روزنامه آفتاب یزد
1396/10/25
الوعده وفا
آفتاب‌یزد- گروه‌سیاسی: شب بیست و سوم دی‌ماه، وقتی که مردم به عادت این دوهفته با فیلترشکن به تلگرام رفتند، به یکباره خبری در همان شبکه مخابره شد؛ خبری با عنوان رفع فیلترینگ... راست بود حالا کاربران بدون استفاده از ابزار دوست‌داشتنی(!) فیلترشکن می‌توانستند راهی این شبکه اجتماعی وسیع جهانی شوند. درست مثل چند هفته قبل‌ترش.خبری که از سوی وزیر جوان مخابرات نیز مورد تایید قرار گرفت. این یعنی بالاخره رفع فیلتر تلگرام به حقیقت پیوست.
دستی که روی دکمه فیلتر رفت
همه ماجرا از روزهای پرالتهاب ایران در هشتم و نهم دی ماه شروع شد، زمانی که اعتراضات مردمی راهش را به کف خیابان کج کرد و شعارهایی که ابتدا با اهداف اقتصادی سر داده می‌شد توسط عده‌ای فرصت‌طلب با رنگ و بوی سیاسی و اهداف خاص تغییر ماهیت داد. مسئولان مربوطه گفتند عامل آنچه در حال روی دادن است، وجود تلگرام وکانال‌های معاند نظام در این زمینه است، همانجا اولین سیگنال‌های فیلترینگ تلگرام مخابره شد.
اولین راه‌حل نبود ولی...
اما طبیعی بود که حاکمیت به رفع فیلتر فوری تلگرام به‌عنوان اولین راه‌حل نیندیشد. از همین‌رو بود که ابتدا وزیر ارتباطات از مالک تلگرام یک درخواست را مطرح کرد؛ درخواستی با این موضوعیت که کانال خاصی که در اقدام علیه نظام، به تحریک مردم و اعمال خشونت‌بار می‌پردازد از سوی تلگرام بسته شود. این درخواست البته با پاسخ مثبت «پاول دوروف» مدیر تلگرام همراه بود کانال موردنظر به‌سرعت بسته شد، حتی کانالی که به‌عنوان کانال دوم این رسانه معاند در نظر گرفته شده بود نیز همین‌طور...
اما وقتی این راه‌حل‌ها افاقه نکرد در کمتر از 24ساعت اعلام شد، به‌طورکلی پیام‌رسان تلگرام فیلتر خواهد شد. اقدامی که به‌نظر می‌آمد روابط خوب مدیر تلگرام و وزیر ارتباطات را هم تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
اما چه کسی فکرش را می‌کرد حسن روحانی که چند روز قبل از فیلتر تلگرام، در سخنرانی به صراحت گفته، هرگز اجازه نمی‌دهد دست وزیر ارتباطات روی دکمه فیلترینگ برود، خودش به موضوع فیلترینگ تلگرام تن دهد. این اتفاق در اوضاع ناخوش دی ماه و نگاه متفاوتی که مردم به حسن روحانی داشتند باری دوچندان بر مشکلات دولت دوازدهم افزود. از همان ابتدای فیلترینگ، طنزهای تلخ درباره آن وعده روحانی و این عمل او (فیلتر تلگرام) مزید برعلت شد تا نوک انتقادها بیش از گذشته، به سمت روحانی نشانه رود.
فیلتر موقتی
در تمام مدت فیلترینگ تلگرام، مقامات دولتی که به خواسته شورایعالی امنیت ملی عمل کرده بودند با صراحت بیان می‌کردند که این فیلترینگ نه دائمی، بلکه موقتی است. درحالیکه عده‌ای موقت‌بودن فیلتر تلگرام را یک وعده توخالی از حسن روحانی می‌دانستند، با این حال، بودند کسانی که در این مدت بر دائمی‌شدن فیلترینگ تاکید داشتند.
