روزنامه آفتاب یزد
1395/12/01
جداسازی و فروش قطعات کشتی رافائل
آفتاب یزد-گروه گردشگری: رافائل و میکل آنژ نماد ایتالیا بود، وقتی که آب‌های بین ایتالیا تا آمریکا را می‌شکافتند و به اقیانوس‌ها فخر می‌فروختند. میکل آنژ و رافائل دو قلوهای افسانه‌ای اقیانوس‌ها بودند. وقتی شکوه این دو کشتی زبانزد دریانوردان بود کسی فکرش را نمی‌کرد پای یکی از آنها به خاورمیانه و جنگ ایران و عراق باز شود. رافائل شکوهمند حالا سالهاست، زیر آب‌های خلیج‌فارس آسوده، هر چند به‌تازگی سودجویان به جانش افتاده‌اند.**تجمل شناور
تلفیق هنر و کشتی‌سازی، چیزی بود که سازندگان رافائل و میکل آنژ به‌دنبال آن بودند. آنها کشتی‌هایی را ساختند که سالها نامشان بر سر زبان‌ها بود. جزئیات و تجمل ویژگی‌های این دو کشتی بودند. اتاق‌های خواب و سالن‌های تشریفات رافائل بی‌نهایت لوکس و شیک بودند. در هر کابین یک حمام و توالت شیک و لوکس که با مرمرهای ایتالیایی تزئین شده بود وجود داشت. در روی هر کشتی شش استخر، سه تا برای بزرگسالان و سه تا برای کودکان ساخته شده بود. سالن تفریحاتی هم ساخته شده بود که مخاطبان به محض ورود به آن، با چلچراغ‌های غول‌آسای کریستال بسیار گرانقیمتی مواجه می‌شدند. در کنار اینها دو سالن نمایش بزرگ هم ایجاد شده بود که در هر کدام دو تلویزیون بزرگ قرار داده بودند. این حجم تشریفات اما برای ایتالیایی‌ها آورده مالی نداشت. عجیب آن بود که این دو کشتی به سوددهی نمی‌رسیدند و حمایت دولتی از آنها آنقدر سر و صدا به پا کرد تا هر دو آنها بندرگیر شدند. اما سرنوشت رافائل را راهی سفر بی‌بازگشتی کرد.
**زیبارویان ایتالیایی به ایران آمدند
کشتی‌ها با قیمت کمی توسط ایران خریداری و راهی خلیج‌فارس شد. این کشتی قرار بود محلی برای استقرار و تفریح ارتشیان باشد و گردشگری خلیج‌فارس را رونق ببخشد. میکل آنژ به بندرعباس رفت و رافائل در بوشهر پهلو گرفت. تا مدتی مردم بوشهر دسته به دسته برای عکس گرفتن با این نگین سفید روبروی آن جمع می‌شدند. رافائل جاذبه تمام‌نشدنی برای این شهر بود. اما با انقلاب و آغاز جنگ رافائل برای همیشه در بوشهر زمینگیر شد. همیشه احتمال هدف قرارگرفتن این کشتی توسط عراقی‌ها وجود داشت تا اینکه در سال 62 که زمزمه استفاده از آنها بود، در یکی از روزهای آبان، عراقی‌ها رافائل را زدند تا این کشتی به تایتانیک ایرانی معروف شود. رافائل مدت‌ها تا نیمه در آب بود و با تصادف دریایی با کشتی دیگر برای همیشه میهمان کف خلیج‌فارس شد. تن پوسیده رافائل حالا سالهاست جاذبه‌ای برای خلیج‌فارس است. کشتی که همه شکوه هنر ایتالیایی‌ها را با خود ته خلیج‌فارس برده تا میزبان ماهیان و خرچنگ‌ها باشد. در تمام این سالها، اما بحث بیرون کشیدن این کشتی یا
تکه تکه‌کردن آن وجود داشته است، اما به‌تازگی خبر رسیده که سودجویان به جان آن افتاده‌اند و به‌طور قاچاق بخشی از آن را باز می‌کنند تا بفروشند. این اتفاق در حالی می‌افتد که ایران جزء کنوانسیون حمایت از میراث زیر آب‌هاست.
