«انجمن صنفی کارگری داستان‌نویسان استان تهران» اعلام وجود کرد کارگران داستان‌نویس!

گروه فرهنگ و ادب ـ الهام عدیمی : چهارشنبه گذشته بود که خبر شکل‌گیری و دعوت به عضویت در «انجمن صنفی کارگری داستان‌نویسان استان تهران» در رسانه‌ها منتشر شد. خبری که در ماه‌های گذشته نیز مانند آن و در صنف‌های دیگر چون انجمن صنفی کارگری روزنامه‌نگاران استان تهران انتشار پیدا کرده بود و هر کدام از این اخبار بحث‌ها و حاشیه‌های خود را به دنبال داشت. با این حال، داستان‌نویسان از گذشته در شکل‌های گوناگون تلاش کرده بودند در کنار هم جمع شوند؛ از کانون نویسندگان ایران تا آن‌چه امروز انجمن صنفی کارگری داستان‌نویسان استان تهران نام گرفته است.
محمد حسینی، نویسنده و سخنگوی این انجمن چند روز پیش به مهر گفته بود که حدود هشت ماه قبل این فکر در میان جمعی از داستان‌نویسان استان تهران شکل گرفت که باید برای تحقق اهداف صنفی داستان‌نویسان چنین تشکلی شکل بگیرد و تصمیم گرفته شد تا مراحل قانونی این مساله انجام و انجمن شکل بگیرد. در ادامه حداقل ۵۰ داستان‌نویس درخواست خود را ارائه دادند . جمعی که ایده شکل‌دهی به این انجمن را داشتند با دعوت از تعدادی از نویسندگان که در نهایت شامل ۵۷ نفر شد که هر کدام حداقل دو کتاب منتشر شده داشته و ساکن تهران نیز به شمار می‌آمدند، از آنها خواستند تا فرم عضوگیری را پر و اعضای موسس را شکل دهند. به گفته او، انجمن در تلاش است تا با حضور نماینده وزارت کار در اواخر فروردین و یا اوایل اردیبهشت مجمع عمومی خود را برگزار کند تا ضمن تصویب اساسنامه، هیات مدیره‌ای انتخاب شود و امور انجمن را به پیش ببرد. طبیعتا پس از تشکیل هیات مدیره، هیات موسس خودبه‌خود از اعتبار قانونی خارج خواهد شد.
محمد حسینی در گفت‌وگو با «ابتکار» با اشاره به نام برخی از این ۵۰ نویسنده می‌گوید: نویسندگانی چون فرشته احمدی، کامران محمدی، رضیه انصاری، مهدی ربی، پیمان اسماعیلی، حسین سناپور، محمدحسن شهسواری، مهدی افروز‌منش فرخنده آقایی، محمدهاشم اکبریانی، مهدی یزدانی‌خرم، مژده الفت، الهام فلاح، ضحی کاظمی، مریم حسینیان، لادن نیکنام، جواد ماه‌زاده، محسن حکیم‌معانی، میترا الیاتی و امین حسینیان در هیات موسسان این انجمن هستند. براساس قوانین اگر سه استان، همزمان مجوز انجمن صنفی استانی داشته باشند می‌توانند اتحادیه کشوری تشکیل دهند. بنابراین با توجه به این‌که این انجمن داستان‌نویسان استان تهران است، کافی است دو استان دیگر برای تشکیل انجمن صنفی استانی خود اقدام کنند تا بتوان اتحادیه‌ای در سطح ملی برای نویسندگان تشکیل داد.
با این حال، برخی واکنش‌ها به آگهی جذب عضو در این انجمن چندان هم خوشایند اعضای انجمن داستان‌نویسان نبود. به‌طور مثال آراز بارسقیان با انتشار نامه‌ای نوشت: «من،‌ آراز بارسقیان با چهار اثر داستانی بزرگ‌سال، بنا به تمام دلایلی که در بالا شرحش رفت در «صنف کارگران داستان‌نویس تهران» ثبت‌نام نمی‌کنم و آن‌قدر صبر می‌کنم تا بالاخره روزی شاهد بنا شدن «خانه‌ نویسندگان ایران» باشم؛ خانه‌ای که در شرایط ایدئالش هم صنف است، هم محل داد و ستد فرهنگی و فکری، هم نهادی واقعی برای تصمیم‌گیری‌های اجرایی درباره‌


داستان‌نویسی.»
او در نامه‌اش دلایلی را مطرح کرده بود که مساله بسیاری از نویسندگان است. مواردی چون،‌ استانی بودن انجمن، کارگری بودن آن، تصمیم بر انجمن بودن و نه خانه یا مواردی دیگر و ممنوعیت عضو شدن نویسنده‌ای که ناشر است در این انجمن.
محمد حسینی اما پاسخی برای این ایرادها دارد. او با بیان این‌که با توجه به همه بررسی‌هایی که صورت گرفت، به نظر این‌طور می‌آمد که ایجاد یک انجمن صنفی، بهترین و مطمئن‌ترین مسیر برای رسیدن به مطالباتی است که نویسندگان دارند، توضیح می‌دهد: به طور اساسی برای ایجاد یک جمع رسمی که از حمایت‌های قانونی برخوردار باشد چند گزینه بیشتر نداریم. مراجعه به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت کشور. با این حال هر کدام از این سه گزینه به نحوی اجازه تشکیل انجمنی را بدهند، تعاریف و محدودیت‌های خودشان را خواهند داشت، بنابراین با توجه به این‌که گلایه همیشگی نویسندگان این بوده که داستان‌نویسی و نویسندگی را به عنوان یک شغل به جامعه معرفی کنند، گزینه مناسب پیش‌رو برای تعریف نویسندگی به عنوان شغل، وزارت کار است و تنها مرجعی است که اجازه فعالیت‌های صنفی را به ما می‌دهد.
