50 سال دوستی با مردی که اشتباه نمی‌کرد

رضا آشفته: علی رامز، بازیگر پیش‌کسوت تئاتر، سینما و تلویزیون، عصر روز هفتم دی‌  ۹۶ در منزل خود و در ۹۰سالگی از دنیا رفت. پیکر مرحوم علی رامز، بازیگر پیش‌کسوت تئاتر و سینما، یکشنبه، دهم دی، تشییع می‌شود.
هادی مرزبان که‌ همکاری قدیمی با این بازیگر و در حدود 50 سال سابقه دوستی با علی رامز داشته، گفت: من و علی با هم کنکور دادیم و در دانشکده قبول شدیم و با هم هم‌کلاس بودیم و از همان زمان یار صدیق من بود و او یک انسان والا بود و شخصیتی برجسته داشت و برای من در زندگی حالت راهنما داشت. به‌هرحال با هم فارغ‌التحصیل شدیم و سال‌ها از هم دور افتادیم، چون او بورسیه‌ای برای بلژیک گرفت و من هم برای ادامه تحصیل به فرنگ رفتم تا اینکه در سال 63 او را برای بازی در نقش خان‌عمو دعوت کردم که بسیار درخشید و با همین بازی دوباره به بازیگری برگشت و یکی از پرکارترین بازیگران شد؛ با آنکه وسواس زیادی هم برای قبولی نقش‌ها داشت و هر کار را هم به‌راحتی انتخاب نمی‌کرد.
او افزود: علی رامز علاوه بر بازی در کارهایم، نقش مشاور را هم داشت و به‌عنوان یک دوست و همکار خیلی کمکم می‌کرد و علاوه‌بر اینها برایش مهم بود که در کار چه نقشی داشته باشد. گاهی نقش دستیار و مدیر صحنه را هم بازی می‌کرد.
هادی مرزبان بر این باور است که حتی یک نفر را هم نمی‌توان پیدا کرد که بگوید از دست علی رامز ناراحت است یا او در حقش یک اشتباه کرده است و به قول آن شعر معروف عرفی که می‌گوید؛ «چنان با نیک و بد عرفی، به سر بر کز پس مردن/ مسلمانت به زمزم شوید و هندو بسوزاند». رامز هم با همه خوش‌رفتار بود و همه می‌دانند که من چقدر دوستش داشتم و چقدر به او نزدیک بودم و می‌دانم چقدر مردم او را دوست دارند.


این کارگردان، علی رامز را یکی از بازیگران تکنیکی می‌داند و می‌گوید: او خیلی راحت با کوچک‌ترین اشاره نقش را می‌گرفت و تا آخرش پیش می‌رفت، اما برای بازی بسیار تحلیل و مطالعه می‌کرد و حتی می‌شد شب‌ها زنگ می‌زد و با من بحث می‌کرد که هادی فکر نمی‌کنم‌ این‌طور باید باشد، آن‌طور باید باشد. او سنش بالاتر از من بود و سال‌ها هم در مخابرات مدیرکل بود، اما در آن روزگار محدودیت سنی برای ورود به دانشگاه نبود و ما در دانشگاه با هم دوست شدیم. ما در آن سال‌ها با عزت‌الله انتظامی، ولی‌الله شیراندامی و ایرج راد در یک دانشکده بودیم. من همیشه برایش بسیار حرمت قائل بودم، اما همین که پا به سالن می‌گذاشتیم دیگر خودش را یک بازیگر و در اختیار کارگردان می‌دانست و این اخلاق حرفه‌ای‌اش بود و حتی حاضر نبود یک گام جلوتر از کارگردان بردارد.
مرزبان درباره اهمیت بازی رامز می‌افزاید: او از همان «پلکان» با من بود تا این یکی، دو کار آخر که دیگر نیامد. در تمام این نقش‌ها خوش درخشید و همین که برای بار دوم، دو سال پیش، پلکان را کار کردم، دوباره آمد و نقش خان‌عمو را در کنار دانیال حکیمی بازی کرد و باز هم درخشید.
هادی مرزبان اشاره می‌کند که علاوه بر تئاتر، در سریال‌های بسیاری در کنار هم بازی کرده‌اند، از جمله امیرکبیر، مرغ حق و وزیر مختار و چه خاطرات و شب‌هایی را در کاخ گلستان داشته‌اند. او می‌گوید: علی رامز بزرگ‌تر همه ما بود و برای همین غمخوار همه بود و برای همه بزرگی می‌کرد و نصیحت‌هایش به دل می‌نشست. همیشه سر تمرین‌ها آرام بود و معمولا چون در کارهایم در حدود 40، 50 بازیگر داشتم، علی رامز قوت‌قلبی بود که من عصبانی نشوم.
