اقدامات لاک‌پشتی دولت برای مقابله با گرانفروشی جواب نمی‌دهد

داغ ارزانی بر دل مردم
گروه بازرگانی- افزایش بی‌رویه قیمت انواع کالاهای مورد نیاز مردم طی هفته‌های اخیر باعث شده تا مشکلات متعددی برای مردم به وجود آید. هر چند دولت در کالاهای اساسی ورود پیدا کرده و تولید کنندگان را ملزم به رعایت چارچوب قیمت‌گذاری کرده است با این وجود همچنان رشد قیمت‌ها در سطح بازار از راه‌های مختلف اعمال شده و در این شرایط فعالیت دلالان و واسطه‌گران هم در بازار رونق پیدا کرده است. این روزها برخی برای سود بیشتر حتی تمایلی به عرضه کالا در سطح بازار ندارند و ترجیح می‌دهند با احتکار کالا در انبارها در آینده سود بیشتری کسب کنند. در همین زمینه شریعتمداری وزیر صنعت با ارسال نامه‌ای با موضوع نحوه تعیین قیمت کالاها و خدمات به یونس‌سینکی معاون امور اقتصادی و دبیر کارگروه تنظیم بازار بر الزام رعایت واحدها در قیمت‌گذاری کالاهای مشمول قیمت‌گذاری کرده است. همچنین سخنگوی کمیسیون برنامه‌و‌بودجه از طرح دو فوریتی در مجلس خبر داد و گفت: به دنبال آن هستیم که طرح و نرخ‌گذاری جدید در بازار ایجاد نشود.
اقدامات نسنجیده
در حالی که تا سال گذشته با نزدیک شدن به مناسبت‌های خاص قیمت اساسی‌‌ترین اقلام مورد نیاز مردم افزایش می‌یافت اما به لطف سیاست‌های نابسامان و نسنجیده دولت در ماه‌های ابتدایی سال‌جاری، با افزایش قیمت افسار‌گسیخته همه گروه‌های کالایی به صورت مداوم مواجه هستیم. افزایش قیمت‌هایی که نه تنها در روزهای عادی مردم را با مشکل مواجه می‌کند بلکه با نزدیک شدن به مناسبت‌های خاص نیز روند صعودی به خود می‌گیرد. در حال حاضر افزایش قیمت کالاهای اساسی از جمله گوشت، مرغ، برنج، حبوبات، میوه و سبزیجات، روغن و‌... در حالی در بازار به وضوح مشاهده می‌شود که حتی بانک مرکزی نیز به عنوان یک مرجع دولتی به صورت هفتگی این گرانی‌ها را تایید می‌کند. گرانی‌های اخیر در حالی است که برای واردات و تنظیم بازار کالاهای اساسی حتی مقدار زیادی ارز دولتی به فعالان این حوزه‌ها داده شده اما نگاهی به بازار نشان می‌دهد که نه تنها بازار مسکن، خودرو، لوازم خانگی و‌... با افزایش قیمت‌های عجیب و غریب روبه‌رو شده بلکه حتی بازار کالاهای اساسی نیز بی‌نصیب از افزایش قیمت‌های بی‌رویه نبوده است.


۲۵۰ میلیون دلار ارز دولتی برای گرانی گوشت!
بر این اساس با وجود اینکه طبق اعلام وزارت کشاورزی، حدود ۲۵۰ میلیون دلار ارز دولتی برای واردات گوشت قرمز اختصاص پیدا کرده اما قیمت این محصول طی هفته‌ها و ماه‌های اخیر رو به افزایش بوده و روز‌به‌روز گران‌تر می‌شود تا جایی که براساس آخرین آمار بانک مرکزی از متوسط قیمت اقلام خوراکی در سطح شهر در هفته منتهی به دوم شهریورماه امسال، هر کیلوگرم گوشت قرمز، (گوساله و گوسفندی) از حدود ۵۵ هزار تومان تا ۶۰ هزار تومان فروخته می‌شود که به ترتیب 7/36 درصد و 8/32 درصد افزایش قیمت را نسبت به هفته مشابه سال قبل تجربه کرده‌ است.
