روزنامه جهان صنعت
1397/03/28
ناتوانی اروپا در حل بحران پناهجویی
۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا در مدیریت آوارگان و پناهجویانی که بهطور جمعی به سوی قاره سبز روان شدهاند، ناتوان هستند.اتحادیه اروپا تنها با مساله خروج انگلیس از این اتحادیه (برگزیت) یا کشمکش تجاری با آمریکا روبهرو نیست. درگیریهای لفظی و دیپلماتیک بین ایتالیا، مالت و فرانسه بر سر اینکه چه کشوری باید مسوولیت حدود 630 پناهجوی نجات یافته از امواج آبهای ساحلی اروپا را بپذیرد، نشان میدهد که بزرگترین چالشی که امروزه قاره سبز با آن روبهرو است چالش آوارگان و پناهجویانی است که از دیگر مناطق جهان به سوی اروپا سرازیر میشوند.
در سالهای اخیر صدها هزار پناهجو از آسیا و آفریقا از طریق دریای مدیترانه خود را به اروپا رساندهاند. بسیاری از آنها به امید یافتن زندگی بهتر به سوی اروپا روانه شدهاند و برای رسیدن به این قاره به سختترین و خطرناکترین روشها متوسل شدهاند، اما مساله به همین جا ختم نمیشود. شمار زیادی از آوارگانی که در مسیر عزیمت به اروپا بودهاند اکنون در ترکیه استقرار یافتهاند. کشور کوچک لبنان نیز به همراه اردن تقریبا دو میلیون آواره را در خود جای دادهاند. این سه کشور به عنوان حائلی بین پناهجویان و اروپا عمل کردهاند.
در عین حال، بحرانی که موجودیت اروپا را تهدید میکند دشمنی است که در درون این اتحادیه وجود دارد: 28 کشور عضو اتحادیه اروپا، که بزرگترین بلوک اقتصادی در جهان محسوب میشوند، در مدیریت آوارگان و پناهجویانی که بهطور جمعی به سوی قاره سبز روان شدهاند ناتوان هستند.
به نوشته آسوشیتدپرس، اصلاحات در حوزه مدیریت پذیرش پناهجویان از سیاستهای ملی کشورهای عضو اتحادیه اروپا متاثر است. اعضای اتحادیه اروپا بر سر اینکه چه کسی باید مسوولیت آوارگان و پناهجویان را بر عهده گیرد با یکدیگر اختلافنظر دارند. این کشورها بر سر اینکه سهم هر یک از آنها از تعداد پناهجویانی که به قاره اروپا وارد میشوند چه میزان باشد با یکدیگر اختلافنظر دارند.
برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا، مانند یونان و ایتالیا که بیشترین شمار پناهجویان از سواحل آنها به اروپا میآیند، احساس میکنند که دیگر اعضای این اتحادیه آنها را در مواجهه با چالش آوارگان تنها گذاشتهاند. شمار دیگری از کشورهای اروپایی به استقرار نیرو در مرزهای خود مبادرت ورزیده، موانع مرزی ایجاد کرده و محدودیتهایی را برای تردد اتباع سایر کشورها در مرزهای خود به وجود آوردهاند. در عین حال، برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز از پناهجویانی که به قلمرو آنها آمدهاند، استقبال کردهاند. آن دسته از کشورهای عضو اتحادیه اروپا که در این ارتباط به تنهایی و مستقل عمل کردهاند خشم سایر کشورهای عضو این اتحادیه را بر افروختهاند. به نظر میرسد اعتماد متقابل میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا از بین رفته است.
احزاب و جناحهای مخالف ورود آوارگان و پناهجویان به اروپا از هرج و مرجی که در این زمینه به وجود آمده است نهایت بهره را بردهاند. آنها با دامن زدن به نگرانی و ترس از ورود مهاجران خارجی به اروپا توانستهاند آرای رایدهندگان اروپایی را به خود جلب کنند. نایبرییس کمیسیون اروپا، هشدار داد: «تا زمانی که ما کشورهای عضو اتحادیه اروپا نپذیریم مشکلی جمعی داریم که تنها با ارائه راهحلهای جمعی امکان حل و فصل آن وجود دارد، نخواهیم توانست راهحلی پیدا کنیم. اگر به دنبال راهحل جمعی نباشیم همه ما ناکام خواهیم ماند.»
