برهم خوردن برجام نقطه پشیمانی همگان است

وزیر امور خارجه فرانسه دیروز میهمان مقام‌های بلندپایه ایران بود. سفر «ژان ایو لودریان» در رأس هیأتی بلندپایه از معاونان، اگر چه در درجه نخست در راستای تعمیق روابط دوجانبه جمهوری اسلامی ایران با فرانسه به‌عنوان یکی از کشورهای مهم اروپایی انجام شده است، اما در بطن خود نشانه‌ای از کوشش پاریس برای حفظ توافق هسته‌ای به شمار می‌آید که تحت تأثیر مشکل مشترکی به نام ترامپ و نیز کارشکنی‌های دولت او در روند اجرایی شدن برجام سبب می‌شود  مقام‌های فرانسوی از طریق تأسی به ابتکارات جداگانه از آغاز گفت‌و‌گوهایی در زمینه مباحث منطقه و فعالیت‌های موشکی ایران سخن بگویند. گفت‌و‌گوهایی که رسانه‌های بین‌المللی، عملیاتی شدن آن را با هدف نجات برجام می‌دانند و رسانه‌های داخلی ایران و مقام‌های کشورمان اما و اگرهایی پیرامون آن پیش می‌کشند. فارغ از صحت و سقم گمانه‌زنی‌هایی که سفر روز گذشته «ژان ایو لودریان» به تهران را از منظر صرفاً تلاش برای حفظ برجام ارزیابی می‌کنند، واضح است که روابط  دوجانبه تهران با پاریس همچنان اهمیت ویژه خود را داراست. چنانکه افتتاح نمایشگاه موزه لوور در تهران و به نمایش گذاشتن گنجینه مجموعه‌های ملی فرانسه در موزه ملی ایران را که روز گذشته و با حضور وزیر خارجه فرانسه انجام شد  می‌توان از منظر تمایل دو کشور به توسعه ابعاد مختلف رابطه دوجانبه و با وجود مشکلات پیش پای دو کشور تحلیل کرد. حضور وزیر خارجه فرانسه که با دیدارهای مختلفی همراه بود به طرح موضوعات مختلفی از جمله درباره توافق هسته‌ای، نقش منطقه‌ای ایران و رویکرد سیاست خارجی فرانسه در منطقه انجامید و مقام‌های مختلف کشورمان در خلال این دیدارها ضمن تأکید بر پرهیز از ورود غرب به موضوعات حوزه دفاعی ایران خواستار نقش آفرینی مستقل پاریس در رابطه با ایران شدند. این در حالی بود که مسئولان ایرانی در دیدار لودریان به روند کارشکنی ترامپ در چارچوب برجام معترض شده و موضوع فعالیت‌های موشکی ایران را موضوعی فراتر از برجام و قطعنامه 2231 اعلام کردند.
روحانی: دیپلماسی بهترین گزینه برای حل مشکلات است
حسن روحانی در دیدار «ژان ایو لودریان»، وزیر امورخارجه فرانسه  گفت: «جمهوری اسلامی ایران هیچ محدودیتی در توسعه، تقویت و تحکیم همه‌جانبه مناسبات و همکاری‌ها با فرانسه قائل نیست.» به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، رئیس جمهوری، برجام را آزمایش و امتحانی برای تمامی طرف‌های مذاکره کننده دانست و افزود: «پابرجا ماندن برجام به دنیا ثابت می‌کند که مذاکره و دیپلماسی بهترین گزینه برای حل مشکلات بوده و برهم خوردن آن به معنای این است که مذاکرات سیاسی اتلاف وقت است.»
روحانی با تأکید بر ضرورت پایبندی همه طرف‌های مذاکره کننده نسبت به تعهدات‌شان در برجام، گفت: «ایران هرگز آغازگر نقض برجام نخواهد بود و این توافق را در راستای افزایش اعتماد، آرامش، همکاری و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی مؤثر می‌داند.»


رئیس جمهوری با تأکید بر ضرورت حفظ برجام در راستای توسعه امنیت، ثبات و همکاری‌های منطقه‌ای، خاطرنشان کرد: «برهم خوردن توافق هسته‌ای نقطه پشیمانی همگان خواهد بود و البته ما برای هرگونه شرایطی که مد نظرمان نباشد، آماده خواهیم بود.»
روحانی با بیان اینکه ایران و فرانسه در رابطه با برجام و ضرورت ادامه آن دیدگاه مشترک دارند، گفت: «خوشبختانه امروز به واسطه برجام فضای مناسبی برای توسعه روابط و همکاری‌های فیمابین به وجود آمده که باید در راستای دستیابی به اهداف مهم و مشترک و منافع دو ملت در این مسیر حرکت کنیم.»
