روزنامه اعتماد
1395/10/19
سربازان ترك عقب مي‌نشينند
گروه جهان «اميدواريم كه اين سفر، فصل جديدي را در رابطه دو كشور عراق و تركيه باز كند.» سفير آنكارا در بغداد با اين جمله كه در توييتر خود صبح روز شنبه منتشر كرد به گمانه‌زني‌ها درباره سفر به تاخير افتاده بنعالي ييلدريم، نخست‌وزير تركيه به عراق پايان داد. صبح روز شنبه سرانجام پروازي اختصاصي نخست‌وزير تركيه را براي سفري دو روزه از آنكارا به پايتخت عراق برد. حيدرالعبادي، نخست‌وزير عراق نيز عصر روز گذشته با انتشار 4 تصوير از حضور همتاي ترك خود در بغداد در صفحه توييتر خود اعلام كرد كه از سفر ييلدريم به بغداد با هدف گفت‌وگوهاي وسيع درباره مسائل في‌مابين دو كشور خرسند است؛ سفري كه تحت‌الشعاع حضور گسترده نيروهاي نظامي تركيه در شمال عراق قرار گرفته بود. از سال گذشته ميلادي، حضور 500 سرباز ترك در منطقه بعشيقه در شمال شرقي موصل به سوژه‌اي براي تنش بي‌حد و حصر در رابطه دو همسايه بدل شد. دولت مركزي عراق بارها و بارها درخواست عقب‌نشيني سربازان تركيه از اين منطقه را تكرار و تاكيد كرده بود كه آنها بدون مجوز در اين منطقه هستند و حضور آنها زيرسوال بردن استقلال و تماميت ارضي عراق است. ترك‌ها نيز در اين مدت ادعا مي‌كردند كه به دعوت مقام‌هاي كرد محلي به بعشيقه رفته‌اند. دو كشور در 5 اكتبر سفراي خود را پس از مشاجره‌اي لفظي از پايتخت‌هاي يكديگر فراخوانده بودند. ييلدريم در حالي به بغداد آمده و در نخستين ديدار هم با همتاي ترك خود رايزني‌هاي فشرده‌اي را برگزار كرده است كه سال گذشته همين مساله حضور نظامي ترك‌ها در خاك عراق به سوژه‌اي براي مشاجره‌هاي لفظي تند و بي‌سابقه ميان رجب طيب اردوغان و بنعالي ييلدريم بدل شده بود. نخستين خبري كه از ديدار روز گذشته نخست‌وزيران تركيه و عراق درز پيدا كرد نيز به مساله توافق دو كشور درباره حضور نظامي در بعشيقه بود. تلويزيون دولتي عراق اعلام كرد كه العبادي و ييلدريم به توافقي براي عقب‌نشيني نيروهاي ترك از اين شهر دست پيدا كرده‌اند. تلويزيون عراق توضيحات بيشتري در اين باره ارايه نداد. در خبري كه خوانده شد، آمده بود: از تركيه خواسته شد كه به تماميت ارضي عراق احترام بگذارد. دو كشور هم متعهد شدند كه در امور داخلي يكديگر دخالت نكنند. «ديلي صباح» درباره اين سفر نوشت: گفت‌وگوهاي مقام‌هاي دو كشور دايره وسيعي از مسائل از مبارزه با داعش تا مبارزه با شبه نظاميان كرد (پ ك ك) و همكاري‌هاي تجاري، آبي و انرژي را شامل شد. ديدار العبادي و ييلدريم پشت درهاي بسته صورت گرفت و پس از آن هم نخست‌وزير تركيه با فواد معصوم رييس‌جمهور و سليم الجبوري رييس پارلمان عراق ديدار كرد. ييلدريم در كنفرانس خبري پس از ديدار با همتاي عراقي خود گفت: مساله حضور سربازان ترك در بعشيقه در نزديكي موصل در ساز و كاري دوستانه با تمركز بر حفظ همكاري‌ها براي مبارزه با داعش حل و فصل خواهد شد. سربازان ترك در بعشيقه بنا به ضرورت مستقر شده‌اند و هدف از استقرار آنها هم ريشه كني داعش در منطقه بوده است. نخست‌وزير تركيه در ادامه افزود: ما و طرف عراقي توافق كرديم كه تلاش‌هاي لازم را براي همكاري با سربازان عراقي و پيشمرگه براي تميز كردن سنجار از تروريست‌ها به كار‌گيريم. (اشاره او به حضور پ‌ك‌ك در اين منطقه بود. ) ييلدريم در ادامه خاطرنشان كرد: براي ما تروريسم خوب و بد وجود ندارد و منشأ آن مهم نيست. سنجار تهديدي براي تركيه است و از درك نخست‌وزير عراق در اين باره سپاسگزار هستيم. ما براي همكاري با عراقي‌ها در اين زمينه آماده‌ايم. تماميت ارضي و استقلال از اهميت فوق‌العاده‌اي براي تركيه برخوردار است و تركيه هرگز وارد پروسه‌اي نخواهد شد كه در نتيجه آن استقلال و تماميت ارضي عراق زير سوال برود. نخست‌وزير تركيه در بخش‌هاي ديگري از سخنان خود از عبادي به دليل اظهارات اخيرش مبني بر عدم صدور مجوز براي استفاده پ‌ك‌ك از خاك عراق براي ضربه زدن به تركيه قدرداني كرد. ييلدريم درباره حجم تبادل تجاري دو كشور در شرايط فعلي گفت: به علت تروريسم و شرايط ديگر