روزنامه مردم سالاری
1397/03/31
ترکیه در تلاطم یک انتخاب
ترکیه روزهای حساسی را تجربه می‌کند و شهرهای بزرگ این کشور در انتظارانتخابات ریاست جمهوری با مدل نظام ریاستی و انتخابات پارلمانی هستند. انتخابات سراسری ترکیه روز 22 ژوئن برابر با سوم تیر 1397 برگزار خواهد شد.حزب عدالت و توسعه و شخص «رجب طیب اردوغان» رییس‌جمهوری کنونی از سال 2003 میلادی قدرت در ترکیه را در دست دارند.
ترکیه و شهرهای مهم آن آنکارا و استانبول روزهای پر فراز و نشیبی را تجربه کرده‌اند، روزهای پرشوری از انتخاب اردوغان در کسوت نخست وزیر اسلام گرا و کودتایی نافرجام که پایه‌های قدرت حزب عدالت و توسعه را لرزاند.با این وجود، اردوغان و حزب عدالت و توسعه که برای نزدیک به یک ربع قرن قدرت را در دست گرفته اند، در این انتخابات نیز چشم انداز موفقیت را نزدیک و نزدیک تر می‌بینند.
لیست نهایی شش نامزد تایید شده برای انتخابات ریاست جمهوری که از سوی شورای عالی انتخابات منتشر شده، طیف‌های مختلفی از رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری کنونی از حزب عدالت و توسعه تا محرم اینجه از حزب جمهوری خلق، صلاح‌الدین دمیرتاش، مارال آکشنر، تمل کرَمُلا اوغلو و دوغو پرینجک را در بر می‌گیرد.
برخی ناظران سیاسی معتقدند رقابت اصلی میان اردوغان و محرم اینجه نامزد اصلی حزب اصلی مخالف یعنی حزب جمهوری خلق و خانم مارال آکشنر دبیرکل حزب تازه تاسیس «خوب (iYi) است اما پرسشی که ذهن ناظران را به خود مشغول داشته، از این قرار است که چرا برخلاف رویه معمول، اردوغان در این انتخابات اسلوب سیاست ورزی متفاوتی را در پیش گرفته و تلاش گسترده ای برای تهییج و بسیج افکار عمومی در قبال گروه مخالف نمی‌کند و آیا اردوغانیسم یه روزهای پایانی و شکست در برابر کمالیست‌های کهنه کار رسیده است؟
اهمیت این پرسش زمانی مشخص میشود که اسلوب سیاست ورزی اردوغان در دو دهه اخیر را مورد توجه قرار دهیم.او همواره تلاش می‌کند تا از دو مسیر افراد و احزاب مخالف را نقطه انزوا قرار دهد. با حملات دنباله‌دار و با بهره‌گیری از شکاف‌های سیاسی- اجتماعی روند انسجام گروه‌های مخالف را با مشکل روبه رو می‌سازد.در این میان، نحوه اداره کشور و ایجاد ثبات اقتصادی توانسته تا حدودی جهت‌گیری فضای سیاسی و افکار عمومی را به سمت اردوغان و حزبش سوق دهد.از دیگر سو گروه‌های مخالف اردوغان هنوز نتوانسته اند الگویی تازه از سیاست ورزی داخلی و مدل اقتصادی را برای مردم این کشور ارایه نمایند.
اردوغان با درک بزنگاه‌های سیاسی و تحرک دامنه دار سیاسی در این بزنگاه‌ها، حملات دامنه داری را علیه مخالفان اعمال می‌کند.برای نمونه اردوغان پس از کودتای نافرجام 15 ژوییه سال 2016 میلادی تلاش کرد تا افزون بر «فتح الله گولن» به عنوان متهم اصل کودتا، گروه‌ها و احزاب سیاسی را به صورت گام به گام به سمت انزوای سیاسی و عملیاتی سوق دهد.اگرچه انزوای سیاسی در بستر و ساختار سیاسی ترکیه امروزی بسیار مشکل به نظر می‌رسد اما دستاوردهای چنین فرایندی، برای اردوغان و حزب عدالت و توسعه در حوزه عملیاتی یعنی پیروری در انتخابات، از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است. همچنین،الگوی تازه در سیاست خارجی که با استراتژی «چالش صفر» احمد داوود اوغلو وزیر امو خارجه پیشین ترکیه اجرایی شد، توانست مسیرها و انتخاب‌های دیپلماتیک بسیاری را پیش روی ترکیه قرار دهد و چنین فرایندی موتور اقتصادی این کشور را برای دهه‌های آینده پرسرعت نگه داشته است.
بنا به آمار صندوق بین‌المللی پول، رشد اقتصادی ترکیه در سال 2008 در حالی رشد 0.8 درصدی را تجربه کرد که در سال 2010 توانست 8.5 درصد رشد داشته باشد.همچنین اقتصاد ترکیه در سال ۲۰۱۷ رشدی ۶.۹ درصدی داشته است.انتظار می‌رود به دلیل سیاست‌های محرک نیرومند و بهبود بازارهای صادراتی، رشد اقتصادی این کشور به ۵.۳ درصد در پایان سال ۲۰۱۸ و ۵.۱ درصد در سال ۲۰۱۹ برسد.
ثبات اقتصادی و یک سیاست خارجی با ثبات باعث شده تا جامعه ترکیه همواره به این موضوع بیاندیشد که آیا احزاب و گروه‌های دیگر قادر هستند تا چنین روندی را ادامه دهند و آیا تغییرات در الگوهای سیاست ورزی می‌تواند پیشرفت بیشتری برای ترکیه جدید به همراه داشته باشد؟
پرسش‌های این چنینی و فضای روانی و سیاسی- اقتصادی حاکم بر این کشور سبب میشود تا بنیان‌های جمهوری دوم در ترکیه با قانون اساسی جدید گذاشته شود و جمهوری دوم ترکیه توسط خود اردوغان و حزب عدالت و توسعه آغاز شود.
اگر زمانی «مصطفی کمال آتاتورک» جمهوری اول ترکیه را از میان گدازه‌های پایان جنگ جهانی اول و خاکستر فروپاشی امپراطوری عثمانی بیرون کشید، جمهوری دوم توسط خود اردوغان و از میانه کارزارهای سیاسی میان اسلام گراهای میانه رو و کمالیست‌های ملی گرا بنیان گذاشته خواهد شد.
*پژوهشگر میهمان مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه
سایر اخبار این روزنامه
ماموریت دشوار ایران در پیچیده‌ترین نشست اوپک
ترکیه در تلاطم یک انتخاب
نامه دوم به خالق شهرزاد
شعارهای فوتبالی هواداران تیم ملی ایران
نبرد نفس‌گیر در استالینگراد یمن
حمایت مالی اروپا از ارتقای سه محصول کشاورزی ایران
ایران علیه ستون پنجم ترامپ در اوپک
نارضایتی تهران از اقدامات ناکافی اروپا
الگوی هیتلری ترامپ
مجلس نباید نماد بی‌اعتنایی به مسائل کشور باشد
