روزنامه قانون
1396/12/13
قرارمان فاطمي تقاطع مصـدق
60 سال پیش در کشور مصر خیابانی را به نام مرحوم مصدق، نخست وزیر سابق ایران نامگذاری کردند و هنوز در تهران که پایتخت ایران است، خیابانی به نام مصدق وجود ندارد. سه ماه پیش این موضوع در شورای شهر تهران مطرح شد و از طریق کمیسیون نامگذاری خیابان ها و معابر قدم به قدم برای نامگذاری خیابانی به نام مصدق پیش رفت. سرانجام دیروز حجت نظری، یکی از اعضای کمیسیون نامگذاری معابر و خیابان‌های شورای شهر تهران در حساب توییتر خود از تصویب تغییرنام خیابان کارگر شمالی به مصدق در کمیسیون نامگذاری شورای شهر خبر داد. نامگذاری خیابان کارگر شمالی (حدفاصل میدان انقلاب تا بزرگراه آیت ا...حکیم) به نام مرحوم دکتر محمد مصدق در کمیسیون نامگذاری شورای شهر تهران عنوان شده و تغییر نام قطعی این خیابان، منوط به تصویب شورای شهر و در مرحله بعد هیات تطبیق است.مصدق به جای کارگر شمالی می نشیند
حجت نظری در توییت خود نوشته است:«در آستانه روز ملی شدن صنعت نفت، یک هفته پیش در کمیسیون نامگذاری شورای شهر تهران با رای پنج نفر تصویب کردیم که خیابان حدفاصل میدان انقلاب تا بزرگراه آیت‌ا... حکیم به نام مرحوم دکتر محمد مصدق نامگذاری شود. حدفاصل میدان انقلاب تا میدان راه‌آهن نیز به نام کارگر خواهد ماند». حجت نظری در گفت و گو با روزنامه «قانون» با اشاره به اینکه از سه ماه گذشته بحث نامگذاری معبری به نام مرحوم مصدق را در دستور کار کمیسیون نامگذاری قرار داده شده ،گفت:« ابتدای این طرح در کمیسیون نامگذاری، تونل آرش- اسفندیار برای نامگذاری به نام مرحوم مصدق پیشنهاد داده شد. این تونل در بزرگراهی قرار دارد که انتهای آن بزرگراه مرحوم هاشمی رفسنجانی است. وقتی اولین بار این تونل برای نامگذاری به نام مصدق در کمیسیون نامگذاری (حجت نظری، محمدجواد حق‌شناس، ابراهیم خلیل آبادی، حسين نقاشی و امین عارف نیا) مطرح شد، من به عنوان یکی از اعضا رای مخالف به آن دادم و چهار عضو دیگر به آن رای موافق دادند. دلیل مخالفتم هم این بود که فکر می‌کردم آن تونل برای نامگذاری به اسم مرحوم مصدق در شأن ایشان نیست». نظری با اشاره به اینکه موضوع تغییر نام تونل آرش-اسفندیار در شبکه های اجتماعی هم مورد نظرسنجی قرار گرفت، افزود:« وقتی این موضع در فضای مجازی نیز هم مطرح شد، آنجا هم واکنش های بسیار زیادی به شورا و شهرداری صورت گرفت. بعد از این واکنش‌های منفی در کمیسیون نامگذاری تصمیم گیری شد تا من مسئول نظرسنجی از مردم برای انتخاب خیابانی به نام مرحوم مصدق شوم. به این ترتیب مردم پیشنهادهای‌شان را برای نامگذاری خیابان به نام مرحوم مصدق اعلام می کردند» .این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه در آن مقطع چهار پیشنهاد از سوی کمیسیون برای نامگذاری خیابانی به نام مصدق مطرح شد، ادامه داد:« این پیشنهادها یکی بلوار کشاورز بود، دیگری بزرگراه فتح و دیگری خیابان نفت تهران بود. البته در نظرسنجی مردم، بلوار کشاورز با تونل آرش- اسفندیار رای برابری آورد و بلوار فتح و خیابان نفت رای سوم و چهارم را آوردند»اما دوباره این هم برای نامگذاری خیابانی به نام مصدق کافی نبود و باید نظرسنجی دیگری از مردم انجام می گرفت. در این نظرسنجی که با حساب کاربری حجت نظری انجام شد، یکی از کاربران خیابان کارگر شمالی را برای نامگذاری خیابان مرحوم مصدق پیشنهاد داد؛ آن هم با این استدلال که کسی خیابان کارگر شمالی را با نام کارگر شمالی خطاب نمی کند و همه آن را به نام امیرآباد می شناسند و بخش جنوبی این خیابان هم همیشه به نام کارگر شناخته می شده است. حجت نظری