روزنامه ابتکار
1395/10/09
دنیا فنی زاده عروسک گردان «کلاه قرمزی» درگذشت کلاه قرمزی بی «دنیا» شد
گروه فرهنگ و هنر – بهنام شریفی :او را کسی ندید. اما دستان او به عروسک خاطرات همه ما جان داد. «دنیا فنی زاده» دختر پرویز فنی زاده بازیگر بزرگ تاریخ سینمای ایران صبح چهارشنبه پس از سالها دست و پنجه نرم کردن با هیولای سرطان از دنیا رفت.نکته تلخ رفتن فنی زاده این بود که سرطان به دستان او هجوم آورد. دستانی که سالهای سال به کلاه قرمزی ما زندگی بخشید. او دیده نشدن را انتخاب کرد تا کودکان چند نسل را با هنرش شاد کند. در زمانه ای که غم خوردن فضیلت محسوب می شود، او با دستان پر هنرش برای جامعه اش شادی را به ارمغان آورد.در گزارش امروز ابتکار به زندگی «دنیا فنی زاده» و پیام های همکارانش درباره زندگی و هنرش پرداخته ایم. زندگی و کارنامه «دنیا فنی زاده» دنیا فنی زاده متولد ۱۳۴۶ و دختر پرویز فنی زاده بود.او از کودکی به خاطر شغل پدرش معمولاً در جشنواره‌های مختلف کودک و نوجوانی که در ایران برگزار می‌شد، حضور داشت و آثار را می‌دید. همین مساله سبب شد تا از کودکی با تولیدات عروسکی آشنا شده و عروسک گردانی را به عنوان حرفه خود انتخاب کند.فنی زاده سال ها عروسک گردانی شخصیت محبوب کلاه قرمزی را بر عهده داشت و چند سال بود که به بیماری سرطان مبتلا شده بود و هشتم دی ماه دار فانی را وداع گفت.فنی‌زاده نخستین بار در سال ۱۳۶۴ در برنامه عروسکی تلویزیونی «چتر با آواز باران» عروسک‌گردانی را تجربه کرد. این برنامه برای شبکه اول سیما در قسمت‌های ۲۵ دقیقه‌ای طراحی شده بود که در آن ۲ عروسک جوجه وجود داشت که فنی‌زاده عروسک‌گردانی و آوازخوانی یکی از آنها را بر عهده داشت. وی پس از آن در کاری با نام «زاغچه کنجکاو» به کارگردانی رضا فیاضی حضور داشت. او با حضور در این برنامه‌ها کم‌کم جای خود را به عنوان عروسک‌گردان در تلویزیون تثبیت کرد. عروسک‌گردانی در آثاری چون «گربه آوازخوان» ساخته کامبوزیا پرتوی از دیگر آثار او در این دوره است. بهرام بیضایی به دنیا فنّی‌زاده پیشنهاد بازیگری داده بود، ولی وی به خاطر این که پدرش در کودکی دوست نداشت دخترش بازیگر شود نپذیرفت.وی قبل از کلاه‌قرمزی با ایرج طهماسب و حمید جبلی چند کار عروسکی انجام داده و با کار یکدیگر به خوبی آشنا بودند. اما با برنامه صندوق پست و ورود کلاه‌قرمزی به آن بود که به شهرت رسید. کلاه قرمزی که اصلاً قرار نبود در این برنامه ماندگار شود،ماندگار شد و بدل به مشهورترین کار وی شد. از نظر فنی‌زاده شکل ظاهری عروسک چندان مهم نیست. او ساختار بیرونی عروسک را چندان مهم نمی‌دانست و برایش بیش از هر چیز سازنده عروسک مهم بود زیرا او معتقد بود تا زمانی که یک عروسک به خوبی ساخته نشود، عروسک‌گردان نمی‌تواند به‌خوبی با آن عروسک ارتباط برقرار کرده و آن را حرکت دهد. فنی‌زاده بیش از این که به دنبال عروسک‌های زیبا باشد به دنبال عروسکی بود که بتواند با آن خوب کار کند. در مرحله بعدی اهمیت، گروه تولید برای وی اهمیت داشت و این که برای ساخت برنامه چه‌قدر فکر و اندیشه برای گروه مهم است و چه‌قدر برای برنامه عروسکی کار می‌کنند. تولد کلاه قرمزی فنی‌زاده در آخرین گفت وگوی خود با مهر گفته بود بعد از کلاه قرمزی شخصیت فامیل دور را از همه بیشتر دوست دارد و برای پسرخاله احترام قائل است.