روزنامه آرمان امروز
1397/10/09
ایران رتبه چهارم در فرار مغزها
آرمان: همیشه میان همه گروه‌های جوانان تعدادی بودند که آرزوی زندگی در کشورهای دیگر را در دل داشتند. برخی به دلیل شرایط زندگی بهتر، برخی برای ادامه تحصیل کشورشان را ترک می‌کنند، فشارهای اجتماعی همچون جنگ یا تغییرات اقتصادی هم موجب ترک وطن میشود که اثر آن در آمار مهاجرت در سال‌های گذشته مشخص است. در این رابطه عضو هیات علمی موسسه مطالعات مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور با اشاره به اینکه ایران رتبه چهارم در فرار مغزها را دارد، گفت: خلاف باور عموم، ایران بالاترین رتبه فرار مغزها در جهان را ندارد، آمار‌های موجود نشان می‌دهد کشور پس از هند، فیلیپین و آمریکا- کانادا، رتبه چهارم را در فرار مغزها دارد. بهرام صلواتی ادامه داد: در سال ۲۰۱۸، تعداد دانشجویان مهاجر از ایران ۱۲ هزار و ۷۰۰ نفر اعلام شده که از این میان رتبه ۱۲ را میان دانشجویان خارجی آمریکا دارا هستیم. ایران کشوری است که نرخ ماندگاری بالاتری در مقصد نسبت به کشورهای هند و چین دارد. ۹۰ درصد دانشجویان ایرانی پس از اتمام تحصیل در آمریکا می‌مانند. او در ادامه با اشاره به نبود آمار‌های دقیق و رسمی درباره مهاجرت ایرانیان گفت: در مجموع پنج تا ۶ میلیون دانشجوی مهاجر در دنیا داریم که با احتساب دانشجویانی که آنلاین در حال تحصیل هستند، ۱۳ تا ۱۴ میلیون مهاجر دانشجو در جهان داریم. بیشتر مهاجران در مقطع تحصیلات تکمیلی هستند. ۴۲ درصد مهاجران دانشجو، کارشناسی ارشد و ۹ درصد در مقطع دکتری مشغول به تحصیل اند. در خاورمیانه، اما مهاجران دانشجو بیشتر در مقطع کارشناسی تحصیل می‌کنند. صلواتی همچنین به نتایج پژوهشی میان ۴۲۵ مهاجر ایرانی اشاره کرد و گفت: ۷۵ درصد از پاسخ دهندگان به دلیل انگیزه‌های تحصیلی و پژوهشی برای تحصیل در مقطع دکتری از کشور خارج شده اند که بیشترین آنان از میان رشته‌های فنی بودند.همچنین یک عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران به توضیح درباره دلایل جامعه شناختی مهاجرت میان ایرانیان پرداخت. به گزارش ایرنا، به گفته مهرداد عربستانی تمنا و تمایل به مهاجرت ذهنیتی یک واقعیت اجتماعی است و شامل حالات درونی و تخیل مردم نیست. تمایل به مهاجرت یک نشانه گاه از اوضاع کشور است. ایران در میان بیش از ۱۰۰ کشور، چهارمین رتبه را در ثبت نام لاتاری آمریکا دارد. این وضعیت به مسائلی، چون ناامنی و فقر مربوط نمی‌شود. تحصیل از نخستین دلایل تمایل خروج از کشور است. در مراحل بعدی نیز دشواری راه اندازی کسب و کار در ایران، انتخاب سبک زندگی، آزادی و... از دلایل مهاجرت بیان میشود.کاهش بهره هوشی ایران
یک جامعه‌شناس در توضیح این مساله که چرا ایران در رتبه چهارم فرار مغزها است به «آرمان» می‌گوید: واژه فرار مغزها را باید به شکل دیگری دید. می‌توانیم ببینیم که در کشورهای دیگر چه فرصت‌هایی برای افراد وجود دارد و اینجا چه فرصت‌هایی را فراهم نکردیم و افراد کشور را ترک می‌کنند. امیرمحمود حریرچی با بیان اینکه تحصیلکرده‌ترین کشور جهان به لحاظ جمعیت ایران است، ادامه می‌دهد: از هر سه ایرانی بالای 18 سال یکی فارغ‌التحصل دانشگاهی