البته به گفته رییس‌جمهور، نباید کالاهای اساسی که از ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات استفاده می‌کنند، مشمول افزایش قیمت شوند اما گشت و‌گذاری در بازار گوشت نشان می‌دهد که حتی در برخی مناطق سطح شهر قیمت این کالا به کیلویی 80 هزار تومان رسیده است.
مرغ کیلویی ۱۲هزار تومان
در حالی قیمت گوشت به کیلویی 80 هزار تومان رسیده که قیمت هر کیلو مرغ نیز با نرخ ۱۲ هزار تومانی به دست مشتری می‌رسد. بر این اساس قیمت مرغ که از هفته گذشته روندی صعودی به خود گرفته و با گذشتن از مرز 12 هزار تومان در مقایسه با روزهای گذشته، افزایش قیمتی بیش از دو هزار تومان را ثبت کرده است. البته این در حالی است که قیمت مرغ تحویلی به خرده‌فروشی‌ها 11 هزار تومان و قیمت برای فروش به مشتری 11 هزار و 900 تومان شده‌ است اما در سطح شهر این نوع گوشت سفید را کیلویی 13هزار تومان به دست مشتری می‌دهند.
البته ناگفته نماند که ‌رییس‌ اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی از کاهش بیش از هزار تومانی قیمت مرغ آماده طبخ و عرضه به قیمت ۱۰ هزار و ۶۵۰ تومان در بازار خرده‌فروشی خبر داده و اعلام کرده است که قیمت مرغ در کشتار‌گاه برای صاحبان واحدهای عرضه‌کننده مرغ 9550 تومان است.به گفته مهدی یوسف‌خانی‌، قیمت مرغ در واحدهای صنفی با احتساب 10 درصد سود به مشتریان عرضه می‌شود و قیمت عمده مرغ کشتار شمال در میدان بهمن 9900 تومان است‌ اما شواهد بازار از کاهش قیمت این محصول خبر نمی‌دهد.
تخم‌مرغ دانه‌ای ۶۵۰ تومان گران نیست!
از سوی دیگر طی هفته‌ها و ماه‌های گذشته قیمت تخم‌مرغ نیز افزایش یافته و به شانه‌ای حدود ۲۰ هزار تومان رسیده است. بر اساس آخرین آمار بانک مرکزی از متوسط قیمت خرده‌فروشی اقلام خوراکی در هفته منتهی به دوم شهریور‌ماه امسال نیز هر شانه تخم‌مرغ ۱۸ هزار و ۲۴۸ تومان عرضه شده است که نسبت به هفته مشابه ماه قبل 7/11 درصد و نسبت به هفته مشابه سال گذشته 4/46 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. این در حالی است که از نظر دبیر کانون سراسری مرغداران مرغ تخم‌گذار، روند طبیعی داشته و با توجه به بالا رفتن هزینه‌های فنی و بهداشتی تولید، نمی‌توان گفت این محصول پروتئینی گران شده است.فرزاد طلاکش دبیرکل کانون سراسری مرغداران مرغ تخم‌گذار اظهار کرد: گرچه طی ماه‌های گذشته با افزایش قیمت تخم‌مرغ مواجه بوده‌ایم اما این به معنای گرانی محصول نیست، چراکه به غیر از افزایش هزینه‌های تولید از نظر فنی، مرغداران در سال‌های گذشته با مشکل بزرگی به نام آنفلوآنزای فوق‌حاد پرندگان مواجه شده و هم‌اکنون باید نکات بهداشتی و قرنطینه‌ای مورد نظر سازمان دامپزشکی را رعایت کنند تا به آنها اجازه جوجه‌ریزی داده شود. بنابراین همه این الزامات، هزینه‌های بهداشتی و قرنطینه‌ای دامپزشکی را برای مرغداران به شدت افزایش داده است.
