روزنامه همدلی
1397/03/13
همدلی گمانه‌زنی‌ها مبنی‌بر خروج فرانسه از برجام رااز نگاه رسانه‌های خارجی بازخوانی کرد
پاریس ـ واشنگتن بدون توقفهمدلی| گروه سیاسی - برخی خبرگزاری‌ها گزارش دادند که فرانسه قصد دارد از برجام خارج شود اما هنوز در پایگاه‌های خبری دیگر این موضوع منتشر نشده با این حال دور از ذهن نیست اگر فرانسه طی روزهای آتی از برجام خارج شود.
با توجه به یک سابقه تاریخی در روابط ایران و فرانسه به ویژه در حوزه اقتصاد و به عنوان نمونه شرکت پژو فعالیت خود در ایران را به پایان رساند و با این کار ضربه سنگینی بر اقتصادی ایران وارد کرد. موضوع بر سر سیاه‌نمایی روابط ایران و فرانسه نیست بلکه با یک دید واقع بینانه می توان به این نتیجه رسید که پافشاری فرانسه برای ماندن در برجام نه بر اساس تعهد بلکه به دلیل یک نگرانی امنیتی است.
امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه در 12 اردیبهشت ماه امسال و در یک نشست خبری ضمن پایبندی این کشور بر روی برجام به خبرنگاران گفت: تصمیم هرچه باشد، ما باید خود را برای مذاکرات گسترده‌تری آماده کنیم چون به باور من هیچ کس خواهان جنگ و افزایش تنش در این منطقه نیست و برجام بهترین امکان برای دستیابی به چنین اهدافی است و کمتر اشاره‌ای در این گفت‌‌وگوها به روابط اقتصادی و تعهد به ماندن در این روابط شده است.
ضمن اینکه در این روزها شاهد خروج شرکت های اروپایی و فرانسوی از عرصه اقتصادی ایران همچون توتال هستیم.بی‌بی‌سی گزارش داده که در مکالمه تلفنی ماکرون با روحانی در 9 اردیبهشت، فرانسه تاکید کرد که مذاکرات بایستی گسترده‌تر باشد و نیاز به یک گفت‌وگوی اساسی درباره پرداختن به شرایطی است که در سال 2025 به وجود خواهد آمد یعنی زمانی که توافق هسته‌ای کنونی (برجام) منقضی میشود.
ماکرون همچنین به برنامه موشک‌های بالستیک اشاره کرد که باید در این مذاکرات به آن پرداخته شود و به علاوه اینکه ایران در یک سوی مناقشات خاورمیانه درگیر است و تنش زدایی در خاورمیانه نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.
برای گواه این موضوع که فرانسه به برجام ملاحظه امنیتی دارد می توان به جمله‌ای از مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اشاره کرد. گزارشی تحلیلی از یورونیوز در کنفرانسی که فدریکا موگرینی در توصیف انگیزه حمایت اروپا از برجام گفته بود: «جهان امن‌تر می‌ماند و از رخداد مسابقه تسلیحات هسته‌ای در منطقه جلوگیری می کند.»
یک روزنامه روسی به نقل از «یک منبع بلندپایه در وزارت امور خارجه فرانسه» نوشته پاریس آماده آغاز مذاکرات با تهران بر سر یک توافق جدید بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای برجام است.
ایتارتاس به نقل از این روزنامه نوشته: کمیته امور خارجی، دفاعی و نیروهای مسلح سنای فرانسه این موضوع را تایید و اضافه کرده پاریس احتمال امضای توافقی جدید با ایران و خروج از توافق قبلی (برنامه جامع اقدام مشترک) را بررسی می‌کند.
این روزنامه نوشته «امانوئل ماکرون»، در جریان دیدار اخیرش با «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهور روسیه با او درباره حفظ برجام و در عین حال، تدوین سندی جدید که به امضای همه طرف‌های توافق، از جمله آمریکا برسد، رایزنی کرده است. ماکرون در دیدار با «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا هم این موضوع اشاره و تاکید کرد. به نوشته این روزنامه روسی، سند جدید باید تمامی موارد اضافه بر موضوع هسته‌ای که محل نگرانی مشارکت‌کنندگان در توافق است را شامل شود.
مقام مورد استناد «روزنامه ایزوستیا» می‌گوید: «علاوه بر موضوع سلاح‌های هسته‌ای ما درباره فعالیت‌های ایران در حوزه موشک‌های بالستیک و حضور نظامی روزافزون آن در خاورمیانه هم نگرانی داریم. به همین دلیل است که مایل به آغاز یک فرایند مذاکره جهانی و جامع با تهران هستیم».
این منبع اضافه کرد: «می‌خواهیم ایران این موضوع را درک کرده و بپذیرد که لازم است با یکدیگر همکاری کنیم».
