روزنامه ابتکار
1396/09/19
وزیر خارجه انگلیس در تهران با ظریف، لاریجانی و شمخانی دیدار و گفت و گو کرد سفرِ خاص « آقای مو طلایی»
محمدرضا ستاریبوریس جانسون وزیر خارجه انگلیس که در راس یک هیات بلندپایه به ایران سفر کرده است، روز گذشته با محمدجواد ظریف وزیر خارجه و علی لاریجانی رئیس مجلس و علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان دیدار و گفت و گو کرد. جانسون که در این سفر دو روزه در خصوص روابط دو جانبه، همکاری‌های اقتصادی، گسترش روابط بانکی و تجاری، مسائل منطقهای و بین‌المللی با مقامات کشورمان گفت و گو و رایزنی می‌کند، نیز قرار است که با حسن روحانی دیدار کند.
فصل نوینی از روابط در پسا برجام
روابط پرفراز و نشیب تهران و لندن که در زمان دولت نهم و دهم با بسته شدن سفارت انگلیس در تهران به حالت تعلیق درآمده بود، پس از به نتیجه رسیدن توافق هسته‌ای وارد فاز جدیدی شد، به طوریکه بلافاصله پس از امضای برجام در تیرماه 1394، فیلیپ هاموند وزیر خارجه پیشین و وزیر دارایی فعلی انگلیس در راس یک هیات بلندپایه به تهران سفر و به صورت رسمی سفارتخانه کشورش را در تهران پس از سال‌ها تعطیلی بازگشایی کرد. این اقدام با وجود حساسیت‌های سیاسی که در روابط میان دو کشور سایه انداخته بود، باعث شد تا بلافاصله پس از حل و فصل بن‌بست پرونده هسته‌ای ایران، بازتابی از محاسبات استراتژیک دو طرف برای آغاز فصل نوینی از همکاری‌های دوجانبه رقم بخورد. هاموند در این سفر ضمن اشاره به اهمیت ایران در خاورمیانه، بر نقش مهم بازگشایی سفارت انگلیس در ایجاد یک روند سیاسی مستحکم و فرصت طلایی افزایش همکاری‌های اقتصادی و تجاری تاکید کرد.
افزایش 40 درصدی مناسبات اقتصادی
آنچنان که اکثر مقامات و کارشناسان غربی تصریح می‌کنند، ایران یک وزنه مهم در منطقه بی ثبات خاورمیانه و همچنین یک بازار 80 میلیونی گسترده است که با توجه به جمعیت جوان تحصیل‌کرده و پتانسیل‌های فراوان، می‌تواند به عنوان بهشت سرمایه گذاری اروپا تلقی شود. در این میان با برداشته شدن تحریم‌ها و بازگشت مجدد ایران به جامعه جهانی پس از یک دوره انزوای استراتژیک، مقامات لندن به دنبال کسب دوباره جایگاه خود در ایران بودند. در همین راستا، با وجود اینکه نگاه واقع‌بینانه، هر گونه گشایش سریع اقتصادی را پس از برداشته شدن تحریم‌ها منتفی می‌سازد، روابط تهران و لندن در مدت کوتاهی افزایشی چشمگیر داشت، به طوریکه وزیر دارایی پیشین انگلیس از افزایش 40 درصدی مناسبات اقتصادی دو کشور خبر داد.
انتظارات در مورد سفری سازنده
در همین رابطه بوریس جانسون وزیر خارجه انگلیس پیش از عزیمت به تهران در جمع خبرنگاران گفته بود، ایران کشور مهم در منطقه راهبردی خاورمیانه است. این منطقه برای امنیت و رونق انگلستان اهمیتی حیاتی دارد و من این سفر را فرصتی برای گفت و گوهای بیشتر در خصوص مسائل حساس منطقه می‌دانم.
آنچه جانسون دوباره نسبت به آن تاکید داشت، حمایت همه‌جانبه کشورش از تداوم برجام بود. با وجود سنگ اندازی‌های مکرر دولت آمریکا در مسیر اجرایی شدن برجام و قصد ترامپ برای خروج احتمالی از برجام، انگلیس همواره یکی از حامیان توافق هسته‌ای میان ایران و 1+5 بوده و در این مسیر بارها با دولت آمریکا در خصوص لزوم اجرایی شدن کامل برجام
گفت و گو و رایزنی کرده است.
