روزنامه همدلی
1398/06/25
آمریکایی‌ها ایران را به دست داشتن در حمله به تاسیسات نفتی عربستان متهم کردند سناریوی فریب و دروغ حداکثری
همدلی| بعد از حمله روز شنبه انصارالله به مجموعه پالایشگاهی بزرگ بقیق و میدان نفتی حقل خریص متعلق به شرکت نفتی عربستان سعودی «آرامکو» با استفاده از 10پهپاد، تحرکات سیاسی آمریکا علیه ایران آغاز شد. وزارت خارجه این کشور با اعلام تردید در خصوص حمله پهپادی انصارالله به تاسیسات نفتی عربستان، تهران را به انجام این حمله متهم کرده است؛ اتهامی که می‌تواند مناسبات آینده منطقه را دستخوش تحولاتی دور از ذهن کند. در اولین بازتاب خبر اتهامی آمریکا، اعراب منطقه، ایران را به مداخله در امور داخلی کشورهای عربی متهم کردند.بر اساس گزارش‌های اعلامی در رسانه‌های بین‌المللی، بامداد روز شنبه پالایشگاه بقیق و نیز میدان نفتی حقل خریص در شرق عربستان سعودی، دچار انفجارهای شدید شدند. شدت انفجار به حدی بوده که روز گذشته تصاویر ماهواره‌ای از ستون دود ناشی از آتش‌سوزی در این تاسیسات نفتی در شبکه‌ّهای اجتماعی دست به دست می‌شد.
یحیی سریع، سخنگوی جنبش انصارالله یمن در گفت‌وگو با شبکه «المسیره» ضمن پذیرش مسئولیت این حملات پهپادی از سوی این جنبش، از آن با عنوان عملیات «توازن بازدارندگی دوم» یاد کرد و گفت: این عملیات در پی عملیات اطلاعاتی دقیق و رصد قبلی و همکاری با ساکنان منطقه انجام گرفت.
ترمز صادرات نفت عربستان کشیده شد
شدت حملات انصارالله به‌اندازه‌ای بود که نیمی از تولیدات نفتی عربستان متوقف شده است. این خبر را روزنامه آمریکایی «وال‌استریت‌ژورنال» اینگونه منتشر کرده است: «حمله روز شنبه به پالایشگاه‌های نفتی سعودی‌ها سبب شده تا نیمی از تولید نفت عربستان سعودی متوقف شود.»
عبدالعزیز بن سلمان، وزیر نفت عربستان نیز در اعترافی که برای سعودی‌ها بسیار تلخ و ناگوار است، اعلام کرد: حملات پهپادی روز شنبه به تاسیسات نفتی بقیق و خریص، موجب توقف تولید ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز شد. با این حال عربستان سعودی قادر خواهد بود بخشی از کسری تولید را از محل ذخایر نفتی خود تامین کند.
از آنجا که عربستان سعودی بزرگ‌ترین تامین‌کننده نفت در دنیاست، این خبر، شوک بزرگی به بازار انرژی جهان محسوب میشود و به همین دلیل، عصبانیت آمریکا را در پی داشته است.
عصبانی‌ترین شخص، وزیر خارجه آمریکاست. مایک پمپئو که چند روز است دیگر همفکر تندروی خود در کاخ سفید ـ جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا ـ را در کنار خود نمی‌بیند، اتهامی مضحک و در عین حال سخت به ایران زد. او عصر شنبه روزی که حمله به تاسیسات نفتی عربستان انجام شد، در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «در حالی که روحانی و ظریف مدعی‌اند در حال دیپلماسی هستند، ایران پشت ۱۰۰حمله به عربستان است. و اکنون در میانه تلاش‌ها برای کاهش تنش، حملات بی‌سابقه‌ای به منابع تامین انرژی جهان صورت گرفته است. نشانه‌ای از این که این حملات از یمن شکل گرفته در دست نیست. ما از همه ملل می‌خواهیم که یک صدا رفتار ایران را محکوم کنند. همزمان آمریکا به کمک متحدانش تلاش خواهد کرد که عرضه انرژی در جهان صدمه نبیند و ایران را به پاسخگویی در برابر پرخاشگری‌هایش وادارد.»
هرچند پمپئو نشانی مستقیمی از حضور و نقش ایران در آن حملات ارائه نداد، اما تمامی آدرس‌هایش به تهران ختم میشود، جایی که بیشترین حمایت‌های سیاسی از جنبش انصارالله یمن صورت می‌گیرد.
