سفره خالي كولبران، دردی جانکاه

علت به وجود آمدن پدیده کولبری خصوصا در غرب کشور، چیست؟ بيكاري موجود، نبود واحدهاي صنعتي و عدم توسعه پايدار و مرزي بودن مناطق كردنشين ايران موجب پديداري كولبري شده است. كولبري نه شغل است و نه حرفه بلكه به‌كارگيري تن انسان در حمل كالا در مسیرهای صعب‌العبور در شرايط دشوار است. شهرهاي بانه، سقز، مريوان و جوانرود بخش عمده كولبري كشور را تشكيل مي‌دهند. رشد و توسعه بازرگاني اين شهرها به‌شدت وابسته به كولبري است. چون تمام كالاهايي كه کولبران مي‌آورند از طريق کولبری و حذف تعرفه‌هاي گمرگي است. لذا عموما کالاهای وارداتی مناطق غرب کشور قيمت‌هاي پاييني نسبت به ساير مناطق ایران دارند و همين امر موجبات جذب گردشگران زيادي از كشور به اين مناطق برای تهیه کالا‌ها با قیمت پایین‌تر شده است. از ديگرسو كولبري و بازارچه‌هاي مرزي واقعيت اين مناطق بوده و بخش لاينفك زندگي هزاران كولبر است. چرخه كولبری به بازارهای اين مناطق متصل است. هرگاه يكي از چرخ دنده‌ها باز ايستد ديگري هم مي‌ايستد. كولبران محرومین عصر حاضر شمرده مي‌شوند و به آسانی می‌توانند از حداقل ناني كه با دشواری درمي‌آورند محروم شوند. دولت بايد در مقابل کولبران احساس مسئوليت کند و براي برون‌رفت مشكل و معضل نان و معيشت كولبران گام‌هاي اساسي بردارد. زماني دولت پديده كولبري را مایه شرمساري مي‌دانست؛ از این جهت كه شهروندان ايراني براي به‌دست آوردن تكه ناني حلال، چنين در صعوبت قرار گرفته‌اند و شوربختانه همين تكه نان در طول زمان سخت‌تر و سخت‌تر شده تا اینکه امروز احتمال بریده شدن آن زیاد شده است. بریدن چنین نانی که آغشته به دشواری‌های ناگفتنی است؛ مصیبتی بزرگ خواهد بود. بنابراين بازشدن مرزها و تامين امنيت و معيشت كولبران و كاسبكاران جزء اين مناطق ضرورتی قابل درک است. تاکنون دولت طرح‌های متعددی برای برون‌رفت از وضعیت دردناک کولبران ارائه کرده و لازم است تلاش‌ها بیشتر شود تا مبادا چنين سختی و تنگنایی، به رنجی ماندگار تبديل شود. دولت تاكنون چندين طرح براي برون‌رفت از این وضعيت ارائه كرده است. وزير كشور در سال گذشته از پايان درد و رنج كولبران صحبت به ميان آورد اما نه تنها درد و رنج آنان پايان نيافت بلكه در مواردی بيشتر هم شده است. طرح‌هاي نجات بخشي كولبران و پايان تعطيلي كاسبكاران، زماني موفق خواهد بود كه مبتني بر واقعيات، پذيرش شرايط خاص مناطق كردنشين، درنظر گرفتن شرایط كولبران برای طرح قوانين لازم یا بازنگری در برخی قوانین، توجه به شرايط بد اقتصادي مردمان اين مناطق و... باشد در غير اين صورت اين طرح‌ها شكست خورده تلقي خواهد شد. مردمان مناطق كردنشين حساسيت زيادي بر روي كولبران دارند زيرا آنها از جمله محروم‌ترین طبقه تهيدست محسوب می‌شوند و به علت شرايط ناگواري كه اغلب آنها دارند، مورد توجه و همدردی مردم این مناطق هستند. اكنون دولت بايد تدبير خاصي اتخاذ و به وعده‌هاي خود عمل كند، در غير اين صورت مصيبت كولبران و كاسبكاران اين مناطق بزرگ و بزرگ‌تر شده و با گسترش مشکل، حل آن هم دشوارتر و سخت‌تر خواهد شد.
* وكيل پايه دادگستري