روزنامه همدلی
1398/02/02
نقدی بر انتخاب اعضای هیات ویژه گزارش ملی سیلاب
ابراهیم حاجی دولو - تشکیل هیات ویژه گزارش ملی سیلاب از طرف ریاست محترم جمهوری در پی وقوع سیلابهای متوالی و کم سابقه اخیر در استانهای مختلف و واگذاری مسئولیت تهیه آن به یک نهاد دانشگاهی اقدام مفیدی برای بررسی علمی و تحلیل واقعبینانه پدیده سیلاب در کشور و آمادهسازی نهادهای تصمیم سازی و اجرایی برای تهیه برنامههای عملیاتی مناسب در مقاطع کوتاهمدت، میان مدت و بلندمدت است. در کنار ویژگی مثبت این اقدام که حاکی از ایجاد رگههای اعتماد سیستم دولتی به نهادهای دانشگاهی و بروز نشانههای بلوغ فکری دستگاههای دولتی به دانشگاهها بهعنوان یک مرجع مشاوره و تصمیم سازی اصلی در کشور است، ضرورت دارد به جنبههای مختلف این تصمیم و نقاط ضعف موجود در آن هم پرداخته شود.مهمترین نقدی که به این تصمیم وارد شده به ترکیب اعضای تشکیل دهنده این هیات است. با توجه به اینکه پراکندگی جغرافیایی سیلابهای اصلی کشور در استانهای خوزستان، گلستان، لرستان و مازندران بوده است، ولی بررسی ترکیب اعضای این هیات نشان میدهد که از 21 نفر عضو آن 20 نفر از اعضای هیات دانشگاههای تهران بوده است و از اساتید متخصص در دانشگاههای استانهای سیلابزده فقط یک نفر از دانشگاه شهید چمران اهواز بوده که در آن مهمترین و عظیم ترین طغیان آبی سالهای اخیر اتفاق افتاده است و از اساتید سایر دانشگاههای استانهای سیلزده اصلا استفاده نشده است.
هرچند واگذاری مسئولیت این گزارش به دانشگاه تهران که سمبل نهادهای دانشگاهی در ایران است، برای فضای بوروکراسی دولتی که هنوز با فرهنگ عمیق پژوهش و تحقیق و مبانی آن خو نگرفته قابل نقد نیست، ولی انتخاب 95% از اعضای اصلی این هیات از تهران بایستی از جهات مختلف مورد نقد قرار گیرد که به آنها اشاره میشود.
1-یکی از الزامات اصلی پژوهش و تحقیق آن است که اعضای تیم شناخت میدانی عمیق و کامل از قلمرو پژوهش داشته باشند و اطلاعات آنها دست اول و همه جانبه باشد. این اصل بهطور طبیعی اقتضا میکند که حداقل نیمی از اعضای هیات از متخصصین استانهای سیلزده باشند تا بتوانند به دقت و سرعت اطلاعات لازم را تهیه و بررسی کنند. طبیعی است که عدم توجه به این اصل سبب کندی و طولانی تر شدن تهیه گزارش شده و امکان جلوگیری از خطاهای احتمالی در گزارش را کاهش میدهد. همینجا بد نیست به این نکته اشاره شود که اسفند سال قبل که سفیر هلند بازدیدی از استان خوزستان برای بررسی چگونگی گسترش همکاریها در زمینه آب داشت به دانشگاه شهید چمران اهواز آمده و در جلسه مشترک با مسئولین اعلام کرد که کلیه تصمیمات و برنامهریزیهای اصلی در کشور هلند توسط دانشگاهها انجام میشود و اگر قرار باشد که همکاری بین دو کشور شروع شود لازم است اعضای دانشگاه شهید چمران اهواز که در منطقه هستند بهعنوان تیم اصلی مشارکت داشته باشد تا بتوانیم با تکیه بر اطلاعات آنان تصمیمات همه جانبه و کاملی گرفته شود.
