حرکت به سوی دانشگاه نسل سوم

محمد اقبالی| این‌که انسان قبل از این‌که به خود و خواسته‌هایش بیندیشد، دیگران برایش دغدغه باشند، یک حسن در مسیر کمال محسوب می‌شود. نوع دوستی و خیرخواهی برای دیگران، یکی از ویژگی‌هایی است که می‌توان به جرأت گفت در اغلب کسانی که در جمعیت هلال‌احمر فعالیت می‌کنند، وجود دارد. به بیان ساده‌تر وقتی قدم در مسیری می‌گذاری که هدف و مسیر در جهت کمک به مردم در بحران‌ها، آسیب‌ها و سختی‌های زندگی تعریف شده است، خودت اول از همه باید این روحیه را داشته باشی تا بتوانی در آن مسیر بمانی و ادامه بدهی. نوع‌دوستی در حقیقت یکی از زیباترین جلوه‌های آفرینش انسان است که زندگی را سرشار از زیبایی و حس خوب همدلی و با هم بودن می‌کند.  فهم و درک دردمندی دیگران اما با یک سری صفات بد که متاسفانه آنها هم مخصوص اشرف مخلوقات است، جور درنمی‌آید. مثلا کسی که حسود، خودخواه و کینه‌توزی در وجودش باشد، نمی‌تواند به دیگران و کمک به همنوعش حتی فکر هم بکند؛ چه برسد به این‌که در این مسیر وارد شود. پس این مهم برای همه آدمیان میسر نیست و فقط کسانی به این جایگاه روشن می‌رسند که بتوانند وجودشان را از رذیلت‌های اخلاقی خالی کنند و در بحران‌ها و آسیب‌ها خود را در کنار دیگر مردم ببینند؛ اهل درد باشند و از مردانگی سرشار! دکتر محمد تقی قانعیان، یکی از هزاران یا شاید میلیون‌ها انسانی است که قدم در مسیر نوع دوستی گذاشته؛ داوطلب جمعیت هلال‌احمر استان یزد متولد 1353 است. قانعیان دکترای مهندسی بهداشت محیط دارد، اما به‌عنوان یک هلال احمری در گفت‌وگو با «شهروند» از اشتغال و ازدواج جوانان به‌عنوان اصلی‌ترین دغدغه‌هایش نام می‌برد. روایت شروع فعالیت‌های داوطلبانه
 با نیت اشتغالزایی
محمدتقی قانعیان فعالیت‌های داوطلبانه و همکاری با جمعیت هلال‌احمر را یک کار  برخاسته از دل می‌داند و می‌گوید: «کسانی که دغدغه‌های مشترک دارند در این حوزه‌ها با جان و دل همکاری می‌کنند. به علاوه جوانان با نگرش روشن‌تر نسبت به زندگی، همیشه علاقه و اشتیاق بیشتری نسبت به کارهای خیریه و کمک به همنوع دارند. برای همین هم اقبال این گروه سنی برای  عضویت یا حضور داوطلبانه در جمعیت همواره چشمگیر بوده و رسالت هلال‌احمر نیز به‌ویژه در بخش امور جوانان، هدایت و تربیت نیروهای جوان در راستای توانمندسازی آنان و اداره مؤثرتر امور مختلف در جامعه تعریف شده است.  از سویی با توجه به این‌که بحث اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها یک دغدغه مشترک و مهم مدیران آموزش عالی کشور، خانواده‌ها، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان به‌عنوان آینده‌سازان این مرز و بوم بوده، من با این دغدغه و در راستای بحث اشتغالزایی برای جوانان همکاری با جمعیت را آغاز کردم  تا بتوانم به‌ویژه از طریق سازمان جوانان هلال‌احمر و استفاده از ایده نوآورانه خودم به توانمندسازی و اشتغال دانشجویان و فارغ‌التحصیلان جوان کمک کنم.»