هنوز ساعاتی از انتشار این ادعای بدون سند پمپئو نگذشته بود که سناتور کریس مورفی، در پیامی در توئیتر خود، ادعای وزیر خارجه آمریکا مبنی بر دست داشتن ایران در حمله پهپادی نیروهای یمنی علیه تاسیسات نفتی آرامکو در شرق عربستان را رد کرد.
اما یک سناتور دیگر هم جزو گروه عصبانی‌ها است؛ لیندسی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه و ضدایرانی است که او هم در فضای توئیتر به ایران تاخت و در آن نوشت: «هم اکنون زمان آن است که اگر ایران اقدامات تحریک‌آمیز خود را ادامه دهد یا غنی‌سازی اورانیوم را افزایش دهد، آمریکا حمله به پالایشگاه‌های نفت ایران را بر روی میز قرار دهد.»
گوش سپردن به سخنان گراهام که در آن جنگ‌طلبی مشهود است، می‌تواند تکلیف خیلی از مسایل و مشکلات را روشن کند. بدون شک، پاسخ تهران به هر نوع رفتار تهاجمی، تهاجمی‌تر خواهد بود و هنوز مدت زمان زیادی از سرنگونی پهپاد آمریکایی بر فراز آب‌های جنوب ایران نگذشته است.
پدرخواندگی آمریکا برای تامین انرژی جهان
اقدام سیاسی دیگر آمریکا در قبال حمله به عربستان سعودی که بزرگ‌ترین، ثروتمندترین و در عین حال سودرسان‌ترین متحد آن در منطقه غرب آسیاست، استفاده از دیپلماسی تلفنی بود. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در تماس تلفنی با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی با محکوم کردن حمله به تاسیسات نفتی عربستان، آرامکو را بر اقتصاد جهانی تاثیرگذار دانست. روز بعد از آن هم سخنگوی وزارت انرژی آمریکا اعلام کرد که ریک پری، وزیر انرژی آماده است تا در صورت لزوم برای استفاده از ذخایر نفتی استراتژیک به منظور جبران هرگونه اختلال در بازارهای نفت مجوز دهد. وزارت انرژی آمریکا همچنین اعلام کرد: دولت آمریکا تصمیم گرفته است که مدیران وزارت انرژی درباره گزینه‌های بالقوه موجود برای اقدام جمعی در جهان در صورت لزوم با آژانس بین‌المللی انرژی مستقر در پاریس همکاری کنند.
نفت گران میشود
کارشناسان از این فعالیت‌ها به عنوان اقدامات پیشگیرانه برای کاهش انرژی و نیز افزایش قیمت آن یاد کردند و در عین حال پیش‌بینی می‌کنند که حمله پهپادی به آرامکو، قیمت نفت را ۵ تا ١٠ دلار افزایش دهد. علاوه بر این ارزش سهام این شرکت در بازارهای جهانی به شدت کاهش یافته است و این در کنار سقوط ارزش سهام در بازارهای بورس عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس است که ممکن است به بحران‌های مالی بینجامد. به ویژه اینکه خبرگزاری رویترز در یکی از تحلیل‌های خود نوشت: بازگشت آرامکو به روند عادی صادرات نفت به چندین هفته زمان نیاز دارد.
فریب و دروغ حداکثری
مجموعه اتهامات آمریکایی‌ها واکنش رسمی ایران را برانگیخت. سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با اشاره به سخنان مایک پمپئو گفت: چنین اتهام‌زنی‌ها و اظهارنظرهای کور و بی‌حاصل در چارچوب دیپلماتیک غیرقابل درک و بی‌معنی است. در روابط بین‌المللی حتی خصومت‌ورزی هم دارای حداقلی از باورپذیری و چارچوب‌های منطقی است که مقامات آمریکا این اصول حداقلی را نیز درنوردیده‌اند. اینگونه اظهارنظرها و اقدامات بیشتر شبیه برنامه‌ریزی سازمان‌‌های مخفی و اطلاعاتی برای تخریب وجهه کشوری به منظور زمینه‌سازی برای اقداماتی در آینده است. آمریکایی‌ها سیاستی به نام فشار حداکثری در پیش گرفتند که ظاهرا به دلیل ناکامی‌ها به سمت دروغ حداکثری گرایش پیدا کرده است.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه هم در توئیتر نوشت:«شکست در «فشار حداکثری» پمپئو را به «فریب حداکثری» کشانده است. آمریکا و مشتریان تسلیحاتی‌اش به این توهم که برتری تسلیحاتی به پیروزی در جنگ منجر میشود، گرفتار شده‌اند. متهم کردن ایران به این فاجعه پایان نمی‌دهد. پذیرفتن پیشنهاد ۱۵ آوریل ایران به جنگ خاتمه و باعث گفت‌وگوی احتمالی میشود.»
