روزنامه ابتکار
1397/05/22
فهرست بودجه سازمان سینمایی چه کمکی به شفاف‌سازی بودجه سینما می‌کند؟ شفافیت روی پرده سینما
سیدحسین رسولیدر راستای سیاست شفاف‌سازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در چارچوب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، ادامه جزئیات بودجه سازمان سینمایی و لیست حمایت از موسسات زیر مجموعه به تفکیک از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ منتشر شد. دولت جاری توجه ویژه‌ای به شفاف‌سازی در زمینه صرف بودجه دارد که همین موضوع از ماه‌های گذشته باعث جنجال‌های فراوانی هم شده است.
به گزارش روابط عمومی سازمان امور سینمایی و سمعی بصری، فهرست اعلام شده رقم بودجه سازمان سینمایی و لیست پرداختی‌های سازمان طی سال‌های 1392 تا 1396 به بنیاد سینمایی فارابی، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، موسسه رسانه‌های تصویری ، موزه سینما و موسسه هنر و تجربه است. این فهرست را بالای گزارش تماشا می‌کنید. این رویه بسیار کار مثبت و مبارکی است ولی آیا شهروندان نباید از ریز بودجه خبر داشته باشند؟ در سال‌های پیش گفت‌وگوهایی منتشر شد که خبر از حیف و میل پول‌های کلانی در موسسه رسانه‌های تصویری در دوران دولت احمدی‌نژاد داشت. اعداد و ارقام به گونه‌ای بود که بسیاری متحیر شدند ولی واکنش مثبتی برای شفاف‌سازی در این زمینه از سوی مدیران وقت صورت نگرفت. ما هم با هزاران سوال بدون پاسخ به حال خود رها شدیم. در حال حاضر ابهامات فراوانی درباره بودجه جشنواره فیلم فجر در میان اهالی رسانه در جریان است. با این وجود، انتشار جدول بودجه زیرمجموعه‌های سازمان سینمایی در حالی صورت گرفته است که طی هفته‌های گذشته نیز برخی از این زیرمجموعه‌ها اقدام به انتشار جداولی در تشریح میزان حمایت مالی از فیلم‌های تولیدشده سینمایی در دوره‌های زمانی مختلف کرده بودند.
موتمن: دیدید که فیلمساز رانتی نیستم
تعدادی از کارگردان‌های سینما مانند فرزاد موتمن در فضای مجازی به این جداول واکنش نشان دادند و روی موضوع پول گرفتن یا نگرفتن از سازمان‌های دولتی تاکید کردند. موتمن گفت: «پس از انتشار لیست حمایت‌هاى مالى بنیاد فارابى و موسسه رسانه‌هـاى تصویرى از فیلم‌هاى سینمایى، اخیرا مرکز گسترش سینماى تجربى و مستند هـم، «جهـت شفاف سازى»، لیست مشابهى را انتشار داد و هـمگان دیدند که در لیست‌هاى مرکز گسترش و رسانه‌هاى تصویرى هـیچ اثرى از اسم من نیست و تنهـا پول دریافت شده توسط من، مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان، است که از بنیاد فارابى، در شرایطى که تولید «آخرین بار کى سحر را دیدى؟» داشت متوقف می‌شد، قرض کرده‌ام.» این کارگردان و تهیه‌کننده سینما ادامه می‌دهد: «از آنجا که طبق قراردادى که با تهیه‌کننده فیلم مزبور، آقاى عصمتى دارم، هـیچگونه مسئولیت مالى متوجه من نیست، این مبلغ تماما به تهـیه‌کننده، سپرده شده است و پس از اکران، باید به فارابى برگردانده شود.» موتمن تاکید می‌کند که فیلمساز رانتی نیست و در آخر تصریح می‌کند: «فکر می‌کنم چند تایى «نویسنده» ناراحت که به خودشان اجازه دادند، از من به عنوان فیلمساز «رانتى» و «نفتى» و «انحصارى»، اسم ببرند، حداقل یک عذرخواهى به من بدهـکارند».
