روزنامه جمهوری اسلامی
1397/05/10
از«مجریان تریبونفروش» تا «ناظران نظارهگر» در صداوسیما
روزگاری سخن از دانشگاهی به نام صداوسیما بود چرا که گوینده این سخن میدانست رادیو و تلویزیون با نفوذ در عمق خانههای مردم، بیشتر از بزرگسالان، روی کودکان و نوجوانان اثر میگذارد و رفتار کارگزاران این سازمان همانند نقش بر سنگ در دل و روح بیینندگان اثر میگذارد.در سطحی بالاتر و براساس سخنی معروف «مردم بر دین حاکمان خود هستند» و نمایش نوع رفتار و کردار زمامداران از طریق رادیو و تلویزیون هم خود بر رفتار سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و حتی اعتقادی مردم تاثیر مستقیم دارد. تنها یک نمونه از این اثر را میتوان در تلخنامه ذهن خود مرور کرد که فردی مدعی اخلاق در صحنه تلویزیون جمهوری اسلامی ظاهر میشد و با واژه «بگم» و «بگم» ریشههای اخلاقی یک جامعه را به آتش میکشید. به گونهای که اگر کسی نداند، چنین میپندارد که طرف مقابل او چندین گناه کبیره و فسق و فجور در دامن دارد و...که اکنون یادآوری نکردن آن صحنههای تلخ پخش شده از صداوسیمای جمهوری اسلامی و ادامه ندادن شیوه آن بداخلاقی، سزاوارتر است!
متاسفانه اگرچه آن فرد اکنون ظاهراً در صداوسیمای جمهوری اسلامی نیست، اما شیوه و رفتار او هنوز در تاروپود صداوسیمای ما نفوذ دارد و برخی از آن وجنات و رفتارها، تنها برخی از آن، امروز هم در روش گویندگان و مجریان صداوسیما جاری است و هر چند زمانی، یکی سربر میآورد و سیلی محکمی به باورهای فرهنگی و اجتماعی جامعه مینوازد.
روزگاری مجری معروفی هرچه میخواست از طریق تلویزیون میگفت و نظارتی هم بر رفتارش نبود ؛یعنی مسئولان صداوسیما فقط نظاره میکردند و کاری به نظارت نداشتند! تا این که او با خروج از کشور به لودگیهای مستهجن و تمسخر اعتقادات مذهبی مردم پرداخت و جذب سرویسهای معاند جمهوری اسلامی شد.
عجیب روزگاری است، این دنیای رسانه که به آسانی آخرت افراد به دنیای سیاستمداران فروخته میشود و منع رطب میکنند درحالی که خود خروار خروار رطب تناول مینمایند!
در چنین بستری از شرایط تبلیغی در صداوسیما،برخی از مجریان مقبول رسانه ملی حتی با تبلیغ اشرافیت مدرن اصرار دارند که هنگام اجرای برنامه یا حتی مصاحبه با مهمانان، ساعتهای گرانقیمت خود را با استفاده از امکانات یک ملت به رخ مردمی بکشند که از تامین نان شب برای خود و خانواده خویش محرومند.
این همان وضعیتی است که در تحقیقی ازسوی برخی از روانشناسان پیشبینی شده که اگر صداوسیما مبلغ رفاه زدگی در جامعهای با فاصله طبقاتی باشد،به جای تقویت عزت نفس بینندگان، سبب نوعی بیزاری از خود، و حقیر شمردن خود به ویژه در میان طبقات فقیر میشود؛رسانهای که با بودجه ملی اداره میشود با عدم نظارت بر رفتارهای مجریان و تبلیغ مسابقاتی در سطح بخت آزمایی، سبب ترویج خواستههای غیر واقع بینانه و آرزوهای دور و دراز و غیر واقعی در میان افراد جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان شده است.
این روزها با به جریانافتادن پرونده تخلف مالی یک تعاونی اعتباری، مصادیق رفتارهای برخی از مجریان صداوسیما هم روشنتر شده است؛ مصادیقی مانند بسیاری دیگر از تخلفات مالی و حتی زمینخواری در عرصههای طبیعی که با فروش تریبون و ترتیب دادن گفتگوهای خلاف واقع برای دریافت امضاهای طلایی، شکل میگیرد.
