فیلترینگ سیاسی بی‌سرانجام

سجاد تقی‌پور‪-‬ کمتر از یک‌ماه از فیلترینگ تلگرام در ایران می‌گذرد، فیلترینگی که می‌توان گفت با نارضایتی نسبی دولت انجام گرفته است .
دولتی که قول داده و گفته بود هرگز دستش روی دکمه فیلترینگ نخواهد رفت، قولی که محقق نشد و دست دولت روی دکمه فیلترینگ هل داده می‌شود. در حالی‌که پیام‌رسان‌های قابلی در داخل برای ارائه خدمات مناسب و مطلوب به کاربران وجود ندارد و بسیاری از بازارهای کسب و کار اینترنتی در ایران که این روزها خوب رواج یافته و در فضای اینستاگرام و مخصوصا تلگرام ایجاد شده و فراگیر شده‌اند، متاسفانه تلگرام، یکی ازمحبوب‌ترین و پیشرفته‌ترین پیام‌رسان‌های دارای قابلیت‌های مطلوب کاربران در کشور فیلتر می‌شود.
قابلیت‌هایی که در تلگرام وجود دارد باعث شده تا کاربران ایرانی بتوانند در فضای مجازی به راه‌اندازی کانال‌های خرید و فروش کالاها و خدمات بپردازند و حتی بدون هزینه و کمترین آورده مالی اولیه به راه‌اندازی کسب و کار مورد نظر خود مشغول شوند و به تبع آن هزاران شغل برای بیکارانی که کار برای آنان وجود ندارد، ایجاد شود.
راست گفته‌اند اگر انسان را از عملی به جبر و زور بازداریم عطشش نسبت به انجام همان کار بیشتر می‌شود.


در روزهای اول فیلترینگ بازدیدها از تلگرام کمی کاهش یافت اما با وجود «وی‌پی‌ان‌ها» و فیلترشکن‌های متنوع و فراوان در فضای مجاز، عملا فیلترینگ دور زده شد و بازدیدها بالاتر رفته و روزبه‌روز بر تعداد کاربران افزوده شده و گفته می‌شود احتمال رکورد زدن بازدیدها به نسبت قبل دور از انتظار نیست. وزیر ارتباطات رسما اعلام می‌کند:«بازدید از تلگرام روز به روز بعد از فیلتر شدن در حال افزایش است» و می‌توان گفت شکست فیلترینگ از سوی وزیر مربوطه رسما اعلام می‌شود.
دولت‌ها وظیفه دارند مواردی را که به نظم، امنیت و اخلاقیات در یک کشور و در سطح جامعه لطمه می‌زند کنترل کنند، اما فیلترینگ و عدم دسترسی به فضای باز اطلاعات با حقوق مدنی و شهروندی افراد در تضاد بوده و مغایرت دارد. البته این فیلترینگ از ابتدا رنگ و بوی سیاسی داشت و در واقع اکثریت یک طیف سیاسی خاص به انجام این محدودیت نظر داشته و اسرار بر انجام آن داشته‌اند و اِعمال محدودیت‌ها مثل قبل با پافشاری یک جریان سیاسی « «معمولاً طرفدار سانسور» در کشور صورت گرفته است. در عجبم که هرگز به گذشته انجام این گونه محدودیت‌ها و بازخوری که ماحصل آن بوده فکر نکرده‌اند و همواره بر افکار متحجرانه خود مسکوت مانده‌اند.
در عجبم از اِعمال تحریم اقتصادی و عدم بهره‌گیری از پیشرفت‌ها و دانش علمی که از خارج وارد می‌شود، انتقاد می‌کنند اما انتظار دارند مردم خود در دسترسی به این فضای به‌وجود آمده بی‌بهره و در تحریم باشند.
بی‌شک فیلترینگ تلگرام هم مانند ممنوعیت استفاده از ماهواره و ویدیو که در سال‌های نه چندان دور اِعمال می‌شد، محکوم به شکست بوده و البته از هم اکنون شکست خورده است. تنها برنده این فیلترینگ را می‌توان فیلترشکن‌های موجود در بازار نامید، به قول یکی از نمایندگان مجلس:«با فیلترینگ و رواج فیلترشکن‌ها از چاله به چاه عمیق‌تر افتاده‌ایم.»
در واقع فیلترشکن‌ها برای عبور از خط قرمزهای اخلاقی و حتی امنیتی ایجاد شده‌اند و نصب فیلترشکن روی گوشی اکثر کاربران فضای مجازی جهت دسترسی به تلگرام در ایران شرایط را برای عبور از خط قرمزها برای برخی از کاربران مهیا ساخته است. مردم امیدوارند این چنین محدودیت‌ها که با پافشاری یک طیف سیاسی خاص اِعمال شده، برداشته شود و به حقوق حقه آنان که همانا استفاده از دانش‌های روز بشر، دسترسی آزاد به اطلاعات و فضای مجازی و پیام‌رسان‌های متنوع است، همواره احترام گذاشته شود.