روزنامه همدلی
1398/03/11
همدلی به دلیل افزایش تنش‌های بین ایران وآمریکا در این روزها، اهمیت سخنان رهبر انقلاب را مورد بررسی قرار داد:
تاکتیک مذاکره در سایه فشارهمدلی: این روزها که تنش‌ها بین ایران و آمریکا شدت یافته است، رهبران هر دو کشور نسبت به مواضع یکدیگر واکنش نشان دادند. یکی بر روی «نه مذاکره، نه جنگ» تاکید دارد و دیگری بر «تمایل به مذاکره» و یا آن‌گونه که رهبر انقلاب گفته، بر «تاکتیک مذاکره در سایه راهبرد فشار» تمرکز کرده است. اما این وسط مواضع متفاوت رپیس جمهور ایران مبنی بر تمایل ایران به مذاکره جالب تر مینماید. البته حسن روحانی نیز قصد مخالفت یا دو قطبی کردن وضعیت کنونی را ندارد چون برای مذاکره با آمریکا شرایطی را مطرح کرده که در صورت به دست آمدن این انتظارات، شعار مذاکره سر می‌دهد. اما این ترامپ است که آیا مذاکره با پیش‌شرط‌های ایران و بخصوص رئیس جمهوری ایران را می‌پذیرد یا خیر، در ادامه به گزارشی از مواضع این سه رویکرد را می‌خوانید.
معامله قرن
«آیت‌الله خامنه‌ای»، رهبر انقلاب در دیداری ۳ ساعته با استادان و اعضای هیئت‌های علمی دانشگاه‌ها با تمجید از پیشرفت‌های حقیقی دانشگاه‌ها و مراکز علمی، با اشاره به هوشیاری ایران در مقابل فریب آمریکا برای پیشبرد «تاکتیک مذاکره در سایه‌ی راهبرد فشار» تاکید کرد: روز قدس امسال از هر سال مهم‌تر است چراکه آمریکا و برخی دنباله‌هایش با «معامله‌ی قرن» به‌دنبال به فراموشی سپردن مسئله‌ی فلسطین در جهان هستند که البته ناکام خواهند ماند.
او بر این باور است که ایران درباره «مسائل ناموسی انقلاب» با دیگران و کشورهای اروپایی مذاکره نمی‌کند و در عین حال مذاکره با آمریکا را «مضر» دانسته است.
همچنین در ادامه افزود «جنجال مذاکره» که رسانه‌های خارجی از آن حرف می‌زنند، «برگشتن به مذاکره» نیست بلکه «مذاکره با آمریکا» است.
وی با بیان اینکه ایران «با مذاکره با دیگران و اروپایی‌ها» مشکلی ندارد، گفت: ولی در مذاکره با دیگران و اروپایی‌ها، «مسئله‌مان تعیین موضوع است».
رهبر انقلاب با اشاره به معنی مذاکره به عنوان معامله، افزود: «ما درباره مسائل ناموسی انقلاب مذاکره نمی‌کنیم؛ درباره توانایی نظامی مذاکره نمی‌کنیم. معنی مذاکره در این مسئله، معامله است؛ یعنی از توانایی دفاعی‌تان کوتاه بیایید». وی تاکید کرده که «مذاکره درباره این‌جور مسائل، دو کلمه است: آنها می‌گویند این را می‌خواهیم، ما می‌گوییم نه!»
وی در این زمینه نیز مثالی آورد و گفت: «مثل قضیه آن خواستگاری که از او پرسیدند چه شد؟ گفت همه چیز پیش رفته غیر از دو چیز: ما می‌گوییم دختر شما را می‌خواهیم و آنها می‌گویند غلط می‌کنید!» رهبر انقلاب، درباره مذاکره با آمریکا بار دیگر تصریح کرد که ایران «مطلقا» با این کشور مذاکره نمی‌کند، چرا که به گفته ایشان، «مذاکره هیچ فایده‌ای ندارد و ضرر هم دارد».
مواضع بعداز توافق برجام
رهبر انقلاب در روزهای اولی که سیاست خارجی موضوع اصلی مورد تمرکز دولت جدید یعنی روحانی و کابینه‌اش بود، در اکثر نظرهایی که به مناسبتهای مختلف ارائه کرده، مخالفت و در برخی جاها نیز شروط مذاکره برای برجام را اعلام کرده است.
رهبر انقلاب چند ماه پس از تصویب برجام گفت «انتقاد من به موضوع برجام به بدعهدی و خباثت طرف مقابل مربوط میشود نه عناصر خودمان؛ زیرا مذاکره‌کنندگان ما به اندازه توان خود تلاش شبانه‌روزی انجام دادند و ما قدردان این زحمات هستیم».
