روزنامه خراسان

رمضانیه هایی که دل می برند

ماه مبارک رمضان فرا می‌رسد و بار دیگر درهای آسمان بر روی بندگان خدا گشوده می‌شود تا نجواهای شبانه مؤمنان شب زنده‌دار، عرش الهی را زینت بخشد و رحمت واسعه الهی بر اهل زمین ارزانی شود. بی‌تردید همه آنان که در لحظات ناب سحرهای ماه مبارک رمضان یا نیمه شب‌های سراسر حس و معنویت آن، دست به دعا بر می‌دارند، زبان حالی دارند و حاجت خاصی؛ اما چه نیکوست وقتی زبان به مناجات با معبود می‌گشاییم، همان چیزی را از او درخواست کنیم که بندگان سرآمد و اولیای صالح او، از درگاه پر از رحمت و بخشایشش، تقاضا می‌کنند. مجموعه عظیم ادعیه‌ای که از ائمه اطهار(ع) به دست ما رسیده، به عنوان تراثی ارزشمند، در برگیرنده چنین ویژگی مهم و در خور توجهی است. در گفت‌وگو با آیت‌ا... حسینی خراسانی، نماینده مجلس خبرگان رهبری و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، به بررسی ادعیه مشهور ماه مبارک رمضان و مضامین بلند تعدادی از آن ها پرداختیم. وی در گفت وگو با خراسان، از دعاهای ابوحمزه ثمالی، مجیر و افتتاح، به عنوان ادعیه ویژه و سفارش شده این ماه پربرکت نام برد.
    ماه مبارک رمضان فرصتی مغتنم برای مناجات و خودسازی است. یکی از اعمال سفارش شده در این ماه که می‌تواند نقش مهمی در تزکیه و تهذیب انسان داشته باشد، قرائت ادعیه صادر شده از ناحیه ائمه معصومین(ع) است که در کتاب‌های مختلف نقل شده است و در اختیار عموم مومنان قرار دارد. در میان این ادعیه، کدام دعاها به لحاظ شهرت و دارا بودن مضامین عالی، جایگاه برجسته‌تری دارد و قرائت آن در ماه مبارک رمضان، بیشتر سفارش شده است؟
تمام ادعیه‌ای که از ناحیه وجود مقدس ائمه اطهار(ع) صادر شده، دارای مضامین عالی، الهی و انسانی و به عنوان تراث و گنجینه عظیم معنوی و روحانی، در اختیار ما قرار گرفته است. با این حال، همان‌طور که اشاره کردید، برای خواندن برخی از آن ها، به لحاظ اشتهار و نیز، محتوای غنی، سفارش بیشتری از طرف بزرگان دین شده است که من، به تعدادی از این ادعیه، اشاره می‌کنم. یکی از دعاهای معروفی که خواندن آن در هر شب ماه مبارک رمضان توصیه شده، دعای شریف «افتتاح» است. این دعا، سندی معتبر دارد که جناب سید بن طاووس آن را در «اقبال» نقل کرده است؛ دعایی که از ناحیه مقدس امام زمان(عج) صدور یافته و خواندن آن در تمام شب‌های ماه مبارک رمضان، به مومنان توصیه شده است. دعای دیگری که قرائت آن، به ویژه در ایام‌البیض ماه مبارک رمضان، یعنی شب های 13، 14 و 15 این ماه، سفارش شده، دعای شریف «مجیر» است. مرحوم محدث قمی، در کتاب شریف «مفاتیح‌الجنان»، دعای مجیر را در ردیف ادعیه مشهوره و سفارش شده، نقل می‌کند. دعای مهم دیگری که خواندن آن در ایام ماه مهمانی خدا، توصیه شده، دعای معروف و پرجاذبه «ابوحمزه ثمالی» است که ظاهراً، طولانی‌ترین دعای ماه رمضان است. جناب شیخ توسی در «مصباح المتهجد»، مرحوم کفعمی در «بلدالامین»، فیض کاشانی در «وافی» و علامه مجلسی در «بحارالانوار»، این دعای ارزشمند را به نقل از جناب ثابت بن دینار، معروف به ابوحمزه ثمالی نقل کرده‌اند. وی یکی از ثقات اصحاب ائمه اطهار(ع) محسوب می‌شود که محضر مقدس امامان سجاد، باقر، صادق و کاظم علیهم‌السلام را درک کرده است. افزون بر این سه دعا، ادعیه معروف دیگری هم مانند دعای سحر، از ناحیه مقدس حضرت امام علی بن موسی الرضا(ع)، در کتاب‌های ادعیه وجود دارد که قرائت آن ها در این ماه پر فیض، سفارش شده است.
    محتوای دعاهایی که به آن ها اشاره کردید، چه مفاهیم و معارفی را در بر می‌گیرد؟