رئیس جمهوری اسلامی ایران با اشاره به روابط تاریخی، دوستانه و همکاری‌های متقابل تهران - پاریس در بخش‌های مختلف تجاری، اقتصادی، صنعتی، کشاورزی، فرهنگی، حمل و نقل و انرژی، گفت: «اراده دو دولت ایران و فرانسه، برقراری و توسعه روابط همه‌جانبه، مستحکم و دوستانه میان دو کشور است.»
رئیس جمهوری با اشاره به ضرورت همکاری ایران و فرانسه در زمینه تداوم ثبات و امنیت منطقه، اظهار داشت: «فرانسه و جمهوری اسلامی ایران در حل مشکلات اخیر لبنان نقش‌آفرینی مثبتی داشته‌اند و باید در راستای تقویت آرامش در این کشور و فراهم کردن زمینه‌های مناسب برای برگزاری انتخاباتی که موجب نشاط و استحکام سیاسی در این کشور شود، همکاری کنیم.»
روحانی امنیت خلیج فارس را موضوعی حائز اهمیت در منطقه دانست و با اشاره به بحران یمن خاطرنشان کرد: «این وظیفه‌ای بین‌المللی و انسانی است که در راستای آتش‌بس، پایان یافتن جنگ و کشتار مردم در یمن و ارسال کمک‌های بشردوستانه به مردم این کشور که دچار بمباران، بیماری‌ها و گرفتاری فراوان هستند، تلاش کنیم.»
رئیس جمهوری همچنین با اشاره به مسائل مربوط به سوریه و مشکلاتی که مردم این کشور با آن مواجه هستند، گفت: «جمهوری اسلامی ایران از ابتدا به خواست دولت سوریه و برای مبارزه با تروریسم در این کشور حضور داشته و این در حالی است که هنوز تروریسم در منطقه به طور کامل ریشه‌کن نشده و خطرات آن دیگر کشورها را نیز تهدید می‌کند.»
روحانی مبارزه تا محو کامل تروریسم و کمک به مردم سوریه را از اولویت‌های مهم همکاری ایران و فرانسه در منطقه برشمرد و گفت: «هیچ راهی جز تقویت دولت مرکزی در دمشق برای حل بحران سوریه وجود ندارد.»
لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه نیز در این دیدار با تأکید بر علاقه‌مندی و احترام فرانسه به حفظ و پایبندی برجام، گفت: «گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان دهنده پایبندی کامل ایران به تعهدات خود است و فرانسه تمام تلاش خود را در راستای پابرجا ماندن برجام انجام خواهد داد.»
وزیر امور خارجه فرانسه با اشاره به اینکه روابط و همکاری‌های اقتصادی و تجاری تهران- پاریس به واسطه فضای به وجود آمده پس از برجام در دو سال اخیر، افزایش قابل توجهی یافته است، گفت: «علاقه‌مند به توسعه و تحکیم همه‌جانبه روابط و مناسبات با جمهوری اسلامی ایران هستیم که برای این مقصود فرانسه تسهیلاتی را برای گسترش همکاری‌های اقتصادی فیمابین اتخاذ کرده تا پویایی تجاری ایجاد شده میان دو کشور تقویت شود.»
لودریان با بیان اینکه اروپا توافق هسته‌ای با ایران را سندی اساسی بویژه در راستای توسعه امنیت و ثبات منطقه‌ای قلمداد می‌کند، افزود: «ایران و فرانسه می‌توانند در راستای تقویت ثبات و امنیت منطقه‌ای بویژه جلوگیری از وقوع فاجعه انسانی در کشورهای منطقه و حل بحران‌های منطقه‌ای همکاری‌های خوبی با هم داشته باشند.»
وزیر امور خارجه فرانسه گفت: «علاقه‌مندیم با ایران به عنوان کشوری دوست در زمینه تمامی موضوعات مورد علاقه رایزنی و همکاری داشته باشیم.»
ظریف: اروپا اجازه طرح خواسته‌های غیرمنطقی ترامپ را ندهد
ژان ایو لودریان در یکی از مهم‌ترین دیدارهایش با محمدجواد ظریف دیدار و گفت‌وگو کرد. وزیر خارجه ایران در دیدار همتای فرانسوی‌اش با بیان اینکه برجام دستخوش سیاسی‌کاری‌های امریکا شده است، تصریح کرد که موضوع موشکی ایران خارج از برجام و قطعنامه 2231 است. ظریف در این دیدار ضمن اشاره به موضع اصولی فرانسه و اروپا در خصوص برجام، از برخی رفتارها و اظهارات مقامات اروپایی در اجرای برجام و نیز تأثیر‌پذیری از فشار امریکایی‌ها انتقاد کرد.
