روزنامه آفتاب یزد
1397/11/23
رهایی «رها» از کودک همسری
آفتاب یزد- گروه اجتماعی: در ماه‌های اخیر بحث کودک همسری و ازدواج کودکان بسیار داغ شده است. آمار تکان دهنده ازدواج‌های کودک‌همسری و آسیبهای جبران ناپذیری که این اقدام بر جسم و روح کودکان می‌گذارد، فعالین اجتماعی، حقوقی و پزشکان مدافع حقوق کودکان و زنان را بر آن داشت ضمن بررسی‌ها‌ی پزشکی و علمی، طرحی برای منع قانونی کودک همسری به مجلس فرستاده شود. این طرح با طی کردن مراحل مختلف نهایتا در کمیسیون قضایی مجلس متوقف شد!به تازگی خبر ازدواج یک دختر بچه 11 ساله اهل ایلام با یک مرد 50 ساله توسط جمعیت امام علی در توئیتر این «ان‌جی‌او» که در زمینه آسیبهای اجتماعی فعال است، منتشر شد. این خبر با واکنش‌ها‌ی بسیاری در سطح جامعه روبرو بود و اخبار مربوط به آن در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی کشور به ویژه شهر ایلام بازتاب بسیار زیادی داشت و موجی از نگرانی را افکار عمومی ایجاد کرد.
> فقر خانواده عامل ازدواج رها
ماجرا از این قرار است که خانواده دختر بچه 11ساله ایلامی به اسم «رها» در ازای دریافت 15میلیون تومان پول، او را به عقد مردی 50ساله در می‌آوردند، این درحالی است که مرد 50 ساله، همسری دیگر و هفت فرزند دارد و با توجه به سن فرزندان او انگار رها، نوه آن مرد است
و نه همسر او!
> این افراد بیمار هستند
طبقه‌بندی بین‌المللی آماری بیماری‌ها (ICD)، افرادی که علاقمندی به کودکان دارند را در گروه نابهنجارهای شخصیتی گنجانده و بیمار دانسته و به این افراد بیماران "پدوفیلی" می‌گویند.
این افراد بیمار باید تحت نظر متخصصان دوره درمانی را طی کنند تا به شرایط افراد عادی بازگردانده شوند، آنها حتی اگر اذیتی به کودکان داشته باشند، مجازات می‌شوند. اما در ایران قانونگذاران از نگاه بیماری به آن نمی‌نگرند و حتی برخی سعی دارند رنگ قانون بر آن بپاشند!
باید به این نکته توجه کرد که تمام کسانی که با کودکان ازدواج می‌کنند، الزاماً دچار پدوفیلی نیستند، بلکه به طور مثال در مناطقی که قومیت‌ها پر رنگ‌ترند عوامل دیگری مانند بده بستان‌ها‌ی قبیله‌ای یا فقر و سودجویی والدین کودک، خیرخواهی برای کودک و... زمینه ساز این ازدواج‌ها است.
> ورود دادستانی به قضیه ازدواج رها
با انتشار این خبر، دادستانی ایلام به این موضوع ورود پیدا کرد و با دستور به سازمان بهزیستی از آنها خواست تا ابعاد حادثه مشخص شود.
خسروی زاد، دادستان مرکز استان ایلام با علام اینکه پس از وصول گزارش ازدواج یک دختر 11ساله با مردی حدودا 50 ساله، مدیرکل بهزیستی
با دستوری مکلف به حل این موضوع در اسرع‌وقت شد، گفت: این اقدام بر اساس ماده۵٠ قانون حمایت خانواده جرم تلقی شده و مرتکبین این اقدام غیرقانونی تحت تعقیب قرار خواهند گرفت.
همچنین حبیب الله مسعودی فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به دستور دادستان گفت: پدر این کودک معتاد بوده و همچنین از همسرش جدا شده است و همچنین از شواهد بر می‌آید که وضعیت مالی خانواده مساعد نبوده. همچنین بنابر گزارش‌های اولیه مددکاران بهزیستی، خانواده این کودک در تهران ساکن هستند و مرد ۵٠ ساله نیز در ایلام زندگی می‌کند و نیز به نظر می‌رسد این کودک به مرد ۵۰ ساله فروخته شده است.
> ما آدمیم
چندی پیش موافقان کودک همسری با هیاهوسازی سعی داشتند این موضوع را به گونه‌ای دیگر مطرح کنند، آنها با ساخت کلیپ‌هایی که در آن نوجوانانی با فاصله سنی کم از یکدیگر در آن به صحبت پیرامون ازدواجشان و رضایت آنها از این اقدام سعی در وارونه نشان دادن موضوع داشتند. پس از انتشار کلیپی معروف در این زمینه هشتگی تحت‌عنوان ما آدمیم نیز فعال شد که واکنش منفی کاربران شبکههای اجتماعی را به همراه داشت. این درحالی است که اغلب کودکانی که به ازدواج در می‌آیند فاصله سنی چند دهه‌ای با همسرانشان دارند و بسیاری از آنها حتی به بلوغ هم نرسیده‌اند و پر واضح است که محل نگرانی موضوع ازدواج دو کودک زیر 18 سال که با یکدیگر ازدواج می‌کنند، نیست!