وی البته این را هم گفت که طی هفته‌های گذشته قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ رو به کاهش بوده و با توجه به در پیش داشتن ماه محرم این کاهش قیمت همچنان ادامه خواهد داشت. اما با توجه به هزینه‌های فنی و بهداشتی مرغداران، قیمت ۹۰۰۰ تومانی برای هر کیلوگرم تخم‌مرغ که دانه‌ای ۶۰۰ تا ۶۵۰ تومان است، گران نیست بلکه هزینه‌های تولید آنها از نظر فنی و بهداشتی به گونه‌ای است که نرخ‌های کنونی موجود در بازار منطقی به نظر می‌رسد.
برنج کیلویی 17 هزار تومان
در این میان در حال حاضر بازار برنج هم با افزایش قیمت قابل توجهی روبه‌رو شده به طوری که قیمت هر کیلو برنج ایرانی سر زمین به کیلویی 12 تا 12 هزار و 500 تومان رسیده و برنج وارداتی نیز با افزایش قیمت ۵۰ درصدی روبه‌رو شده است. این در حالی است که با توجه به افزایش قیمت خود گونی‌های برنج که از دانه‌ای 450 به 1400 تومان رسیده است، پیش‌بینی می‌شود هر کیلو برنج ایرانی در بازار تهران تا کیلویی 20 هزار تومان نیز به فروش برسد. این در حالی است که در شرایط فعلی نیز قیمت برنج ایرانی بسته به کیفیت از ۱۵ تا 17 هزار و 500 تومان عرضه می‌شود و قیمت برنج هندی نیز به کیلویی ۷۵٠٠ تا 9500 تومان رسیده است. البته این در حالی است که به گفته نایب رییس انجمن برنج، عرضه برنج با نرخ بالاتر از ۱۱ هزار تومان در خرده‌فروشی‌های بازار تهران ناشی از احتساب سود غیر‌متعارف دلالان و فروشندگان است.
به اندازه نیازتان میوه بخرید‌ نه بیشتر
از طرفی نگاهی به بازار میوه و تره‌بار نیز نشان می‌دهد که به بهانه‌های مختلف، قیمت انواع و اقسام میوه با افزایش مواجه شده در حالی که حتی مسوولان این حوزه بر این عقیده هستند که نباید منتظر کاهش قیمت در این بازار بود.در ماه‌های اخیر اقتصاد کشور در پی نوسانات ارزی به ویژه دلار شاهد رشد قابل ملاحظه قیمت‌ها بوده است و سیاست‌های مختلف دولت و تغییر برخی مسوولان هنوز بر بازار و اقتصاد تاثیرگذار نبوده و مردم تغییراتی در زندگی شخصی خود احساس نمی‌کنند. این نوسانات قیمت به حدی بوده که حتی تولید داخلی و تولیدات کشاورزی را تحت تاثیر قرار داده و طبق آخرین آمار بانک مرکزی در زمینه محصولات کشاورزی قیمت انواع میوه با رشد ۸۳ درصدی نسبت به مدت مشابه روبه‌رو شده است؛ افزایش قیمتی که وزارت جهاد کشاورزی معتقد است فقط به واسطه حضور و فعالیت دلالان و سودجویی برخی افراد رخ داده و هیچ‌گونه کمبود و کاهش تولید نسبت به مدت مشابه سال قبل رخ نداده است.این نظر در حالی مطرح می‌شود که از ابتدای تابستان، فروشندگان میوه و تره‌بار در سطح شهر به واسطه سرمازدگی باغات در زمستان سال گذشته پیش‌بینی کاهش عرضه و افزایش قیمت‌ها را بارها تکرار کردند. اما به گفته رییس اتحادیه میوه و سبزی‌، نباید منتظر کاهش قیمت میوه‌هایی مثل موز باشیم. از این رو اسدالله کارگر اعلام کرد: پیش‌بینی کاهش قیمت برای این میوه نداریم.
وی همچنین در کنار فعالیت دلالان، سرمازدگی باغ‌ها، تورم و کمبود عرضه را نیز دلایل افزایش قیمت میوه اعلام کرد و گفت: دلالان چند ساعت زودتر میوه‌های رسیده در عمده‌فروشی را می‌خرند و با سودهای کلان در اختیار میوه‌فروشان قرار می‌دهند.
