روزنامه جهان صنعت

تعارض آماری

علیرضا مناقبی* - امروزه شفافیت اطلاعاتی از موضوعات مورد توجه محافل علمی و مراکز تحقیق و توسعه بسیاری از نهادهای ناظر و دانشگاه‌هاست. همه به دنبال این هستند که راهکارهای مناسبی برای پیاده‌سازی آن پیدا کنند چراکه براساس تجربه پرهزینه در سال‌های اخیر آموخته‌ایم که شفافیت، مولفه‌ای است که فقدان آن موجب عدم تقارن اطلاعاتی و تضاد در منافع گروه‌های جامعه شده و فساد را ساختارمند می‌سازد.
مبنای اولیه در ضرورت پیشبرد برنامه‌های شفاف‌سازی آن است که اگرچه مسوولیت نهادهای ناظر و ضرورت ایفای نقش صحیح آنها در حراست از منافع گروه‌های مختلف، قابل چشم‌پوشی نیست، لکن به نظر می‌رسد تنها ابزار اثربخشی که می‌تواند به بهترین وجه این مهم را به سرانجام رساند، نظارت عمومی بر فعالیت بازیگران اقتصاد هر کشور است که آن، مستلزم بهبود کیفی و کمی شاخص‌های شفافیت اطلاعاتی در اقتصاد هر کشور است.
از طرفی اما موضوع شفافیت در تجارت خارجی کشور، از آنجایی حساسیت بیشتری دارد که اگرچه جایگاه شفافیت در تمام عرصه‌های اجرایی و علمی قابل قبول و بدیهی است اما موضوع مبارزه با قاچاق به عنوان یک روزنه فرار برای کسانی که از شفافیت گریزان هستند، نشان داده که اقتصاد کشور از این منظر دارای ضعف‌های ساختاری بسیار جدی است.
این موضوع به‌ویژه در چرایی تدوین دستورالعمل‌ها و مقررات حاکم بر فضای تجارت خارجی نیز اهمیت دارد چراکه بسیاری از کارشناسان معتقدند عطش سیاستگذاران ایرانی نسبت به موانع غیر‌تعرفه‌ای، مهارنشدنی است.


از سوی دیگر مقوله دور زدن تحریم‌ها در دوره پیش از برجام نشان داد که پیچیدگی مبادلات تجارت خارجی به‌‌گونه‌ای است که دیگر سیستم سنتی قادر به رصد، مونیتورینگ و پاسخگویی به حجم تجارت نیست و باید برای مدیریت بهینه واردات در کشور به فکر ابزارهای روزآمد و قابل شبکه شدن با تمام دستگاه‌های ذی‌ربط بود.
واقعیت این است که در کشور ما تقاضای بازار و حجم تجارت به‌‌گونه‌ای است که باید سرعت انجام تشریفات گمرکی افزایش می‌یافت. باید اتلاف زمان را کاهش داد. تعداد اسناد و مجوزها را کم کرد. اما این کاهش زمان و سرعت کار باید همسو با مولفه‌های نظارت و دقت باشد. و اینجاست که ضرورت شفاف‌سازی تجارت خارجی به‌عنوان یک اصل اساسی و زیربنایی مورد توجه قرار می‌گیرد.
یکی دیگر از مزایای شفاف‌سازی در حوزه تجارت خارجی، بهینه و واقعی شدن آمار و اطلاعات است. متاسفانه زمانی که تصمیم‌سازان و سیاستگذاران کشور به دنبال آمار صادرات یا واردات یک کالا یا مجموعه‌ای از کالاهای مشابه هستند، طیف مختلفی از اعداد و ارقام پیش روی ایشان قرار می‌گیرد که گاهی اوقات تعارضات چند ده میلیون دلاری با یکدیگر دارند. اما وقتی سیستم شفافیت داشته باشد، امکان بهره‌برداری موثر و به‌دور از گمانه‌زنی از آمار و اطلاعات فراهم می‌شود و این موضوع به توسعه برنامه‌ریزی و آینده‌نگری کمک قابل توجهی خواهد کرد.
* رییس مجمع واردات
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند)افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی (خراسان)پرونده‌ای که باز است (اعتماد) اخبار ویژه (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
محکومیت حبس احمد منتظری تعلیق شد جانماز آب نکشید! کمیته‌ تعیین رهبری در حال بررسی افراد با صلاحیت برای این جایگاه است شروع جلسات شورای عالی کار از امروز؛ واکنش‌ها به کپی بودن اثر برنده جشنواره هنرهای تجسمی فجر بالا گرفت؛ بورس در اختیار حقیقی‌ها رکود باعث کوتاه آمدن فروشندگان شد؛ 58 درصد معتادان کمتر از 34 سال دارند! حقوق بیست و چهار میلیون تومانی خدا قوت سلمان جان! حذف یارانه 9 میلیون نفر کارشناسان در همایش بین‌المللی زهکشی تاکید کردند؛ تعارض آماری دلایل بی‌نتیجه‌ماندن مذاکرات صلح سوریه در همایش برجام و اقتصاد مقاومتی مطرح شد؛ گسترده شدن سفره تهیدستان با شعار میثاقیان استقلالی‌ها را متوقف کرد سفر آسیایی ملک سلمان؛ ترامپ، اوباما را به شنود مکالماتش متهم کرد