کشورهای عضو اتحادیه اروپا در حال حاضر سرگرم بررسی و رایزنی برای یافتن راهحلی جهت جلوگیری از مواجه شدن با این شکست و ناکامی هستند. آنها در تلاشند که مقررات مربوط به پناهجویان در اتحادیه اروپا، موسوم به مقررات دوبلین را اصلاح کنند.
این مقررات مبنای سفرهایی است که میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا انجام میشود و طی آن شهروندان کشورهای عضو نیازی به اخذ روادید ندارند. اگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا نتوانند اصلاحاتی را که لازم است در مقررات دوبلین به عمل آورند، آن گاه باید پذیرفت که ناقوس مرگ رفت و آمدهای آزاد میان کشورهای عضو این اتحادیه که یکی از دستاوردهای مهم اتحادیه اروپا محسوب میشود، به صدا درآمده است.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا اکنون به مدت دو سال است که تلاش ناموفق و بیفرجامی را برای اصلاح مقررات دوبلین شروع کردهاند. آنها تلاش کردهاند که بزرگترین تناقض موجود در این مقررات را مرتفع کنند: اولین کشور اروپایی که پناهجویان به آن گام مینهند باید به آن پناهجویان کمک کند. این مساله بزرگترین چالش در مقررات دوبلین محسوب میشود، اما این ماده قانونی به معنای آن است که کشورهای اروپایی واقع در سواحل مدیترانه، یعنی کشورهایی مانند یونان و ایتالیا، اولین مقصد اروپایی این پناهجویان هستند و این دسته از کشورهای اروپایی باید مسوولیت بیشتری را در قبال پناهجویان بپذیرند. پناهجویانی که از سواحل مدیترانه به اروپا وارد میشوند از طریق ترکیه و لیبی به سوی اروپا حرکت میکنند. این ماده قانونی در کانون بحثهایی بود که این هفته در ارتباط با کشتی نجات آکواریوس مطرح شد. آکواریوس یک کشتی نجات بود که حدود 630 پناهجو را در آبهای ساحلی دریای مدیترانه نجات داد. در میان این پناهجویان شماری از زنان باردار و کودکان حضور داشتند. ایتالیا که کنترل عملیات نجات در مدیترانه را بر عهده دارد از پهلو گرفتن این کشتی در سواحل این کشور جلوگیری کرد. مقامات ایتالیایی مدعی شدند که کشور کوچک مالت که یکی از کشورهای اروپایی است، به محلی که این پناهجویان در آنجا یافت شدهاند نزدیکتر است و بر اساس مقررات اتحادیه باید مسوولیت این پناهجویان را بپذیرد. در این میان، رییسجمهور فرانسه از مقامات ایتالیایی انتقاد کرد و آنها را به اتخاذ رفتاری مسوولیتناپذیرانه متهم کرد. دولت پوپولیست جدیدی که به تازگی در ایتالیا به قدرت رسیده است از این موضعگیری رییسجمهور فرانسه برآشفته شد. در واقع، فرانسه نیز با نقض قوانین و مقررات مربوط به آوارگان و پناهجویان در اتحادیه اروپا، مرزهای خود را به شدت کنترل میکند تا از ورود هزاران آواره و پناهجویی که قصد دارند ایتالیا را ترک کنند، جلوگیری کند.
اما دولت چپ میانه که به تازگی در اسپانیا به قدرت رسیده به داد این آوارگان و پناهجویان رسید و به کشتی نجاتی که آنها را حمل میکرد اجازه داد در سواحل والنسیا پهلو گیرد. این کشتی دیروز به سواحل والنسیا رسید. اسپانیا جمعه و شنبه گذشته نیز تعداد 933 پناهجوی دیگر را که با جمعا 68 قایق به سوی اروپا در حرکت بودند از آب نجات داد. اسپانیاییها همچنین جسد چهار نفر از پناهجویان غرق شده در سواحل این کشور را نیز پیدا کردند.