در ضدونقیض‌های مبدا حمله به تاسیسات نفتی عربستان که از کاخ سفید بر آن دمیده میشود، عراق حمله به آرامکو از خاک این کشور را تکذیب کرد.
باز هم اتهام به ایران
عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق در بیانیه‌ای به شایعات در خصوص استفاده از خاک این کشور برای حملات پهپادی به تاسیسات نفتی آرامکوی عربستان را تکذیب و تاکید کرد؛ بغداد اجازه استفاده از خاک خود برای هدف قرار دادن همسایگانش را نخواهد داد.
البته این تکذیبیه‌ها مانع آن نشده تا تندروهای جنگ‌طلب منطقه نتوانند از آتش برخاسته از تاسیسات نفتی آرامکو آبی برای خود گرم کنند. برای نمونه؛ دبیرخانه اتحادیه عرب حمله تلافی‌جویانه یمن به تاسیسات نفتی عربستان سعودی را «تنش‌‌آفرینی خطرناک» توصیف کرد. اتحادیه عرب با «تروریستی» خواندن انصارالله یمن، مدعی شد: پذیرش مسئولیت حمله نشان‌دهنده این است که تصمیم حمله از سوی تهران گرفته شده است و ایران در امور کشورهای عربی دخالت می‌کند.
تحلیل‌های ایرانی
همچنین کانال‌های خبری تلگرامی در ایران، یازده تحلیل خطی از این حمله را بازتاب دادند که در نوع خود جالب توجه است؛ فاصله محل انفجار تا مرز بحرین تقریبا ۵۰ کیلومتر است، ناوگان پنجم ایالات متحده در بحرین مستقر است، پایگاه‌های هوایی ایالات متحده و پایگاه‌های دیگر این کشور در امتداد خلیج فارس از کویت تا امارات فعال هستند، رادارهای این پایگاه‌ها تهدیدها را تا ۱۵۰کیلومتر دورتر رهگیری می‌کنند، اما این رادارها متوجه حمله پهبادها در ساعت ۴ صبح نشده‌اند، سامانه دفاع هوایی عربستان و سامانه‌های آمریکایی مستقر در منطقه ورود ده پهپاد یمنی و عملیات آنان را رهگیری نکرده‌اند، در ویدیویی که از این حمله منتشر شده است صدای تیراندازی به گوش می‌رسد که در مقابل پهبادها کارساز نیست، آمریکا، کویت، امارات متحده و پاکستان کشورهایی بودند که این حملات را محکوم کردند در حالی که نسبت به حملات چندساله سعودی‌ها علیه یمن که باعث مرگ غیرنظامیان و شیوع بیماری‌های گسترده شده است، واکنشی نشان نداده‌اند، تولید روزانه نفت عربستان تا ۵۰درصد کاهش یافته است، کاهش تولید ۵میلیون بشکه نفت در روز برابر با ۵درصد کل نفت تولیدی روزانه درجهان است، محل حمله یعنی پالایشگاه‌های آرامکو در شهر بقیق و حقل خریص بزرگ‌ترین شرکت‌های فرآوری نفت در جهان هستند و اینکه، نشریه اقتصادی و بین‌المللی «بلومبرگ» محل حادثه را «قلب صنعت انرژی پادشاهی» نامیده است.
سایر اخبار این روزنامه
گزارش همدلی از حکم اخیر آیت الله مکارم شیرازی در رد کودک همسری فتوایی برای دختربچه ها
«همدلی» سیاست‌های بانک مرکزی برای تغییر نرخ سود بانکی با توجه به افزایش تورم در ماه‌های اخیر را ارزیابی کرد
حسین انصاری‌راد در گفت و گو با همدلی : دولت سایه بیماری کشوراست
دکترسعید معیدفر در تشریح موقعیت کنونی جامعه ایران: جامعه به انفعال رسیده است
مرتضی حاجی پرهیز از تندروی
آمریکایی‌ها ایران را به دست داشتن در حمله به تاسیسات نفتی عربستان متهم کردند سناریوی فریب و دروغ حداکثری
مرتضی حاجی پرهیز از تندروی
نگاهی به شیوه‌های مختلف تغییر نرخ سود بانکی