قانعیان امیدوار است تعامل و همکاری‌اش در حوزه اشتغالزایی جوانان با هلال‌احمر به اتفاق‌های خوبی منجر شود و دست‌کم بتواند گوشه‌ای از دغدغه‌های خانواده‌ها را کم کند؛ از او می‌خواهیم تعریفش را از یک داوطلب هلال‌احمر بگوید؛«به نظر من عرصه داوطلبی آن‌قدر وسیع است که فقط در جمعیت هلال‌احمر خلاصه نمی‌شود. هر کس که به اندازه خودش برای خدمت به مردم قدمی بردارد، داوطلب است! یکی دست نابینایی را برای گذر از خیابان می‌گیرد، یکی برای تزریق آمپول به روستای


دور افتاده می‌رود و یکی هم به بیماران صعب‌العلاج کمک می‌کند و یکی هم مثل من با هزینه و وقت خود دنبال این هستم تا بتوانم دغدغه خود که اشتغال و ازدواج جوانان هست را به هر روش ممکن حل کنم و همه این افراد داوطلبند، حتی اگر عضو جمعیت هلال‌احمر نباشند. ولی به‌طورکلی هلال‌احمر مهد ایثار و فداکاری است. فضایی مملو از عشق به همنوع است. جایی که حسن نیت برای انجام کار به وفور یافت می‌شود. جایی که هرکسی به سهم خودش به همنوعانش کمک می‌کند فقط و فقط به خاطر خدا.»
ایده نوآورانه نمایشگاه مجازی باماHSEE
ماجرای ایده‌نوآورانه این فارغ‌التحصیل حوزه بهداشت محیط در جای خود شنیدنی است؛ در راستای حرکت به سمت دانشگاه‌های نسل سوم، توسعه کارآفرینی و توانمندسازی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان حدود 140رشته دانشگاهی از مجموعه رشته‌های تحت پوشش وزارت بهداشت و وزارت علوم، ایده نوآورانه نمایشگاه مجازی بهداشت، ایمنی، محیط‌زیست و انرژی (باماHSEE) را به پارک علم و فناوری و مرکز رشد دانشگاه یزد ارایه داده است. این ایده در حال حاضر از طریق وب‌سایت (www.bamahse.com)  قابل بهره‌برداری است. این داوطلب و کارآفرین هلال احمری در توضیح اهداف و برنامه‌های این طرح توضیح می‌دهد: «مهمترین اهداف من برای ایجاد این نمایشگاه مجازی، توسعه اقتصاد دانش بنیان و رونق تولید ملی، کمک به دانش‌آموزان جهت انتخاب دقیق‌تر رشته تحصیلی دانشگاهی در کنکور، توانمندسازی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف و توسعه اشتغال و کارآفرینی، تعامل علم و کار، ارتباط دانشگاه با صنعت و حرکت به سمت دانشگاه‌های نسل سوم بوده است. به علاوه موارد دیگری هم هستند که باید در این حوزه‌ها مدنظر قرار بگیرند؛ مثل تسهیل در رفع نیازهای صنایع، مراکز اداری- تجاری و مراکز بهداشتی- درمانی مرتبط با بهداشت، ایمنی، محیط‌زیست و انرژی. نکته دیگری که در طراحی این نمایشگاه مجازی مورد توجه بوده حمایت از تولیدکنندگان داخلی، سازمان‌های مردم‌نهاد (NGO)، انجمن‌ها و کانون‌ها از طریق معرفی این واحدها به جامعه است.»
چگونه بدانیم هر واحد درسی
 چگونه در دنیای اشتغال استفاده می‌شود
برقراری ارتباط میان دانشگاه و صنعت، یکی از مهمترین کارهایی است که پارک‌های علم و فناوری انجام می‌دهند؛ در حقیقت نکته‌ای که شاید در آموزش عالی کشور ما توجه چندانی به آن نمی‌شود، همین حلقه گمشده اتصال دانشگاه و صنعت است. دانشجو اگر در طول تحصیل بداند هر کدام از واحدهایی که به صورت تئوری در دانشگاه می‌گذراند، در دنیای کار چه کاربردی دارد، می‌تواند با دید بهتر و انگیزه بیشتری تحصیلاتش را تمام کند و کمتر به
چه کنم چه کنم‌های بعد از مدرک‌گرفتن دچار می‌شود.
