مسکن درخواب، اما گران


گروه راه و مسکن- مهناز یادگاری: قيمت مسکن 37 درصد افزايش پيدا کرده، همچنين نرخ اجاره بها نيز شاهد رشد 26 درصدي بوده است. اين آمار خلاصه آخرين گزارش مرکز آمار از وضعيت بازار مسکن در کشور است. از ابتداي سال جاري قيمت مسکن و اجاره بها در کشور افزايش پيدا کرده است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد که گراني نرخ مسکن از ماه‌هاي پاياني سال گذشته شروع شده و در سال جاري اوج گرفته است. افزايش قيمت مسکن در ماه‌هاي گذشته در حالي اتفاق افتاده که گزارش‌هاي مختلف نشان دهنده رکود در معاملات اين بازار است.
در مورد اجاره بها اما شرايط فرق مي‌کند. سال‌هاست که خردادماه و تمام فصل تابستان به عنوان فصل اساس‌کشي و رونق اجاره شناخته مي‌شود. به اين ترتيب با افزايش تقاضا براي اجاره مسکن در بازار طبيعي به نظر مي‌رسد که شاهد افزايش قيمت‌ها در اين بازار باشيم. با اين حال مساله‌اي که عجيب به نظر مي‌رسد ميزان رشد قيمت‌ها در بازار اجاره بهاست. اگر طي سال‌هاي گذشته نرخ اجاره‌بها منازل مسکوني به‌طور متوسط 10 تا 20 درصد افزايش قيمت را تجربه مي‌کرد، اين شرايط براي سال‌جاري تا اندازه زيادي تفاوت کرده است. آنطور که رسانه‌ها در هفته‌هاي ابتدايي تابستان و همزمان با رونق گرفتن بازار اجاره مسکن گزارش داده بودند، امسال افزايش نرخ اجاره‌بها در مناطق مختلف شهر متفاوت با گذشته و از 20 درصد تا بالاي 50 درصد رسيده است.
افزايش قيمت اجاره‌بها مساله‌اي بود که موجب شد تا برخي کارشناسان درباره آن هشدار داده و از آغاز مهاجرت به شهرک‌هاي اقماري و حاشيه‌هاي شهرهاي بزرگ صحبت کنند. از طرف ديگر مسئولان دولتي و نمايندگان مجلس نيز با مشاهده وضعيت نابسامان بازار مسکن و اجاره‌بها راهکارهايي را پيشنهاد دادند که هفته‌ها در مورد آن صحبت شد. نمايندگان مجلس خواستار راه‌اندازي سامانه‌اي براي کنترل قيمت‌ها و ميزان رشد قيمت در بازار مسکن شدند. از طرف ديگر عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي طرحي را براي دو ساله شدن قراردادهاي اجاره‌بها با در نظر گرفتن 10 درصد رشد مطرح کرد و براي ايجاد جذابيت در اجراي اين طرح موضوع معافيت مالياتي براي صاحبخانه‌ها را پيشنهاد داد.
از طرف ديگر کارشناسان اقتصاد مسکن مهمترين دليل رشد بي‌موقع و غيرمنطقي نرخ مسکن در بازاري که در شرايط رکود به سر مي‌برد را نگاه سرمايه‌اي به يکي از اساسي‌ترين کالاهاي مصرفي شهروندان مي‌دانند. به اين ترتيب طرح‌هايي براي مقابله با برخورد سرمايه‌اي با مسکن مورد بررسي قرار گرفته است. طي روزهاي گذشته موضوع دريافت ماليات بر عايدي از معاملات مسکن به‌عنوان يکي از راهکارهاي اصلي مطرح شده و به نظر مي‌رسد حداقل بخشي از نمايندگان مجلس براي اجراي آن با کارشناسان مسکن هم‌عقيده هستند. با تمام اين احوال نگاهي به شرايط موجود نشان مي‌دهد که هيچ نشانه‌اي از اجرايي شدن اين طرح‌ها در بازار مشاهده نمي‌شود و مساله‌اي که همچنان خود را نشان مي‌دهد رشد قيمت مسکن در بازار راکد و افزايش ميزان اجاره‌بها براي مستاجران است.


