روزنامه اعتماد
1396/08/11
رهبري وتعيين برد موشك‌هاي ايران
سارا معصوميگروه ديپلماسي| «برد موشك‌هاي ما طبق سياست‌هايي كه رهبري تعيين كردند محدود بوده و 2 هزار كيلومتر است و هرچند توانمندي براي افزايش اين برد وجود دارد اما اين ميزان فعلا كفايت مي‌كند چرا كه امريكايي‌ها به اندازه كافي در شعاع 2 هزار كيلومتر در اطراف كشور ما حضور دارند كه در صورت تهاجم به آنها پاسخ داده خواهد شد.» اين سخنان را سردار سرلشكر محمدعلي جعفري فرمانده كل سپاه پاسداران روز سه‌شنبه در جمع خبرنگاران ايراني مطرح كرد. تنها چندساعت پس از اين اظهارات فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بود كه رسانه‌هاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي اين اظهارات را بازتاب دادند؛ رسانه‌هاي متفاوت ترجيح دادند تيترهاي مختلفي از سخنان سردار جعفري را انتخاب كنند:
واشنگتن‌پست: ايران مي‌گويد رهبر اين كشور برد موشك‌هاي اين كشور را محدود كرده است.
فاكس‌نيوز: ژنرال ايراني مي‌گويد كه تمام پايگاه‌هاي امريكا در خاورميانه تحت نفوذ موشك‌هاي ايران هستند.
واشنگتن فري‌بيكن: ايران نيروهاي امريكايي را با حمله موشك بالستيك تهديد كرد. ايران مي‌گويد توانايي هدف قرار دادن همه پايگاه‌هاي امريكا را دارد.
المانيتور: فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران جنگ ميان ايران و امريكا را رد كرد.
آر‌تي: فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي مي‌گويد موشك‌هاي ايران برد مورد نياز براي هدف قرار دادن امريكايي‌ها در منطقه را دارند.
اسپوتنيك: ايران مي‌گويد در صورت حمله امريكا موشك‌هاي ايران مي‌توانند نيروهاي امريكايي در منطقه را هدف قرار دهند.
آسوشيتدپرس: نيروهاي امريكايي در منطقه در شعاع موشك‌هاي ايران هستند.
مساله توانمندي موشكي ايران پس از اظهارات سردار جعفري در حالي به سرخط اخبار مربوط به ايران بازگشت كه همزمان با اين اظهارات وزارت خزانه‌داري امريكا آغاز تحريم‌هاي ايران موسوم به كاتسا را اعلام كرد. اين وزارتخانه با انتشار فهرستي از مقام‌ها و شركت‌هاي ايران، آنها را به بهانه ارتباط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و هم‌راستا با اجراي قانون كاتسا در فهرست تحريم قرار داد. براساس قانون كاتسا، دارايي‌هاي اين افراد و شركت‌ها در امريكا بلوكه شده، شركت‌ها و افراد امريكايي امكان معامله با آنها را نداشته و اين افراد امكان ورود به امريكا را نخواهند داشت. البته نكته قابل توجه در اين فهرست اين است كه تمام اين افراد و شركت‌ها پيش از اين هم در فهرست تحريم‌هاي امريكا قرار داشتند و اعلاميه جديد تنها بهانه‌اي نو به فهرست دلايل تحريم اين افراد و شركت‌ها اضافه كرده است. همزمان با اين اتفاق در واشنگتن به نظر مي‌رسد كه اروپايي‌ها نيز اندك اندك در حال نزديك شدن به امريكا درباره فعاليت‌هاي موشكي ايران هستند. فعاليت‌هايي كه ايران مي‌گويد براساس قطعنامه 2231 مجاز است و امريكا و برخي كشورهاي اروپايي ادعا مي‌كنند كه دقيقا براساس همان قطعنامه 2231 غيرمجاز است. رسانه انگليسي اكسپرس در اين باره مي‌نويسد: فرماندهان ارشد سپاه پاسداران ايران از تكنولوژي پيشرفته موشكي ايران رونمايي كردند. اين موشك‌ها هر كدام قابليت حمل كلاهك هسته‌اي را دارند و البته به اندازه‌اي پيشرفته هستند كه بتوانند نيروهاي امريكايي در 1300 مايلي ايران را هدف قرار دهند. درحالي كه اين موشك‌ها نمي‌توانند خاك ايالات متحده را نشانه بگيرند اما مي‌توانند بخش اعظم خاورميانه و سرزمين‌هايي كه پايگاه‌هاي امريكايي را در دل خود جاي داده‌اند هدف قرار بدهند. سردار جعفري در سخنان اخير خود اعلام كرده كه اين موشك‌ها مي‌توانند منافع امريكا و نيروهاي اين كشور در خاورميانه را هدف قرار دهند و همچنين به دشمنان ايران هشدار داده كه اقدام‌هاي آنها عليه ايران پرهزينه خواهد بود. اين رسانه انگليسي در ادامه گزارش خود مي‌نويسد: تنش ميان تهران و واشنگتن، از زمان حضور دونالد ترامپ در كاخ سفيد افزايش يافته است. ترامپ هم برحجم تحريم‌هاي غيرهسته‌اي ايران در 10 ماه گذشته افزوده است و هم تهديد كرده كه از توافق هسته‌اي با ايران خارج خواهد شد. هشدارهاي روز سه‌شنبه سردار جعفري در حالي مطرح شد كه مقام‌هاي نظامي امريكا مي‌گويند واشنگتن براي مقابله با آنچه تهديدهاي موشكي ايران مي‌خوانند در حال طراحي برنامه‌هاي نظامي جديد است. درحالي كه ايران و امريكا هرازچندگاهي هشدارهاي شفاهي به هم مي‌دهند اما سردار جعفري امكان تنش نظامي ميان امريكا و ايران را رد مي‌كند و مي‌گويد كه امريكا مي‌داند اگر جنگي با ايران رخ دهد، بازنده خواهد بود. درحالي كه برنامه موشكي ايران در چارچوب توافق هسته‌اي ايران با 1+5 قرار نگرفته است، رييس‌جمهور امريكا در آخرين سخنراني خود درباره ايران گفت كه از كنگره مي‌خواهد ايران را به دليل فعاليت‌هاي موشكي‌اش تحريم كند. با اين وجود رييس‌جمهور ايران چند روز پيش از تريبون پارلمان اين كشور اعلام كرد كه ايران به تقويت و توسعه برنامه موشكي خود مبادرت مي‌ورزد. روحاني در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود اعلام كرد كه هيچ كشوري نمي‌تواند برنامه موشكي ايران را متوقف كند. مقام‌هاي متفاوت ايراني تاكنون بارها اعلام كرده‌اند كه برنامه موشكي اين كشور قابل مذاكره نيست.