این عروسک گردان در بخش دیگری از گفت وگو اشاره کرده بود: قبل از کلاه قرمزی من با ایرج طهماسب و حمید جبلی چند کار عروسکی انجام داده و با کار هم به خوبی آشنا بودیم. یک برنامه عروسکی با نام «صندوق پست» را با طهماسب برای تلویزیون اجرا می کردیم که در آن شخصیت های مختلفی مانند گلابی و ژولی پولی وجود داشتند. اصلا قرار نبود در این برنامه کلاه قرمزی بیاید و ماندگار شود، در ابتدا قرار بود کلاه قرمزی به عنوان شاگرد کفاش یک بار در برنامه به عنوان میهمان حضور پیدا کرده و کفش های آقای مجری را که واکس زده بود، بیاورد. اما با آمدنش برای همیشه ماندگار شد. این شخصیت آنقدر برای مخاطبان کودک و نوجوان آن زمان جذاب بود که دیگر نتوانستیم آن را از مجموعه خارج کنیم.فنی زاده همچنین درباره عروسک گردانی کلاه قرمزی و علاقه اش به این عروسک یادآور شده بود: کلاه قرمزی پسر بزرگ من است و فرزندان من از او کوچک تر هستند. آثار او عروسک‌گردان فیلم‌های سینمایی «کلاه قرمزی و پسرخاله»، «کلاه قرمزی و سروناز»، «نخودی»، «کلاه قرمزی و بچه‌ننه» و مجموعه‌های تلویزیونی کلاه‌قرمزی ۸۸ ،کلاه قرمزی ۹۰ ،کلاه قرمزی ۹۱،کلاه قرمزی ۹۲ ،کلاه قرمزی ۹۳ وکلاه قرمزی ۹۴،«زاغچه کنجکاو»، «هادی و هدی»، «بزبز قندی»، «اتل متل»، «صندوق پست»، «قصه‌های خاله عنکبوت»، «جقجقه و فرفره»، «جینگیل و فینگیل»، «قصه‌های خاله قورباغه»، «روباه و خروس»، «دارا و سارا»، «رفوزه»، «قصه‌های آتقی»، «قصه‌های هاجر»، «موش نمکی»، «خانه گلپرانیا»، «شنگول و منگول» و «عطر و گلاب بپاشید» را در کارنامه هنری‌اش دارد. کامبوزیا پرتوی: فنی زاده یک خانم حرفه ای و بی حاشیه بود دنیا فنی زاده اولین کارحرفه ای خود در سینما را با عروسک گردانی در فیلم «گربه آوازه خوان» کامبوزیا پرتوی تجربه کرد. به همین مناسبت کارگردان کهنه کار سینمای کودک در گفت وگویی کوتاه با ابتکار از فنی زاده و تجربه همکاریش با او گفت:«ایشان یک خانم حرفه ای و بی حاشیه و بی ادعا بودند. همین ویژگیها باعث شدند که ایشان به سرعت جایگاه خود را پیدا کنند. کار عالی و حرفه ایی او در کلاه قرمزی باعث شد که این شخصیت قابل باور شود. در «گربه آوازه خوان» ایشان عروسک گردانی یکی از گربه ها را بر عهده داشتند. من جز اخلاق خوب و روحیه حرفه ای چیزی از ایشان ندیدم. امیدوارم روحشان در آرامش باشد. از دست دادن او ضایعه بزرگی برای تلویزیون و سینمای کودک است». پیام های تسلیت ؛ همکاران فنی زاده هنر او را ستودند شخصیتها و نهادهای گوناگونی درگذشت «دنیا فنی زاده» را تسلیت گفتند. دبیر جشنواره تئاتر فجر، مدیر تالار هنر، خانه سینما، مدیر عامل خانه هنرمندان ایران، علیرضا رضا داد دبیر جشنواره بین المللی کودک و نوجوان ، علیرضا تابش مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی و هنرمندانی چون رضا کیانیان، پرویز پرستویی و حبیب رضایی این ضایعه را تسلیت گفتند. پیام تسلیت خالقان کلاه قرمزی : «تسلیم این اندوه بزرگ می شویم» در متن پیام تسلیت ایرج طهماسب و حمید جبلی خالقان کلاه قرمزی که در اختیار ایسنا قرار دادند، آمده است: «روزی که خداوند مهربان انسان نازنینی به نام دنیا فنی زاده را سر راه ما قرار داد، تا با همکاری او عروسکی دوست داشتنی و شیرین خلق شود، فکر نمی‌کردیم به این زودی او را از دست بدهیم. اما از آن جا که مالک اصلی انسان، خداوند مهربان است، اشک‌های خود را پاک می‌کنیم و به این اندوهِ بزرگ تسلیم می‌شویم.دنیا فنی‌زاده روش فرشته‌ها را در پیش گرفت. شریف و نجیب، با مهارتی مثال زدنی در حرفه و شغل خود و بی‌هیچ چشم داشتی کار کرد.