مذاکرات فشرده ایران و اروپا

آرمان: حسن روحانی در صدر یک هیات بلندپایه سفر خود را به دو کشور مهم اروپایی آغاز کرد؛ سوئیس و اتریش. این سفر به دلیل خروج یکجانبه و خارج از عرف آمریکا از برجام اهمیت ویژه‌ای دارد. ضمن اینکه سوئیس به‌خاطر برجستگی در سیستم بانکی بین‌المللی و اتریش به‌خاطر آغاز ریاست دوره‌ای این کشور بر اتحادیه اروپا می‌توانند نقش موثری در حمایت از برجام بدون آمریکا ایفا کنند. گرچه اروپا، حتی قبل از خروج آمریکا از برجام حمایت خود را از این توافق بین‌المللی ابراز کرده بود، اما این دو کشور به‌خاطر اینکه میزبان بیشتر جلسات 1+5 بوده‌اند، نگاه درونی‌تری به برجام دارند. با نظر به بسته پیشنهادی اروپا برای حفظ برجام و مسائل مربوط به FATF اکنون زمان آن است که اروپا قدم موثری برای حفظ برجام بردارد. تردیدی نیست که اگر حسن روحانی در سفر به این دو کشور موثر در اتحادیه اروپا بتواند چارچوب‌های مبتنی بر منافع ملی کشورمان را برای اروپایی‌ها شرح دهد، به دلیل اینکه اروپایی‌ها نگاهی حیثیتی به برجام داشته‌اند و این نکته را فدریکا موگرینی به صراحت ابراز کرده، با استفاده از توانایی‌های گروه دیپلماسی ایران که اکنون در راس خود رئیس‌جمهور را می‌بیند، تا حد زیادی نگرانی نسبت به بسته شدن بانک‌های آمریکایی بر مبادلات تجاری ایران وجود نخواهد داشت و این مهم در صورتی ممکن خواهد بود که بانک‌های سوئیس مانند همیشه استقلال خود را حفظ کنند. اگر روحانی بتواند اروپا را در کنار ایران نگه دارد و اجازه ندهد که به آمریکا نزدیک شود، می‌توان در این شرایط سخت هم بهترین تصمیم را از میان بدترین گزینه‌ها گرفت که در راستای منافع ملی باشد. قدر مسلم اینکه روحانی به اروپایی‌ها تفهیم خواهد کرد که باید برای ماندن برجام شجاعت بیشتری داشته باشند و از موجودیت معنوی اتحادیه اروپا در مقابل دونالد ترامپ حفاظت کنند. این مساله آنقدر اهمیت دارد که دفتر صدر اعظم اتریش در آستانه سفر رئیس‌جمهوری کشورمان به وین با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: این کشور و اتحادیه اروپا مصمم به حفظ قراردادهای بانکی با ایران در شرایط سخت کنونی هستند.
بیانیه دلگرم کننده
روزنامه اتریشی اشتاندارد با انتشار بخش‌هایی از بیانیه دفتر صدراعظم این کشور که هم اکنون ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را برعهده دارد، درباره اهمیت سفر حسن روحانی به وین، با یادآوری اینکه در این سفر چند تفاهمنامه بین دو کشور امضا خواهد شد، نوشت: رئیس‌جمهوری ایران و همچنین سباستین کورتس صدراعظم اتریش در جریان این سفر بر ضرورت اجرای برجام تاکید خواهند کرد. اشتاندارد با یادآوری اینکه حضور روحانی در سوئیس و اتریش نخستین سفر اروپایی وی پس از خروج آمریکا از برجام است، افزود: در جریان سفر روز چهارشنبه هفته جاری روحانی به وین، چند تفاهمنامه از جمله قراردادهایی در زمینه همکاری در حوزه‌های حمل و نقل و مدیریت آب بین دو کشور امضا خواهد شد. روزنامه اتریشی نوشت: محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن، تجارت ایران که روحانی را در این سفر همراهی می‌کند، در دیدار رئیس دفتر اقتصادی اتریش، قراردادی باعنوان «اتریش-ایران؛ چشم اندازهای همکاری‌های اقتصادی» را امضا می‌کنند.