نکته قابل تامل دیگر اینکه اگر یک دختر مثلاً 21 ساله با مردی 60 ساله ازدواج کند، می‌توان گفت تصمیم خود او به عنوان یک انسان عاقل و بالغ بوده، ولی اگر دختر بچه‌ای 13 ساله با مردی که 40 سال از خودش بزرگتر است وصلت کند، ماجرا نه تصمیم یک انسان عاقل برای خودش که تصمیم افراد دیگری برای تباهی یک کودک است. ضمن اینکه موضوع جامعه امروز ایران و مقتضیات آن است و نه تاریخ و جغرافیاهای دیگر.
> چرا چنین ازدواج‌هایی منع نمی‌شود؟
طرح افزایش حداقل سن ازدواج با هدف مبارزه با کودک همسری، توسط فراکسیون زنان مجلس در دستور کار قرار گرفته بود که در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، «ژستی غربی» و «مغایر با مبانی» خوانده شده و مسکوت ماند.
در حال حاضر حداقل سن ازدواج دختران ۱۳ سال است و دختران خردسال‌تر با اجازه دادگاه می‌توانند ازدواج کنند. طرح ممنوعیت کودک همسری پس از سال‌ها کار کارشناسی و دلسوزانه، مورد پذیرش قرار نگرفت و هم‌اکنون نمایندگان فراکسیون زنان مجلس در حال بررسی طرح جایگزین هستند.
معصومه ابتکار معاون زنان ریاست جمهوری، نیز بعد از انتشار این خبر گفت با هماهنگی‌ها‌ی به عمل آمده مقرر شد لایحه اصلاح ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی برای ممنوعیت ازدواج زیر ۱۳ سال تا هفته آتی به دولت ارسال شود.
با همه تلاش‌های دولتی‌ها و نمایندگان فراکسیون زنان مجلس، در نشست موافقین و مخالفین طرح افزایش سن ازدواج، مخالفین عمدتا از زاویه مبانی، مخالفت خود را ابراز داشته و از ازدواج کودکان دفاع کردند. به عنوان مثال حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در این نشست گفت: دختر ۱۵ ساله کودک نیست و آمادگی پذیرش مسئولیت زندگی را دارد و ما باید برای دختران طالب شوهر، یک فکری بکنیم نه اینکه مانع ازدواج شویم!
بنابراین حال که نمایندگان مجلس به هر علتی قادر نیستند اصل ازدواج کودکان را منتفی کنند، دست کم ازدواج کودکان با افراد مسن را غیرقانونی اعلام کنند و برایش ضمانت اجرا درنظر بگیرند؛ حال چه میزان فاصله سِنی باید ملاک قرار گیرد، موضوعی است که باید کارشناسان درباره‌اش به شور و مشورت با نمایندگان مشورت
بنشینند.
> نقش آگاهی مردم و جامعه
در حالی که همه از رها سخن می‌گویند خواهر 13 ساله او نیز به عقد پیرمردی از طایفه خودش درآمده است، اما به واسطه سر و صدایی که پیرامون رها برپا شد، ازدواج او توجهی را جلب نکرد.
به نظر می‌رسد این معضل اجتماعی که در چند دهه قبل به واسطه نا آگاهی از عواقب آن و نیز با توجه به سنن و رسوم موجود شکلی عرفی داشته است، برای رفع شدن همتی اجتماعی را می‌طلبد.
در حالی که همه انتظار دارند مسئولان دولتی و مجلس و قضایی به این امر به صورت مطلوب‌تر ورود پیدا کنند کسی به آگاهی بخشی جامعه برای مقابله‌ای مدنی برای رفع این معضل نمی‌پردازد. هرچند که بسیاری از فعالین اجتماعی و سلبریتی‌ها
بارها نسبت به این موضوع واکنش نشان داده‌اند اما نتوانسته‌اند این موضوع را به مطالبه‌ای عمومی تبدیل کنند.
نکته اینجاست که از ازدواج کودکی مثل رها به واسطه رسانه‌ای شدن جلو گیری میشود، دیگر کودک همسران چه؟ سرانجام «رها»ها‌ی دیگر
چه میشود؟
سایر اخبار این روزنامه
چرا اوپکی ها زیر چتر روسیه رفتند؟
خبر آخر
گلایه از رئیس‌جمهور
شرحی که به یک کتاب می‌ارزید!
گناهی به نام جوان سیاسی
روی کدام اسب شرط ببندیم
همدردی زبانی دلپذیر نیست
درباره فیلم‌های جشنواره فجر(4)
افتخار به گذشته، امید به آینده
ادعای درخواست ترامپ برای سفر به تهران
مردم ناراضی هستند اما به دنبال خشونت هم نیستند در فضای دوقطبی حرف منطقی گوش شنوایی ندارد
دولت به «خانه اولی‌ها» زمین می‌دهد
تاثیر وضعیت اقتصادی بر دیپلماسی دولت
طوفان در شبی که ماه کامل شد
رهایی «رها» از کودک همسری
اروپایی‌ها همانند آمریکا غیرقابل اعتمادند
ماجرای گوشت‌ها‌ی بی‌صاحب در گمرک چیست؟
