در یک جامعه پويا به کسي که فساد را افشا مي‌کند هديه مي‌دهند

ايسنا: عباس عبدي در نشست «صداهايي که شنيده نشد» گفت: اشتباه سيستم اين است که فساد ميوه يک درخت است، نه خود درخت. تا وقتي تنه هست، ميوه‌ها هر سال به وجود مي‌آيند. هرکس مي‌گويد با فساد مبارزه مي‌کنم، بايد با تنه اين درخت کار کند. شفافيت و ساختار سالم از اين دست است. در يک جامعه پويا به کسي که فساد را افشا مي‌کند، هديه مي‌دهند. بايد نهادهاي نظارتي رسمي و غيررسمي مستقيم داشته باشيم. عبدي گفت: اوايل انقلاب با طرح خصوصي‌سازي، هرکس آمد قسمتي را به دست گرفت. مطالعات نشان داد منطقشان اشتباه بود. از سال ۶۸ اين فرايند ادامه داشت؛ اما انرژي دموکراتيکي در جامعه ايجاد شد که دگرخواهانه باشد. بخش نظارت بروني جامعه بسيار قوي شد. دستگاه قضائي به دليل شکافي که با آقاي خاتمي داشتند، مستقل‌تر عمل کردند؛ زمان هاشمي که جرئت نداشتند. شاخص حاکميت قانون در سالي که خاتمي آمد، ۲۵  و روزي که رفت ۴۷/0  شد. او سپس گفت: آمدن احمدي‌نژاد يک واويلا بود. روزي که احمدي‌نژاد رفت، اين شاخص به ۱۶/0  رسيد و بحث فساد قانون در ايران به بدترين حالت رسيد. علت اصلي‌اش اين بود که نهاد نظارتي کاملا به حاشيه رفت. بر اساس مصلحت، مي‌گويند بعدا به پرونده‌ها رسيدگي مي‌کنند؛ اين وضعيت درست نيست. اين فعال سياسي گفت: بعد از آن سازمان بودجه و اقتصادي از بين رفت. در کل سيستم نوعی جايگزيني فساد و صلاح ايجاد شد. حتي نظام نظارتي‌ای مثل مجلس هم نتوانست کاري کند. بعد از روحاني شاخص‌ها بهتر شده؛ اما خوب نيست. اگر به سال ۸۴ برسيم، مي‌توانيم بگوييم مي‌توان شرايط را تحمل کرد. به جايي رسيده‌ايم که احمد توکلي مي‌گويد کشور دچار فساد سيستمي شده است. در نتيجه روند ملموسي نمي‌بينيم. مسئله اصلي اين است که ريشه‌هاي فساد بايد بررسي شود.
عبدي در پاسخ به پرسشی مبني بر اينکه استقلال قوه قضائيه چه کمکي در حل پرونده‌ها مي‌کند و اين برخوردها چگونه امکان‌پذير است، گفت: آنها مي‌خواهند با ميوه دعوا کنند، نمي‌خواهند با تنه درگير شوند؛ گير و پيچ اين سيستم همين است. در سيستم شاه مي‌گفتيم کل سيستم فاسد است و بايد عوض شود؛ اما در‌حال‌حاضر مشکل ما دستگاهي است.  دستگاه قضائي اگر مستقل نباشد، نمي‌تواند با فساد مبارزه کند؛ بنابراين اگر سيستم مستقل نشود، مبارزه معنا پيدا نمي‌کند. عبدي درباره استقلال قوه قضائيه و اينکه اگر تعيين رئيس، انتصابي نباشد او بهتر مي‌تواند عمل کند، عنوان کرد: استقلال هيچ ربطي به انتصابات ندارد. هرکسي با سازوکاري در بالا مي‌نشيند. انتصاب رئيس قوه قضائيه هم ربطي به استقلال اين قوه ندارد. قوه قضائيه با دولت فرق مي‌کند. قوه قضائيه مستقل يعني قاضي مستقل که رکن اساسي اين قوه است. اينجا همه پرونده‌هاي دست يک يا دو قاضي است؛ اين معني پيدا نمي‌کند، قاضي بايد مستقل باشد. او با اشاره به پرونده سعيد طوسي گفت: امکان ندارد پرونده سعيد طوسي سال ۹۰ باز شود، سال ۹۵ افشاگري شود و سال ۹۶ تبرئه شود. عبدي گفت: ادبيات قوه قضائيه مهم است؛ از رئيس اين قوه گرفته تا دادستان، وقتي دهن باز مي‌کنند بايد حقوق بيرون بيايد. اين فعال سياسي اصلاح‌طلب گفت: در دستگاه قضائي مستقل حس مي‌کنيد تنها نيستيد و هميشه در پناه قانون قرار داريد. هنگامي که درباره استقلال قوه قضائيه حرف مي‌زنيم، طرح مشکل است و معتقدم نيروهاي جديد و قديم در شرايطي هستند که مي‌توانند به تفاهم برسند. ايده سياسي از خلال گفت‌وگو شکل مي‌گيرد، نه اينکه در يک اتاق بنشينیم و طراحي کنيم و ديگران اجرا کنند.