حسینی درباره دلیل کارگری بودن این صنف به «ابتکار» می‌گوید: دو نوع انجمن صنفی وجود دارد، کارفرمایی و کارگری و بدیهی است که نویسندگان، کارفرما نیستند و بنابه تعریف، کارفرما کسی که به کسی سفارش انجام کاری را بدهد و در مقابل در تعاریف کارگر بودن، آمده است که افراد به سفارش کسی دیگر یا برای کسی دیگر کالایی را تولید کنند و این کالا را در اختیار کارفرمایی قرار دهند که یا مزدی دریافت کنند یا به طور مشترک از منافع حاصل از این کار استفاده کنند. پذیرفتن این مساله به وزارت کار که نویسندگی هم در این بخش قرار می‌گیرد، ساده نبود. با مساعدت وزارت کار، بنا شد که داستان‌نویسی و نویسندگی به عنوان یک شغل و صنف پذیرفته شود. به‌طور اساسی بخش عمده سندیکاها در جهان، کارگری
بوده‌اند.
این نویسنده درباره دلیل این‌که چرا به دنبال تاسیس خانه نویسندگان ایران نرفته‌اند، بیان می‌کند: خانه سینما به‌عنوان تجربه‌ای روشن پیش‌روی همه است و در حال حاضر هم اعضای خانه سینما تلاش می‌کنند که مجوز صنف بگیرند و به عنوان صنف کار خودشان را انجام دهند چرا که خانه، محدودیت‌های خاص خودش را دارد و با مجوزی که وزارت ارشاد به آن داده است، هر زمان که تمایل داشته باشد می‌تواند فعالیت آنها را محدود یا حتی ممنوع کند. در حالی که انحلال یک صنف، تعاریف روشنی دارد و براساس متر و معیار خاصی صورت می‌گیرد که در اساسنامه همه این اصناف به‌طور روشن قید شده و امن‌ترین نهاد برای پیگیری مطالبات یک صنف، انجمن صنفی است. او در پاسخ به این سوال که با این حال تجربه انجمن‌های صنفی دیگر نشان می‌دهد که دولت در صورت تمایل می‌تواند آنها را پلمب کند، می‌گوید: به هر حال این اتفاق به راحتی رخ نمی‌دهد.
حسینی درباره دلیل استانی بودن این انجمن صنفی هم می‌افزاید: همین الان انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تهران، انجمن ویراستاران و بسیاری از انجمن‌ها به صورت استانی شکل می‌گیرند و دلیل آن هم محدودیتی است که قانون گذاشته است. بر این اساس، تصویب شده که انجمن‌ها استانی شکل بگیرند و در حال حاضر به این شکل مجوزش صادر می‌شود. با این حال این مساله بن‌بست نیست و در وزارت کار صحبت کردیم و راهکار قانونی آن تشکیل اتحادیه است و با هم همان‌طور که گفتم با همزمانی فعالیت حداقل دو انجمن صنفی استانی دیگر است. این برگزیده جایزه گلشیری با اشاره به این‌که حضور در این انجمن تقابلی با دیگر انجمن‌ها ندارد، توضیح می‌دهد: متاسفانه تاکنون کانون نویسندگان به جایی نرسیده است با این حال این انجمن تقابلی با کانون یا سایر نهادها ندارد بلکه از آنها هم استقبال می‌کند چرا که انجمن صنفی نهادی است که تازه در حال شکل‌گیری است. اما هیچ منعی وجود ندارد که افراد عضو در سایر نهادهای ادبی و انجمن‌های ادبی در این انجمن هم عضو باشند. منافع کار جمعی بر کسی پوشیده نیست و همه تلاش می‌کنیم به صدای واحدی برسیم.
او در پاسخ به انتقاد از این‌که نویسنده‌ای که انتشارات داشته باشد نمی‌تواند در این انجمن عضو شود و این براساس قانونی است که گفته می‌شود، کارفرما (ناشر) نمی‌تواند در انجمن کارگری (نویسنده) عضو شود، می‌گوید: طبق اساسنامه که البته رسمیت ندارد و رسمیت آن در مجمع عمومی رای خواهد آورد، این مساله مطرح شده است. عضویت ناشران از مواردی است که در مجمع عمومی باید درباره آن حرف زد و در پیش‌بینی اساسنامه ممکن است تناقضی از این لحاظ وجود داشته باشد اما به عنوان اصل پذیرفته شده اساسنامه نیست و باید در مجمع عمومی به رای گذاشته شود و حتما موافقان و مخالفانی خواهد داشت. به هر حال هیات موسس تنها تا روزی اعتبار دارند که مجمع عمومی برگزار شود و پس از آن همه چیز براساس تصمیم جمعی داستان‌نویسان استان تهران خواهد بود. به گفته حسینی، از چهارشنبه تا امروز حدود ۲۰ نفر مدارک خود را به ما تحویل داده‌اند.
حسینی با اشاره به آگهی عضوگیری این انجمن، تمامی داستان‌نویسان تهرانی می‌توانند در مدت یک هفته با پر کردن فرم عضویت و ارائه قرارداد انتشار حداقل دو کتاب مستقل خود به عضویت انجمن دربیایند. این مراحل می‌تواند با ارسال رونوشت این قراردادها به نشانی تهران، خیابان انقلاب، خیابان وحید نظری، بین منیری جاوید و دوازده فروردین، پلاک ۹۹، واحد ۸ اقدام یا این مدارک را به دست نمایندگان هیات موسس برسانند. با این حال موافق یا مخالف،‌ این انجمن با نامی نه‌چندان جذاب برای داستان‌نویسان تاسیس شده است و باید دید سرانجام آن چه خواهد شد.