روزنامه ابتکار
1397/04/03
سرنوشت‌سازترین انتخابات ترکیه کلید خورد رویاهای اردوغان در چالش صندوق‌های رای
محمدرضا ستاریسرنوشت سازترین و شاید مهمترین انتخابات ترکیه امروز در حالی رقم می‌خورد که قرار بود این انتخابات در سال 2019 برگزار شود، اما حزب حاکم ترکیه و رجب طیب اردوغان با برگزاری زودهنگام آن به نوعی فضای سیاسی ترکیه را دچار غافلگیری کردند.
هر چند تا پیش از این اکثر نظرسنجی‌ها حاکی از پیروزی اردوغان و حزبش در این انتخابات بود و حتی یک شبکه تلویزیونی نزدیک به دولت، میزان آرای اردوغان را 53 درصد تخمین زده است، اما با ظهور و بروز یکباره محرم اینجه از حزب جمهوری‌خواه مردم، جان تازه‌ای به اپوزیسیون ترکیه داده شده است. اینجه به عنوان یک معلم سابق با اقدامات خاص خود حین تبلیغات انتخاباتی، اکنون رقیبی جدی برای اردوغان محسوب شده و ناظران معتقدند که با توجه به شرایط بوجود آمده، حزب عدالت و توسعه به فکر تشکیل دولت ائتلافی افتاده است.
حال اردوغان پس از 15 سال که قدرت را در ترکیه قبضه کرده است و اقداماتش موجبات تحولات اساسی سیاسی و اقتصادی برای ترکیه را فراهم ساخته، اکنون با محرم اینجه‌ای طرف است که او را متهم به بردن کشور به سمت پرتگاه کرده و گمان می‌رود بسیار سرسخت‌تر از کمال قلیچداراوغلو به عنوان اپوزیسیون همیشه بازنده صحنه سیاسی ترکیه باشد.
اینجه چندی قبل در مصاحبه با رویترز گفته بود، اکنون روابط خارجی و اقتصاد آسیب جدی دیده و ترکیه نیازمند رهبری است که فارغ از رجزخوانی و عرض اندام، اقداماتی جدی را صورت دهد. در همین راستا اکنون و یک روز قبل از برگزاری انتخابات ترکیه، نظرسنجی‌های حاکی از کشیده شدن انتخابات به دور دوم و افول تعداد کرسی‌های حزب عدالت و توسعه است.
اردوغان در بیم و امید
اردوغان برای تصدی پست ریاست جمهوری که از دل همین انتخابات پارلمانی بیرون می‌آید، نیاز به کسب بیش از 50 درصد آرا را دارد که در صورت محقق نشدن چنین امری، علاوه بر از دست دادن کرسی‌های پارلمانی، ناچار است در دور دوم با رقبای خود رقابت کند.
او در سال 2017 و طی یک رفراندوم که با 51 درصد آرا به نتیجه رسید، مقام ریاست جمهوری را از یک منصب تشریفاتی مبدل به منصبی اجرایی کرد و در صورت پیروزی در این انتخابات سرنوشت‌ساز می‌تواند تا سال 2022 در راس قدرت باقی بماند. طی رفراندوم مذکور که با اصلاحاتی در قانون اساسی رقم خورد، از این پس رئیس جمهوری قدرت تعیین و عزل مقامات بلندپایه دولت از جمله وزرا و معاون ریاست جمهوری را دارد و همچنین قدرت دخالت در نظام قضایی کشور را نیز کسب خواهد کرد. از سوی دیگر رئیس جمهوری دارای اختیار برقراری وضعیت فوق‌العاده در کشور است و علاوه براین اختیارات تازه براساس اصلاح قانون اساسی پست نخست‌وزیری هم حذف میشود.
حال در چنین شرایطی و با وجود سقوط ارزش لیر در ترکیه و گرانی 11 درصدی مواد غذایی که به چالش‌های سیاسی دولت به خصوص در عرصه سیاست خارجی پیوند خورده است، اردوغان همچنان می‌تواند از سه اهرم خود در این انتخابات مدد بگیرد. نخستین اهرم اردوغان مساله شرایط اضطراری در ترکیه است که پس از کودتای نافرجام در این کشور همچنان ادامه دارد و به عقیده کارشناسان یکی از دلایل اعلام انتخابات زودهنگام، بهره بردن از شرایط اضطراری برای پیروزی در انتخابات است.