هنر گران سینما و شفاف‌سازی سینمایی
دوشنبه 28 اسفند 1396 بود که در راستای سیاست شفاف‌سازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در چارچوب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، جزئیات حمایت بنیاد سینمایی فارابی از پروژه‌های سینمایی به تفکیک از سال 1390 تاکنون منتشر شد. فهرست اعلام شده حمایت‌های بنیاد سینمایی فارابی از پروژه‌های سینمایی حاوی اطلاعات پرداخت به پروژه‌های سینمایی از ابتدای سال 1390 تا1396 بود. برخی از فیلم‌ها به جز دریافت نقدی، از تجهیزات فنی بنیاد سینمایی فارابی نیز استفاده کرده‌اند که هزینه این بخش در گزارش نیامده است. فهرست بلند بالایی را در آن زمان دیدیم که خیلی از این فیلم‌ها قطعا به سودرسانی نرسیده‌اند. یکی از آفت‌های این زمینه اینگونه است که فیلم‌های سفارشی به دنبال توجه مردم نیستند؛ بنابراین گیشه سینما برای آنها هیچ ارزشی نخواهد داشت. در واقع، چنین فیلم‌هایی پولی را دریافت می‌کنند و تولید می‌شوند. در این میان چرخه سینما و مخاطب‌ها نادیده گرفته می‌شوند. البته نباید از نظر دور نگاه داشت که بسیاری از این فیلم‌ها مردمی نیستند و جنبه فرهنگی دارند. مانند فیلم‌های موسوم به هنری یا جشنواره‌ای که اگر تهیه‌کننده کاربلد و سرمایه‌گذار آشنا به امور نداشته باشند به شدت زیان‌ده خواهند بود. برای اینکه سینما هنر گرانی است. به هر جهت سینما با هزینه‌های سنگین پیش می‌رود و فیلم‌های مشهور به «کم‌بودجه» معمولا مستقل تولید می‌شوند و بینندگان بسیار کمی هم دارند. در این میان اگر تهیه‌کننده کاربلدی هم داشته باشند می‌توانند از طریق شرکت در جشنواره‌های مختلف و فروش حق پخش به درآمد مورد توجهی هم دست پیدا کنند. بنابراین تولید فیلم‌های سینمایی به شدت پیچیده هستند. مثلا طبق فهرست فارابی، فیلم «روز رستاخیز» به تهیه‌کنندگی تقی علیقلی‌زاده و کارگردانی احمدرضادرویش مبلغ ١٠١,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ میلیارد ریال را به عنوان مشارکت از فارابی دریافت کرده و به تبع آن ۳۵ درصد مالکیت فیلم در اختیار این سازمان قرار گرفته است. پیش تولید این فیلم از سال ۱۳۸۸ آغاز و فیلمبرداری‌اش هم در سال ۱۳۹۱ تمام شد اما تهیه‌کننده در سال ۱۳۹۶ مبلغ ذکر شده را از فارابی دریافت کرده است. با این حساب به نظر می‌ر‌ٰسد که شاید پرونده این فیلم بسته شده باشد. یعنی دیگر رنگ پرده سینما را نبیند. یا فیلم «دریاچه ماهی» (۱۳۹۵) به تهیه‌کنندگی سعید سعدی و کارگردانی مریم دوستی مبلغ ۵,٠٠٠,٠٠٠,٠٠٠ میلیارد ریال از فارابی دریافت کرده است. این فیلم در چرخه اکران طبق عدد ثبت شده در سایت سینماتیکت چیزی در حدود ۲۷ میلیون تومان فروخته است. فارابی هم مشارکت ۵۰ درصدی در این فیلم داشته است. شاید در این میان موفقیت و عدم موفقیت فیلم‌ها در جذب مخاطب و گیشه در نظر گرفته نمی‌شود ولی سینما بدون تماشاگر سینما نیست. شاید روند منطقی و مطلوب اینگونه باشد که کارگردان و تهیه‌‌کننده‌ای که در گیشه شکست می‌خورند نباید دیگر پولی از سازمان‌های دولتی دریافت کنند. چنین فیلم‌هایی که از نظر فرهنگی تولید می‌شوند حداقل باید در چند جشنواره سینمایی جهانی موفقیت کسب کنند تا کارنامه قابل قبولی از خود بر جای بگذارند. شاید سازمان سینمایی باید فهرست زیان‌ده‌های خود برای عدم حمایت را هم منتشر کند تا چرخه شفاف‌سازی در سینما شکل مثبتی به خود بگیرد.
سایر اخبار این روزنامه
سخنگوی قوه قضائیه در نشست خبری :
احمدی‌نژاد متهم است
علیرضا صدقی
خزر مه‌آلود
«ابتکار» به بهانه روز جهانی چپ دست ها نیازهای آنها را بررسی کرد
چپ دست ها علیه خرافات
«ابتکار» از تکرار رفت‌وآمدهای لایحه«CFT» بین صحن و کمیسیون امنیت مجلس گزارش می‌دهد
فهرست بودجه سازمان سینمایی چه کمکی به شفاف‌سازی بودجه سینما می‌کند؟
شفافیت روی پرده سینما
«ابتکار» از بیم‌ها و امیدهای تشکیل دادگاه ویژه مبارزه با مفاسد اقتصادی در قوه قضائیه گزارش می‌دهد
روسای جمهوری پنج کشور ساحلی، کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر را امضاء کردند
ابهامات سهم ایران از دریای کاسپین
معاون پارلمانی ریاست جمهوری:
رئیس‌جمهوری برای حضور در مجلس اعلام آمادگی کرد، نه تهدید
صرافان نسبت به بسته ارزی ابهام دارند
جیب های خالی از ارز «فردوسی»
دبیرکل حزب موتلفه اسلامی:
ترامپ به عکس یادگاری با ایران نیاز دارد