هزینههای میلیاردی به نام تبلیغات برای دو مجری تلویزیون ازسوی موسسه ثامنالحجج دو مبلغ 180 میلیون تومانی و 400 میلیون تومانی را به حساب مجری یک برنامه تلویزیونی واریز میکند و عنوانی که روبهروی این اعداد در توضیح دلیل وجه ذکر شده، یک کلمه است؛ هدیه، اما رقم هدیهای که این آقای مجری بهعنوان هدیه دریافت کرده، در مقابل تسهیلات دریافتی او از ثامنالحجج تقریباً ناچیز است.
مجری خندان صداوسیما از موسسه ثامنالحجج یک وام دومیلیارد و 900 میلیون تومانی هم دریافت کرده که تنها 800 میلیون تومان آن را بازگردانده است که البته این رقم بازگشتی را از هدیه دریافتی (580 میلیون تومان) کم کنیم، به عدد 220 میلیون تومان میرسیم که در واقع از جیب مجری تلویزیون خرج شده و در مقابل دومیلیارد و 780 میلیون تومان را در حساب خود نگه داشته است. ثامنالحجج به مجری معروف دیگر تلویزیون هم بیتوجه نبوده و به حساب او هم سه میلیارد تومان در قالب هزینه تبلیغات واریز کرده است!
مسئولان و دست اندرکاران صداوسیما اکنون نیز مجریانی دارند که نظارتی بر رفتارهای روی صحنه و حتی پشت صحنه آنان وجود ندارد به حدی که فوتبالیست معروفی که در یک ماه مبارک رمضان به برنامهای دعوت شده بود با صداقت خاص خود به رفتار مزورانه و ریاکارانه مجری و عوامل برنامه قبل و بعد از افطار انتقاد میکند و هر آنچه را دیده بود را با مردم در میان میگذارد که نشان میدهد در همان ساختمان صداوسیما که نامی شیشهای دارد، رفتار پنهانی فراوانی انجام میشود و مجریان معروف هر کاری که بخواهند، آزادانه انجام میدهند.
یکی دیگر از مجریان هم زمانی آنتن صداوسیما را در اختیار خود میگیرد و با تمسخر باورهای قومی و اعتقادی زنگ خطر نزاعهای قومی را نیز به صدا در میآورد. اما چون هدف صداوسیما تنها روی چهره و صدای مجریان متمرکز است، ناظران نظاره گرش نیز به چنین ریزه کاریهایی بیتوجهی نشان میدهند تا روزی که کار از کار بگذرد و مانند آفات دیگر نتوانند آن را جمع کنند مگر این که پروندههای قضایی خارج از عملکرد آنها در صداوسیما، برای چنین مجریانی تشکیل شود و فشار افکار عمومی و پرونده قضایی سبب تعلیق کار مجریان خلافکار شود ؛اگر چه این شرایط نیز ربطی به دقت نظر نظارت درون سازمانی نداشته و ندارد.
بررسی اساسنامه صداوسیما در مجلس به کُندی درحال انجام است. پروانه سلحشوری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، اخیرا در گفتوگو با ایرنا تدوین و تصویب اساسنامه سازمان صداوسیما را در نظارت بهتر بر این سازمان موثر دانست و گفت: اکنون روند بررسی آن در کمیسیون فرهنگی به کُندی درحال انجام است.
وی افزود: امیدوارم بتوانیم با تدوین اساسنامه صداوسیما در جهت ساماندهی، نظم بخشی و نظارت بهتر بر کار این رسانه پیش رویم.
وی ابراز امیدواری کرد این طرح در مجلس دهم تصویب شود تا صداوسیما نیز دارای قانون مدونی باشد.
سلحشوری تاکید کرد: این رسانه باید دارای اساسنامه باشد زیرا سالها بدون قانون اداره شده است.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: کمیته رسانه کمیسیون فرهنگی بیش از دو سال در زمینه تدوین طرح اساسنامه صداوسیما کار کرده است.
