هویج و چماق در شمال سوریه!

10 روز پیش آمریکا از تصمیم خود برای ایجاد پنج مرکز دیده‌بانی در شرق فرات در شمال سوریه در نزدیکی مرز ترکیه خبر داد و دلیل آن را تمرکز بر شکست داعش و جلوگیری از نفوذ تروریست‌ها به خاک ترکیه اعلام کرد؛ روایتی که این کشور نپذیرفت و به آن اعتراض کرد. دیروز هم خلوصی آکار در دیدار با نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه شدیدا به این تصمیم اعتراض کرد و خواستار عدول از آن شد. به گفته منابعی، این پنج مرکز دیده‌بانی در امتداد قامشلی تا عین العرب (کوبانی) به طول ۶۵۰ کیلومتر احداث خواهد شد. واشنگتن معتقد است که هدف حقیقی از ایجاد این مراکز دیده‌بانی تثبیت قدرت یگان‌های مدافع خلق کرد ی.پ.گ، قسد و جلوگیری از حملات ترکیه به این نیروها در شرق فرات است.منابع ترکیه می‌گویند دولت آمریکا از این طریق این پیام هشدارآمیز را به آنکارا مخابره می‌کند که در صورت حمله به کُردها در این منطقه با نیروهای آمریکایی مواجه خواهد شد.ترکیه مدتی است تلاش می‌کند با شرق فرات همچون غرب آن برخورد کند، اما واقعیت این است که چنین امری در سایه حضور گسترده نیروهای آمریکایی ممکن نیست. راهبرد دولت آمریکا در قبال ترکیه در شمال سوریه بر مبنای سیاست "هویج و چماق" است که در غرب فرات رویکرد "هویجی" دارد و در شرق آن "چماقی". راهبردی‌ترین منطقه هم در استراتژی آمریکا در سوریه همان شرق فرات است که نگاهی به وضعیت آن نشان می‌دهد که آمریکا عملا در حال ایجاد زیرساخت‌های نظامی و سیاسی یک منطقه کاملا مستقل است.سیاست‌های آمریکا در شرق فرات گویای این واقعیت است که این منطقه به خط قرمز واشنگتن تبدیل شده است؛ نه فقط برای ترکیه بلکه برای دولت سوریه و نیروهای همپیمان آن هم.دولت سوریه مدت‌هاست که به دنبال باز‌ پس‌گیری مناطق نفت‌خیز دیرالزور است؛ اما آمریکا مانع می‌شود و راجع به هر گونه حمله به نیروهای قسد (سوریه دموکراتیک) در آن هشدار داده است.شرق فرات در آینده آبستن حوادث و تحولات مهمی خواهد بود. فعلا وجود نیروهای داعش در بخشی از این منطقه توجهات را به خود جلب کرده است و نیروهای قسد از سپتامبر گذشته جنگی را علیه داعش آغاز کرده‌اند؛ اما متحمل خسارات زیادی شده‌اند. مشکلات در شرق فرات روزی عمیق‌تر و بزرگ‌تر خواهد شد که به حضور داعش در آن پایان داده شود؛ آن وقت تازه مرحله جدیدی از نزاعی پیچیده و چندلایه شروع خواهد شد. به نظر می‌رسد عربستان هم که این روزها از سیاست ترکیه به دنبال ترور خاشقچی حسابی به ستوه آمده است، قصد داشته باشد تقاص آن را در شرق فرات از ترکیه بگیرد.ناگفته نماند که حدود دو هفته پیش منابع خبری از ورود نیروهای یک کشور عربی در خلیج فارس به منطقه حدفاصل میان داعش و نیروهای سوریه دموکراتیک یا همان قسد خبر دادند. در پایان ذکر این نکته ضروری است که آمریکا حدود ۲۰ پایگاه نظامی در شمال سوریه در مناطق تحت کنترل کُردها دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:۱- پایگاه "رمیلان" در شرق قامشلی۲- پایگاه "مبروکه" در غرب قامشلی۳- پایگاه "خراب عشق" در غرب شهر عین عیسی در ۵۵ کیلومتری شهر الرقه۴- پایگاه "عین عیسی" که بزرگ‌ترین پایگاه محسوب می‌شود۵- پایگاه "کوبانی"۶- پایگاه "تل بیدر" در شمال حسکه۷- پایگاه "تل ابیض" در مرز سوریه و ترکیه.