وی گفت:«برجام به‌عنوان یک توافق چندجانبه که اروپا هم در به ثمر رسیدن آن سهیم بود و به گواهی ۱۰ گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران کاملاً به آن پایبند بود، در حال حاضر دستخوش بازی‌های غیرمنطقی و سیاسی کاری‌های امریکایی‌ها شده است که اروپا می‌تواند نقش سازنده‌ تری در حفظ این دستاورد بین‌المللی ایفا کند و قبل از هر چیز ضمن اجرای کامل تعهدات خود، امریکا را برای اجرای تعهدات خود در برجام تحت فشار قرار دهد و اجازه ندهد امریکا با وجود بدعهدی‌ها و نقض‌های خود، خواست‌های غیرمنطقی و غیرحقوقی نیز مطرح کند.»
او با بیان «حفظ این دستاورد دیپلماتیک بین‌المللی باید برای همه ما به یک اندازه مهم باشد و حمایت در گفتار کافی نیست»، افزود: «اگر قرار است جامعه بین‌المللی تلاش کند یک طرف را راضی به ماندن در توافق هسته‌ای کنند این ایران است که باید راضی شود و نه امریکا. امریکا نه تنها در اجرای تعهدات خود بدعهدی نهادینه داشته است، بلکه حتی مانع اجرای تعهدات اروپا هم شده است.» وزیر امور خارجه کشورمان در خصوص تحولات منطقه، به تلاش‌ها و پیشنهادهای جمهوری اسلامی ایران برای حل و فصل بحران‌های منطقه اشاره کرد و افزود: «متأسفانه برخی طرف‌ها اراده‌ای برای حل و فصل سیاسی بحران‌های منطقه ندارند. ما فکر می‌کنیم که اروپا می‌تواند دوستان منطقه‌ای خود را متقاعد به در پیش گرفتن راه حل‌های سیاسی در این مشکلات و بحران‌ها کند. اگر اروپا واقعاً به‌دنبال پایان دادن به فاجعه‌های انسانی در منطقه است می‌تواند در این زمینه از تبادل نظر با ایران استفاده کند؛ ولی اگر هدف، تبلیغات یا راضی کردن امریکاست ما در این بازی وارد نمی‌شویم.»
ظریف در پاسخ به اظهارات وزیر خارجه فرانسه در خصوص توان موشکی ایران، ضمن تشریح مذاکرات برجام و تبیین مستدل این واقعیت که موضوع موشکی ایران خارج از برجام و حتی قطعنامه ۲۲۳۱ است، تأکید کرد: «امریکا و دیگر کشورهایی که منطقه ما را با فروش سلاح به انبار باروت تبدیل کرده‌اند باید این اقدامات را متوقف کنند.» او افزود: «توان نظامی ایران برای دفاع از کشور و بازدارندگی است و ایران با توجه به تجربه تلخ جنگ تحمیلی آموخته است که برای دفاع از شهروندان خود به توان بازدارندگی خود متکی باشد. طرفین همچنین بر ادامه رایزنی‌ها و گفت‌وگوهای سیاسی خود در سطوح مختلف تأکید کردند.»
ژان ایو لودریان: پاریس با وجود فشارهای امریکا متعهد به اجرای برجام است
 ژان ایو لودریان نیز در دیدار ظریف با یادآوری تصمیم کشورش در احترام به برجام و حفظ و اجرای آن گفت: «فرانسه اعتقاد راسخی برای اجرای برجام دارد و اقدام عملی متعدد و گسترده‌ای برای اجرای آن داشته است که از آن جمله سرمایه‌گذاری در صنایع خودرو و انرژی ایران و ایجاد اعتبار ویژه برای همکاری تجاری و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مشترک در ایران است.»
لودریان با اشاره به اراده فرانسه برای تداوم‌ روابط محکم و دوستانه با ایران افزود: «اروپا بویژه فرانسه متعهد و علاقه‌مند به اجرای برجام با وجود فشارهای امریکاست. ما در خصوص همکاری‌های بانکی اقدامات خوبی را شروع کردیم و سرمایه‌گذاری شرکت‌های فرانسوی در ایران پس از برجام رشد چشمگیری داشته است که ضمانت‌های صادراتی و گشایش خطوط اعتباری از جمله نشانه‌های این همکاری است.»
