دونالد ترامپ از گشایش بزرگ میان واشنگتن و پکن برای پایان دادن به جنگ تجاری خبر داد

از جنگ تا صلح تجاری
محمدرضا ستاری
هنوز مشخص نیست که طبق تحلیل‌های صورت گرفته کدام یک از دو کشور از مواضع اولیه خود عقب‌نشینی کرده و امتیاز بزرگ را در جنگ تجاری به دست آورده‌اند. اگر چینی‌ها توانسته باشند آنطور که مخالفان ترامپ می‌گویند، او را به واسطه مشکلات و تنش‌های داخلی تحت فشار گذاشته و آتش این جنگ را خاموش کنند، فرآیندهای آتی تجارت جهانی به میزان قابل توجهی می‌تواند بر علیه آمریکا رقم بخورد و اگر ترامپ توانسته باشد از فشارهای ناشی از جنگ تعرفه‌ها رقیب جدی خود را عقب ‌بنشاند، این امر می‌تواند سرآغاز ورود ایالات متحده به فازهای بعدی به خصوص برای فشار آوردن به متحدان سنتی و غربی خود باشد.
پس از توافق اولیه و اعلام آتش‌بس 90 روزه میان آمریکا و چین بر سر جنگ تجاری که در نشست سران G20 در آرژانتین صورت گرفت، دونالد ترامپ رئیس‌ ایالات متحده آمریکا شامگاه شنبه در پیامی توئیتری اعلام کرد که طی تماس‌های طولانی با شی‌جین‌پینگ رئیس ‌جمهوری چین، مذاکرات خوبی در جریان است که در صورت به سرانجام رسیدن، پیشرفت‌های بزرگی را به وجود خواهد آورد.


ترامپ همچنین تاکید کرده که این مذاکرات و توافقات اولیه شامل تمام موضوعات و به صورت جامع بوده و یک گشایش بزرگ در راه است. از سوی دیگر رسانه‌های داخلی چین نیز با انتشار خبر این گفت‌و‌گو میان ترامپ و شی‌جین پینگ اعلام کردند که پیشرفت‌های خوبی در مذاکرات میان دو کشور به وجود آمده و در صورت تحقق، منافع آن برای تمام نظام بین‌الملل مفید خواهد بود. در همین رابطه وزارت خارجه چین روز گذشته در بیانیه‌ای ضمن استقبال از این گفت‌و‌گوها، تصریح کرد که مرحله طوفانی میان دو کشور گذشته و هر دو در صدد ایجاد یک ارتباط سالم هستند.
پیامدهای جنگ تجاری بر جهان
مقدمات جنگ تجاری میان چین و آمریکا در حالی کلید خورد که دونالد ترامپ در راستای تحقق شعار اول آمریکا با انتقاد از کسری موازنه تجاری ایالات متحده و سایر کشورها، تعرفه‌های سنگینی را برای وارد محصولات اروپایی به آمریکا وضع کرد. پس از این ماجرا و در حالی که کشورهای اروپایی سرگرم پیامدهای این اقدام بودند، ترامپ ناگهان با زیر سوال بردن توافق نفتا میان سه کشور آمریکا، کانادا و مکزیک به صراحت اعلام کرد که از آن خارج خواهد شد. کاخ سفید همچنین به این امر بسنده نکرد و با تهدید ژاپن به شدت از روند صادرات اتومبیل به آمریکا انتقاد کرد.
در این میان که آمریکا متحدان سنتی خود در غرب را شدیداً تحت فشار قرار داده بود، پای چین نیز به این جنگ گسترده تجاری باز شد. در ابتدای قضیه، چینی‌ها با عقب‌نشینی از تهدیدهای آمریکا سعی در مهار جرقه‌های جنگ تجاری را داشتند اما سرانجام با گسترش دامنه وضع تعرفه‌های گمرکی و تجاری بر روی میلیاردها دلار از محصولات چینی، یک جدال تمام عیار اقتصادی و تجاری میان واشنگتن و پکن آغاز شد.
در جریان این منازعه بزرگ که با پاسخ متقابل چینی‌ها همراه شد، علاوه بر مختل شدن روند واردات و صادرات میلیاردها دلار، تاثیرات مخربی نیز متوجه بازار جهانی شد. این امر همچنین آثار و پیامدهای خود را بر روی نشست‌های بین‌الملل رهبران کشورهای صنعتی برجای گذاشت، جایی که نشست سران G7 و سران اپک (‌سازمان همکاری اقتصادی آسیا-‌‌اقیانوسیه) در سایه این اختلافات تجاری از هرگونه توافق جدید محروم ماندند. به عنوان نمونه در نشست اپک حتی توافق برای تهیه بیانیه پایانی نیز مقدور نشد و نخست‌وزیر گینه‌نو به عنوان میزبان نشست در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبنی بر اینکه کدام کشورها مانع توافق شدند، اعلام کرد: پاسخ را می‌دانید؛ دو غول بزرگی که در اتاق حضور داشتند.