مرزبان و رامز از سال‌های جنگ خاطرات زیادی با هم داشته‌اند، چون در آن روزهای موشک‌باران که خانواده هر دو دور از تهران بوده‌اند، با هم سر سریال می‌رفتند و در شب‌های موشک‌باران با هم در پناهگاه‌ها وقتشان را سپری می‌کردند. در آن روزهای وحشت علی رامز می‌گفته که خدا هنوز دوست ندارد عمرمان را بگیرد و ما همچنان سال‌ها زنده می‌مانیم و زندگی می‌کنیم. حالا از آن روزها نزدیک به 30 سال گذشته و علی رامز در 90 سالگی دار فانی را وداع گفته و مرزبان با یاد این بزرگ‌مرد همچنان دارد در تئاتر عشق خودش را به این هنر نامیرا ابراز می‌دارد.
مرزبان جای علی رامز را در عالم بازیگری فیلم و تئاتر ایران بسیار خالی می‌داند و او هم از آن دست هنرمندانی است که به دلیل انسانیت و اخلاق و حرفه‌ای‌گری‌اش اصلا جایگزینی ندارد.
این کارگردان در این یکی، دو سال اخیر با توجه به بیماری و نارسایی کبدی رامز، از او می‌خواست که هرطور شده همچنان در کارهایش حضور داشته باشد و برایش طوری حرکت طراحی می‌کند که کمتر حرکت کند و اصلا زحمتی برای بازی‌اش نباشد، اما رامز می‌دانست که دیگر توش و توان بازی را ندارد و از مرزبان می‌خواست که زیاد هم اصرار نکند.
تسلیت انجمن بازیگران
در پی درگذشت علی رامز، شورای مرکزی انجمن بازیگران سینمای ایران پیام تسلیتی منتشر کرد. طبق گزارش رسیده، متن این پیام به این شرح است: «بازگشت همه به سوی اوست. در نهایت تأسف و تألم بازیگر پیش‌کسوت و توانای کشورمان استاد علی رامز از میان ما رفت و به آرامش ابدی پیوست. انجمن بازیگران سینمای ایران سوگ ازدست‌دادن این هنرمند باارزش و متین را که سال‌های‌سال یار و یاوری امین در فعالیت‌های صنفی این انجمن بودند به خانواده محترم ایشان، همکاران گرامی و تمامی هم‌وطنان هنردوست تسلیت عرض می‌نماید».
درباره زندگی رامز
علی رامز در سال ۱۳۰۶ در تهران متولد شد. او پس از گذراندن دوره دبستان، به دبیرستان صنعتی تهران (ایران و آلمان سابق) وارد شد و به‌واسطه آشنایی با افرادی مانند عزت‌الله انتظامی و زنده‌یاد هوشنگ بهشتی به تئاتر تهران آن زمان راه پیدا کرد. در سال ۱۳۲۷ دوره کلاس تئاتر زنده‌یاد عبدالحسین نوشین را گذراند که پس از هشت ماه به تعطیلی کشید. پس از فارغ‌التحصیل‌شدن در رشته برق در سال ۱۳۲۸ وارد مدرسه پست و تلگراف و تلفن شد و پس از دو سال در سال ۱۳۳۰ وارد خدمت در وزارت و از آنجا به شرکت مخابرات ایران منتقل شد.
در سال‌های خدمت موفق به دریافت دیپلم ششم ریاضی شد و در سال ۱۳۴۷ به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران راه یافت. در سال ۱۳۵۱ با درجه شاگرداولی تحصیلاتش را به پایان رساند و در همان سال موفق به اخذ بورس تحصیلی از کشور بلژیک شد. او در مدت اشتغال تنها توانست در دو فیلم سینمایی و چند برنامه تلویزیونی و نمایش «ملاقات بانوی سالخورده»، «کار استاد سمندریان» شرکت کند. در سال ۱۳۶۰ به افتخار بازنشستگی نائل آمد و از آن پس به صورت دلخواه به کار خود ادامه داد.
این هنرمند در طول فعالیت هنری خود موفق به حضور در چندین فیلم سینمایی، چندین تئاتر صحنه و سریال‌های متعدد تلویزیونی از جمله: «امیرکبیر»، «وزیرمختار»، «مرغ حق»، «یکی از این روزها»، «پاییز بلند»، «شمارش معکوس»، «محاکمه»، «عبور از خط سرخ» و «قضیه اوپنهایمر» شده است.
پیکر مرحوم رامز ساعت 9:30 صبح یکشنبه، دهم دی ماه از مقابل تالار وحدت به سمت قطعه هنرمندان بهشت‌زهرا(س) تشییع می‌شود.