حجم مبادلات تجاري بين تركيه و عراق 40درصد كاهش پيدا كرده است. نخست‌وزير تركيه را در اين سفر هياتي عاليرتبه از وزراي انرژي تا منابع طبيعي و وزيراي تجارت و دفاع همراهي مي‌كردند. منابع نزديك به دو طرف اعلام كرده‌اند كه سفر ييلدريم به بغداد مي‌تواند فرصت فوق‌العاده‌اي را براي تبادل نظر دو كشور درباره پرونده‌هاي منطقه‌اي و بررسي راهكارهاي تقويت رابطه دو جانبه ايجاد كند. پيش از سفر ييلدريم به عراق، يك هيات تركي از بغداد بازديد كرده بود و طرحي را براي ساماندهي مساله حضور نظامي تركيه در بعشيقه ارايه كرده بود. طرحي كه به نظر مي‌رسد مبناي مذاكرات روز گذشته ييلدريم و العبادي نيز قرار گرفته است. روزنامه حريت چاپ تركيه در اين باره نوشته بود: مقام‌هاي ترك به مقام‌هاي عراقي گفته بودند كه پايگاه محل استقرار سربازان ما در بعشيقه را از آن خود بدانيد. تصور كنيد كه اين پايگاه در اختيار نيروهاي ائتلاف بين‌المللي مبارزه با داعش قرار گرفته است. پيش از اين تركيه اعلام كرده بود كه هر زمان تهديد داعش از ميان برود نيروهاي خود را از بعشيقه خارج خواهد كرد اما عراقي‌ها براي مهار اين تنش پيشنهاد كرده بودند كه كنترل اين پايگاه در اختيار دولت مركزي بغداد باشد كه با مخالفت آنكارا مواجه شد. در حالي كه ابعاد سياسي سفر ييلدريم به بغداد بيش از ساير ابعاد اقتصادي و امنيتي آن به چشم آمده است، تركيه به دنبال احياي رابطه اقتصادي با همسايه خود است. تا پيش از دور اخير تنش‌ها ميان تركيه و عراق، عراق يكي از اصلي‌ترين شركاي تجاري تركيه بود. بغداد اميدوار است كه بتواند وام‌هايي را از تركيه دريافت كند و علاوه بر اين به محلي براي جذب سرمايه‌گذاري تركيه نيز بدل شود. با اين‌همه به نظر مي‌رسد كه با توجه به اوضاع امنيتي در بغداد و ساير شهرهاي عراق در حال حاضر امكان چنين سرمايه‌گذاري از سوي ترك‌ها وجود نداشته باشد. در سفر ييلدريم به عراق، وزير انرژي نيز از اعضاي هيات همراه بود كه به نظر مي‌رسد در جريان مذاكره وي با همتاي عراقي، مساله بازاريابي براي انرژي‌هاي قابل انتقال عراق به تركيه نيز مورد بحث و بررسي قرار گيرد. يكي ديگر از مسائلي كه در جريان رايزني‌هاي ييلدريم با مقام‌هاي كشور ميزبان مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت، مدارس فعال مورد حمايت فتح‌الله‌گولن در عراق است. تركيه گولن را متهم به دست داشتن در كودتاي نافرجام نيمه‌جولاي كرده است و خواهان بسته شدن مراكز مورد حمايت اين روحاني در تبعيد ترك است. گفته مي‌شود كه 9 مدرسه مورد حمايت گولنيست‌ها در عراق و تحت نظارت دولت مركزي اين كشور وجود دارد. عراق هنوز تصميمي براي محدود كردن فعاليت‌هاي اين مدارس اتخاذ نكرده اما گفته مي‌شود كه به زودي احتمالا مدرسان اين مراكز را اخراج مي‌كند. برخي منابع ترك مي‌گويند كه يكي ديگر از مسائلي كه در جريان اين سفر مورد بحث قرار مي‌گيرد افزايش كمك‌هاي انساني تركيه به عراق است. در نتيجه فعاليت‌هاي داعش در عراق قريب به سه و نيم ميليون نفر آواره شده‌اند و بغداد براي تامين نيازهاي اوليه بسياري از آنها با مشكلاتي روبه رو است. همكاري‌هاي اطلاعاتي ميان سيستم‌هاي امنيتي دو كشور براي شناسايي عاملان داعش هم يكي ديگر از مسائلي است كه در ديدارهاي ييلدريم با مقام‌هاي عراقي مطرح شد. هر دو كشور براي بالا بردن ضريب امنيتي داخلي و شناسايي عوامل داعش به اين همكاري‌هاي تنگاتنگ نياز دارند.
سایر اخبار این روزنامه
جنجال «كاناپه » تهديد « عياري »
پيشنهاد مدل دوحزبي
زنان «رجل سياسي» مي‌شوند؟
كاهش تصادفات در برنامه ششم
سكوت زنان در مقابل خشونت به بازآفريني آن منجر خواهد شد
رياست‌جمهوري زنان و تفسير رجل سياسي و مذهبي
برجام در فروش نفت تاثير داشته است
بسيار متاسفم
خط‌مشي ترامپ براي رياض غنيمت است
حمايت وزير ارتباطات از استارتاپ‌ها
40ضربه شلاق براي خبرنگار نجف‌آبادي
سربازان ترك عقب مي‌نشينند
درآمد احتمالي نفت
استعفاي «قرمز» كي‌روش
منشور حقوق شهروندي به مجلس رفت
كار، كار انگليسي‌ها بود
گفت‌وگو، هيچگاه غير اخلاقي نيست