2-بررسی تخصصهای موجود در ترکیب هیات نشان میدهد که در دانشگاههای استانهای سیلزده تخصصهای متنوع و مناسبی وجود داشته که امکان استفاده از آنها وجود داشته است و عدم استفاده از این افراد سبب دلسردی و بی توجهی به نقش دانشگاههای استانها و درگیر شده آنها با مسایل بومی و منطقهای میشود. لازم بهذکر است که دانشگاه شهید چمران اهواز تنها دانشگاهی در کشور است که دانشکده مستقل علوم آب داشته که اکثر تخصصهای مرتبط به آب در آن دانشکده موجود بوده و بیش از 25 سال مجری کنفرانس بین المللی مهندسی رودخانه است که هر دو سال یکبار در کشور با حضور متخصصان بین المللی از سراسر دنیا تشکیل میشود.
3-تفکر تمرکزگرایی در تارو پود سیستم بوروکراسی دولتی نفوذ کرده و این تفکر توجهی به حضور نخبگان و متخصصان استانهای مختلف و ضرورت پراکندگی جغرافیایی نخبگان ندارد. بر این اساس تصمیمات اتخاذ شده ناشی از این تفکرسبب تشویق هر چه بیشتر نخبگان به حضور در مرکز دارد. این مشکل البته سابقههای قبلی نیز دارد و در مسئله سد گتوند نیز که هیاتی مسئول بررسی و ارائه راه حل شد به نقش دانشگاههای استانی بهویژه دانشگاه شهید چمران اهواز توجهی نشد.
4-لازم است که نخبگان، متخصصان، دانشگاهیان، کانونها و نهادهای مختلف و بهویژه آنانی که در استانهای سیلزده واقع هستند بهطریق مقتضی انتقاد خود را انعکاس دهند تا در تصمیمگیریهای آتی به نقش نخبگان استانی توجه مناسب شده و بدین طریق صحت و دقت گزارشهای تهیه شده بیشتر شود.
5-همچنین ضروری است که مسئولین استانهای ذیربط اعم از استانداران محترم، نمایندگان محترم مجلس، روسای محترم دانشگاهها و مراکز علمی و پژوهشی در استانها نیز بهطریق مناسب به این نکته توجه کرده و در جلسات و گزارشات خود با مسئولین کشوری خواهان توجه بیشتر به توانمندیهای علمی و تخصصی در دانشگاههای استانها شوند.
البته باید به این نکته توجه کرد که انتظار این نبوده که شخص ریاست محترم جمهور در جزئیات تعیین افراد دخالت کند، بلکه این نقش مهم بایستی توسط دفتر ریاست جمهوری ایفا میشد که در تعیین ترکیب هیات، توازن لازم از نظر حضور متخصصان مختلف دانشگاههای استانهای سیلزده دیده شود.
سایر اخبار این روزنامه
آسیبشناسی «همدلی » از لاینحل ماندن یک بحران اقتصادی که رکود تولید را تمدید کرده است
«همدلی» از مصرف خودسرانه دارو در کشور گزارش میدهد دارو بیشتر از نسخه
گفتوگوی اختصاصی «همدلی» با «سید امیرخرم» کنشگر سیاسی و عضو ارشد سابق نهضت آزادی ایران پیرامون موضوعات سیاسی و تحلیلی کلی از شرایط فعلی کشور؛
پنج برداشت از نسخه منتشر شده گزارش رابرت مالر پیشنهاد استیضاح
نقدی بر انتخاب اعضای هیات ویژه گزارش ملی سیلاب
حملات تروریستی همزمان در روز عید پاک در چند نقطه از سریلانکا، چند کلیسا و هتل را به خاک و خون کشید
نخست وزیر پاکستان به زیارت حرم مطهر امام رضا (ع) رفت
بازدید رئیس شورای شهر تهران از مناطق سیلزده خوزستان
با حکم فرمانده معظم کل قوا؛ سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی به فرماندهی کل سپاه منصوب شد
با حکم فرمانده معظم کل قوا؛ سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی به فرماندهی کل سپاه منصوب شد
گفتوگوی «همدلی» با احمدرضا احمدی در سالمرگ شاعر و نقاش بزرگ ایرانزمین؛ «مینای مهتاب» گویاترین زبان «هشت کتاب» سهراب است