زنگ خطر با «از دست دادن اصول» به صدا در مي‌آيد

آرمان: یادگار امام با تأکید بر اینکه زیربنای یک جامعه احساس رضایت مردم است، گفت: باید قواعد رفتار انسان‌ها و علل سقوط و ثبوت را به دست بیاوریم تا در زندگی رعایت کنیم؛ و الّا هیچ تضمینی وجود ندارد که ما بمانیم و دیگران بروند. اگر قواعد را رعایت نکنید، عرصه را از شما می‌گیرند. آیت‌ا... سید حسن خمینی در مراسم دهمین سالگرد ارتحال آیت‌ا... جمی در حسینیه جماران، با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم(ص) در خصوص ثابت بودن روند زندگی بشر، بر توجه به سنّت‌های تاریخی تأکید و اظهار کرد: باید قواعد رفتار انسان‌ها و علل سقوط و ثبوت را به دست بیاوریم تا در زندگی رعایت کنیم؛ و الّا هیچ تضمینی وجود ندارد که ما بمانیم و دیگران بروند. اگر قواعد را رعایت نکنید، عرصه را از شما می‌گیرند. وی ادامه داد: یکی از این قواعد فرمایش امیرالمؤمنین(ع) در مورد 4 دلیل فروپاشی حکومت هاست؛ اولین دلیل مورد اشاره ایشان، «تضییع اصول»(ضایع کردن اصول اساسی) است. اگر ملتی به سراغ تمسّک به فروع رفتند، از بین خواهند رفت. اگر دیدید در جامعه‌ای به جای اصول جامعه و امّهات مشکلات و زیر بنای روابط اجتماعی، فقط به ظواهر پرداخته می‌شود به فرموده امیرالمؤمنین(ع) این مسیری است که به بداقبالی دولت‌ها می‌انجامد؛ البته این بدان معنا نیست که اصلا به فروع توجه نکنیم. وی با تأکید بر اینکه زیربنای یک جامعه اخلاق و احساس رضایت مردم است، گفت: طبق روایتی از پیامبر(ص)، «کسی که بیشتر مدارا را می‌کند بیشترین عقل را دارد»؛ اجتماع بشری بر اساس وفق شکل گرفته است. پاره پاره کردن مداوم جامعه، پخش مکرّر کینه، انتشار مرتب نفاق، اینکه افراد در جامعه مجبور شوند شخصیت دوگانه داشته باشند و اینکه تک تک ما از صداقت دور شویم از نشانه‌های بداقبالی دولت‌ها است. اگر دیدیم اصول ما از دست رفته و به فروعات می‌چسبیم زنگ خطری است که این جامعه دچار مشکل شده است. آیت‌ا...سید حسن خمینی ادامه داد: در زبان ائمه(علیهم السلام)، «ظلم» به عنوان مشکل اصلی جوامع عنوان شده است. «احساس رضایت مردم»، از اصول جامعه است. مردم به هر ترتیبی باید احساس رضایت کنند و تحمیل جایی در جامعه نداشته باشد. همان‌گونه که قرآن خطاب به پیامبر(ص) با آن شأن و منزلت می‌فرماید،«اگر تندخو بودی مردم از اطراف تو پراکنده می‌شدند».یادگار امام، «تقدیم الاراذل وتاخیر الافاضل»(فرومایگان را مقدم داشتن و فرزانگان را مؤخر قرار دادن) را از دیگر عوامل فروپاشی حکومت‌ها از نگاه امیرالمومنین(ع) خواند و گفت: امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید اگر دیدید جامعه‌ای که از داشته‌های خود در حوزه نیروی انسانی و افاضل بهره نمی‌برد و آنها را عقب می‌اندازد، از علائم فروپاشی، مشکل دار بودن و بداقبالی است. وی افزود: یکی از توفیقات دفاع مقدس همین بحث است که در آن مقطع ما اصول جامعه را فراموش نکرده و فروع را جایگزین اصول نکرده بودیم. آیت‌ا... سید حسن خمینی اظهار داشت: نقش بی بدیل آیت‌ا... جمی و توفیقی که در آبادان پیدا کرده بودند به همین بر می‌شود که در آن لحظات اصل مسأله گم نشده بود؛ ایشان جزو کسانی بود که در حوزه مسئولیت خود فضیلت محوری را در نظر داشت. وی در فراز پایانی سخنان خود اظهار کرد: باید از روزی ترسید که جایگاه‌ها به هم بریزد و نقش‌ها دگرگون شود.
