روزنامه ابتکار

شبکه های قدرتمند قاچاق در اقتصاد ریشه دوانده اند میراث شوم اوج درآمدهای نفتی

گروه اقتصادی- ژوبین صفاری: بحران هایی که قاچاق برای اقتصاد هر کشوری ایجاد می کند سال هاست توسط کارشناسان و فعالان اقتصادی مطرح می شود. مبارزه با قاچاق بارها موضوع قول مسئولان قرار گرفته است و البته دولت یازدهم با حرکت به سمت الکترونیکی کردن مبادی ورودی و گمرکی توانست تا حدی با این پدیده مبارزه کند. آمارها نشان می دهد ورودی کالای قاچاق از سالی 25 میلیارد دلار به 15 میلیارد دلار کاهش یافته اما همچنان این معضل گلوی تولید و بازار داخلی را محکم گرفته است. روز گذشته اما رئیس اتاق اصناف وجه تازه ای از پشت پرده قاچاق را مطرح کرد.علی فاضلی با اعلام اینکه قاچاق سازمان یافته بیش از ۱۵ سال است که در کشور رسوخ کرده است، گفت: طی ده سالی که اوج درآمدهای نفتی کشور بود، قاچاق رشد عجیبی پیدا کرد. این موضوع نشان می دهد که بالا رفتن قیمت نفت و البته شاید اوج گرفتن تحریم های اقتصادی از عواملی بودند که به تقویت شبکه های گسترده قاچاق در کشور کمک کرده است. شبکه هایی که مبارزه با آن ها حتماً مشکل تر از جمع آوری کالای قاچاق از مغازه داران خرد و یا کولبرها است. علی فاضلی در گفتگو با مهر در این خصوص می گوید: بحثی در خصوص تعریف قاچاق وجود دارد اما متاسفانه با جای اینکه در موضوع مبارزه با قاچاق به اصل موضوع پرداخته شود، فرعیات مورد توجه قرار می گیرد. واقعیت این است که برخورد با قاچاق کالا در سطح عرضه بسیار سخت است. حالا بحث اصلی بر سر این شبکه های قدرتمند قاچاق است که در ساختاری که شفافیت در آن کمتر از وضعیت فعلی بوده است شکل گرفته اند. پیش از این محمد رضا عارف منتخب نخست مردم تهران، دراظهار نظری مبارزه با قاچاق را اولویت مجلس دانسته بود. وی مانند اکثر فعالان اقتصادی معتقد است «قاچاق در کشور به صورت شبکه ای و سازمان یافته انجام می شود»، در صورت صحت این موضوع باید گفت برای ریشه کنی این پدیده و یا حداقل کاهش چشمگیر آن نیاز به یک عزم عمومی داریم، اگرچه به طور قطع ممکن است، منافع برخی افراد در این بین به خطر بیفتد، افرادی که طی سال های گذشته با کسب سودهای کلان، قدرتی هم برای خود دست و پا کرده اند. سوال اساسی اما این است که نهادهای نظارتی و سلبی چرا تا کنون با همکاری سایر قوا عزمی برای از بین بردن مافیای قاچاق نداشته اند. شفافیت راه اصلی از بین رفتن قاچاق کارشناسان بر این باورند که پدیده قاچاق ناشی از ضعف در ساختار اقتصاد کشور است که مبارزه با آن باید از اصلاح در نظام اقتصادی و پیش رفتن به سمت شفافیت آغاز شود. طبق آخرین گزارش های سازمان شفافیت بین المللی جایگاه ایران در رده بندی جهانی مبارزه با فساد 38 پله بهبود یافته است. دستاوردی که هرچند برای مبارزه با قاچاق کافی نیست اما به طور قطع شروع حرکت به سمت شفافیت نوید روزهای خوبی را برای اقتصاد خواهد داشت. پیش از این مجید رضا حریری عضو اتاق ایران در گفت و گو با «ابتکار» گفته بود: گردش مالی 15 میلیارد دلاری حاصل از مبادلات کالای قاچاق نشان از وجود پول کثیف در سیستم بانکی و اقتصادی کشور دارد که باید بانک ها خود را مجهز به سیستم مبارزه با پولشویی کنند. وی افزوده بود: باید اقتصاد کشور به سمت شفافیت حرکت کند و حساب های بانکی تحت نظارت مشخصی قرار بگیرد. این به معنای دخالت در حساب مردم نیست بلکه به نوعی از تخلفات جلوگیری می شود و در همه جای دنیا مرسوم است. بنابراین جابجایی های مالی باید در فضای شیشه ای و شفاف صورت گیرد. حریری تصریح کرده بود: قاچاقچیان معاملات میلیاردی انجام می دهند بدون این که ردی از خود به جای گذارند، این در حالی است که هیچ نظارتی بر آن صورت نمی گیرد. مبارزه با قاچاق از آخر به اول مبارزه با قاچاق سال هاست که در دستور کار دولت های مختلف قرار گرفته است، اما به طور کامل با موفقیت همراه نبوده است. مجید حریری اقدامات دولت یازدهم در این زمینه را