این امر از سوی کارشناسان به عنوان مقدماتی برای بروز تنش‌هایی در حوزه‌های دیگر عنوان شده و حتی برخی از فعالان اقتصادی سرشناس و بزرگ جهانی دورنمای این جنگ تجاری را فاجعه‌بار توصیف کرده بودند. در همین رابطه «جک ما» از بنیانگذاران شرکت خدمات الکترونیک علی‌بابا که چندی قبل در حراجی بزرگ مجردها در یک روز رکورد فروش بیش از 30 میلیارد دلار را برای خود ثبت کرده است، طی کنفرانسی در چین با بیان اینکه وضعیت اقتصادی به هیچ عنوان مطلوب نیست، تصریح کرد: مردم باید خود را برای یک جنگ تجاری که بیش از 20 سال میان آمریکا و چین به طول می‌انجامد آماده کنند.
کدام برنده هستند؛ ترامپ یا شی؟
در همین بحبوحه و در حالی که به نظر تمامی راه‌ها برای انجام یک توافق میان آمریکا و چین بسته به نظر می‌رسید، سران دو کشور در آرژانتین توافق کردند که برای مدت 90 روز یک آتش‌بس تجاری اعلام کنند. در‌خصوص این آتش‌بس برخی از تحلیل‌گران معتقد بودند که شی‌جین پینگ با خریدن زمان برای گذراندن جلسه کمیته مرکزی و نیز سخنرانی به مناسبت چهلمین سالگرد اصلاحات اقتصادی، قصد دارد که با یک استراتژی مشخص و نیز هماهنگ شده برای مواجهه با آمریکا آماده شود. از سوی دیگر همین تحلیل‌گران عنوان می‌کنند که سقوط شدید ارزش سهام و بورس در آمریکا که با تعطیلی دولت و به موازات اختلافات برای تصویب بودجه دیوار مرزی با آمریکا آغاز شده، نه تنها به دلیل این تنش‌های داخلی بلکه یکی از تبعات جنگ تجاری بزرگ آمریکا با اروپا و چین است. در این میان هنوز مشخص نیست که طبق تحلیل‌های صورت گرفته کدام‌یک از دو کشور از مواضع اولیه خود عقب‌نشینی کرده و امتیاز بزرگ را در جنگ تجاری به دست آورده‌اند. اگر چینی‌ها توانسته باشند آنطور که مخالفان ترامپ می‌گویند، او را به واسطه مشکلات و تنش‌های داخلی تحت فشار گذاشته و آتش این جنگ را خاموش کنند، فرآیندهای آتی تجارت جهانی به میزان قابل توجهی می‌تواند بر علیه آمریکا رقم بخورد و اگر ترامپ توانسته باشد از فشارهای ناشی از جنگ تعرفه‌ها رقیب جدی خود را عقب ‌بنشاند، این امر می‌تواند سرآغاز ورود ایالات متحده به فازهای بعدی به خصوص برای فشار آوردن به متحدان سنتی و غربی خود باشد.
سایر اخبار این روزنامه
علیرضا آذر در گفت‌وگو با «ابتکار»: از ما ترانه سطحی‌ می‌خواهند! محمدصادق جنان صفت واقعیت تلخ نامه یک مدیر بانک جهانی از شرایط سخت اقتصاد ایران در سال آتی خبر داد پیش‌بینی یا پیشگویی؟ «ابتکار» از درخواست فراکسیون امید از رئیس مجلس برای بررسی حادثه دانشگاه آزاد در مجلس گزارش می‌دهد «ابتکار» فاکتورهایی که تیم ملی برای قهرمانی در جام ملت‌های آسیا را دارد، بررسی می‌کند اعطای یارانه‌های موردی به معنای رانت است نیروی مازاد و نبود بهره‌وری، مشکل عمده خودروسازی اسحاق جهانگیری در دیدار با نمایندگان غرب کشور: بحث انتقال آب از سرشاخه‌ کارون به هیچ‌وجه عملیاتی نمی‌شود با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی: آیت الله آملی لاریجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام شد ممنوعیت قطع درختان جنگل‌های شمال پس از چند سال اجرا مخالفان سرسختی پیدا کرده است دونالد ترامپ از گشایش بزرگ میان واشنگتن و پکن برای پایان دادن به جنگ تجاری خبر داد توضیحات فلاحت‌پیشه در مورد بودجه دفاعی سال 98 شورای راهبردی روابط خارجی گزارش داد اهداف ترامپ از خروج نیروهای آمریکا از منطقه وزیر آموزش و پرورش خبر داد حذف یا ادغام ادارات آموزش و پرورش شهرستان‌های کمتر از 5 هزار دانش‌آموز