کار به جایی رسید که عده‌ای کار تلگرام در ایران را یکسره دانستند. به‌خصوص وقتی که اولین وعده رفع فیلترینگ و تاریخ اعلام شده از سوی مسئولان محقق نشد. در همین روزها البته صحبت‌های ضد و نقیض هم شنیده می‌شد، صحبت‌های ضدونقیضی از جمله حرف‌های نقل شده از وزیر ارتباطات که می‌گفت برای رفع فیلترینگ با مقامات تلگرام رایزنی می‌کند تا در صورت حذف برخی از کانال‌های معاند، تلگرام رفع فیلتر شود. چندی بعد نامه حسن روحانی و دستور او برای رفع فیلترینگ در برخی از رسانه‌ها مخابره شد، دستوری که البته تا شب بیست و سوم دی ماه به آن وقعی نهاده نشد... اما سرانجام اتفاق افتاد.
با رفع فیلترینگ تلگرام اکنون پرسش اینجاست که آیا باید در شرایطی که مردم پیش از این از تلگرام آزادانه استفاده می‌کردند با بازگشت حقشان به خودشان، از روحانی متشکر باشند؟
الوعده وفا
روحانی لااقل در زمینه موضوع موقتی‌بودن فیلتر تلگرام، به وعده‌اش عمل کرد و در برابر مخالفان رفع دائمی فیلتر قاطعانه ایستاد. او در حالی بر بازشدن فضای تلگرام تاکید داشت که می‌دانست افرادی موافق با فیلترینگ دائمی آن هستند. آیا این عمل به وفای روحانی و ایستادگی‌اش را می‌توان زمینه خوبی برای شکل‌گیری یک جو مثبت به سود روحانی آن هم در شرایطی که موضوعاتی چون لایحه بودجه، وضعیت معیشتی و اقتصادی، اعتراضات در خیابان‌ها گریبان او را گرفته بود، دانست؟ به عبارتی بازگشت قانونی شبکه‌های مجازی به خانواده ایرانیان به معنای تغییر مزاج سیاسی این روزهای مردم خواهد شد؟ و اندکی مواضع آنها را نسبت به روحانی مثبت‌تر خواهد کرد؟
عبدالله ناصری، فعال رسانه‌ای و مدیرعامل اسبق ایرنا، با بیان اینکه راهکارهای مقابله با فضای مجازی صرفا در فیلتر خلاصه نمی‌شود درباره رفع فیلترینگ تلگرام و تلاش‌های روحانی در این زمینه به آفتاب‌یزد گفت: «اینکه رفع فیلتر صورت گرفته است جای تشکر دارد، اما باید کسانی که اقدام به رفع فیلتر کردند حواسشان به این موضوع باشد از این بابت منتی بر سر مردم نگذارند(!)»
وی ادامه می‌دهد: «آنچه در این جا اهمیت دارد اینکه حق آزاد گردش اطلاعات به آنها بازگردانده شده و این به هر روی بهتر از وضعیت دوهفته گذشته است.»
بدتر بود اگر...
علی صوفی، وزیر دولت اصلاحات هم از زاویه‌ای دیگر به موضوع رفع فیلترینگ تلگرام می‌پردازد و می‌گوید: «هزینه و نگاه‌های منفی که تداوم فیلترینگ تلگرام برای روحانی داشت به مراتب بیشتر از ایجاد نگاه مثبتی است که بعد از رفع فیلترینگ نسبت به او شکل گرفته است هرچند باید این باز شدن را یک اقدام مثبت و البته دیرهنگام دانست.»
وی ادامه می‌دهد: «بسته‌شدن فضای مجازی از حسن روحانی چهره‌ای منفعلانه ساخته بود که زیر تعهداتش زده است و حداقل‌ترین قول‌های خود در زمینه عدم‌فیلتر تلگرام را نیز نتوانسته اجرایی کند. طبعاً اکنون با رفع فیلتر وضعیت بهتر از قبل می‌تواند باشد، اما نباید فراموش کنیم در حال حاضر مردم نگران این موضوع هم هستند که مبادا بار دیگر برای فضای مجازی مشکل پیش بیاید و با یک توجیه تلگرام یا سایر شبکه‌ها بسته شود.»
