روزنامه جهان صنعت
1396/12/24
پمپئو و برجام
دکتر صلاح‌الدین هرسنی* - رییس‌جمهور آمریکا در تازه‌ترین اقدام خود، رکس تیلرسون را برکنار و مایک پمپئو، رییس آژانس اطلاعات مرکزی (سیا) را جانشین او در راس وزارت خارجه آمریکا کرد. این تغییرات در راستای رفتار‌های غیرقابل پیش‌بینی ترامپ صورت گرفته است.در واقع‌بینانه‌ترین ارزیابی‌ها، معنی و مفهوم این رفتار و تصمیم ترامپ آن است که کابینه او نسبت به گذشته رادیکال‌تر و تهاجمی‌تر میشود چراکه تا قبل از برکناری رکس تیلرسون، او نقش متوازن‌کننده رفتار‌های ترامپ و تیم رهبری او را داشت، حال با رفتن او از کادر رهبری و پیوستن و قرار گرفتن مایک پمپئو در کنار جیمز ماتیس و استفن منوچین و حضور نیکی هیلی ماجراجو در سازمان ملل، ماشین تصمیمات غیر عقلایی و البته رادیکال ترامپ شتاب بیشتری می‌گیرد. به عبارت دیگر آنچه دونالد ترامپ در راستای اولویت و برنامه‌های سیاست خارجی خود به دنبال آن است، با برکناری تیلرسون نه تنها یکدست‌تر و منسجم‌تر بلکه گرایش بیشتری به نومحافظه‌کاری پیدا خواهد کرد.
محققا برکناری تیلرسون تبعات و پیامد‌هایی را به همراه دارد. این تبعات بیش از همه متوجه حوزه‌هایی است که آمریکا در آنها بیشترین مناقشه را دارد. در این ارتباط مهم‌ترین و در عین حال بیشترین تبعات برکناری تیلرسون متوجه ایران و برجام است. آن‌گونه که از سطح و افق نگرش‌های تیلرسون پیدا بود، او با ترامپ بر سر برجام اختلاف نظر داشت و آن را توافق بد نمی‌دانست. اگر بتوان گفت که برکناری او تاوان مخالفت‌ها با ترامپ بر سر برجام و ایران است، سخنی به گزاف نیست. حال با رفتن تیلرسون، از حجم مخالفت‌ها و موانع بر سر تصمیمات ترامپ کم میشود و تا میزان قابل توجهی مواضع ترامپ و پمپئو در قبال برجام یکسان میشود، چراکه پمپئو نیز مانند ترامپ نظر موافقی نسبت به برجام ندارد و آن را بدترین توافق ممکن تاریخ دیپلماسی آمریکا می‌داند. از طرف دیگر پمپئو در کادر رهبری ترامپ، تنها کسی است که خطرات و تهدیدات فزاینده برجام و ایران پس از برجام را به ترامپ هشدار داده است. به این ترتیب پیداست که انتخاب پمپئو پاسخی به این نیاز ترامپ است و با گماشتن او به راس دستگاه دیپلماسی آمریکا، اهداف ضد ایرانی ترامپ بهتر و بی‌چالش‌تر محقق میشود. در شرایط حاضر شواهد و قرائن رفتاری ترامپ و پمپئو نشان می‌دهند که آنها زین پس بیشترین موانع را برای ایران در بهره‌گیری از مزایای پیش‌بینی شده در برجام ایجاد می‌کنند و چه بسا که پمپئو کمک کند که انگیزه ترامپ برای خروج از برجام بیشتر شود. محققا آنها کنگره تحت تسلط جمهوریخواهان را برای پروژه ایران آزاری همراه خود خواهند کرد. در بعد دیگر هم ترامپ و پمپئو برنامه توسعه‌یابنده موشکی ایران را از یک سو نشانه‌ای برای بر هم زدن نظم ژئوپلیتیکی منطقه و از سوی دیگر عاملی برای به چالش گرفتن منافع آمریکا و متحدانش در منطقه می‌دانند. در این شرایط آنها تلاش می‌کنند که در روابط ایران و اروپا شکاف ایجاد کنند و اروپا را نیز لااقل در برنامه موشکی و آنچه را که آنها رفتار‌های بدخیم و ثبات‌زدا در منطقه می‌خوانند، همراه خود کنند.
*مدرس علوم سیاسی و روابط بین‌الملل
S.Harsani.k@gmail.com
سایر اخبار این روزنامه
شهردار تهران استعفای خود را تایید کرد
صنعت زیر سایه خدمات
تمهیدات وزارت راه‌و‌شهرسازی برای سفرهای نوروزی؛
قدرت در چنگ ملکه اروپا
بررسی صادرات گاز آسیای مرکزی به اروپا؛
سقف و کف نرخ بلیت پروازهای نوروزی مشخص شد؛
پخت بزرگترین شام کارتن‌خواب‌ها توسط موسسه خیریه طلوع بی‌نشان‌ها؛
لووِر، لووور، لوزِر، لودر، لواسان، لعیا زنگنه و...!
آمد و سوزاند و رفت!
بورس سقوط کرد
چهار و نیم میلیارد هزینه برای هیچ
استعفای محافظه‌کارانه
فاز نفتی همکاری استراتژیک
پمپئو و برجام
نمایندگان عصاره فضایل مردم هستند؟
بریتانیا ۲۳ دیپلمات روس را اخراج می‌کند
از جنگ سرد تا جنگ گرم
حضور ایران در سوریه تنها برای مبارزه با تروریسم است
از جنگ سرد تا جنگ گرم
از جنگ سرد تا جنگ گرم