یک منبع در مجلس سنای فرانسه هم ضمن تایید این موضوع گفته امانوئل ماکرون به دنبال گرد هم آوردن طرف‌های فعلی و سابق برجام دور میز مذاکره و تلاش برای حصول یک توافق جدید و «اصلاح‌شده» با تهران است.
«رابرت دل پیچیا»، معاون کمیته امور خارجه، دفاعی و نیروهای مسلح سنای فرانسه گفت: «نیت رئیس‌جمهور این است که فرانسه ممکن است از توافق فعلی با ایران خارج شود، اما فقط به این دلیل که مذاکراتی بر سر سند جدید و کامل‌تر را آغاز کند».
«برنامه جامع اقدام مشترک» یا برجام، تیرماه سال ۱۳۹۴ میان ایران و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به علاوه آلمان (موسوم به گروه ۱+۵) حاصل شد.
رئیس جمهور ایالات متحده روز سه‌شنبه ۸ می (۱۸ اردیبهشت‌ماه) به طور یکجانبه آمریکا را از برجام خارج کرد و فرمانی را برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران پس از دوره‌های زمانی ۹۰ و ۱۸۰ روزه امضا کرد.
فرانسه بعد از روی کار آمدن «دونالد ترامپ» و تهدیدهای تُند او درباره خارج کردن آمریکا از توافق هسته‌ای «برجام» رهبری فشارهای اروپا علیه برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را به عهده داشته است. امانوئل ماکرون اولین رئیس یک کشور اروپایی بود که شهریورماه سال گذشته بعد از مواضع ترامپ ضد توافق هسته‌ای، بحث «توافق مکمل برجام» با ایران، در زمینه برنامه موشکی را به میان آورد.
او در جریان سفرش به واشنگتن، قبل از خروج آمریکا از برجام از طرح فرانسه برای رسیدن به یک توافق «جامع‌تر» با ایران با ۴ محور رونمایی کرد. محورهای طرح فرانسوی را اجرای مفاد توافق فعلی برجام، گسترش مفاد آن به بعد از سال ۲۰۱۵، فشار بر برنامه موشکی و مهار نفوذ منطقه‌ای ایران در منطقه را تشکیل می‌داد. ژان ایو لودریان، روز پنج‌شنبه ۱۰ خرداد در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی «لا شِن اَنفو» (ال‌سی‌آی) فرانسه اعلام کرد که در زمینه حفاظت از روابط تجاری اروپا با ایران پیشرفت‌هایی به‌دست آمده است، از جمله اینکه «قانون اتحادیه اروپا مصوب ۱۹۹۶ که ما را قادر به محافظت از شرکت‌هایمان در مقابل تحریمهای آمریکا می‌کند به‌روزرسانی شده است اما این کافی نیست».
این قانون که از آن با عنوان «مقررات بازدارنده» یاد می‌کنند در نوامبر ۱۹۹۶ به‌منظور دور زدن تحریم کوبا به تصویب پارلمان اروپا رسید. با این وجود اختلاف نظر با ایالات متحده در مورد تحریم کوبا در سطح سیاسی حل و فصل شد و بنابراین اثربخشی این قانون هرگز مورد آزمون قرار نگرفت. وزیر خارجه فرانسه در ادامه افزود اتحادیه اروپا نیاز دارد راهی بیابد که بتواند یورو یا ارزهای دیگر را جایگزین دلار در مبادلات با ایران کند تا بتواند در کنار محافظت از شرکت‌های اروپایی، به ایران این امکان را بدهد که نفت خود را نیز بفروشد.
پیش از این، برونو لومر، وزیر دارایی فرانسه گفته بود که اروپا می‌تواند خسارت شرکت‌هایی را که به خاطر تحریمهای آمریکا علیه ایران جریمه می‌شوند، پرداخت کند. اتحادیه اروپا واردکننده قدیمی نفت ایران تصمیم گرفته که توافق هسته‌ای با ایران را به‌رغم خروج آمریکا از آن حفظ کند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد که ایالات متحده از توافق هسته‌ای با ایران خارج میشود و تحریمهای نفتی علیه ایران را مجدداً اعمال می‌کند. این اقدام با مخالفت کشورهای اروپایی امضاکننده برجام و همچنین روسیه و چین مواجه شد و از آن زمان شکافی در بین این کشورها و آمریکا ایجاد کرده است. آمریکا سه تا شش ماه به شرکت‌های اروپایی مهلت داده تا مبادلات خود با ایران را متوقف کنند. برخی از شرکت‌های بزرگ از جمله توتال فرانسه اعلام کرده‌اند که به فعالیت خود در ایران پایان می‌دهند.