این‌ دعاها، متونی فوق‌العاده برای بهره‌مندی و آموزش مؤمنان، در زمینه‌های مختلف و به ویژه تربیت و تهذیب نفس محسوب می‌شود. سفارش من به برادران و خواهران ایمانی و به خصوص عزیزانی که امسال، برای نخستین بار فیض این ماه پربرکت را درک می کنند، مداومت بر قرائت ادعیه مذکور و البته، توجه و عنایت به محتوا و معنای بلند آن هاست. اولین وجهی که در محتوای متون ادعیه می‌توان به خوبی مشاهده کرد، تقدیس، تکریم و تعظیم ذات مقدس الهی است. این که او را تنها مالک هستی بدانی و باور داشته باشی که تمام عالم، ملک طلق اوست و این باور را در خود تقویت کنی که ما انسان‌ها، همه بنده اوییم و او مولا و صاحب ماست، پس باید خودمان را به او بسپاریم، نتیجه‌ای است که از توجه در محتوای بلند این ادعیه، حاصل می‌شود. دعای مجیر، دعای پناه بردن به ذات مقدس باری تعالی است. شما در 89 ترجیع بند این دعای ارزشمند می‌خوانید: «أَجِرْنَا مِنَ النَّارِ یَا مُجِیرُ»؛ ای پناه دهنده، ما را از عذاب آتش پناه ده که به تو پناه آورده‌ایم؛ مفهوم بلندی که به ما می‌آموزد پناهگاهی جز پروردگار عالم که قدرتمند است و رئوف، بر نگزینیم. دعای ابوحمزه ثمالی، برای تمام کسانی که آن را با دقت در مفهوم و حس غریب نهفته در آن قرائت می‌کنند، آهنگ و تأثیری همچون آهنگ‌ و تأثیر دعای شریف کمیل و مناجات شعبانیه دارد. این متن، یکی از توحیدی‌ترین متونی است که در ادعیه ما یافت می‌شود. شایسته است که قرائت کننده دعا، در تک تک فرازهای آن، دقت و تأمل کند و بیندیشد و اوقات خود را به گونه‌ای مدیریت کند که بتواند هر شب به ختم این دعای عظیم فائز شود. با این حال، ممکن است به دلایل مختلف، فرد مؤمنی نتواند تمام فرازهای دعا را یک شبه قرائت کند و فیض ببرد؛ در این حالت، شایسته است که هر شب را به قرائت فرازهایی از آن اختصاص دهد تا در یک دوره مشخص، تمام دعای ابوحمزه ثمالی را، دو یا چند بار در ماه مبارک رمضان قرائت کرده باشد.
 
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
ناکامی گناه مبهم فرشته! (خراسان)ارشادِ گشت ارشاد (اعتماد) حباب «ریزپرنده- غول‌رسانه» ترکید! (جوان) اسرائیل دوباره تحقیر شد (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
بنا نداریم ساختاری موازی کمیته امداد ایجاد کنیم خاص و پرمخاطب حاشیه‌نگاری‌هایی از جمهوری چک و سبک زندگی مردمش پاسخ به والدینی که درجه‌بندی سنی فیلم ها را بی ثمر می دانند رمضانیه هایی که دل می برند «ژن خوب» و رایگان شیر ایرانی ! سوسن حسنی دخت از فراز و فرودهای حرفه اش می گوید آن سوی بازگشت بلک واتر به عراق تب گرانی در بازار قمار پرهزینه نتانیاهو این هنرمندان پول‌ساز روایت مدیر طلاگرام و هاتگرام درباره دستبرد بزرگ گوگل سهمیه بندی بنزین فعلا متوقف است تخصیص 32 میلیارد برای ادامه پروژه حذف جاده مرگ گاف محسن هاشمی و شاهکار ستاد سمبلیزاسیون ! سرزده در پلیس راهور