شمخانی: توان دفاعی ایران تهدیدکننده هیچ کشوری نیست
وزیر خارجه فرانسه در یکی از نخستین برنامه‌های حضورش در تهران با دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان دیدار کرد. علی شمخانی در این دیدار با استقبال از گسترش روابط سیاسی و اقتصادی بین دو کشور بر ضرورت تسریع در رفع موانع باقیمانده در مسیر مبادلات بانکی در فضای پسابرجام تأکید کرد و گفت: «منطق هر نوع توافق بین‌المللی صیانت همه طرف‌ها و جامعه جهانی از آن بوده و درخواست پایبندی از یک طرف و بی‌تفاوتی نسبت به نقض تعهدات طرف دیگر قابل قبول نیست.»
شمخانی با تأکید بر ضرورت تسریع در اجرای کامل تعهدات طرف‌های اروپایی در برجام افزود: «عدم موفقیت توافقنامه برجام منجر به شکست اعتبار توافق‌های بین‌المللی و منطق گفت‌و‌گو برای حل مسائل جهانی خواهد شد.»
دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: «سیاست اروپا در امتیازدهی به امریکا برای باقی نگهداشتن این کشور در برجام نادرست و به معنای انفعال و تسلیم شدن در برابر بازی روانی ترامپ است.»
او با اشاره به تلاش‌های صورت گرفته از سوی جمهوری اسلامی ایران در مبارزه واقعی با تروریسم در عراق و سوریه تأکید کرد: «عدم مقابله پرهزینه جمهوری اسلامی ایران با تروریسم می‌توانست تصاعد غیرقابل کنترل این بحران و توسعه ناامنی‌ و بی‌ثباتی به اروپا از جمله فرانسه را رقم بزند.»
دبیر شورای عالی امنیت ملی با اشاره به حضور و فعالیت آزادانه گروه‌های تروریستی معارض جمهوری اسلامی ایران در فرانسه اظهار داشت: «عدم مقابله پاریس با گروه‌های تروریستی حاضر در این کشور که در ترور هزاران نفر از مردم بیگناه کشور ما دست داشته‌اند با مسئولیت بین‌المللی فرانسه در مقابله با تروریسم مغایرت داشته و به طور قطع مقوم روند رو به توسعه روابط دو کشور نخواهد بود.»
شمخانی تقویت توانمندی دفاعی ایران بویژه قدرت موشکی کشور را ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در مسیر اجرای سیاست بازدارندگی عنوان کرد و افزود: «توان دفاعی ایران تهدید‌کننده هیچ کشوری نبوده و توسعه آن بدون تأثیر‌پذیری از مؤلفه‌های سیاسی، تابعی از نیازمندی‌های امنیتی و تهدیدات بالقوه کشور است.»
او دستاوردهای سیاسی و میدانی اخیر در سوریه را حاصل استقرار و فعالیت دولت قانونی در این کشور عنوان کرد و افزود: «در صورت توقف رویکرد حمایتی از معارضان و تروریست‌های مسلح و پیگیری مسیر گفت‌وگوهای سوری-سوری، ثبات و آرامش به این کشور بازخواهد گشت». ژان ایو لودریان نیز در این دیدار اظهار داشت: «با تاریخ، قدرت و توانمندی‌های جمهوری اسلامی ایران بخوبی آشنا هستیم و معتقدیم که در فضای پسابرجام چشم‌انداز روابط سیاسی و اقتصادی بین ایران و فرانسه بسیار روشن است.»
وزیر امور خارجه فرانسه با قدردانی از برخورد فعال جمهوری اسلامی ایران با توافقنامه برجام و اجرای کامل تعهدات گفت:«دولت فرانسه ضمن تأکید بر ضرورت پایبندی طرف‌های امضا کننده برجام به تعهدات خود، مواضع امریکا را موجب شکنندگی این توافقنامه بین‌المللی می‌داند و با آن مخالف است.» لودریان با اشاره به اقداماتی که از سوی فرانسه و سایر کشورهای اروپایی به‌ منظور تسهیل مراودات بانکی با ایران در جریان است، اظهار داشت: «بزودی راهکارهای جدیدی به‌ منظور ایجاد گشایش‌های جدی در روابط پولی و بانکی بین ایران و فرانسه اعلام خواهد شد.»
علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان برخلاف دیدارهای قبلی با مقامات خارجی این بار با لباس نظامی با لودریان دیدار کرد.