در همین راستا، کارشناسان معتقدند که سفر جانسون به تهران می‌تواند آغازگر فصل جدیدی از گفت و گوها میان دو کشور باشد. در این میان نگاه مغایر لندن به سیاست‌های ضد برجامی آمریکا، موید آن است که انگلیسی‌ها به عنوان یکی از شرکای مهم توافق هسته‌ای، حفظ و اجرای برجام را مورد تاکید قرار داده‌اند. از سوی دیگر تحولات صورت گرفته در منطقه خاورمیانه و نقش مهم ایران به عنوان یکی از بازیگران مهم منطقه در این تحولات، باعث شده است تا این سفر در زمانی خاص صورت بگیرد. به همین واسطه جانسون در جمع خبرنگاران تاکید کرد که گرچه روابط ما با ایران از سال 2011 پیشرفت چشم‌گیری داشته است، با این حال این روابط همچنان سر راست نیست و برسر بسیاری از مسائل توافق وجود ندارد. گفت وگو، اصل کلیدی برای مدیریت تفاوت‌ها و پیشرفت در مسائلی است که اهمیت دارد، به همین سبب انتظار سفری سازنده دارم.
حمایت لندن از اجرای کامل برجام
وزیر خارجه انگلیس همچنین در نخستین دیدار خود در تهران به محمدجواد ظریف گفت که برجام از اهمیت و ارزش بالایی برای انگلستان برخوردار است و کشورش بر اجرای کامل آن تاکید دارد. جانسون علاوه بر خواستار شدن گسترش همکاری‌ها میان دو کشور در خصوص مسائل مختلف منطقهای و بین‌المللی نیز با ظریف به گفت و گو و رایزنی پرداخت.
انتقاد انگلیس از طرح انتقال سفارت آمریکا به قدس
رئیس دستگاه دیپلماسی انگلیس همچنین در دیدار خود با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان، ضمن تاکید بر ضرورت اجرای برجام و حمایت کشورش از این توافق بین‌المللی، اظهار داشت: باید برای حل و فصل مشکلات و موانع در مسیر اجرای کامل برجام به ویژه بخش مالی و بانکی تلاش مضاعف صورت بگیرد. جانسون همچنین تصمیم ترامپ مبنی بر انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس را نیز اقدامی یکجانبه و مغایر با صلح دانست و خاطرنشان کرد که کشورش تصمیمی برای انتقال سفارت خود به قدس را ندارد.
تسهیل روابط بانکی، مقدمه‌ای بر گسترش روابط اقتصادی
شمخانی نیز در این دیدار، با اشاره به رضایت بخش نبودن سطح همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور، تسهیل روابط بانکی را مقدامه‌ای برای گسترش مناسبات اقتصادی عنوان کرد. وی همچنین رفتار آمریکا در قبال برجام را فاجعه‌ای تمام عیار دانست و تاکید کرد: ایران با توجه به انفعال طرف‌های دیگر در برابر رفتارهای ناشایست واشنگتن بر اساس منافع ملی و مسئولیت‌های خود، تصمیمات لازم را در مقابله با اقداماتی از این دست و در صورت لزوم بازگشت به شرایط پیش از توافق اتخاذ کرده است.
شمخانی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با انتقاد از رویه دولت انگلیس در فروش سلاح و تجهیزات امنیتی به کشورهای ناقض حقوق بشر مانند عربستان سعودی و بحرین خاطر نشان کرد: در حالی که تمامی نهادهای بین‌المللی، محاصره و بمباران مردم مظلوم و بی‌دفاع یمن را محکوم کرده‌اند قطعا شرکای این جنایت نیز در دادگاه افکار عمومی بین‌المللی محکوم و ناقض حقوق بشر معرفی خواهند شد.
پرونده نازنین زاغری و تلاش جانسون برای دیدار با آیت‌الله آملی لاریجانی
از سوی دیگر سفر جانسون به تهران و دیدارش با مقامات ارشد کشورمان در حالی صورت گرفت که بحث بر سر نازنین زاغری شهروند ایرانی- انگلیسی در محافل خبری این کشور بر سر زبان‌هاست. پیش از این جانسون طی یک سخنرانی در کمیته روابط خارجی پارلمان انگلیس گفته بود که خانم زاغری در زمان سفرش به تهران مشغول به آموزش روزنامه نگاری به جوانان بوده که این سخنان با واکنش تند رسانه‌های انگلیسی مواجه شد، چرا که پیش از این خانواده او اعلام کرده بودند که وی تنها برای دیدار اعضای خانواده به تهران سفر کرده است. خانم زاغری شهروند دوتابعیتی ایرانی- انگلیسی خرداد ماه سال گذشته در هنگام خروج از ایران به اتهام همکاری با شبکه‌های معاند و مشارکت در فعالیت‌های ضد نظام از سوی سپاه دستگیر و در دادگاه به 5 سال زندان محکوم شد.