روبرتا متسولا، از شخصیتهای برجسته اروپایی که در حوزه مسایل مربوط به پناهجویان صاحبنظر است، در گفتوگو با آسوشیتدپرس گفت: «مساله آوارگان و پناهجویان مسالهای نیست که کشورهایی مانند مالت، ایتالیا، یونان و یا اسپانیا را در مواجهه با آنها تنها گذاشت. آن دسته از کشورهای عضو اتحادیه اروپا که در سواحل مدیترانه واقع نیستند، نمیتوانند به بهانه اینکه در سواحل این دریا قرار ندارند از زیر بار پذیرش مسوولیت شانه خالی کنند.»
این مساله چنان حساس است که ریاست دورهای اتحادیه اروپا ماهها رایزنی و مذاکره پشت پرده برای یافتن راهحلی در این زمینه انجام داده است، اما این رایزنیها و مذاکرهها تاکنون راه به جایی نبرده است. مساله این است که معضل آوارگان و پناهجویان در اروپا یک معضل سیاسی است نه یک معضل فنی و تکنیکی.
مجارستان و لهستان از پذیرش آوارگان و پناهجویان خودداری ورزیدهاند. سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم در برنامهها و تلاشهای گذشته اتحادیه اروپا برای تقبل مسایل و هزینههای مربوط به پناهجویان همکاری لازم را به عمل نیاوردند. این مساله فشارهای سیاسی داخلی بر صدراعظم آلمان را افزایش داده است. او در سال 2015 از بستن درهای آلمان روی پناهجویان خودداری کرد. بسیاری از این پناهجویان از جنگهای داخلی در عراق و سوریه فرار کرده و به سوی اروپا روانه شده بودند.
وزیر کشور آلمان، اکنون هشدار داده است که پناهجویان ثبتنام شده در سایر مناطق را از این کشور اخراج خواهد کرد. در عین حال، اتریش و دانمارک پیشنهاد دادهاند که اردوگاههای متعلق به پناهجویان را در خارج از کشورهای اروپای غربی، مثلا در بالکان، ایجاد کنند. الیزابت کولت، مدیر موسسه سیاست مهاجرت اروپا میگوید چنین برنامههایی نشاندهنده اوضاعی وخامتبار در آینده است.
سران کشورهای اروپایی خواستار آن شدهاند که تا پایان ماه جاری میلادی راهحلی برای مواجهه با مشکل پناهجویان در اروپا پیدا شود اما تاکنون هیچ راهحلی یافت و معرفی نشده است. مرکل و دیگر سران اتحادیه اروپا در نشست 28 و 29 ژوئن خود مجبورند بار دیگر بر روی مساله پناهجویان متمرکز شوند. با به قدرت رسیدن دولت پوپولیست جدید در ایتالیا، که وزیر کشورش به تازگی اعلام کرده است دهها هزار پناهجوی خارجی در این کشور را به زودی اخراج خواهد کرد، چنین به نظر میرسد که دستیابی اروپاییها به هرگونه مصالحه بر سر موضوع پناهجویان بسیار مشکل خواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
انتقاد آخوندی از «یارانه نقدی»
ورود سازمان بازرسی به بازار ارز
دولت بزرگترین حاشیهساز بازار
اصرار بخش خصوصی، انکار دولت
سردرگمی آژانسهای مسافرتی برای دریافت ارز گردشگری؛
پولیک،نسخه ایرانی گلدکوئیست
سایه تحریم های آمریکا بر درآمدهای نفتی ایران
درگیری شهرداری و میراث با بنیاد مستضعفان
کمپین «نخریدن» خریدار دارد؟
بابک زنجانی روی دفترچه بیمه!
اتحاد ملی در نخریدن کالاهای گرانقیمت
دگردیسی تاریخی
ناتوانی اروپا در حل بحران پناهجویی
کرهشمالی الگوی ایران نیست
مهار قیمت با اهرم بورس
شورای شهر پنجم و مطالبات بر زمین مانده تهرانیها
اتحاد ملی در نخریدن کالاهای گرانقیمت