پشت عروسک‌ها خود را پنهان کرد تا به ما آموزش دهد که می‌توان کار خوب انجام داد و دیده نشد.عشق عجیبی به کودکان و دنیای آنها داشت و همواره لبخند کودکان او را شاداب می‌کرد. شاید هیچ کودکی او را نشناسد، اما تاثیر او بر کودکان تا مدت‌ها باقی خواهد ماند.دنیا فنی زاده، فرزند پرویز فنی زاده همچون پدرش هنرمند، انسان و مهربان بود. هرچه درباره‌اش بگوییم بر میزان اشک‌های خود افزوده‌ایم.روانش شاد و یادش همواره گرامی باد. روح بزرگ و زیبای او قرین رحمت خداوند باشد». مرضیه برومند :او جانش را در کالبد عروسک ها باقی گذاشت مرضیه برومند و همکارانش در خانه عروسک برای درگذشت دنیا فنی‌زاده پیام تسلیت دادند.به گزارش ایسنا در متن این پیام آمده است: «در روزگار سرآسیمگی و بی‌حوصلگی، جان‌های مهربانی هستند که مادرانه، به دنیای کودکان می‌اندیشند و نگران آرزوهایی هستند که در دل کودکان شعله می‌کشد. تصور دنیای کودکان بی‌نگاه مهربان و کیمیای بی‌بدیل آنها چه تصور غمگینی است.غیبت غمگین «دنیا فنی زاده»را به عروسک‌ها، به کودکان و به دوستان کودکان تسلیت عرض می‌نمایم. او جان مهربان خود را در کالبد عروسک‌هایی باقی می‌گذارد که با آنها زیسته‌ایم و خواهیم زیست. با همه دل و جان به او بگوییم: خداحافظ دوست مهربان عروسک‌ها.مرضیه برومند و همراهان خانه عروسک» محمد بحرانی :کلاه قرمزی مادرش را از دست داد محمد بحرانی صداپیشه دو شخصیت عروسکی در مجموعه «کلاه قرمزی» در گفت وگو با مهر با اشاره به درگذشت دنیا فنی زاده پیشکسوت عروسک گردانی بیان کرد: «همه حرف ها درباره کار و منش خانم دنیا فنی زاده را استادانی که سال ها با وی کار کرده اند بهتر و جامع تر بیان کرده اند. وی ادامه داد: من فقط می خواهم از احساس خود نسبت به خانم فنی زاده بگویم که اطمینان دارم تمام عروسک های دنیا امروز غمگین هستند چون فکر می کنم عروسک ها اهل هر ملیتی که باشند و با هر زبانی که حرف بزنند، فامیل هستند. عروسک ها با اهداف مشترکی از جمله شادی، صلح و خنده برای شادی بچه خلق می شوند و به نظرم کلاه قرمزی یکی از بهترین های این عروسک ها بود که حالا مادرش را از دست داده است.این صداپیشه عروسک های تلویزیونی چون «جناب خان»، «ببعی» و «آقای همساده» در پایان با بیان اینکه امروز یکی از بدترین روزها برای همه عروسک های دنیاست، گفت: من برای خانم فنی زاده آرزوی آرامش، عشق و شادی دارم». همچنین محمد بحرانی به ایسنا گفت: «هر سال در روز آخر ضبط برنامه «کلاه قرمزی»، این اتفاق همیشه تکرار شده و آن اینکه ایشان لحظه‌ای که می‌خواستند از «کلاه قرمزی» جدا شوند، اشک می‌ریختند.او سپس با ابراز ناراحتی برای از دست دادن دنیا فنی‌زاده، گفت: به نظرم «کلاه قرمزی» خیلی تنها شد.بحرانی با اشاره به اینکه از سال ۹۰ با دنیا فنی‌زاده در مجموعه «کلاه قرمزی» همکار بوده است، مطرح کرد: ایشان برای همه تیم استاد بودند و امسال در توانشان نبود که در مجموعه «کلاه قرمزی» حضور داشته باشند. با رفتن ایشان، «کلاه قرمزی» خیلی تنها شد و هیچ تصوری ندارم که بعد از این چه خواهد شد.