افزایش قدرت‌خرید با کوپن الکترونیکی

مهدی پازوکی در گفت‌وگو با «آرمان» تشریح کرد
افزایش قدرت خرید با کوپن الکترونیکی
آرمان- سحر افشاری: نوسانات اخیر بازار ارز سبب آسیب‌دیدن اقشار متوسط و ضعیف جامعه شده، به همین دلیل برنامه تامین کالاهای اساسی به تمامی مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و اعطای کوپن الکترونیکی برای هشت دهک یا تمامی افراد جامعه در دستور کار دولت قرار گرفته است. در همین راستا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید کرده است که اعطای کوپن هنوز قطعی نشده، ولی از اجرای حتمی برنامه‌های حمایتی خبر داده است. به همین دلیل علاوه بر اقداماتی که برای ساماندهی بازار از سوی بانک مرکزی درحال انجام است، دولت نیز پنج بسته حمایتی با برنامه‌ای جامع برای مقابله با تحریم تعریف کرده است. در این زمینه «آرمان» گفت‌و‌گویی با مهدی پازوکی، اقتصاددان، انجام داده است که در ادامه می‌خوانید.
سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است برای حمایت از خانوارهای ایرانی و تمامی دهک‌های درآمدی در این شرایط ویژه اقتصادی تدابیری چون اعطای کوپن الکترونیکی به آحاد جامعه با هدف تامین کالاهای اساسی در دستور کار قرار دارد. به‌نظر شما پرداخت کوپن گشایشی برای حل مشکلات کنونی به‌همراه دارد؟


هر اقدام دولت در راستای حل شرایط سخت کنونی-با توجه به مشکلاتی که اقتصاد ایران دارد-که بتواند به دهک‌های پایین درآمدی به‌ویژه طبقات زحمتکش و افرادی که درآمد‌های ثابت دارند کمک کند، به‌نظر من جای تشکر دارد، اما این به‌عنوان یک راهکار کوتاه‌مدت است. ما در واقع باید در بلندمدت سلامت اقتصادی را به اقتصاد ایران بازگردانیم تا مشکلات به درستی حل شود. اینکه در شرایط کنونی دولت به فکر کسانی که به هر جهت مشکلاتی در معیشت و مخارج زندگی خود دارند، است قابل تحسین است و با کوپن الکترونیکی می‌توان از بحران گرانی عبور کرد و قدرت خرید مردم را افزایش داد.
همچنین ستادی تحت عنوان ستاد حمایت از بنگاه‌های مشکل‌دار ایجاد شده است که ماهانه وضعیت بنگاه‌هایی که دارای مشکل و بحران هستند را رصد می‌کند. نظر شما در این‌باره چیست؟
در شرایط ویژه کنونی دولت هر سیاست بخردانه‌ای را می‌تواند در نظر بگیرد تا تولیدکنندگان در بخش تولید کمترین صدمه را ببینند و این مساله قابل تحسین است و قطعا دولت موظف است در راستای حفظ اشتغال و بنگاه‌های موجود تلاش کند تا بتوانند از این مشکلات اقتصادی که به‌دلیل تحریم‌ها ایجاد شده است با برنامه‌های حمایتی عبور کنند. در صورتی که این بنگاه‌ها دچار مشکل شوند و یا تولیدشان دچار خدشه شود خطرات ناگواری را برای اشتغال به‌همراه دارد و تاثیر منفی همچون افزایش بیکاری در کشور ایجاد می‌شود. بنابراین در شرایط بحرانی و مشکلات اقتصادی اگر دولت با دخالت‌های منطقی در شرایط بحرانی اقتصاد سعی کند اقتصاد را به تعادل برساند، عملکرد درستی داشته است، دخالتی که سبب تعادل اقتصاد شود، به‌نظر من دخالتی خردمندانه است.
مسئولان همچنین از طرح پوشش بیمه‌ای برای بیکاران خبر داده‌اند. چنین طرحی تا چه حد کارآمد است؟
بیمه بیکاری برای بنگاه‌ها وجود دارد، اما راهکار پیشنهادی من این است که پیش از این دولت راهکاری ارائه دهد تا بنگاه‌های موجود دچار بیکاری نشوند. این اقدام می‌تواند از طریق حمایت‌های بانکی و ارائه تسهیلات برای واردات مواد اولیه مورد نیاز بنگاه‌های موجود انجام شود. به‌دنبال راهکاری همچون پوشش بیمه بیکاری به سازمان تامین اجتماعی نیز فشار وارد می‌شود و در بحث بیمه بیکاری دولت مجبور به کمک به تامین اجتماعی می‌شود. من معتقدم در شرایطی که کشور نیاز به تولید و اشتغال دارد دولت باید سعی خود را از طریق حمایت‌های پولی، مالی و قانونی بر حفظ بنگاه‌های تولیدی بگذارد تا این تولیدکنندگان در چنین شرایطی دچار مشکل نشوند. در صورتی که واحدهای تولیدی کشور دچار مشکل شوند هزینه‌های دولت نیز افزایش پیدا می‌کند. برای مثال برای تامین بیمه بیکاری باید به تامین اجتماعی کمک کند و از طرفی تولید نیز صدمه می‌بیند و چرخ اقتصادی نیز نمی‌چرخد. به‌نظرم در صورتی که دولت امسال را به سلامت پشت سر بگذارد احتمالا با تداوم سیاست‌های بخردانه خود باعث می‌شود تا شرایط کشور رو به بهبود حرکت کند.