روایتی از رویکرد شهید مطهری
علی مطهری نیز در مراسم دهمین سالگرد ارتحال آیت‌...‌جمی، طی سخنانی با اشاره به ابعاد مختلف شخصیت آیت‌... جمی، گفت: غیر از ارتباطی که ایشان در سال‌های 56 و 57 با شهید مطهری داشت، آنچه در شخصیت او بارز است مقاومتی است که ایشان در سال‌های 59 تا پایان جنگ در آبادان و خوزستان داشتند. یک وقت انسان خودش می‌خواهد مقاومت کند و یک وقت می‌خواهد مردم را به مقاومت وابدارد؛ این دومی سخت‌تر است. نایب رئیس مجلس در خصوص رابطه شهید مطهری با آیت‌... جمی گفت: مقداری که من به خاطر دارم مربوط به سال‌های 56 و 57 و ماه‌هایی است که در آستانه پیروزی انقلاب بودیم. من با آقای جمی آشنایی نداشتم و می‌دیدم که ایشان گاهی به منزل ما می‌آیند و حتی دو سه شب اقامت می‌کنند و رابطه نزدیکی با پدر ما داشتند. از آنجا بود که تا حدودی با ایشان آشنا شدم. صمیمت و تواضع ایشان هر کسی را تحت تأثیر قرار می‌داد. بعد شنیدیم چند شبی که در منزل ما بودند به خاطر این بود که مورد تعقیب ساواک بودند. فرزند شهید مطهری با اشاره به موضوع اعتصاب کارکنان صنعت نفت آبادان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، اظهار داشت: فکر می‌کنم آبان یا آذر ماه سال 57 بود که شیرهای نفت را به روی خارج بستند و همین طور نفت داخلی ما هم قطع شد؛ که اقدام بسیار مهمی در پیشبرد نهضت اسلامی بود. بعدها شنیدیم که آیت‌ا‌... جمی هم نقش مهمی در این موضوع داشتند. وی تصریح کرد: مدتی نفت داخلی هم تأمین نمی‌شد و برخی افراد به شهید مطهری گفتند مردم خیلی در سختی هستند. ایشان هم تأیید کردند که ضرورتی ندارد نفت داخلی هم قطع شود. لذا ایشان به امام پیشنهادی دادند و هیأتی را مرکب از مهندس بازرگان، مهندس مرتضی کتیرایی و آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی تشکیل دادند که با کارگران پالایشگاه آبادان صحبت و آنها را قانع کنند تا نفت داخلی را تأمین کنند. مطهری ادامه داد: شهید مطهری تلفنی این پیشنهاد را با پاریس مطرح کردند و امام هم پذیرفتند و طی اعلامیه‌ای این هیأت را مأمور کردند که به پالایشگاه نفت آبادان بروند و کارگران را قانع کنند که نفت داخلی را تأمین کنند تا مردم بی‌جهت تحت فشار نباشند. البته بعضی‌ها مخالف این کار بودند و می‌گفتند باید کاری کنیم که مردم به فشار بیایند تا اینکه بیشتر به حرکت بیایند و انقلاب شتاب بیشتری پیدا کند. شهید مطهری می‌فرمود این یک فکر مارکسیستی است؛ انقلاب اسلامی انفجاری نیست و انقلاب آگاهانه است. ایشان می‌فرماید با این کار رهبری امام جنبه ایجابی پیدا می‌کند؛ انگار اداره کشور کم‌کم دارد به دست امام می‌افتد. لذا این کار به نفع انقلاب است. نایب رئیس مجلس اظهار داشت: مرحوم آیت‌ا... جمی با این هیأت همکاری نزدیک داشتند و اطلاعات مستمر تلفنی از همراهی کارگران با این هیأت و شکستن اعتصاب برای تأمین نفت داخلی را به شهید مطهری می‌دادند. قبل از آن هم شهید مطهری ارتباط خوبی با آیت‌ا... جمی داشتند؛ چند باری در حسینیه اصفهانی‌های آبادان سخنرانی داشتند و طبعا در آبادان به منزل مرحوم جمی می‌رفتند. همین طور در سخنرانی‌هایی که دهه چهل در دانشکده نفت آبادان داشتند ارتباطی میان این دو بزرگوار بود. وی ادامه داد: مقداری که من از ارتباط این دو بزرگوار می‌دانم همین است. ممکن است در دوره حوزه علمیه هم ارتباطی بوده است. البته شهید مطهری 6سال بزرگتر از مرحوم آقای جمی بودند. من از روابط آنها در این دوران اطلاعات درستی ندارم.