اند، اما اینها را به دلیل مراکز آموزش عالی که بیهوده به راه انداخته اند(الان بیش از دو هزار و 800 مرکز آموزش عالی را در کشور تاسیس کرده ایم) تحت فشار هستند. با شکل‌گیری واژگانی مانند نخبه میان تمام اقشار وضعیتی ایجاد کرده اند که همه کودکان خود را ملزم به رفتن به دانشگاه می‌بینند. بحث تیزهوشان باعث کناره‌گیری و غرور عده‌ای دیگر در کشور شد. این استاد دانشگاه با بیان اینکه دانشجویان بعد از اتمام تحصیل نمی‌توانند از تخصص خود در کشور استفاده کنند، توضیح می‌دهد: اگر از چیزی که در دانشگاه آموختند بتوان در جامعه استفاده کرد، جذب هم خواهیم داشت اما عملا چنین جذبی نداریم. در این کشور می‌بینیم برای جوانانی که با تمام توانایی و علاقه مهارت کسب می‌کنند جا تنگ است و عده‌ای از افراد شاید هم نالایق وجودشان معیار و ملاک میشود. حریرچی با بیان اینکه این جوانان از کشور می‌روند چون فرصت برایشان فراهم نبود و نمی‌توانستند براساس لیاقت‌هایشان رشد کنند، ادامه می‌دهد: این فرصت را می‌گیریم و فرد ناموفق از طرق دیگر جذب میشود. جوانانی که وطن خود را ترک کرده‌اند اگرچه از زندگی لذت نمی‌برد، اما می‌توانند از تخصص و تحصیلات خود در زندگی استفاده کنند. توسعه همه‌جانبه بدون وجود انسان‌های توانا امکان‌پذیر نیست. از افرادی که درباره آلودگی هوا، در حوزه کشاورزی و... تخصص دارند استفاده نمی‌شود و از کارشناسان خارجی استفده می‌کنند. در حالی که بهترین‌ها در کشور خودمان هستند. در آمریکا که یکی از معروف‌ترین کشورها در جذب مغزهای دنیا است، بالاترین مشاغل علمی در اختیار ایرانی‌هایی است که همیشه دوست داشتند با کشور خود ارتباط برقرار کنند. این افراد فقط دوست دارند که به آنها بها دهیم. بهترین دانشجویان دانشگاه شریف از کشور خارج می‌شوند. این جامعه‌شناس با اشاره به تحقیقی درباره بهره هوشی ایرانیان، ادامه می‌دهد: محاسبات نشان داده است که بهره هوشی ایرانیان کم شده است، چرا که باهوش‌ها از کشور رفته‌اند البته موافق این نظریه هم نیستم، اما می‌تواند در این کشور به جوانان این امکان را داد تا در کشور خود زندگی کنند و کمک کنیم تا رتبه رضایتمندی را در کشور بالا بریم. رتبه ما نسبت به سرمایه مالی بالایی که داریم نیاز مدیریتی است که در کشور تلقی شود که اکنون در مدیران نمی‌بینم. باقی کشورها برای زندگی به کشورهای دیگر می‌روند، اما ایرانی‌ها برای زندگی بهتر می‌روند. اگر اجازه رشد و فعالیت دهیم همه جوانان برای خدمت و سرمایه‌گذاری به این سرزمین خواهند آمد.
سایر اخبار این روزنامه
مديران دانشگاه‌آزاد را بركناركنيد
زنگ خطر با «از دست دادن اصول» به صدا در مي‌آيد
بپذيريم كه قانون اساسي به اصلاحات نياز دارد
مرتضوی از قرعه‌های پوچ جمهوری اسلامی بود
رازهای عملیات کربلای۴
سهم ۹۳ درصدی مالیات‌ها از درآمدهای پایتخت
ایران رتبه چهارم در فرار مغزها
استیضا ح‌حجتی منتفی شد
التهابات ارزي بخش خصوصي را «زمين‌گير» كرد
دستمزدها برمبنای قیمت جهانی شود حرفی نیست
یاد د اشـت‌‌هـای اخـتصـاصـی
رضایت مردم، پشتوانه اصلی حاکمیت است
موحدی‌کرمانی، نایب رئیس مجمع
ترامپ و نقض حاکمیت عراق
برجام و امنیت ملی
ضرورت تقویت تیم اطلاع‌رسانی دولت