دقیقا این موضوعی است که به گفته قانعیان یکی از اهداف نمایشگاه مجازی باما HSEE محسوب می‌شود؛ ایجاد تعامل بین واحدهای درسی گذرانده شده در دوران تحصیلات دانشجویی و شرکت‌ها و مشاغلی که در سطح کشور درحال فعالیت هستند. در واقع دانشجویان رشته‌های مرتبط اگر در طی دوران تحصیل و پس از آن با شرکت‌ها و موسسات فعال مرتبط با رشته خود آشنا شده و به نحوی مطلوب در قالب کارآموزی، کارورزی، کارشناس فرآیند، نماینده شرکت، کارشناس تحقیق و توسعه یا کارشناس بهره‌بردار با شرکت‌ها و موسسات در ارتباط باشند، می‌توانند تجربیات خوبی کسب کنند و آینده شغلی بهتری برای خود بسازند. به‌علاوه عناوین پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری با کمک این نمایشگاه و رویکرد ارتباط دانشگاه با صنعت می‌تواند به سمت نیازهای تحقیق و توسعه (R&D) صنایع هدایت شود و به گفته این کارآفرین، این فرآیند ضمن کاهش هزینه‌های دانشگاه به توسعه اقتصاد دانش‌بنیان و اشتغال پایدار فارغ‌التحصیلان
 کمک می‌کند.
یکی از دسته‌بندی‌های وب‌سایت باما، معرفی شرکت‌های کارآفرینی، کاریابی و کارجویان در سطح ملی است. در قسمت کارجویان، فارغ‌التحصیلان جویای کار می‌توانند در یک صفحه اختصاصی رایگان از سایت، توانمندی‌های خود را ارایه ‌کنند.
 این امر باعث تسهیل در شناسایی فارغ‌التحصیلان جویای کار و کمک به اشتغال آنها خواهد شد. این داوطلب هلال‌احمری با این توضیحات ادامه می‌دهد: «در راستای حرکت به سمت دانشگاه نسل سوم و توسعه ارتباط دانشگاه با صنعت، یکی از ابزارها معرفی توانمندی‌های اعضای هیأت‌علمی (به‌ویژه علوم پایه) به صنعت و جامعه است. در این خصوص اعضای هیأت‌علمی علاقه‌مند نیز می‌توانند در یک صفحه اختصاصی رایگان از سایت، توانمندی‌های کاربردی خود را ارایه کنند.»
قانعیان می‌گوید:«یکی از جذابیت‌های نوآورانه نمایشگاه مجازی باما، دسته‌بندی شرکت‌ها و مشاغل براساس رشته‌های دانشگاهی است. در این دسته‌بندی حدود 140 رشته دانشگاهی (لیست پیوست) در قالب 13 گروه نمایش داده شده است. نمایشگاه مجازی باما HSEE حدود یک‌سال است راه‌اندازی شده و درحال حاضر بیش از 1700 شرکت و موسسه مرتبط با بهداشت، ایمنی، محیط‌زیست و انرژی در آن معرفی شده است. این وب‌سایت دایما به‌روزشده، نیاز به چاپ، مصرف کاغذ و صرف هزینه توسط دانشگاه‌ها و دانشجویان ندارد و رشته‌های دانشگاهی بسیار متنوعی را تحت پوشش قرار می‌دهد. همه تلاش من در این ایده‌پردازی، اشتغالزایی جوانان در رشته‌های مورد تخصص خودشان است و امیدوارم هرچه زودتر شاهد تحقق اهداف عالی این ایده و توسعه کسب‌وکار جوانان تحصیلکرده میهن عزیزمان باشیم.