کارگر با بیان اینکه در چند وقت اخیر قیمت انواع میوه رشد قابل توجهی داشته که این افزایش قیمت قابل قبول نیست، گفت: گرانی وجود دارد و این موضوع با گران‌فروشی متفاوت است. به گفته وی، بازار میوه و سبزی نیاز به مدیریت دارد که این مهم با کمک مردم محقق می‌شود. مردم باید بر‌خلاف سال‌های گذشته به میزان نیاز و رفع مایحتاج خود میوه خریداری کنند.
رییس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی با بیان اینکه حداکثر سود قانونی فروشندگان سطح شهر ۳۵ درصد است، یادآور شد: انواع میوه حدود ساعت 19 به بازار می‌آید و در اولین دقایق، دلالان بار را خریداری می‌کنند و تعداد قابل توجهی از فروشندگان سطح شهر در ساعت ۴ به بازار ورود می‌کنند. این تفاوت زمانی عاملی شده تا حجم قابل توجهی از میوه در اختیار دلالان باشد و قیمت از سوی آنها تعیین شود.
با گران‌فروشان برخورد می‌شود
افزایش قیمت‌های بی‌رویه در بازار کالاهای اساسی و ضروری مردم در حالی است که چندی پیش حسن روحانی در آخرین گفت‌وگوی تلویزیونی خود اعلام کرد: مردم باید اطمینان داشته باشند که نوسانات مربوط به بازار ارز و بسته جدید ارزی تاثیری بر رشد قیمت کالاهای اساسی نخواهد داشت. همچنین بر اساس گفته‌های رییس‌جمهور، قرار شد همه وزرا تا رسیدن کالاهای اساسی وارد شده با ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست مردم بر این روند نظارت داشته باشند تا در این میان هیچ افزایش قیمتی رخ ندهد. این در حالی است که نگاهی به شرایط فعلی بازار نشان می‌دهد حتی بازار کالاهای اساسی نیز بی‌نصیب از گرانی‌ها نبوده است. بر همین اساس به تازگی وزیر صنعت با ارسال نامه‌ای به دبیر کارگروه تنظیم بازار ضمن تاکید بر رعایت قیمت‌گذاری کالا اعلام کرد با گران‌فروشان برخورد خواهد شد.
براساس این نامه 25 ردیف کالایی با تصویب کارگروه تنظیم بازار به فهرست اضافه خواهد شد و مشمول تعیین قیمت توسط سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و تصویب ستاد تنظیم بازار و توزیع در شبکه منتخب با قیمت تثبیتی تصویبی و نظارت از زمان ترخیص کالا تا عرضه در شبکه خرده‌فروشی و آخرین زنجیره مصرف هستند.
مردم نگران تامین کالای ضروری نباشند
در این میان همچنین سخنگوی کمیسیون برنامه‌و‌بودجه مجلس با بیان اینکه مردم نگران تامین کالا‌های ضروری نباشند، گفت: با توجه به آشفتگی‌های بازار ناشی از جنگ اقتصادی آمریکا و هم‌پیمانانش علیه ایران شاهدیم که کالاهای اساسی به شکل و قیمت مناسب در دسترس مردم قرار ندارد اما به دنبال اطمینان‌بخشی به مردم هستیم که نگران تامین کالاهای مورد نیاز و ضروری خود نباشند.وی ادامه داد: طرحی دو‌فوریتی داریم که کلیاتش در مجلس تصویب شد که طی آن دولت باید کالاهای اساسی مانند مواد پروتئینی شامل گوشت قرمز و سفید، روغن، حبوبات، قند و شکر و لبنیات را تامین و توزیع صحیح انجام دهد تا با قیمت و زمان مناسب به دست مردم برسد.
مفتح گفت: وقتی مواد اولیه این نیازمندی‌ها بر اساس دلار 4200 تومانی باشد پس قیمت تمام‌شده پایین و مناسبی هم خواهد داشت.