صداپیشه عروسک «جناب خان» یادآور شد: همه امیدوار بودیم انرژی مثبت از سوی مردم برای دنیا فنی‌زاده گسیل شود و حالشان بهبود یابد اما حتما خدا صلاح همه ما را بهتر می‌داند. او به خاطر بیماری‌اش خیلی درد کشید اما حالا دیگر آرامش دارد». از میان گفتگوها :«تا بتوانم عروسکم را به کسی نمی سپارم» از او چندی قبل در گفت‌وگویی، پرسیده بودند که «اگر کلاه‌قرمزی باشد و شما نباشید»، گفته بود: «دو جور نبودن هست. این که من کلا نباشم که این را فقط خدا می‌داند یا این که من دیگر عروسک‌گردانش نباشم. غم‌انگیز است. نه این که تازه با این مسئله روبه‌رو شده باشم. قبلا هم به آن فکر کرده‌ام. اگر روزی گروهم که با آنها کار می‌کنم صلاح بدانند که کنار کلاه‌قرمزی نباشم، قبول می‌کنم. فقط یک خواهش از آنها دارم: این که اجازه دهند در کار باقی بمانم، حتی اگر قرار نباشد عروسک‌گردانی کنم». به گزارش ایسنا او درباره فعالیت کاری‌اش گفته بود: «تقریبا از سال ۶۴ سعی کردم هر کاری انجام شده، در بخشی از آن همکاری داشته باشم. یا در دهه فجر برای برنامه‌هایی چون«عطر گلاب»بودم اما سینمایی سه کار بود: «گربه آوازه‌خوان»، «نخودی» و سه کار «کلاه‌قرمزی» و تلویزیونی‌ها هم مثل «بز زنگوله‌پا»، «هادی و هدی»، «خاله عنکبوت»، «موش نمکی» و «جقجقه و فرفره»، «جینگیل و فینگیل» . فنی زاده که مهر ماه در یک گفت‌وگوی تلفنی در برنامه‌ی تلویزیونی نیز سخن گفته بود، درباره‌ی سرطان‌اش توضیح داده بود :«من اکنون ۱۰ سال است که درگیر این بیماری هستم و حدود ۲ تا ۳ سال است که وضعیتم سخت‌تر شده و دست راستم لمس شده و درگیر شیمی درمانی هستم. سال گذشته هم توانستم با دست چپ عروسک گردانی کنم چون تا جایی که بتوانم عروسکم را به کسی نمی‌دهم.او درباره اینکه چقدر عروسک گردانی روی بیماری وی تاثیر داشته است، مطرح کرده بود: بسیاری از عروسک گردان‌ها از من می‌پرسند که آیا عروسک گردانی باعث این بیماری شده است یا خیر ولی اصلا اینگونه نیست و هیچ ارتباط علمی هم بین این دو وجود ندارد.فنی زاده همچنین درباره عروسک گردانی کلاه قرمزی و علاقه اش به این عروسک یادآور شده بود: کلاه قرمزی پسر بزرگ من است و فرزندان من از او کوچک تر هستند. این را هم باید به دوستدارانش بگویم که او حالش بسیار خوب است. فکر می‌کنم عروسک‌گردان‌هایی که مثل من عروسکشان را دوست داشته باشند وجود دارند اما دوری از «کلاه قرمزی» واقعا مرا ناراحت می‌کند و حتی لحظه‌ای که مرا از کلاه قرمزی جدا کنند، حالم آنقدر بد میشود که باید مرا با برانکارد ببرند. می‌دانم که آقای طهماسب و جبلی هم بسیار دوستش دارند ولی آنها می‌توانند خود را کنترل کنند در حالی که من نمی‌توانم».
سایر اخبار این روزنامه
در جلسه هیات دولت به ریاست روحانی انجام شد
بررسی گزارش دستاوردها، چالش‌ها و راهکارهای طرح تحول
آرایش نهایی ستاد انتخابات کشور شکل گرفت
ضرر و زیان باغداران دلخون از یخ زدگی محصولات بر عهده کیست؟
پیدا کنید پرتقال خر را !
روسیه و ترکیه پیش از مذاکرات سه جانبه برای آتش بس سوری توافق کردند
تلاش برای تغییر نتیجه بازی
در برنامه‌های گرامی‌داشت نهم دی‌ماه انجام میشود
از تجمع بزرگ طلاب در تهران تا خطبه‌های نماز جم
نگاهی به ورود سلبریتی‌ها برای حل آسیب‌های اجتماعی
«فرهادی‌ها » آستین بالا بزنند!
دنیا فنی زاده عروسک گردان «کلاه قرمزی» درگذشت
کلاه قرمزی بی «دنیا» شد
مهران کرمی
عبرت های دی
بی اعتمادی مردم به آمار منتشر شده چه آثاری دارد؟
احساس لمس اعداد
رییس جمهور با اشاره به مساله گورخواب‌ها:
چه کسی در ایران می تواند پناه بردن به قبر را تحمل کند
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی :
دنیا تشنه همکاری و سرمایه‌گذاری در ایران است
قانونگذاران تاثیر تشکیل «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» در وحدت اصولگرایان را ارزیابی کرد
