روزنامه جهان صنعت
1397/04/14
بازار را دستکاری نکنید
میثم رادپور*- بار دیگر پیامد طرح‌های هیجانی و به دور از دانش اقتصاد قرار است دامنگیر شرایط نامطلوب اقتصادی کشور شود اما همچنان جای سوال باقی است که چرا تجربیات قبلی منجر به آن نشد که تصمیم‌گیران اقتصادی کشور با شیوه‌ای بهتر طرح‌ها را مورد بررسی قرار داده و در پی اظهارنظرهای هیجانی نباشند. طرح بازار ثانویه ارزی تکرار نوع دیگری از طرح سامانه نیماست که اگر بنا باشد بر اساس همان شیوه برنامه‌ریزی و اجرا شود به‌طور قطع به همان زودی با شکست مواجه خواهد شد.مثلث وارد‌کننده، صادرکننده و صراف در تالار بورس جایی ندارد و نمی‌توان انتظار داشت به همان شیوه که فعالان بازار بورس معاملات اقتصادی خود را پیش می‌برند، حواله‌های ارزی نیز بین صراف، وارد‌کننده و صادرکننده جابه‌جا شود. نکته مهم اما درباره بازار ارز آن است که ذاتا بازاری غیرمتمرکز است و نمی‌توان برای آن فضایی خاص تعریف کرد. بر اساس این بازار صراف و صادرکننده باید با هم در ارتباط باشند و نمی‌توان حلقه واسط دیگری به آنها اضافه کرد.
فرآیند جدید تعریف‌شده از سوی بانک مرکزی که نگاهی دستوری بر آن حاکم است منجر به شکل‌گیری فضایی ناامن برای اقتصاد میشود که اصطکاک بین بازیگران اقتصادی را بیشتر می‌کند. اصل مهمی که مدت‌هاست نسبت به آن بی‌توجهی میشود، بازار است. نباید فراموش کرد که بازار خود تعیین‌کننده قیمت است و دستکاری کردن آن به نفع اقتصاد نخواهد بود. اگر بنا باشد قیمت ارز از سوی گروهی در تالار بورس تعیین شود و مبادلات بر اساس آن پیش رود دیگر نمی‌توان انتظار خروجی منطقی را داشت.
به قطع می‌توان گفت نقطه ضعف اصلی و قابل توجه اقتصاد کشور آن است که مساله‌ای در سطح برنامه و به شکل جزیی بیان میشود اما در مسیر کلان نمی‌توان آن را مدیریت و اجرا کرد. دلیل این موضوع نیز نبود بسترهای مناسب و همچنین عدم پشتوانه علمی در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی است. در سالیان گذشته سیستم ارزی کشور بر اساس خرید و فروش و قیمت‌گذاری بین صراف و صادرکننده و قیمت حاصل تعاملات آنها بود.
دستکاری این روند منجر به ایجاد تنش در بازار میشود که مدتی است این تنش را لمس می‌کنیم. مسوولان باید بدانند که دارایی‌های مالی در امور مختلف اقتصادی تفاوت‌های جدی با هم دارند، سهام و حواله اموری کاملا منفک از یکدیگرند که نباید گردش این دو را با هم مقایسه و به سادگی حواله را به بازار بورس منتقل کرد. این ساختار متفاوت هیچ فضایی برای تصمیمات هیجانی و ناگهانی باز نگذاشته است.
اما اگر با نگاهی دیگر به تازه‌ترین تصمیم بانک مرکزی بنگریم می‌توان گفت شاید این روش، میل و خواست معاملات اقتصادی را افزایش دهد. در این چارچوب اظهارنامه صادراتی و وارداتی پس از ثبت باید شرایطی را فراهم کند که علاوه بر خرید ارز با توجه به شرایط بازار حواله صادراتی هم باید از سوی صادرکننده خریداری شود و به همراه دیگر مدارک جزو مستندات پیوست شود. این موضوع خود منجر به ایجاد انگیزه‌های صادراتی شده و به‌طور طبیعی انگیزه‌های وارداتی را کاهش می‌دهد و در نهایت قیمت در بازار تعیین میشود.
* کارشناس اقتصادی
سایر اخبار این روزنامه
قدردانی سرلشکر سلیمانی از مواضع اخیر رییس‌جمهور
بهمن کیارستمی در آستانه سالگرد درگذشت پدرش:
استیضاح وزیر اقتصاد قطعی شد
رشد بورس دروغی نیست
توجیه وزیر ارتباطات از طرح فیلترینگ اینستاگرام
آمار جدید و هشداردهنده رییس سازمان نهضت سوادآموزی؛
بخش خصوصی دست به دامن سوییس شد
حمایت قلعه‌نویی از برانکو و انتقاد از کی‌روش؛
تقدیر شهرداری از ضاربان شهری!
ترکش سیاست‌های ارزی دولت بر بازار؛
ترکیه در دست ناسیونالیست‌های افراطی
انفعال واقع گرایانه
صنعت و معدن از ارز دولتی بی‌نصیب ماندند
پسر رهبر داعش کشته شد
نسل جوان و هدایت‌گری کسب‌وکار
بازار را دستکاری نکنید
استیضاح وزیر اقتصاد قطعی شد
نسل جوان و هدایت‌گری کسب‌وکار
بلومبرگ تشریح کرد