**کنوانسیونی برای حمایت از زیر آبی‌ها!
یک توافق بین‌المللی در حال انجام است که طبق آن حکومت‌ها باید برای اطمینان از حفظ میراث زیر آب خود گام‌های ویژه‌ای بر دارند. گذشته از توافق‌های بین‌المللی مانند کنوانسیون اروپایی در حمایت از میراث باستان‌شناسی، کنوانسیون یونسکو برای حمایت از دارایی‌های فرهنگی در پیش‌درآمدهای حاصل از درگیرهای نظامی، کنوانسیون یونسکو در راه‌های ممنوعیت و جلوگیری از ورود و صدور نامشروع و انتقال دارایی‌های فرهنگی، کنوانسیون یونسکو در رابطه با حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهانی توافق دیگری نیز وجود دارد که به‌طور اخص با میراث فرهنگی زیرآبی ارتباط دارد و آن پیشنهاد اصول بین‌المللی در مورد حفریات باستان‌شناسی است. کنوانسیون قانون دریاهای سازمان ملل متحد در ۱۰ دسامبر ۱۹۸۲ با تصمیم بر تقویت اقدامات حفاظتی از آثار زیرآب به‌صورت طبیعی خود یا در صورت لزوم با اهداف علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) از روز ۱۵ اکتبر تا
۳ نوامبر ۲۰۰۱ در شهر پاریس تشکیل جلسه داد. یونسکو در سی و سومین جلسه خود با تایید اهمیت میراث فرهنگی زیرآب به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از میراث فرهنگی بشری و عنصری مهم در تاریخ ملت‌ها، مقوله باستان‌شناسی زیرآب را به عنوان موضوع کنوانسیون یبن‌المللی در روز دوم نوامبر ۲۰۰۱ مورد تصویب قرار داد.
**خرید و فروش قطعات رافائل جرم است
ناصر امیرزاده، سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان بوشهر با اشاره به اهمیت کشتی رافائل به‌عنوان یکی از مواریث فرهنگی و تاریخی استان بوشهر اظهارکرد: «ایران عضو کنوانسیون جهانی حمایت از میراث فرهنگیِ زیر آب است و بر این اساس، خارج کردن قطعات کشتی رافائل از زیر آب و خرید و فروش و انتقال این قطعات خلاف قانون است.»
او با اشاره به اینکه درحال ثبت ملی کشتی رافائل در فهرست آثار ملی هستیم، اضافه کرد: «با ثبت این اثر تلاش میشود فضای توسعه این بخش به‌عنوان یک ظرفیت گردشگری بیش از پیش فراهم شود.»
سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان بوشهر افزود: «با جدیت پیگیر حفظ این اثر گرا‌نبها هستیم و تلاش می‌کنیم این اثر تمام و کمال در استان باقی بماند.»
امیرزاده همچنین بیان کرد: «امروز پرونده ثبت این کشتی به‌عنوان یک اثر ارزشمند ملی برای ثبت به سازمان میراث‌فرهنگی کشور ارسال و در سریع‌ترین زمان ممکن این اثر تاریخی و فرهنگی ثبت ملی میشود.»
او با اشاره به اینکه تلاش‌هایی برای خروج برخی قطعات این کشتی از استان انجام گرفته تصریح کرد: «این اقدام خلاف قانون است و پیگیری کرده‌ایم در دیگر استان‌ها این قطعات خریداری نشود و در استان باقی بماند.»
امیرزاده تاکید کرد: «در راستای حفظ آثار ملی و آثار تاریخی و باستانی استان بوشهر از همه ظرفیت‌ها استفاده می‌کنیم و به‌هیچ‌وجه در مقابل سودجویان و متخلفان کوتاه نمی‌آییم.»
سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان بوشهر خاطرنشان کرد: «از متخلفان و افرادی که به جابه‌جایی و خریدوفروش قطعات کشتی رافائل اقدام می‌کنند شکایت می‌کنیم.»
او افزود: «شکایت رسمی خود را از افرادی که به این اثر تاریخی و فرهنگی آسیب می‌رسانند تقدیم مقامات قضایی خواهیم کرد.»