سفر مهم


رئیس‌جمهور سفر خود را به دو کشور اروپایی اتریش و سوئیس آغاز کرد. سفری که از اهمیت زیادی برخوردار است، چرا که سفر روحانی به اروپا پس از خروج آمریکا از برجام و گسترش تهدیدات این کشور علیه کشورمان صورت می‌گیرد. از سوی دیگر این سفر پیام‌های زیادی دارد چرا که دعوت رئیس‌جمهور از سوی اروپایی‌ها بوده است. دیروز رئیس‌جمهوری پیش از عزیمت به سوئیس و اتریش خاطر نشان کرد: در جریان این سفر در زمینه برجام و توافقات با اتحادیه اروپا مذاکره خواهیم کرد. حجت‌الاسلام حسن روحانی با بیان اینکه این سفرها به دعوت روسای جمهور دو کشور و در پاسخ به سفر‌های آنها به تهران در سال‌های قبل انجام می‌شود، خاطر نشان کرد: جمهوری اسلامی ایران برای روابط با کل اروپا و اتحادیه اروپا به ویژه کشورهایی که با آنها روابط دوستانه‌ای داشته‌ایم، اهمیت قائل است. وی گفت: روابط سیاسی ما با اتریش به 160 سال قبل باز می‌گردد و این روابط برای هر دو طرف اهمیت دارد. همچنین روابط ما با سوئیس به دهه‌ها قبل باز می‌گردد. دو کشور ظرفیت‌های فراوانی برای روابط اقتصادی، تجاری وعلمی و فرهنگی دارند، اما متاسفانه تاکنون از همه این ظرفیت‌ها استفاده نشده است. رئیس‌جمهور همچنین با بیان اینکه ‌شرایط امروز ما با اروپا مقداری با گذشته متفاوت است، اظهار کرد: اروپا امروز با صدای بلندتری با یکجانبه‌گرایی مخالفت می‌کند و با لحن صریح‌تری اعلام آمادگی می‌کند تا در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی با ایران و کشورهای تاثیرگذار همکاری کند. وی افزود: توافق هسته‌ای میان ایران و 1+5 عمدتا به میزبانی دو کشور سوئیس و اتریش صورت گرفت و محل مذاکرات یا در سوئیس بود یا در اتریش. بر همین اساس هر دو کشور تلاش‌های فراوانی انجام داده‌اند تا فضای مناسب برای مذاکرات انجام شود. امروز که آمریکایی‌ها بر خلاف مقررات بین‌المللی از برجام خارج شده‌اند، ارتباط و مذاکره با اروپا جایگاه خود را دارد به دلیل اینکه هر پنج کشور و کل اتحادیه اروپا تلاش می‌کنند، برجام بدون آمریکا باقی بماند. همه احساس می‌کنند که بقای برجام به نفع منطقه وجهان است و همه یک صدا آمریکا را محکوم می‌کنند، چراکه از قطعنامه 2231 که کشورها را ملزم به همکاری می‌کند، خارج شده‌اند. وی اظهار کرد:‌ بنابر این سفر پیش‌رو فرصتی است که در زمینه آینده برجام و نیز توافقات با اتحادیه اروپا مذاکره کنیم. همچنین با توجه به اینکه ریاست اتحادیه اروپا برعهده اتریش قرار گرفته به عنوان رئیس اتحادیه اروپا در این مقطع با آنها صحبت خواهیم کرد. همچنین قرار است راجع به بسته‌ای که اتحادیه اروپا ارائه می‌کند، صحبت کنیم. رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد: همچنین مسائل دیگری همچون مسائل منطقه‌ای و جهانی وجود دارد که ما از گذشته با اروپا و دیگران درباره آنها مذاکره کرده‌ایم و به این مذاکرات ادامه خواهیم داد. این مسائل راجع به سوریه، یمن و مسئولیتی است که همه جهان در این مسائل دارند و نیز درباره نقشی است که ایران می‌تواند در ثبات و امنیت خاورمیانه داشته باشد. با اشاره به مذاکره و دیدارهای چند جانبه میان هیات‌های ایرانی و کشورهای اروپایی در این سفر گفت: در این سفر اسنادی در زمینه‌های روابط صنعتی و تجاری، بهداشت و درمان و در زمینه‌های مربوط به فناوری‌های نوین و مدیریت منابع آب امضا خواهیم کرد و درباره این مسائل گفت‌وگو‌هایی انجام خواهد شد. وی در پایان با اشاره به همراهی نمایندگان بخش‌های اقتصادی کشور در این سفر اظهارکرد: هم در وین و هم در برن جلسه‌ای با حضور تجار و کارآفرینان دو کشور برگزار خواهد شد، همچنین دراین دو پایتخت دیداری با ایرانیان مقیم سوئیس و اتریش خواهیم داشت.