالاتر در برخی از مناطق جهان ازجمله آمریکا، تلاش‌های اوپک برای مقابله با اشباع عرضه جهانی را با مانع روبه‌رو کرده است. وقوع توفان‌های اخیر در خلیج مکزیک نیز ذخایر نفت خام را در برخی از نقاط آمریکا افزایش داد؛ زیرا پالایشگاه‌های آمریکایی به دلیل جاری شدن سیل ناچار شدند فعالیتشان را متوقف کنند.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا نیز روز چهارشنبه اعلام کرد ذخایر نفت خام تجاری این کشور در هفته منتهی به ۱۵ سپتامبر، به میزان ۴.۶ میلیون بشکه افزایش یافت و به ۴۷۲.۸۳ میلیون بشکه رسید که سومین افزایش هفتگی متوالی بود. تولید نفت آمریکا پس از این که توفان هاروی سواحل منطقه «گلف کاست» را در نوردید، به ۹.۵۱ میلیون بشکه در روز بود که در مقایسه با ۸.۷۸ میلیون بشکه در روز افزایش داشت.
به گفته معامله‌گران، نفت آمریکا از کاهش ذخایر بنزین تا حدودی حمایت یافت. ذخایر بنزین در همین مدت ۲.۱ میلیون بشکه کاهش یافته و به ۲۱۶.۱۹ میلیون بشکه رسید. طبق گزارش رویترز، تحلیلگران می‌گویند ساختار قیمت‌های معاملات نفت نشان می‌دهد کاهش تولید اوپک درحال به ثمر نشستن است.
بانک آمریکایی گلدمن ساچز اعلام کرد، گفت‌وگوها در مورد تمدید توافق کاهش تولید اوپک مهم، اما گمانه‌زنی در مورد نتیجه آن زود است، با این حال بعید به نظر می‌رسد، کمیته بررسی این هفته پیشنهاد تمدید توافق را ارائه کند. «مایکل مک کارتی» استراتژیست ارشد بازار موسسه تحقیقاتی سی ام سی مارکتس در سیدنی نیز گفت: گفت‌وگوهای زیادی انجام شده، اما اینکه آیا اوپک و کشورهای غیراوپک هم‌پیمان آن می‌توانند قیمت‌ها را بالا ببرند، بحث دیگری است. رویترز نوشت، سرمایه‌گذاران تا اندازه‌ای منتظرند ببینند که آیا نیجریه و لیبی که تاکنون از کاهش تولید معاف بوده‌اند نیز به توافق یادشده می‌پیوندند یا خیر؟
بانک استرالیا و نیوزیلند نیز اعلام کرد: نظرات در بازار در مورد اینکه آیا اوپک تولید نفت خام خود را باز هم کاهش خواهد داد، مختلف است.
نتیجه رفراندوم بر قیمت نفت
ازسویی اتفاق دیگری که در این نشست اوپک موثر است، تحولات منطقه اقلیم کردستان است؛ به نقل از بلومبرگ، به نظر می‌‌رسد دولت آنکارا از حق رای خود برای استقلال کردستان در شمال غربی عراق برای تسویه شورشیان کردی که در طی سه دهه با آن‌ها مبارزه کرده‌اند، استفاده کند.
از زمان فروپاشی امپراتوری عثمانی در اوایل قرن گذشته و تولد خاورمیانه مدرن، جنبش‌های ملی ناسیونال کردی از یک کشور مستقل روی داد. درحال حاضر، کردهای عراق گام‌هایی به سوی هدفی نابسامان می‌گذارند. آنها قرار است 25 سپتامبر (3 مهرماه) در یک رفراندوم در مورد کشورش رای دهند. رهبران منطقه نیمه مستقل کرد در عراق می‌گویند یک حکم «بله» آغاز یک فرآیند جدایی است و نه یک تقسیم ناگهانی از بقیه کشور. دولت ملی عراق و همچنین همسایگان این کشور - که بسیاری از اقلیت‌های خود را مجبور کرده اند - با رای مخالف، مخالف باشند، تهدید کرده‌اند که حرکت به سمت عقب‌نشینی را تضعیف کنند.
اما سوال اصلی اینجا است که استقلال کردستان عراق چه تاثیری بر بازار نفت دارد؟ برخی از تحلیل‌گران معتقدند دولت منطقه می‌خواهد از این نتیجه استفاده کند تا دولت عراق مجبور شود مشکلات درآمد حاصل از فروش نفت را حل کند.
کرکوک که همراه با زمین‌های نفتی نزدیک به حدود نیم میلیون بشکه نفت خام روزانه تولید می‌کند، یک عنصر کلیدی است. البته دولت ملی می‌گوید صاحب کرکوک است و مذاکره نخواهد کرد.
از طرف دیگر اسرائیل و روسیه، رقیب اصلی معاملات نفت و گاز کردها، تنها بازیکنان اصلی در خاورمیانه هستند که خواستار لغو ورشکستگی نیستند و فقط اسرائیل به‌طور فعال کردها را تشویق کرده است. درمجموع اعضای اوپک سعی دارند قیمت نفت را به حدود 60 دلار به ازای هر بشکه برسانند. حال باید دید با این اوضاع پیش‌آمده در عراق، چه بر سر مذاکرات اوپک خواهد آمد.
سایر اخبار این روزنامه
توصیه رهبر انقلاب درباره روابط خارجی ایران در دیدار رئیس و نمایندگان مجلس خبرگان « ابتکار» از واکنش‌ها به رای دیوان عدالت اداری درباره توقف فعالیت یک عضو شورای شهر یزد گزارش می دهد «ابتکار» دلایل محبوبیت محمدرضا شجریان بین نسل‌های مختلف را بررسی می‌کند راز صدای مهر محمدعلی وکیلی درس های نیویورک محسن رشید در گفت‌وگو با « ابتکار» از زمینه های آغاز جنگ ایران و عراق می گوید اولین روزهای آن 8 سال «ابتکار» در گفت‌وگو با معلمان از دغدغه‌های آن‌ها همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید گزارش می‌دهد چرا سایه سنگین برجام در هفتاد و دومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد احساس می شود ؟ لبخند های دیروز و عبوسی امروز برجامی ها تحولات خاورمیانه چه تاثیراتی بر تصمیمات نشست اوپک دارد؟ نگاه نفت به سقف تولید وهمه پرسی اقلیم کردستان رئیس جمهوری در مراسم رژه نیروهای مسلح: موشک‌های‌مان را تقویت می‌کنیم اکبرترکان در گفت‌وگوبا«ابتکار»به انتقاد ها وانتظارهای حامیان روحانی از دولت دوازدهم پاسخ داد مظفر الوندی: شیوه فعلی جمع آوری کودکان کار و خیابان درست نیست دو مذاکره کننده هسته‌ای آمریکا: دولت آمریکا از حماقت‌های خطرناکش دست بردارد و به توافق پایبند بماند غلامرضا ظریفیان: فعالیت جریان اصلاحات باید به سمت عرصه‌های اجتماعی برود