اسباب‌کشی آمریکا از قطر، تهدید یا فرصت؟!

 
 
 
 


اخباري در مورد تخليه پايگاه العديد (واقع در قطر) از سوي رسانه‌ها منتشر شده و برخي ديگر از اين اخبار حکايت از کاهش نيروهاي آمريکايي در اين پايگاه دارد. دو نوع خبر متناقض در اين مورد منتشر شده و اين مساله به خوبي نشان مي‌دهد که ابهام‌هايي درباره اين مساله وجود دارد. به هر ترتيب اين موضوع تا حدودي به تنش ميان آمريکا و ايران مربوط است. جايگاه قطر در ميان کشورهاي منطقه و نزديک بودن آن به ايران مي‌تواند مساله تخليه پايگاه العديد را با اهميت جلوه دهد؛ چراکه برخي از ناظران بين‌المللي معتقدند عقب کشيدن آمريکايي‌ها از قطر مي‌تواند اوضاع در منطقه را به نفع ايران رقم بزند و حتي مي‌گويند که اين موضوع مي‌تواند سطح تنش را بالا ببرد. اگر فرض را بر اين بگيريم که آمريکايي‌ها تنها به دنبال انتقال تجهيزات اصلي و حياتي خود از قطر به کارولينا هستند، آن وقت بايد منتظر پيامدهاي خطرناک اين تصميم شد؛ چراکه اين اقدام مي‌تواند به اين معنا باشد که قرار است در منطقه درگيري نظامي صورت بگيرد و آمريکايي‌ها به دنبال آن هستند تا از تيررس خارج شوند. خروج کامل از پايگاه العديد، پيام خوشايندي از منظر نظامي ندارد و حتي مي‌تواند مخابره کننده پيام‌هاي معنادار باشد. از جهتي ديگر ديدگاه خوشبينانه‌اي وجود دارد که مي‌گويد اين خروج مي‌تواند بيانگر حل و فصل منازعه ميان تهران و واشنگتن و يا فروکش کردن تنش در منطقه باشد. آمريکايي‌ها اين اقدام را چارچوب تغيير مسير راهبرد کلان خود در بحث عمليات‌هاي هوايي بيان نکرده‌اند، بلکه به گونه‌اي سخن گفته‌اند که نشان مي‌دهد نظارت آنها بر منطقه از راه دور انجام خواهد شد و همين موضوع ابهام‌هاي زيادي را برجا گذاشته است. در مورد اين پرونده بايد ديدگاه «سفيد و سياه» داشت؛ چراکه هيچ چيز به صورت مشخص بيان نشده است. حتي در اين موضوع مي‌توان تنش ميان ايران و آمريکا را هم موثر دانست. وجهه ديگر اين مساله بحث توافق قطر و آمريکا براي عدم زيان ديدن دوحه در هر نوع تنش احتمالي و جاري است؛ اينکه چه مقدار نيرو و کدام بخش از تجهيزات و تسليحات از پايگاه العديد خارج خواهد شد، پرسشي است که جواب آن را بايد در استراتژي ايالات متحده دنبال کرد. استراتژي نظامي آمريکايي‌ها قابليت اين را دارد که در لحظه تغيير کند؛ از اين منظر هر نوع عقب‌نشيني آمريکا از منطقه مي‌تواند معناي ناخوشايندي در بطن خود داشته باشد. اين موضوع در مورد پايگاه العديد بسيار مهمتر است؛ چراکه مقادير بسيار زيادي از تسليحات و مهمات به علاوه جنگنده‌هاي استراتژيک و بمب‌افکن‌هايي در آنجا وجود دارد که تخليه اين پايگاه را بسيار مهمتر از هر موضوع ديگر جلوه مي‌دهد.