از چه راهکارهایی می‌توان به حفظ اشتغال این افراد کمک کرد؟
به هر جهت از طرق مختلفی می‌توان به حفظ اشتغال این افراد کمک کرد. برای مثال اگر مواد اولیه بنگاه‌ها وارداتی باشد دولت باید اولویت را به واردات این مواد اختصاص دهد. به‌طور کلی دولت باید فضای کسب‌و‌کار را برای تولید مناسب کند و باید هر اتفاق نامناسبی که ممکن است فضای کسب‌و‌کار را دچار مشکل کند، از بین ببرد. اگر برخی از این بنگاه‌ها مشکلاتی از قبیل بازپرداخت وام‌های را خود دارند، در این شرایط به حل آن مشکل با استمهال برای تولیدکنندگان بپردازد، البته نه با افرادی که وام گرفته‌اند و در بازارها به دلالی می‌پردازند. استمهال یعنی به تعویق‌انداختن وام در راستای حل مشکلات نقدینگی بنگاه‌هایی که دچار مشکل هستند و دولت می‌تواند چنین سیاستی را در قبال این تولیدکنندگان در پیش بگیرد تا این بنگاه‌ها دچار تعطیلی و مشکلات اساسی نشوند.
همچنین دولت برای حمایت از مردم و جبران آثار ناشی از نوسانات بازار ارز بر زندگی روزمره مردم، جز اقداماتی که برای ساماندهی این بازار در بانک مرکزی در حال انجام است، پنج بسته حمایتی از یک برنامه جامع مقابله با تحریم را در این‌باره تعریف کره است که در این راستا بسته نخست برنامه قطعی شده و ۱۳‌میلیارد دلار با قیمت ثابت ۳۲۰۰تومان برای کالاهای اساسی و روزمره مردم درنظر گرفته شده است. نظر شما در این‌باره چیست؟
با استفاده از چنین طرح‌هایی به‌عنوان راهکاری کوتاه‌مدت از فشار مضاعف به مردم جلوگیری می‌شود، اما راه‌حل بلندمدت مورد نیاز این است که دولت باید سعی داشته باشد تا تعامل با جهان را در دستور کار قرار دهد، به‌ویژه با تعامل کافی با اتحادیه اروپا و کشورهای شرق آسیا می‌تواند با ارتباطات بیشتر درواقع حلقه تحریم‌ها را تضعیف کند تا تنگ‌تر از پیش نشود. سیاست خارجی ایران باید به‌شدت فعال شود تا در بالاترین حد خود قرار گیرد. ما نباید به سمت خودتحریمی حرکت کنیم. در نهایت اگر دولت ایران می‌خواهد با اقتصاد جهانی تعامل داشته باشد کاری که باید انجام دهد این است که مقررات FATF را بپذیرد تا بتواند با اقتصاد جهانی تعامل کند. پذیرش مقررات FATF به‌نفع اقتصاد کشور است، چراکه اقتصاد ایران به‌شدت از نبود شفافیت رنج می‌برد و پیوستن به FATF علامتی به جامعه جهانی است؛ به‌ویژه برای کشورهای اتحادیه اروپا، کشورهای آسیای شرقی و کشورهای منطقه جنوب‌غربی آسیا مبنی بر گرایش به تعامل بیشتر است. به‌نظر من اگر اقتصاد ایران بخواهد از انزوا دور باشد می‌تواند با پذیرش مقررات FATF به جامعه کمک کند، چراکه اثر مثبتی در ثبات‌بخشی به بازار ارزی دارد و هم علامتی به جامعه جهانی است. اگر فرض کنیم که آمریکا نیز از برجام خارج نشده بود ما برای اینکه با جامعه جهانی تعامل داشته باشیم چه در سیستم اقتصادی، تجاری و چه بانکی باید این مقررات را بپذیریم. من به‌شدت توصیه می‌کنم ایران مقررات را هرچه زودتر بپذیرد چرا که باعث می‌شود اقتصاد ایران هزینه کمتری را متحمل شود. البته پیش‌بینی من این است که ایران چنین مقرراتی را می‌پذیرد اما زمان در این اتفاق تاثیر بسزایی دارد و امر مهمی است. همچنین دشمنان ما از جمله اسرائیل و تندروهای آمریکایی به هیچ‌عنوان علاقه‌ای به پیوستن ایران به جامعه جهانی و قبول مقررات FATFندارند و انزوای ایران را ترجیح می‌دهند.