اثربخشی نداشت از لیست بیمه خارج شد!

آفتاب یزد – گروه اجتماعی: خروج یک دارو از لیست بیمه‌های درمانی، بازگشت سلامت 7هزار بیمار را با خطر روبه‌رو کرده است. این را احمدرضا جمشیدی، رئیس انجمن روماتولوژی ایران اعلام کرده و می‌گوید: «مهم‌ترین داروی بیماران پوکی استخوان به نام تری‌پاراتاید از پوشش سازمان‌های بیمه‌گر خارج و در حقیقت این دارو برای حدود ۷هزار بیمار قطع شده است. یعنی درمان این بیماران به شکل ناگهانی متوقف شده است و این بیماران بلاتکلیف مانده‌اند و هیچ درمانی نیست که بخواهند ادامه دهند. طول دوره درمان این دارو ۱۸ تا ۲۴ماه است، در حالی که به طور مثال بیماری ۶ماه دارو مصرف کرده و امروز یکدفعه درمان قطع شده است. حدود ۴۵روز است که این دارو قطع شده و بیماران بسیاری برای این مسئله نگران هستند، زیرا درمان‌شان قطع شده است. هزینه‌هایی که یک شکستگی به بیماران و سازمان‌های بیمه‌گر تحمیل می‌کند، بسیار بالاتر از هزینه این دارو است و اگر بیمه‌ها این مسئله را محاسبه می‌کردند، این دارو را از تحت پوشش خود درنمی‌آوردند.»
به گفته وی «حدود یک و ماه نیم است که این دارو از لیست بیمه حذف شده و دارویی که با ۶۰هزار تومان قابل خریداری بود، امروز حدود ۶۰۰هزار تومان است که هزینه بسیار سنگینی را تحمیل کرده است و متاسفانه به علت عدم توانایی در پرداخت هزینه دارو ناچار به توقف درمان شده‌ام.»
جمشیدی در گفتگو با ایلنا می‌افزاید: «داروی تری‌پاراتاید یک داروی منحصر بفرد است. زمانی که بیماری پوکی استخوان خیلی شدید دارند به ویژه دچار شکستگی‌های مهره می‌شوند تنها دارویی که برای درمان وی مفید است؛ همین تری‌پاراتاید است و ما ابزار دیگری برای درمان این بیماران نداریم. این تصمیم برای داروهایی باید گرفته شود که مشابهش وجود داشته باشد. اینکه یکدفعه مردم بیمار را بی‌دفاع رها کنیم، کار غیرانسانی مرتکب شده‌ایم. غالب بیمارانی که دچار پوکی استخوان و شکستگی‌های شدید هستند، سطح مالی‌شان از متوسط هم پایین‌تر است که امروز بی پناه رها شدند این مسئله حتی توجیه علمی هم ندارد، زیرا این دارو هیچ مشابهی ندارد.»
با آن که رئیس انجمن روماتولوژی ایران می‌گوید: «سازمان‌های بیمه‌گر براساس یک مطالعه که پایه علمی ندارد این دارو را از لیست‌ خود حذف کردند و متاسفانه بیماران را بلاتکلیف گذاشتند. داروی تری‌پاراتاید از تحت پوشش بیمه خارج شده‌ و علت آن مشخص نیست.» اما سازمان‌های بیمه‌گر مرجع این تصمیم خود را کارشناسی و اعلام سازمان غذا و دارو می‌دانند. به همین سبب با کیانوش جهانپور، مدیرکل روابط عمومی و سخنگوی سازمان غذا و دارو همکلام شدیم. او علت حذف هر دارویی از لیست بیمه را به دلیل خاصی می‌داند و می‌گوید که در مورد هر دارویی باید جداگانه صحبت کرد و داروها به علت تصمیم‌گیری یک سازمان (بیمه‌گر یا غذا و دارو) از لیست بیمه‌ها حذف نمی‌شود. گفتگوی تلفنی روزنامه آفتاب یزد با جهانپور در مورد حذف تری‌پاراتاید را از حضورتان می‌گذرانیم.



چرا داروی تری‌پاراتاید از لیست بیمه‌ها حذف شده است؟
این دارو قبلا در شورای بررسی و تدوین داروهای ایران مورد بررسی قرار گرفت و از نظر این شورا برای نظام سلامت هزینه اثربخش اعلام نشده و شورایعالی بیمه هم ظاهرا به همین موضوع استناد کرده و این دارو را از شمول تعهدات بیمه خارج کرده‌ است. مجددا شرکت سازنده مدارک و مطالعه هزینه اثربخشی ارائه کرد و این دارو دوباره در سازمان غذا و دارو بررسی شد و مجددا از نظر سازمان غذا و دارو این دارو برای نظام سلامت هزینه اثربخش نیست.

اما گفته می‌شود تری پاراتاید اثربخش در درمان پوکی استخوان است.
ما منکر وجود بیماری پوکی استخوان نیستیم اما بحث این است که داروی تری‌پاراتاید طبق تحقیقات و مطالعات انجام شده برای نظام سلامت هزینه اثربخش نیست. یعنی به اندازه‌ای که در بیمه‌ها هزینه می‌شود اثربخشی از این دارو نمی‌بینیم.