با اعلام اینکه این پیشنهاد به نظر مطلوب بود، افزود:« به نظر من این پیشنهاد خوبی بود و وقتی در کمیسیون مطرح کردم، اکثریت با آن موافقت کردند. البته قرار شد یک نظرسنجی دیگر هم صورت بگیرد و این بار نظرسنجی با حساب کاربری آقای دکتر حق‌شناس انجام شد که آنجا بیشترین رای را خیابان کارگر شمالی برای تغییر نام به مصدق آورد. ما این را به طور مجدد در کمیسیون نامگذاری مطرح کردیم و همه به اجماع رسیدند که حدفاصل میدان انقلاب تا بزرگراه حکیم را به نام مرحوم مصدق نامگذاری کنیم». او درباره آن دسته از شهروندانی که نگران از بین رفتن نام کارگر از خیابان ها هستند، افزود:«همچنین میدان راه آهن تا میدان انقلاب را هم با حذف پسوند جنوبی به نام خیابان کارگر بنامیم. با این کار هم نام خیابان کارگر حفظ می شود و هم نام کارگر شمالی که هنوز برای آن خیابان بعد از گذشت چندین سال جا نیفتاده بود، تغییر می کند و به نام مرحوم مصدق نامگذاری می شود». نظری به خیابان دکتر فاطمی اشاره می کند و جمشید آباد که شلوغی های کودتای 28 مرداد در آن اتفاق افتاد و ادامه می دهد:« ما فکر کردیم که اینجا وجاهت دارد که نام مرحوم مصدق را براین خیابان بگذاریم که شاهد اتفاق‌های تاریخی دوره هم نام او بوده است. ضمن اینکه در جنوب این خیابان، میدان انقلاب است که در اقدامات مرحوم مصدق برای ملی شدن صنعت نفت بسیار تاثیر گذار بود».
خیابان مصدق به‌زودي در میان مردم جا می افتد
از آنجا که انتخاب نام مصدق بر خیابان کارگر مورد قبول بخش زیادی از مردم قرار دارد، اعضای شورای شهر نیز با آن موافق هستند اما قرار است امروز این موضوع در سحن علنی شورای شهر مطرح شود. در همین رابطه محمود میرلوحی، یکی از اعضای شورای شهر تهران در گفت و گو با «قانون» با اشاره به خدماتی که مرحوم مصدق در ملی شدن صنعت نفت در ایران داشت، می‌گوید:« سقوطی که بعد از دولت او انجام گرفت، باعث شد تا سال 57 ملت ایران در مشکلات باقی بمانند. حالا نامگذاری این خیابان برای مردم تهران و ایران جنبه سمبلیک دارد و نام و نشان ایشان باید بر یکی از خیابان های تهران باشد و آثار بسیار مفیدی خواهد‌داشت». میرلوحی با اشاره به اینکه در تهران برای نامگذاری خیابان ها همیشه دو تجربه وجود داشته است، افزود: « این نامگذاری‌ها باید نیاز جامعه باشد و مصدق از شخصیت‌هایی است که به گردن این مردم و کشور حق دارند. فکر می کنم این تغییر نام خیلی زود در میان مردم مورد اقبال قرار گیرد و هر خیابانی که ما نامش را به نام مصدق بنامیم، در میان مردم هم جا می افتد چون مردم مصدق را دوست داشتند و برایش احترام زیادی می گذاشتند». این عضو شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح طلبان در ادامه از اینکه نام کارگر شمالی هیچ وقت در زبان مردم جریان پیدا نکرد، ادامه داد:« بعضی خیابان‌ها بر زبان مردم نمی چرخد اما در مورد مصدق موضوع متفاوت است و ما باید یکی از خیابان های موجود را تغییر نام بدهیم و به نام مصدق نامگذاری کنیم. با اینکه می دانیم ممکن است در شورا موافق و مخالف داشته باشد». او خیابان مصدق را به جای کارگر شمالی درست می داند و می گوید:« البته خیابان کارگر شمالی گزینه مناسبی است چون از خیابان راه آهن تا میدان انقلاب به نام خیابان کارگر است. حتی وجود دانشگاه در خیابانی که به نام مصدق نامگذاری می شود هم اتفاق بسیار مبارکی است. به هر حال می دانیم که در میان شورا شاید آقای حبیب زاده به عنوان کسی که ريیس فراکسیون کارگری بوده، ممکن است مخالفت کند اما ما خیابانی به نام کارگر داریم و باید به مشاهیر تاریخی مان هم توجه داشته باشیم».
