معيار صداقت عملي اروپا

آرمان: روز پنجشنبه وزرای امور خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس از راه اندازی‌ سازوکاری که ماه‌ها پیش وعده آن را می‌دادند، خبر دادند. در حالی که از مدت‌ها پیش اروپایی‌ها از راه‌اندازی SPV یا کانال ویژه تبادلات مالی سخن می‌گفتند اما تروئیکای اروپایی اعلام کرد نام‌ سازوکار اعلامی اینستکس INSTEX یا مخفف Instrument in Support of Trade Exchange به معنای «ابزاری برای حمایت از تبادلات تجاری» است. طی بیانیه‌ای که وزیر امور خارجه آلمان در آمد از ثبت سازوکار مالی اروپا با نام INSTEX خبر دادند. در این بیانیه آمده است که ایران برای برخورداری بهتر از قبل این سازوکار باید لوایح تحت FATF را بپذیرد. ثبت این سازوکار با واکنش‌های حمایتی بسیاری از سوی مقامات داخلی و خارجی مواجه شد که بازتاب وسیع بین‌المللی آن بسیار چشمگیر بود. از بیانیه حمایتی موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تا حمایت وزرای خارجه اتریش، چین، ترکیه و سایر کشورهای اروپایی. این موضوع با واکنش‌های بسیاری از سوی مسئولان کشور رو‌به‌رو شد که در ادامه می‌خوانید.
معادل کردن، مغلطه است
سفیر کشورمان در لندن نوشت: هنوز اینستکس عملیاتی نشده مخالفان نظام، افراطیون منطقه و نزدیکان ترامپ هم‌صدا به تمسخر و تضعیف آن پرداخته و از سر استیصال بر ناکارآمدی آن تاکید می‌کنند اما واقعیت این است که اینستکس یک نهاد مالی است و نه نهادی از اجزای کمیسیون اروپا، که همه اعضای اتحادیه اروپا عضو آن بشوند. حمید بعیدی‌نژاد با اشاره به بیانیه موگرینی درباره ثبت و آغاز به کار این مکانیسم مالی اظهار کرد: سه کشور اتحادیه اروپا که از ابتدا نقش محوری در تفاهم هسته‌ای داشته‌اند سهامدار اصلی و هیأت مؤسس آن هستند ولی این نهاد مورد حمایت کل اتحادیه اروپاست. سفیر کشورمان در لندن خاطرنشان کرد: در مرحله بعد، دیگر کشورهای اروپایی و در مرحله سوم کشورهای غیر اروپایی مانند چین، هند و روسیه می‌توانند عضو این مکانیسم شوند. بعیدی‌نژاد گفت: اینستکس در چند فاز عملیاتی می‌شود و ابتدا با تهاتر پرداخت کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی کار را شروع می‌کند و در فازهای بعدی به همه تبادلات تجاری تعمیم می‌یابد. معادل دانستن این نهاد به یک شرکت حسابداری یک مغلطه و فقط از سرِ عصبانیت شدید است.
سنجش عیار اروپایی‌ها


رئیس مجلس در ارتباط با ثبت سازوکار ویژه مبادله تجاری اروپا با ایران (اینستکس) گفت‌: این موسسات میدانی است که می‌توان عیار اروپایی‌ها را سنجید. علی لاریجانی در حاشیه افتتاح نمایشگاه ملی دستاوردهای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و در جمع خبرنگاران، گفت‌: این مؤسسات نتیجه کاری بود که خود اروپایی‌ها برای خودشان انجام دادند، یعنی کشورهای اروپایی در مصافی که با آمریکایی‌ها داشتند منزلت و وزن خودشان را، در عرصه‌های بین‌المللی نشان دادند. بنابراین این موضوع میدانی است که می‌تواند عیار آنها را بسنجد. او ادامه داد: ما هم باید آن را بررسی کنیم تا ببینیم در مسیر عمل چقدر موفق خواهد شد. فعلا درباره آن نه خیلی می‌توان منفی صحبت کرد و نه می‌توان خیلی مثبت گفت‌؛ بلکه باید در مقام عمل آن را ارزیابی کرد.
تکمیل روند FATF
معاون حقوقی رئیس‌جمهور با اشاره به راه‌اندازی سازوکار ویژه مالی اتحادیه اروپا اظهار داشت: این نهاد، یک نهاد اعتباری است که فروشندگان و خریداران ایرانی از آن استفاده کنند. براساس این سازوکار، پول اجناس صادر شده ایرانی به صندوق رفته و پول کالاهای خریداری شده از این صندوق پرداخت می‌شود. فعلا قرار است که این صندوق برای اقلام دارویی، پزشکی، دارویی و کشاورزی باشد ولی همانطور که در بیانیه تاسیس آمده می‌تواند به امور دیگر تسری یابد و کشورهای دیگر هم به آن الحاق شود. لعیا جنیدی افزود: این سازوکار، یک شرط ماهوی دارد که این سازوکار تا زمانی کار می‌کند که ایران به برجام پایبند باشد. شرط شکلی هم دارد و آن تکمیل روند FATF است. البته ممکن است برخی بگویند این شرط شکلی نیست بلکه ماهوی است.