صوفی ادامه داد: «بسیاری در فضای کسب و کار جدید از تلگرام استفاده می‌کنند و اکنون این بسته‌شدن و بازشدن فضای کسب و کار را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، آن هم در شرایطی که یکی از اعتراضات مردم، موضوعات اقتصادی و اشتغال است.»
دولت چه کند؟
اما اگر روحانی نمی‌تواند با موضوع رفع فیلترینگ تلگرام، لااقل به‌صورت مقطعی و زودهنگام یا در نقش یک مُسکن هم که شده، جو منفی نسبت به خود را در چنین شرایطی مثبت کند، پس باید در چنین برهه‌ای دست به چه راهکاری بزند؟
این سوال را وقتی از ناصری می‌پرسیم به ما می‌گوید: «دولت روحانی باید از اکنون در چارچوب توان خودش تلاش کند تا ضمن مذاکره با نهادها، عرصه را به‌گونه‌ای پیش ببرد تا از اینگونه اعتراضات پیشگیری کند، فراموش نکنیم وقایع اخیر تاکنون به این شکل و با این وضعیت سابقه نداشته و مسئولان باید حتما از آن درس عبرت بگیرند و سعی نکنند خواسته‌های مردمی را با توهمات خود پنهان کنند.»
ناصری اقدام بعدی روحانی پس از رفع فیلتر تلگرام می‌گوید: «دولت قبلی با تمامی مشکلاتی که داشت در پی دستیابی به اهداف و برنامه‌های اشتباه یا درست خود در برابر مخالفان مختلف ایستادگی می‌کرد. حتما دولت روحانی در روند موضوعات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی باید چنین ایستادگی را از خود نشان دهد و مطمئنا با تحولاتی که مثلا در دانشگاه‌ها می‌تواند ایجاد کند، امنیت روانی جامعه را در عرصه فرهنگی- سیاسی، اجتماعی فراهم خواهد ساخت.»
ناصری می‌افزاید: «از سویی آقای روحانی باید مسئولیت خودش را جدی بگیرد و با مردم بیشتر و صادقانه سخن بگوید.»
کنارگذاشتن محافظه‌کاری
البته صوفی هم در باره اینکه روحانی بعد از رفع فیلتر تلگرام برای بازگرداندن جوعمومی به سود خود چه اقداماتی را باید انجام دهد، معتقد است که رئیس‌جمهور باید محافظه‌کاری را کنار گذاشته و از خود و اطرافیانش بگذرد تا در این صحنه موفق شود.
صوفی می‌گوید: «روحانی وقت زیادی برای این کار ندارد، او باید موانع پیش‌رویش را حداقل به مردم معرفی کند، روحانی که دل در گرو برخی مسائل و منفعت‌ها دارد، کارآیی نخواهد داشت.»
وی تاکید می‌کند: «البته لازم هم نیست تا روحانی حتما از همه خط‌قرمزها عبور کند. او باید برای برون‌رفت از نگاه امروز مردم کمی جسورتر عمل و برخی ملاحظات را کنار بگذارد.»
دولت یادش باشد
بی‌تردید رفع فیلتر تلگرام در این برهه، یک اقدام مثبت از سوی دولت بود، چراکه نشان داد روحانی در این زمینه (رفع فیلترینگ) به وعده‌اش عمل کرده است. اما این را هم نباید فراموش کرد که آنچه امروز به مردم بازگردانده شده همان حق طبیعی آنهاست.
سایر اخبار این روزنامه
بیچاره مردم بافق!
بیچاره مردم بافق!
بیچاره مردم بافق!
چینی‌ها به لاک‌پشت‌‌های ایران هم رحم نکردند
روحانی بعد از رفع فیلتر تلگرام چه کند؟
چینی‌ها به لاک‌پشت‌‌های ایران هم رحم نکردند
الوعده وفا
ورود مجمع تشخیص به ماجرای سپنتا نیکنام
گزارش تکان‌دهنده آقای شهردار
روایت کیهان از اختلاف‌‌نظرایران و روسیه
این چه نوع حرف زدن است؟