از سوی دیگر استفاده از حربه ناسیونالیسم که اکنون با ورود ترکیه به شمال سوریه و اشغال این منطقه فضای اجتماعی ترکیه را تحت تاثیر خود قرار داده است، امری است که در طول چند سال اخیر اردوغان و حزبش توانسته از آن استفاده کند. از سوی دیگر اردوغان با تغییر شرایط سیاسی کشور، یک امید به تغییر را نیز در ترکیه ایجاد کرده، تغییری که در سال 2002 منجر به تحولات فوق‌العاده مهم برای ترکیه و مردم این کشور شد. در همین راستا است که نشریه فارین پالیسی در گزارشی با بیان اینکه اردوغان تلاش می‌کند به هر طریقی پیروز میدان باشد، می‌نویسد: شکست در انتخابات در واقع برای فردی مثل اردوغان یک گزینه محسوب نمی‌شود و او از هر ابزار ممکنی برای پیروزی در انتخابات بهره خواهد برد. زمانی که رئیس‌جمهوری ترکیه خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شد او این اقدام خود را به مثابه مرحله نهایی در یک دوره گذار در ترکیه از نظام پارلمانی به نظامی مبتنی بر ریاست جمهوری مطرح کرد. در شرایط فعلی، پارلمان اگر در کنترل حزب عدالت و توسعه باقی بماند مشخصا نظرات اردوغان را اعمال خواهد کرد. اردوغان در سال‌های گذشته قدرت بسیاری را در قوه مجریه متمرکز کرده و در این راستا افراد موافق خود را کنار خود نگه داشته و سایرین را پس زده است. درواقع تک تک اعضای حزب عدالت و توسعه جایگاه خود را مستقیما مدیون اردوغان هستند. این سیستم مبتنی بر سرسپردگی در تمامی سطوح نظام بوروکراتیک ترکیه به چشم می‌خورد.
در نتیجه اردوغان تمام تلاش خود را می‌کند تا بتواند 600 کرسی حزبش را در مجلس حفظ کرده تا در موقعیت مستحکم‌تری قرار بگیرد، در غیر این صورت وجهه سیاسی وی و حزب عدالت و توسعه به شدت آسیب خواهد دید.
سایر اخبار این روزنامه
امان‌الله قرایی مقدم در گفت‌وگو با «ابتکار»:
ناکارآمدی محورهای توسعه زاییده رویکردهای جناحی است
«ابتکار» دلایل موفقیت فراکسیون امید در تصاحب ریاست کمیسیونهای استراتژیک مجلس را بررسی کرد
منوچهر والی‌زاده در گفت‌وگو با «ابتکار» از وضعیت رادیو، دوبله و سینما می‌گوید
تنها به خاطر معرفت شنونده‌ها به رادیو می‌روم!
علیرضا صدقی
در مسیر پیروزی
کدام شهرهای ایران می‌تواند بهترین مقصد سفرهای تابستانی باشد؟
سفر به خنکای تابستان
آیا می‌توان داستان‌های خیلی کوتاه را بخشی از ادبیات دانست؟
فصل خزان کلمات در دنیای داستان
روز گذشته واردات 1400 کالا از جمله خودرو به کشور ممنوع شد
حمایت از تولید داخل یا تنگ‌تر شدن دایره ارز 4200 تومانی؟
فدراسیون فوتبال با مربی پرتغالی به توافق اولیه دست یافت
با کی‌روش تا ۲۰۲۲
«ابتکار» از تفریحات لاکچری‌بازها در فصل گرما گزارش می‌دهد
هشتگ تابستون!
سرنوشت‌سازترین انتخابات ترکیه کلید خورد
رویاهای اردوغان در چالش صندوق‌های رای
واکنش نوبخت به شایعه ارتباط فرزندش با موساد
رئیس سازمان بازرسی کل کشور در حاشیه بازدید از ایران خودرو:
دست دلالان را از بازار خودرو قطع می‌کنیم