خبرگزاري آسوشيتدپرس از زاويه ديگري به سخنان سردار جعفري نگاه كرد و به اعمال محدوديت بر برنامه موشكي ايران توسط مقام معظم رهبري اشاره كرد و نوشت:
رهبر معظم ايران برد موشك‌هاي بالستيك ساخت اين كشور را كنترل و به زبان ديگر آن را محدود نگاه مي‌دارد. براساس اين محدوديت برد اين موشك‌ها به گونه‌اي تنظيم شده كه تنها اهداف قرار گرفته در محدوده خاورميانه را شامل شود.
به نظر مي‌رسد كه ايران با محدود كردن برد موشكي خود در حقيقت در مسير عملي كردن ادعاهايش مبني بر اينكه برنامه موشكي اين كشور صرفا ماهيت دفاعي دارد گام برداشته است و اين در حالي است كه برخي كشورها مانند كره‌شمالي با موشك‌هاي خود تهديدي براي امريكا به حساب مي‌آيند. مايكل المن از موسسه مطالعات استراتژيك در واشنگتن در اين باره به آسوشيتدپرس مي‌گويد: اين اقدام ايران در محدود نگاه داشتن برد موشك‌هايش يك تصميم سياسي است و قطعا زماني كه گفته مي‌شود برد اين موشك‌ها را رهبر ايران تعيين مي‌كند اهميت آن نيز بيشتر به چشم مي‌آيد. برد 2هزار كيلومتر بخش اعظمي از خاورميانه از جمله اسراييل و همچنين پايگاه‌هاي نظامي امريكا در منطقه را شامل مي‌شود. اين يك نگراني براي امريكا و متحدان منطقه‌اي اين كشور در خاورميانه به حساب مي‌آيد اما نبايد فراموش كرد كه برنامه موشكي ايران در چارچوب توافق هسته‌اي مصوب سال 2015 ميان ايران و 1+5 قرار ندارد. تحليل آسوشيتدپرس از سخنان سردار جعفري اين است كه وي تلاش كرده با اين جملات فضاي منفي و بعضا متشنجي را كه پيرامون برنامه موشكي ايران ايجاد شده، تعديل كند. ايراني‌ها با محدود نگاه داشتن برد موشك‌هاي خود فاصله خود با كشورهايي مانند كره‌شمالي را كه برد موشك‌هاي بالستيك آنها به ايالات متحده مي‌رسد را حفظ مي‌كنند.
مايكل المن در بخش‌هاي ديگر از تحليل خود به آسوشيتدپرس مي‌گويد: موشك‌هاي بالستيك خرمشهر ايران برد بالاي 2هزار دارند اما ايران هنگام تست اين موشك كلاهك سنگين‌تري را بر روي آن سوار كرد تا برد آن فراتر از 2هزار نباشد. بنابراين به نظر مي‌رسد كه ايران در تست خرمشهر نيز به دستور رهبر اين كشور درباره برد موشك‌هاي ايران عمل كرده است.
در حالي كه تمركز بسيار زيادي روي برنامه‌هاي موشكي ايران صورت گرفته است كه متحدان سنتي امريكا در منطقه هم خريدار تسليحات پيشرفته امريكايي هستند و هم ميزبان پايگاه‌هاي نظامي امريكا در منطقه. تجهيزات امريكايي كه اين كشورها در اختيار دارند با تجهيزات نظامي در اختيار ايران كه عمدتا توليد اين كشور هستند برابري ندارد و به نظر مي‌رسد كه به همين دليل ايراني‌ها برد موشك‌هاي خود را در محدوده خاورميانه نگاه داشته‌اند. به گفته بسياري از كارشناسان، انتخاب برد موشك‌هاي ايران توسط رهبر اين كشور نشان مي‌دهد كه هدف ايران نوعي بازدارندگي منطقه‌اي است و نه بيشتر و البته نشان‌دهنده آن است كه ايران قصد سوار كردن كلاهك هسته‌اي بر اين موشك‌ها را ندارد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