ایران نیز از کشورهای اروپایی خواسته که بسته اقتصادی خود را برای تضمین ادامه برجام به ایران ارائه دهند. انتظاراتی که ایران دارد این است که صادرات نفت‌اش و سیستم سوئیفت (SWIFT) برای پرداخت‌های بین‌المللی حفظ شود. سوئیفت جهت ارسال و دریافت هرگونه پیام ارزی در بین واحدهای ارزی بانک‌های داخل کشور و بانک‌های خارج مورد استفاده قرار می‌گیرد. در پی توافق هسته‌ای، صادرات ایران به اروپا که به‌طور عمده سوخت و انرژی است در سال ۲۰۱۶ نسبت به سال قبل از آن جهش ۳۴۴ درصدی پیدا کرد و به ۵،۵ میلیارد یورو (۶,۵۸ میلیارد دلار) افزایش یافت.
سرمایه‌گذاری کشورهای اروپایی در ایران که به‌طور عمده از آلمان، فرانسه و ایتالیا صورت می‌گیرد و از خرید هواپیما و قطعات خودرو تا انرژی را شامل میشود، از سال ۲۰۱۶ به بیش از ۲۰ میلیارد یورو افزایش یافته است. تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران موجب توقف فعالیت شرکت‌های بزرگ غیراروپایی در ایران نیز شده است، از جمله شرکت لوک‌اویل، دومین شرکت بزرگ نفتی روسیه و شرکت «ریلاینس» مالک بزرگترین مجموعه پالایشگاهی هند.
روز پنج‌شنبه شبکه جهانی پترو لوجستیکس که در ژنو صدور نفت در جهان را رصد می‌کند اعلام کرد که پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، در ماه مه میلادی صادرات نفت ایران نسبت به ماه گذشته روزانه ۱۰۰ هزار بشکه کاهش یافته است.
بازگشت تحریم ها
در همین حال خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات های غربی می گوید، بازگشت تحریم های آمریکا علیه سازمان انرژی اتمی ایران باعث خواهد شد که کارهای مرتبط با پروژه‌های بازطراحی رآکتور اراک و تغییر کاربری سایت فردو با مشکل مواجه شوند.
سه دیپلمات غربی گفته اند، در نشست جمعه هفته گذشته بین نمایندگان بریتانیا، فرانسه و آلمان به همراه روسیه و چین با ایران در وین این موضوع به طور مفصل مورد بحث قرار گرفت. چین و روسیه نیز در این زمینه ابراز نگرانی کردند. یک دیپلمات غربی گفته است: این تحریم ها ممکن است به اشاعه تسلیحات هسته ای منجر بشود، چرا که باعث توقف فعالیت برای تغییرات در آب سنگین اراک و سایت فردو خواهند شد.
آینده راکتور اراک یکی از دشوارترین موضوعات در مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی بود که در نهایت در تابستان ۲۰۱۵ به توافق این کشور با دولت‌های آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان انجامید.
هرچند هنوز هیچ منبع رسمی از تصمیم دولت فرانسه در خروج از برجام خبری منتشر نکرده است اما در صورتیکه فرانسه نیز در پی آمریکا از برجام خارج شود باید گفت که این توافق به انتهای راه رسیده و گمان نمی‌رود که دیگر کارکردی داشته باشد.
تیم مذاکره کننده ایران به رهبری محمدجواد ظریف و پس از خروج آمریکا از برجان تمام تلاش خود را مصروف برقرار ماندن این توافق کرد و حالا ممکن است این توافق برخلاف همه این تلاش‌ها دیگر اجرایی نباشد. باید منتظر ماند و دید که طرف‌های اروپایی برجان طی روزهای آینده چه سیاستی در پیش خواهند گرفت و از سویی باید دید که سیاست خارجی جمهوری اسلامی با توجه به رخدادهای حساس و پرمناقشه منطقه که روی برجان نیز بی تاثیر نیست؛ به کدام سو خواهد رفت.
سایر اخبار این روزنامه
مایکل مور با مستند جدیدی کاخ سفید را هدف می‌گیرد کاری می‌کنم ترامپ پشیمان شود
فرمایشات امام خمینی (ره) درباره 15 خرداد خروش تاریخی
۲۰ جمله از رهبر انقلاب درباره «شب‌های قدر»
فرشاد مومنی، اندیشمند اقتصادی، بزرگترین خطای راهبردی توسعه کشور طی چند سال گذشته را طرد تولیدکنندگان و فرودستان ارزیابی کرد
«همدلی» حکایت سبقت تورم از افزایش حقوق بازنشستگان را از نگاه مردم بررسی کرد افزایش کاغذی حقوق‌ها
همدلی گمانه‌زنی‌ها مبنی‌بر خروج فرانسه از برجام رااز نگاه رسانه‌های خارجی بازخوانی کرد
برای زادروز «حریر شریعت‌زاده» که از نام‌های شناخته شده این‌روزهای پیانوی ایرانی است
علی اصغر شعردوست لیالی قدر، تجدید بیعت با مولای پارسایان
العدل اساس الملک