جوانان تازه‌نفس هلال‌احمری
 قدر خود و لباسی که به تن کرده‌اند را بدانند
این کارآفرین که در کنار کار در حوزه تخصصی‌اش یعنی بهداشت محیط، از دغدغه کار داوطلبانه و کمک به همنوعان غافل نشده است،  می‌گوید:  «آینده را روشن می‌بینم. در دنیایی که ما آفریده شده‌ایم، خداوند به تمام انسان‌ها اختیار داده و همه می‌توانند زندگی خودشان را بسازند ولی از طرفی خداوند سرنوشت انسان‌ها را به نوعی در دست خود قرار داده و هرکسی تا جایی که در توان و مهارتش است، می‌تواند برای بهترشدن شرایط زندگی دیگران هم کار کند و به اصطلاح هم خیر دنیا را داشته باشد و هم خیر آخرت.»
از او به‌عنوان یک داوطلب هلال‌احمری که پوشیدن کاور جمعیت را افتخاری برای خود می‌داند، می‌خواهیم به جوانانی که علاقه‌مند به عضویت در جمعیت هلال‌احمر هستند، توصیه‌ای داشته باشد؛ «شاید این روزها به واسطه شرایط اقتصادی و مسائل معیشتی مردم که‌ درصد بسیاری از جامعه را با مشکل مواجه کرده است، نگرش افراد در سطح جامعه به کار داوطلبانه کمی تحت‌تأثیر قرار گرفته باشد؛ ولی روحیه کار داوطلبی همیشه در بین مردم ما وجود داشته و به‌ویژه جوانان اقبال ویژه‌ای به این نوع کارهای انسان‌دوستانه دارند. به نظر من آن‌چه دوستان خوبی که به ‌تازگی به خیل عظیم هلالی‎های مهربان پیوسته‎اند، باید مدنظر داشته باشند این است که پوشیدن این لباس زیبا و خوشرنگ افتخاری است که توفیق آن شامل حال همه‎ افراد جامعه نمی‎شود و قدر خود که در این مسیر گام نهاده‎اند را بدانند و دوستان خود را نیز به این مسیر شیرین خدمت دعوت کنند.»
 این کارآفرین داوطلب به‌عنوان حرف آخر از امیدهایش برای برطرف‌شدن موضوع اشتغال برای جوانان می‌گوید: «انتظار دارم همه در این راه من را همراهی و این ایده و نمایشگاه ما را معرفی کنند تا گره‌ای از کار جوانی باز شود و مطمئن باشند هم برای این دنیا و هم برای آن دنیایشان خوب است. کمک به دیگران، برطرف‌کردن اشتغال و ازدواج جوانان عزیزمان انسان را خوشحال می‌کند، حال خوشی که با هیچ لحظه‌ای برابری نخواهد کرد.»  کاربرد ایده نمایشگاه مجازی «باما» برای دانشجویان علمی- کاربردی جمعیت هلال‌احمر  نظر به این‌که تعداد زیادی از مراکز هلال‌احمر استان‌ها دارای دانشگاه علمی- کاربردی و رشته‌های مرتبط با ایمنی، امدادونجات و HSE هستند، مطمئنا ایده نمایشگاه مجازی باما برای دانشگاه‌های علمی- کاربردی وابسته به هلال‌احمر مفید خواهد بود. قانعیان در این رابطه به «شهروند» می‌گوید: «همچنین با توجه به این‌که یکی از منوهای اصلی این سایت معرفی شرکت‌هایی است که در حوزه مشاوره و تأمین تجهیزات در مدیریت بحران و شرایط اضطراری فعالیت دارند، لذا این مراکز هلال‌احمر می‌توانند با آشناکردن نیروهای داوطلب با این بخش از نمایشگاه باما، در شرایط اضطرار و بلایای طبیعی از خدمات و تجهیزات این شرکت‌ها استفاده کنند. محتوای سایت نمایشگاه مجازی باما HSEE علاوه بر موارد فوق، برای همه صنایع، شرکت‌ها، موسسات اداری و تجاری، درمانی، تفریحی، ورزشی و حتی عامه مردم نیز مفید است.