آخرين گزارش مرکز آمار از بازار مسکن
متوسط مبلغ اجاره‎ ماهانه به‌علاوه‎ سه درصد وديعه‎ پرداختي براي اجاره‎ يک مترمربع زيربناي مسکوني معامله شده در بهار ۹۷، نسبت به فصل مشابه سال قبل، ٢٦.٧ درصد افزايش داشته است. براساس اعلام مرکز آمار ايران، متوسط قيمت فروش هر مترمربع زمين يا زمين ساختمان مسکوني کلنگي معامله شده در بهار ۹۷ از طريق بنگاه‌هاي معاملات ملکي در شهر تهران ٦١٧٥٦ هزار ريال با ميانگين مساحت ٢٥٩ مترمربع بوده است که نسبت به فصل قبل ٣.١ درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل ٣٣.٧ درصد افزايش داشته ‌است. متوسط قيمت فروش هر مترمربع زيربناي مسکوني معامله شده از طريق بنگاه‌هاي معاملات ملکي در شهر تهران ٦٢٤٧٥ هزار ريال با ميانگين مساحت ٨٨ مترمربع و متوسط عمر بناي ١١ سال بوده است که نسبت به فصل قبل ٦.٤ درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل ٣٦.٩ درصد، افزايش داشته است. متوسط مبلغ اجاره‎ ماهانه به‌علاوه‎ سه درصد وديعه‎ پرداختي براي اجاره‎ يک مترمربع زيربناي مسکوني معامله شده از طريق بنگاه‌هاي معاملات ملکي در شهر تهران ٢٩٨٣٦٧ ريال با ميانگين مساحت ٧٨ مترمربع و متوسط عمر بناي ١٤ سال بوده است که نسبت به فصل قبل ٥.٨ درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل ٢٦.٧ درصد، افزايش داشته است.
گزارش تحولات مسکن در فصل بهار
آمار اوليه گزارش رسمي‌تحولات کشوري بازار مسکن در بهار ۹۷ حاکي است، حجم معاملات خريد واحدهاي مسکوني در شهرهاي کشور، خرداد امسال به ۳۷ هزار و ۸۳۶ فقره رسيد که اين ميزان در ارديبهشت ماه امسال، ۴۳ هزار و ۱۳۷ فقره معامله خريد مسکن بود که نشان دهنده افت ۱۲ درصدي حجم معاملات خريد واحدهاي مسکوني در شهرهاي کشور در خردادماه ۹۷ در مقايسه با يک ماه قبل-ارديبهشت ماه-است. اين در حالي است که ميانگين کشوري قيمت مسکن خرداد امسال در مقايسه با ارديبهشت ماه ۱۰ درصد رشد کرد که رشدي قابل توجه محسوب مي‌شود؛ يافته‌هاي «دنياي اقتصاد» براساس تحقيقات ميداني صورت گرفته از بازار مسکن ۴ کلان‌شهر تبريز، شيراز، اصفهان و مشهد نشان مي‌دهد تورم ماهانه ۱۰ درصدي بازار کشوري مسکن هم‌اکنون منجر به عقب‌نشيني متقاضيان مصرفي از بازار ملک به فاصله کمتر از يک فصل از ورود بازار مسکن اين شهرها به فاز رونق شده است. اين در حالي است که آمارها نشان مي‌دهد خرداد امسال قيمت مسکن در شهرهاي کشور در مقايسه با مدت مشابه سال قبل-خرداد ۹۶-معادل ۳۰ درصد افزايش يافت.
آخرين آمار رسمي‌در ارتباط با گزارش‌هاي فصل بهار نشان مي‌دهد که بازار کشوري مسکن درحالي با تورم ماهانه ۱۰ درصدي در خردادماه مواجه شد که تورم ماهانه مسکن شهر تهران در اين ماه ۸ درصد گزارش شد و طي ماه‌هاي اخير در هيچ زماني به سطح ۱۰ درصدي نرسيده است؛ با اين حال، آمارهاي موجود از حجم معاملات خريد مسکن در شهر تهران و بازار مسکن کشور نشان مي‌دهد نبض خريد وفروش مسکن در کشور در مقايسه با پايتخت ضربان بيشتري دارد؛ به اين معنا که اگرچه حجم معاملات خريد مسکن در شهرهاي کشور خرداد امسال در مقايسه با ارديبهشت ۱۲ درصد کاهش يافت، اما اين ميزان کاهش در پايتخت معادل ۲۱ درصد بوده است. حجم معاملات خريد مسکن در کشور خرداد امسال در مقايسه با خرداد سال گذشته ۲۳ درصد افزايش يافت. اما در شهر تهران حجم معاملات خريد آپارتمان در همين بازه زماني با افت ۳ درصدي روبه‌رو شد.