در همین رابطه رسانه‌های انگلیسی یکی از محورهای سفر جانسون به تهران را رایزنی در خصوص وضعیت نازنین زاغری اعلام کردند، به طوریکه روزنامه گاردین در این خصوص نوشت که جانسون تلاش خواهد کرد که در تهران علاوه بر خانم زاغری با رئیس قوه قضاییه ایران نیز دیدار و گفت و گو کند. در همین راستا، حمید بعیدی‌نژاد سفیر ایران در لندن در گفت و گویی با خبرنگاران انگلیسی اظهار داشت: اینکه رسانه‌ها در انگلیس تلاش می‌کنند تا موضوع سفر آقای جانسون را به این موضوع خاص محدود کنند، به‌طور قطع غیرواقعی است. خود آقای جانسون نیز که به پیچیدگی‌های حقوقی موضوع آگاهی کامل دارند، بر این امر واقف هستند که در جریان سفر ایشان اقدام فوری خاصی در خصوص آزادی متصور نیست، چون موضوع در نظام قضایی ایران در حال بررسی است و فرایند آن بایستی طی شود. روابط ایران و انگلیس بسیار فراتر از موضوع زندانی دو تابعیتی است و این موضوع تنها یکی از مواردی است که در جریان سفر ایشان مطرح خواهد شد.
سفری از جنس خاص
بعیدی‌نژاد همچنین در بخش دیگری از این گفت و گو افزود: سال‌های طولانی و حتی دهه‌هاست که سفری از سوی مقامات رسمی انگلیس به‌خصوص وزیر امور خارجه که بخواهد در آن سفر به مباحث دوجانبه پرداخته شود به ایران انجام نشده است. حتی سفرهایی که آقای جک استراو در دهه ۸۰ به ایران انجام دادند، در چارچوب مذاکرات هسته‌ای ایران با سه کشور اروپایی بود. تمرکز بازدید آقای هاموند هم که دو سال پیش به ایران سفر کردند، برای بازگشایی سفارت پس از تعطیلی آن، صورت گرفت. بنابراین سفر وزیر امور خارجه انگلیس که پس از سال‌ها و با هدف پرداختن به مباحث دوجانبه، منطقهای و چندجانبه صورت می‌گیرد، سفر خاصی است که طی آن، همه ابعاد روابط دو کشور از جمله مباحث اقتصادی، سیاسی، منطقهای، بین‌المللی و برجام مورد بحث و گفت‌وگو قرار می‌گیرد.
وصول طلب 3 میلیارد یورویی ایران از شرکت شل
وی همچنین درباره روابط اقتصادی بین دو کشور نیز تاکید کرد: در حوزه روابط بانکی و اقتصادی مرتبط با اجرای برجام، انتقادها و ایرادهایی نسبت به برخی کاستی و محدودیت‌ها داریم که به‌طور تفصیلی با آقای جانسون بررسی میشود. در کنار آن، در خصوص شناسایی حوزه‌هایی که امکان ارتقاء همکاری‌های مشترک در زمینه‌های اقتصادی وجود دارد نیز، میان دو طرف گفت‌وگو و تبادل‌نظر خواهد شد. در این میان، در ماه‌های اخیر تحرکات خوبی در زمینه همکاری‌های اقتصادی دوجانبه شکل گرفته و ما در اولین اقدام پس از برجام توانستیم طلب خود را به میزان حدود ۳ میلیارد یورو که به علت تحریم شرکت ملی نفت از جانب اتحادیه اروپا قابل دریافت نبود، از شرکت شِل دریافت کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
سیدحسن خمینی:
راهی جز حمایت همه مسلمانان از مقاومت مردم فلسطین وجود ندارد
فعالان سیاسی در گفت‌وگو با «ابتکار» مطرح کردند
پای اعتدال روی شانه اصلاحات
«ابتکار» از اتلاف زمان در «صفنشینی»های روزمره گزارش می‌دهد
آخرین نفر شمایید؟
جهانبخش محبی نیا
اورشلیم شهرآشوب روابط بین الملل
سازمان میراث فرهنگی همچنان چشم به انتظار ابلاغیه تاسیس نگارستان هنرهای اسلامی و ایرانی است
گزارش «ابتکار» از شیوه جدید بودجه‌‌نویسی دولت برای سال 97
نظام بودجه‌ریزی کشور جراحی می شود
«ابتکار» از روند برگزاری یازدهمین جشنواره سینما حقیقت گزارش می دهد
نمایش واقعیت ها روی پرده نقره ای
«ابتکار» از وضعیت حال و آینده ارز گزارش می دهد
ارز تک نرخی در تنگنای سیاست گذاری
عارف مطرح کرد
بنیاد امید ایرانیان نامزد انتخاباتی معرفی نمی کند
وزیر خارجه انگلیس در تهران با ظریف، لاریجانی و شمخانی دیدار و گفت و گو کرد
سفرِ خاص « آقای مو طلایی»
محسن غرویان:
روحانی از نقد استقبال می‌کند
محمدرضا باهنر:
اختیارات جهانگیری کمتر شده است
لس‌آنجلس‌تایمز تحلیل کرد
چه کسانی پشت پرده تصمیم جنجالی ترامپ بودند؟