سلحشوری ادامه داد: اکنون این اساسنامه تا ماده 5 در کمیسیون فرهنگی مجلس بررسی شده اما روند بررسی آن به کُندی پیش میرود.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس افزود: در این جلسهها علاوه بر صداوسیما، نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز حضور دارند و نقطه نظرات آنها دریافت میشود زیرا حوزه کاری آنها با یکدیگر تداخل دارد و مرتبط است.
وی ادامه داد: متاسفانه بررسی اساسنامه بسیار سیاسی پیش میرود و به نظر میرسد برخی به جای کار کارشناسی، سیاسی کاری میکنند و این مساله، به تصویب قانونی که به نفع همگان باشد، آسیب میزند.
این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه «قانون، فارغ از سیاست و برای نفع همگانی است»، تصریح کرد: قانون برای آن است که بتوان شرایط را ساماندهی کرد و به نظم درآورد، اما در کمیسیون فرهنگی به حدی بر سر تعاریف کوچک اساسنامه صداوسیما بحث و مجادله میشود که روند بررسی آن را بسیار کند کرده است.
غلامرضا کاتب یک عضو شورای نظارت بر صداوسیما هم گفت که این شورا موضوع مربوط به مجریان متخلف صداوسیما را بررسی میکند که آیا این دو مجری مرتکب تخلف شدهاند یا نه؟
وی با اشاره به طرح اتهاماتی علیه دو مجری صداوسیما و همچنین ارائه فرصت دفاع به یکی از آنان در تلویزیون، گفت: این مجری طبق قانون و در قالب یک قرارداد مشارکتی کار تولید برنامه را انجام داده که این قرارداد موجود است و این کار طی سه چهار سال انجام شده است. این مجری در دادسرا پروندهای دارد که درحال رسیدگی است و اگر تخلفی کرده باشد قوه قضاییه مکلف به رسیدگی به آن و اطلاعرسانی درباره آن است، اما پیش از صدور حکم هیچ کس اجازه ندارد افراد را متهم کند چرا که ممکن است فرد از موضوع اتهامی تبرئه شود.
وی یادآور شد: اگر افرادی از برنامه صداوسیما سوء استفاده کردهاند و مثلا وامی گرفته باشند و آن را پس نداده باشند تخلفی است که به آن رسیدگی و با آن برخورد خواهد شد، اما اگر مثل بقیه مردم وام گرفتند و قسطش را میدهند تخلفی رخ نداده است.
این عضو ناظر مجلس در شورای نظارت بر صداوسیما گفت: شورای نظارت بر صداوسیما از این منظر که آیا این مجریان تخلفی انجام دادهاند یا نه، موضوع را بررسی میکند. اگر به فرض این افراد در دریافت وام از رانت استفاده کرده باشند یا کار خلاف ضابطهای انجام شده باشد حتما وظیفه ما رسیدگی به این موضوع است.
کاتب در پایان در پاسخ به انتقادات مطروحه ازسوی برخی فعالان سیاسی و رسانهای مبنی بر عدم تخصیص وقت ازسوی صداوسیما به افرادی که در مناظرههای تلویزیونی سال 88 حق شان تضییع شده بود، گفت: طبق قانون اگر این افراد به شورای نظارت بر صداوسیما نامه مینوشتند و شکایت میکردند که حق شان تضییع شده، شورا به این موضوع رسیدگی میکرد و در صورتی که حقی از آنها ضایع شده بود اجازه دفاع از آنها در صداوسیما داده میشد، اما مطلع نیستم که آیا این افراد اقدام به شکایت کردهاند یا خیر؟
این نماینده مجلس در باره این که افرادی که حق دفاع از خودشان در تلویزیون ضایع شده بارها در سخنرانیها و مصاحبه هایشان خواستار دفاع از خود شدند اما از این که به آنها فرصت دفاع داده نشده،چیزی نگفت.علاوه بر این، اصولاً رسانه ملی متعلق به عموم مردم است و به طور طبیعی وظیفه دارد اولاً مانع اتهام زنی به این و آن از طریق این رسانه شود، و ثانیاً اگر چنین اتفاقی افتاد، موظف است برای جبران آن اقدام کند حتی اگر کسانی که به آنها تهمت زده شد و مورد اهانت قرار گرفته اند،درخواستی نکرده باشند.