چرا در این 30 سال به یاد خیابان مصدق نبودیم؟
ابراهیم خلیل‌آبادی نیز یکی از اعضای شورای شهر تهران بوده که با تغییر نام خیابان کارگر شمالی به مصدق موافق است. او نیزدر گفت و گو با «قانون» از این اتفاق خوشحال است و می‌گوید:« مرحوم مصدق یکی از چهره های ملی کشور است و باید خیابانی به نام او در تهران داشته باشیم. خیابان های متعددی برای این نامگذاری به اسم ایشان مطرح شده است. حتی گفتند که ما تونل آرش- اسفندیار را به این نام تغییر بدهیم اما بعضی از اعضا گفتند که آن منطقه در شأن ایشان نیست که ما به نام او نامگذاری کنیم. البته پیشنهادهایی در مورد خیابان سی تیر مطرح شده است اما نام این خیابان میان مردم شناخته شده و بهتر است از آن صرف نظر کنیم». او با اشاره به اینکه در نهایت نباید روی جای خیابان بحث نکنیم و مهم این است که نام خیابانی را به نام مصدق در تهران نامگذاری کنیم، ادامه داد:« نامگذاری یکی از خیابان‌های تهران به نام مصدق باید خیلی زودتر از این انجام می شد اما حالا که در حال انجام شدن است، باید همه کمک کنند تا هر چه زودتر این اتفاق بیفتد». اینکه در میان خیابان های متفاوتی که در تهران به نام شخصیت های خارجی نامگذاری شده و حالا نوبت به مصدق رسیده است، باید خوشحال بود و اینکه به اعضای شورای شهر نیز از این موضوع استقبال کرده اند و مردم نیز شخصیت مصدق را به عنوان نخست وزیری دوست داشتنی یاد می‌کنند. مجید فراهانی، دیگر عضو شواری شهر نیز از انتخاب نام مصدق بر خیابان کارگر شمالی استقبال می کند و در گفت و گو با «قانون» می‌گوید: «موضوع مبحث تعیین نام معابر میادین و خیابان ها را کمیسیون نامگذاری و کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر انجام می‌دهد و این موضوع را بررسی می کند. البته تعیین تکلیف برای خیابانی که می‌خواهند به نام مصدق نامگذاری کنند، بسیار عالی است. او از پیشگامان مبارزه در ایران است و نامگذاری خیابانی به نام او از مدت ها پیش در دستور کار شورای شهر قرار گرفته است». فراهانی از اینکه چرا در مدت این 30 سال از شروع به کار شورای شهر این موضوع مغفول مانده بود، می‌گوید و اظهار تاسف می‌کند: «حق آن بزرگمرد در این زمینه به رسمیت شناخته نشده است و خیابان یا معبری به نام ایشان نامگذاری نشده است. به خاطر همین موضوع دستور کاری در کمیسیون نامگذاری شورای شهر قرار گرفت».
تغییر نام خیابان کارگر شمالی به مصدق در حالی اتفاق می افتد که برخی به تغییر نام خیابان کارگر اعتراض دارند. اما در چند سال گذشته که خیابان امیرآباد را به کارگر شمالی تغییر داده اند چه کسی آن را به نام کارگر شمالی صدا می زند. اما سال‌هاست که حدفاصل میدان راه آهن تا میدان انقلاب را کارگر نامیده اند و همه آن را به همین نام صدا می کنند.