یا همچنین در جایی دیگر با رویکرد انتقادی به کسانی که دشمنی آمریکا با ایران را انکار می‌کنند آنها را «روشنفکرنمای راحت‌طلب و منافق و ریاکار» نامید که اگر «عامل آمریکا» نباشند، «مرد میدانِ پیشرفت کشور» هم نیستند.
آیت الله خامنه‌ای نسبت به موضوع برجام به صورت شفاف موضع‌گیری و به طور شفاف نظر خود را اینگونه بیان داشتند که به دلیل اصرار دولت روحانی و نیروهای همسو به پذیرش برجام در شرایطی تن داده که خطوط قرمز مد نظرش رعایت نشده است.
یعنی می‌توان گفت به نوعی عواملی که در برجام دست داشتند دولت و کابینه‌اش از شرایط یا انتظاراتی که رهبر انقلاب برای آنها تعیین کرده بود عدول کرده و آداب مذاکره از نظر جمهوری اسلامی ایران را رعایت نکرده‌اند. بنابراین یکی از دلیل‌های تاکید بر بسته بودن مسیر مذاکرات مجدد با دولت آمریکا، رعایت نکردن خطوط قرمز توسط دستگاه دیپلماسی به عنوان تیم مذاکره کننده است.
یا همچنین می‌توان به نشستی که ایشان اخیرا با دانشجویان داشتند اشاره کرد که در آنجا سوالاتی از طرف دانشجویان پرسیده شد که در باره مسئولیت رهبر انقلاب درباره مساله برجام در چه حد و تا چه حدودی بوده، در جواب گفت موافقتش با توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی تحت شرایطی بوده و اگر این شرایط اجرا نشده، او وظیفه مداخله در این زمینه را ندارد.
او در ادامه گفت: «تصویب برجام را به رهبری نسبت داده‌اند. خب شما چشم و گوش دارید و همه‌چیز را می‌بینید. نامه‌ای که درباره برجام نوشته شد و شرایطی که ذکر شده که در این صورت تصویب میشود را ببینید. اگر این شرایط اجرا نشده، وظیفه رهبری این نیست که وارد بشود».
مقاومت و ایستادگی راه حل موقت
بنابر آنچه گفته شد، یکی از راه‌هایی که باید در مقابل رویکردهای تهاجمی آمریکا و مشخصا ترامپ به آن دست زد: ایستادگی، پذیرش سختی‌ها و مقاومت است. چون از نظر مقامات ارشد نظام جمهوری اسلامی وقتی انتظارات ایران در مذاکرات فراهم نشود راه حل موقت همانا مقاومت و ایستادگی است. البته در این خصوص بخش‌های مختلف نظام اتفاق نظر دارند که شرایط کنونی برای گفتوگو مناسب نیست، چون در شرایطی هستیم که خود آمریکا مسبب آن است. البته هرچند برخی مقامات مشکلات را از تحریم‌های آمریکا نمی‌دانند و بیشتر بر مسایل داخلی و مشکلات موجود در داخل ایران تاکید دارند. در مجموع تاکنون دولت به عنوان سپر دفاعی نبرد سیاست خارجی قرار گرفته و همو نیز هزینه‌های ناکامی برجام را به تمامی بر دوش گرفته است.
بالاگرفتن تنش‌ها و راه‌کارهای تعیین شده
در هفته‌های اخیر نیز پس از بالا گرفتن تنش بین تهران و واشنگتن، مذاکره با آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، برنامه موشکی و نقش تهران در منطقه را رد کردند. در هفته‌های اخیر، افزایش حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه، انفجار چهار نفتکش در آب‌های امارات متحده عربی، حملات پهپادی شبه‌نظامیان حوثی به عربستان و نیز حمله موشکی به نزدیکی سفارت آمریکا در بغداد، از عواملی بود که بر تنش میان تهران و واشنگتن افزوده است.
تمایلات گفت‌وگویی ترامپ
در حالی جمهوری اسلامی در حال محدود کردن بحث‌ها برای مذاکره با آمریکاست که اکثر طیف راست‌گرای سنتیِ مدیران ارشد نظام اتفاق نظری بر «نه جنگ، نه مذاکره» دارند، دولت ترامپ همین دیروز نیز باز از جزم کردن عزم خود برای مذاکره و گفت‌وگوی مستقیم با ایران سخن گفته است.