پزشکان می‌توانند دارویی را جایگزین تری‌پاراتاید کنند؟
می‌توانند و امیدواریم علم پیشرفت کند و داروی بهتری هم تولید شود. برخی از این دارو به عنوان داروی حیاتی نام بردند. به نظر می‌آید این اظهارنظر علمی نیست چون مدارک و مطالعات اثربخشی دارو توسط شرکت تولیدکننده به سازمان غذا و دارو ارائه شده و دوباره هزینه اثربخش برای سلامت تشخیص داده نشد.

برای درمان پوکی استخوان دارویی به جز تری پاراتاید وجود دارد یا خیر؟
به هر حال داروهایی وجود دارد و این یک گفتگوی پزشکی می‌شود نه گفتگوی سازمان غذا و دارو.

به هر حال سازمان غذا و دارو اعلام کرده که این دارو هزینه‌اثربخش نیست و گزارش این سازمان باعث شده که سازمان‌های بیمه‌گر داروی تری‌پاراتاید را از لیست بیمه حذف کنند. متولی تامین داروی کشور هم سازمان غذا و دارو است. آیا جایگزینی برای این حذف بیمه‌ها از سوی سازمان غذا و دارو پیش‌بینی شده یا خیر؟
بعضا داروهای دیگری از داروهایی که در بازار وجود دارد هم برای درمان پوکی استخوان تجویز می‌شود و داروهایی هم در دنیا درحال تکامل است که هر لحظه ممکن است وارد بازار شود. هزینه اثربخشی این داروهای جدید هم بررسی خواهد شد. ممکن است که شرکت‌ تولید‌کننده ادعا کند که این دارو اثربخشی دارد ولی مدارک و مطالعات انجام شده در شورای بررسی و تدوین داروهای ایران در سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد که داروی تری‌پاراتاید از نظر این سازمان هزینه اثربخش نیست. این توضیح کاملا شفاف و علمی است.

داروی تری‌پاراتاید جایگزینی دارد؟
ما که خوشحال می‌شویم که علم هر روز پیشرفت کند و داروی پوکی استخوان به بازار آید.

دارویی برای پوکی استخوان وجود داشته که پزشکان آن را تجویز و بیماران مصرف می‌کردند و حالا قیمت این دارو 10برابر شده است. آیا داروی جایگزین برای تری‌پاراتاید 10برابر شده وجود دارد که در لیست بیمه باشد یا فقط این دارو از لیست بیمه حذف شده است؟
من به صورت علمی می‌گویم این دارو هزینه اثربخش نیست. شما ممکن است دارویی مصرف کنید دانه‌ای یک میلیون تومان، من می‌گویم هزینه اثر بخش نیست، بعد شما می‌گویید خب حالا چه بخورم؟

دقیقا. وزارت بهداشت از یک سو در مدارس ویتامینD توزیع می‌کند و از سوی داروی پوکی استخوان را هزینه اثربخش نمی‌داند، این دو با هم تناقض دارد، اگر کمبود ویتامینD باعث شده که در مدارس قرص آن توزیع شود که مسلما باید برای بیماران پوکی استخوان هم دارویی پیش‌بینی شود.
انتظار دارید ما بگوییم این هزینه اثربخشی دارد؟

نه، من می‌گویم آیا جایگزینی دارد یا خیر؟
داروهای مکملی وجود دارد. تجویز و جایگزینی آن با پزشک معالج است. ما در سازمان غذا و دارو طبابت نمی‌کنیم آنچه این سازمان می‌تواند در مورد یک دارو اعلام کند این است که هزینه اثربخش هست یا خیر؟ یعنی هزینه‌ای که می‌شود اثر بخشی ندارد. همکاران ما دو بار اعلام کردند که مدارک موجود حاکی از آن است که این هزینه اثربخش نیست.

این دارو باید مشابهی داشته باشد که تجویز شود. آیا مشابه خارجی یا ایران دارد یا خیر؟ بالاخره بیماران به این دارو نیاز دارند وگرنه این حجم از واکنش‌ها به وجود نمی‌آمد.
جایگزینی دارو براساس پزشکان معالج و مطالعات علمی است. ما نباید دارویی را اعلام کنیم زیرا هر فرد وضعیت بیماری متفاوتی دارد. داروهایی هست که می‌تواند برای بیماران پوکی استخوان استفاده شود و البته داروهایی که در حال مطالعه است و به بازار خواهد آمد. ولی آنچه ما اعلام می‌کنیم باز این جمله است؛ «براساس شواهد و مدارک موجود از نظر سازمان غذا و دارو برای نظام سلامت هزینه اثربخش نیست.» تا اینجا با سازمان غذا و دارو است و حتی خروج از لیست بیمه هم با سازمان غذا دارو نیست.

ولی اعلام نظر شما باعث خروج این دارو از لیست بیمه‌ها شده است.
بله. ما نتیجه این مطالعه را اعلام کردیم و بیمه هم آن را از لیست خارج کرده و درباره علت آن نوشته است؛ «براساس نتایج مطالعات ارزیابی و فناوری سلامت، داروی مذکور ارائه شده توسط وزارت بهداشت و درمان هزینه اثر بخش نبوده، بنابراین با توجه به تصمیمات صورت گرفته این دارو از سامانه تایید نسخ سازمان‌های بیمه‌گر پایه خارج شد.