موثر می داند اما در عین حال شرط لازم برای مبارزه با فساد را ایجاد فضای کسب و کار مناسب می داند. نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در این خصوص می گوید: همه اقدام های تبلیغی و فرهنگ سازی هایی که در زمینه مبارزه با قاچاق انجام می شود، اثر گذار است اما شرط کافی نیست. بلکه باید فضای کسب و کار را برای کار قانونی فراهم کرد. تعرفه های بالای گمرکی برای ورود برخی محصولات و سخت بودن امر تجارت سبب می شود تا پدیده قاچاق به انحاء گوناگون در اقتصاد حضور داشت باشد. حریری، مبارزه با فروشندگان کالای قاچاق را اقدام از آخر به اول می داند و می گوید: اگرچه برخورد انتظامی با کالاهای قاچاق لازم است اما باید در نظر داشت که تا جذابیت برای ورود کالای قاچاق هست این برخوردها اثر دائمی نخواهد داشت. ریشه های قاچاق گسترده از طرف دیگر علی فاضلی رئیس اتاق اصناف ایران به مهر می گوید: «ما تعریف درستی از کالای قاچاق نداریم. براساس قانون آن دسته از کالاهایی که دارای برگ سبز گمرکی نیستند قاچاق محسوب می شود اما برخی به بازار می روند و هرچه کالای خارجی می بینند تصور می کنند که قاچاق است. بسیاری از کالاها هم در مرزها به وسیله کوله برها وارد کشور می شود، سوال این است که چرا با این واردات مبارزه نمی شود و از اصناف می خواهند که جلوی ورود قاچاق کالا به شهرها را بگیرند. رئیس اتاق اصناف ایران با تاکید بر اینکه بسیاری از اجناس قاچاق به صورت هدفمند و سازمان یافته وارد کشور می شود، گفت: حتی می بینیم که برخی از این کالاها فاسدشدنی هستند و باید در ۲ تا ۳ هفته از مبدا به مقصد رسیده و به دست مصرف کننده برسد مانند انواع میوه که از شیلی وارد کشورمی شود. فاضلی ادامه داد: آیا اینکه ما این قاچاق گسترده و هدفمند را رها کرده و به یک مغازه دار که ۱۵۰ کیلو میوه قاچاق دارد، بچسبیم برخورد ریشه ای با قاچاق است؟ بنابراین باید در همه سطوح اینگونه نگاه داشته باشید.» به نظر می رسد برای مبارزه با قاچاق سازمان یافته به یک همدلی سیاسی در کشور و اجماع اساسی بین قوا نیاز باشد. کلیدواژه شفافیت البته می تواند مهمترین فاکتور برای کاهش کالاهای قاچاق باشد. کالاهایی که به طور قطع به ضرر کل چرخه اقتصادی از واردکنندگان قانونی تا فروشندگان و از همه مهمتر تولیدکنندگان است. از طرفی اعتماد مصرف کنندگان و تشخیص کالای قاچاق و غیر قاچاق در این شرایط به شدت دشوار خواهد بود. سعید لیلاز اقتصاددان در پاسخ به سوالی مبنی بر ناتوانی دولت در مبارزه با قاچاق گفته بود: بگذارید با هم صادقانه صحبت کنیم. در وهله نخست از نظر من بخش مهمی از معضل قاچاق وابسته به سیاست‌های غیرعاقلانه دولت‌ها است. یعنی تصدی و دخالت بیش از اندازه دولت‌ها بر اقتصادها، واکنش طبیعی اقتصاد را دربر دارد و آن منجر به قاچاق می‌شود.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند)پرونده‌ای که باز است (اعتماد)افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی (خراسان) اخبار ویژه (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
دیدار جمعی از خانواده‌های شهدای مدافع حرم ارتش با رهبر انقلاب حاشیه‌های طرح موضوع کاندیداتوری زنان در انتخابات ریاست جمهوری زنان در راه پاستور محمدرضا عارف در مراسم افتتاح دفتر نمایندگان تهران در شهرستان پردیس اعلام کرد طرح گفت و گوی ملی محمدعلی وکیلی شگرد اصولگرایان درانتخابات ریاست جمهوری لایحه حمایت از محیط‌بانان در راه مجلس ورود حافظان سبز به صحن سبز تازه‌ترین کتاب پری زنگنه، خواننده سرشناس ایرانی رونمایی شد روایتی از آواز خواندن در محدودیت شبکه های قدرتمند قاچاق در اقتصاد ریشه دوانده اند میراث شوم اوج درآمدهای نفتی وقتی مدیر عامل شرکت بهره برداری مترو، رهبری قطار را خلاف «کرامت» بانوان می داند ورود خانم‌ها مم مشروطه‌خواهی از جنس علما توضیح بانک درباره ورود دستگاه‌های امنیتی به نهادهای ریاست جمهوری دفتر رییس‌جمهوری کجاست؟