در این راستا رهبر انقلاب در دیداری که با اساتید دانشگاه‌ها داشت، گفتند به دلایل«فقهی، دینی و شرعی» به دنبال سلاح هسته‌ای نیست و حتی تولید آن «صرفا با هدف انبار کردن» را نیز «کاری غلط غیرمنطقی و غیرعقلایی» می‌داند. او در عین حال از این امر ابراز رضایت کرد که «امروز همه مسئولین کشور اعم از مسئولان اجرایی و دیپلماسی و سیاسی بر موضوع عدم مذاکره با آمریکا متفق هستند و مذاکره با آمریکایی‌ها مطلقا توصیه نمی‌شود».
این در حالی است که حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در جلسه هیات دولت تلویحا به خواست دولت آمریکا برای مذاکره با ایران واکنش نشان داده و گفته، چنانچه زمانی «دشمنان» جمهوری اسلامی با «پایبندی به تعهدات خود» به میز مذاکره برگردند، «راه به روی آنها بسته نیست».
او همچنین با اشاره‌ای ضمنی به اظهارات اخیر مقام‌های آمریکایی درباره ایران گفت: «سخن‌های بسیاری از سوی آنها بیان میشود و فراز و نشیب در سخنان آنها زیاد بوده و استقامت مردم آنها را وادار کرده که گاهی سخنان متناقضی بیان کنند.»
روحانی این سخنان را در واکنش به سخنان اخیر رئیس جمهوری آمریکا بیان کرد. رپیس جمهوری در نشست هیئت دولت ضمن اشاره به سخنان ترامپ در ادامه افزود: «معیار برای ما کلام نیست، بلکه عمل آنها است؛ هر زمان آنها دست از ظلم نسبت به ملت ایران برداشته و تحریم‌های ظالمانه را کنار گذاشته و در برابر تعهدات خود پایبند بوده و به میز مذاکره‌ای که خودشان ترک کردند و برهم زدند، بازگشتند، راه به روی آنها بسته نیست.»
ترس کشورهای ثالث از افزایش تنش‌ها
با این حال، برخی کشورها از جمله بریتانیا، فرانسه و آلمان، در میانه افزایش تنش‌های ایران و آمریکا، نسبت به خطر درگیری نظامی از جمله «جنگ ناخواسته» میان دو کشور هشدار داده، که کوچکترین خطایی از جانب هرکدام از کشورها منجر به اتفاقی بزرگ خواهد شد که معلوم نیست انتهای آن چه زمانی باشد. در این راستا چند کشور آمادگی خود را برای میانجی گری اعلام کرده‌اند، نام چندین کشور، از جمله کشورهایی که برای «میانجی‌گیری» میان ایران و آمریکا ابراز آمادگی کرده‌اند، عراق و ژاپن هستند. به نظر می‌رسد سفر نخست وزیر ژاپن به ایران نیز در این راستا باشد.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا از آمادگی خود برای مذاکره بدون پیش شرط با حسن روحانی در هر زمان و هر کجا که ایران مایل باشد سخن گفته است. این در حالی است که پیش‌تر مایک پمپئو وزیر خارجه امریکا در تشریح استراتژی جدید امریکا در قبال ایران 12 شرط برای شروع مذاکرات میان طرفین تعیین کرده بود.
با این حال برخی در ایران تمایل ترامپ برای مذاکره را عقب نشینی و نوعی تذبذب و دمدمی مزاجی برآورد کرده‌اند و به همین دلیل معتقدند باید درخواست وی برای مذاکره را نادیده انگاشت. برخی دیگر هم این درخواست را نوعی تاکتیک دانسته که هدف نهایی آن براندازی ایران است.
سایر اخبار این روزنامه
عماد افروغ در گفتوگو با «همدلی» از علل بدرفتاری های اقتصادی مردم می گوید: مردم می‌توانند ساختارها را دگرگون کنند
همدلی به دلیل افزایش تنش‌های بین ایران وآمریکا در این روزها، اهمیت سخنان رهبر انقلاب را مورد بررسی قرار داد:
«همدلی» در گفتوگو با کارشناسان اقتصادی، چشم‌انداز تاثیر طرح بازار متشکل ارزی در کاهش نرخ دلار را را ارزیابی کرد
گزارش همدلی از حواشی قتل همسر دوم شهردار سابق تهران گمانه‌ها و ابهامات پرونده «میترا استاد»
محمد صادق مهدوی در گفتوگو با «همدلی»: مبارزه با اخلال‌گران بازار مطالبه به حق مردم از دولت است
گفتگو اختصاصی همدلی با غلامرضا انصاری؛عضواصلاح طلب شوراى چهارم شهرتهران؛ بازگشت به مردم، تنها راه نجات کشور
قُدس، فروشی نیست؛ شکست «معامله قرن»
از توکیو تا جده،تکرارهای کم بازده
نه بزرگ بغداد به ریاض و ابوظبی
بی حجابی یا فساد اقتصادی مساله کدام است؟