***
به هر حال شرایط موجود ثابت میکند که نظارت دقیقتر بر انتخاب و گزینش و رفتار مجریان تلویزیون به موازات اصلاح خود قانون نظارت بر سازمان صداوسیما ضرورت عینی شده است تا علایق، خواستهها و احساسات شخصی مجری بر شرایط کار غلبه نکند، چرا که برخلاف بسیاری از نهادهای حاکمیتی و دولتی دیگر، عملکرد صداوسیما در معرض دید همگان است. به عبارت دیگر اقشار مختلف جامعه میزان تامین یا ضدیت با خواستههای خود را در این رسانه به سرعت و سهولت متوجه میشوند و نسبت به آن واکنش نشان میدهند و با کوچکترین خطایی، علاوه بر آثار فرهنگی و اجتماعی میتواند زمینهساز مشکلات مذهبی، قومی، امنیتی و سیاسی هم شود.
*اگر صداوسیما مبلغ رفاهزدگی در جامعهای با فاصله طبقاتی باشد، بهجای تقویت عزت نفس بینندگان، سبب نوعی بیزاری از خود، و حقیرشمردن خود به ویژه در میان طبقات فقیر میشود
*این سازمان که با بودجه ملی فعالیت میکند با عدم نظارت بر رفتارهای مجریان و تبلیغ مسابقاتی در سطح بخت آزمایی سبب ترویج خواستههای غیر واقع بینانه و آرزوهای دور و دراز و غیر واقعی در میان افراد جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان شده است
*شرایط موجود از تخلفات مجریان تلویزیون ثابت میکند که نظارت دقیقتر بر انتخاب و گزینش و رفتار مجریان این رسانه سراسری به موازات اصلاح خود قانون نظارت بر سازمان صداوسیما ضرورت عینی شده است
*رسانه ملی برای مجریان خود که متهم شدهاند،فوراً برنامه دفاع گذاشت؛ ولی به حق قانونی و شرعی افرادی که در وقایع سال 88 از طریق تلویزیون مورد اهانت واقع شدند بیاعتنایی کرد!
سایر اخبار این روزنامه
نفرات برتر کنکور 97 معرفی شدند
نفرات برتر کنکور 97 معرفی شدند
امارات سفارت خود را در دمشق بازگشایی میکند
ما پیش شرط داریم
واکنشها داخلی و خارجی به پیشنهاد ترامپ برای مذاکره با ایران
بن علوی: عمان آماده میانجیگری بین ایران و آمریکا است
جهانگیری سخنگوی دولت میشود
وزیر کشور:
15 استاندار تغییر میکنند
علی مطهری:
مسئول وضع امروز کسانی هستند که کاری کردند تا برجام اجرا نشود
از«مجریان تریبونفروش» تا «ناظران نظارهگر» در صداوسیما
روزنامه جمهوری اسلامی بررسی میکند؛
معضلات اقتصادی امروز؛ محصول اجرای اشتباه سیاستهای خصوصیسازی دیروز
سردار رحیمی خبر داد
بازداشت 35 نفر در ارتباط با هفت پرونده بزرگ مفاسد اقتصادی
توانمندیهای دفاعی کشور به مسئولان وزارت خارجه معرفی شد
معاون سلامت کمیته امداد:
10 درصد زنان سرپرست خانوار تحت حمایت کمتر از 25 سال سن دارند
دستگیری جاعل مدرک شناسایی محسن هاشمی
رئیس جمهور درگذشت والده دکتر فرهادی را تسلیت گفت
وزیر بهداشت: مردم نگران کمبود دارو نباشند
50 طرح بهداشتی و درمانی به طور همزمان در استان زنجان به بهرهبرداری رسید