عربستان سعودی و احیای گردشگری نوین

 
 
 
 


پس از حمله انصارا... به تأسيسات نفتي آرامکو که قلب اقتصادي آنها را نشانه گرفت و صادرات نفت عربستان را تحت تاثير قرار داده و ضربه مهلکي به مراکز تغذيه انرژي آمريکا و کشورهاي اروپايي وارد نمود، دولت رياض با تکاپو به فکر آلترناتيو جايگزين نفت و رونق توريسم و گردشگري است که ساليان مديدي بيماري هلندي اقتصاد را در اين کشور دامن زده است. عربستان سعودي اکنون کشوري جوان با درآمدهاي هنگفت و بازاري رو به توسعه است. دوسوم جمعيت اين کشور را جوانان زير30سال تشکيل مي‌دهند. جواناني تحصيل‌کرده که در حال حاضر خواستار تأمين اشتغال و ساير نيازهاي اقتصادي خود هستند، آنها با گفتمان جهاني دموکراسي و خواست آزادي، شفافيت، پاسخگويي و حقوق بشر آشنا شده‌اند. اين در حالي است که براي ايجاد تشکلات مدني در زمينه اقتصاد، حقوق زندانيان، آزادي بيان، روزنامه، اجتماعات صلح‌آميز و ساير حقوق شهروندي در تنگنا هستند. بنابراين افزايش جمعيت شهري، جواني آن و توسعه شهرها باعث تغيير روابط اقتصادي و اجتماعي نشده است. صورت بندي اقتصادي-اجتماعي جامعه عربستان با تنوع و تضادهاي متعددي مواجه و روبه‌روست. اين نوع نقاب و صورت‌بندي اجتماعي با درآمدهاي نفتي پيوند نزديک داشته است. تزريق درآمد نفت به جامعه عربستان و ارتباط اين کشور با نظام سرمايه‌داري جهاني باعث شده است که اين کشور به لحاظ گوناگوني نيروهاي اجتماعي از تنوع برخوردار شود، اما تنوع و تکثر اجتماعي به معناي ثبات و تعادل در عرصه اقتصاد سياسي نيست. نيروها و اقشار اجتماعي در اين کشور شامل خاندان سلطنت، علماي وهابي، نظاميان، ثروتمندان، روشنفکران، فن‌سالاران، طبقه متوسط، توده مستضعف و اقليت شيعه است. عربستان سعودي از هفته گذشته دروازه‌هايش را به روي گردشگران خارجي گشود. مقامات امور گردشگري رياض اظهار نموده‌اند که شرايط ويزا براي49کشور صادر مي‌کنند و به زنان هم سخت نمي‌گيرند؛ چرا که دولت سعودي کشوري محافظه‌کار و سختگير در مورد بانوان است و اين خبر نويد خوبي براي گردشگران خارجي بود که آماده و مهياي سفر به اين کشور عربي هستند. برگزاري کنسرت‌ها و رونق سينماها و اعطاي گواهينامه و حق رانندگي به زنان و اکنون توسعه گردشگري که طرح جديد اخير کاهش اتکاي کشور عربستان به درآمدهاي نفتي گوشزد مي‌کند که ظاهرا در چشم انداز سال2030ميلادي مقامات حوزه توريسم و گردشگري اهداف بلندي را در نظر گرفته‌اند که جزئيات آن را در اختيار رسانه‌ها قرار نداده‌اند. مقامات امر دست گردشگران را باز گذاشته‌اند چرا که آنها بر اين باورند که مسأله چادر زنان عربستان سعودي اختياري است و گردشگران خارجي به فرهنگ آنها احترام مي‌گذارند و قوانين پوشش را رعايت کرده و مي‌دانند؛ اما محدوديت‌هاي اصلي نظير مصرف مشروبات و مسکرات و گوشت خوک و امثالهم همچنان باقي است. دولت سعودي قبلا براي زائران، تجار و کارگران ويزا صادر مي‌کرد و حالا مي‌خواهد صنعت گردشگري را رونق بخشيده و احيا کند و قرار است تا سال2030 ميلادي شاخص رشد توريسم را از 3 درصد به10 درصد ارتقا دهد. درست دو سال پيش بود که از يک پروژه بزرگ گردشگري بهره‌برداري و50 جزيره را در درياي سرخ به استراحتگاه‌هاي لوکس مجهز و مجتمع‌هاي شيکي در اطراف پايتخت بنا کردند. پس از حمله اخير انصارا... يمن به قلب اقتصادي اين کشور و مظلوم‌نمايي در جامعه جهاني و اعتراف با تأخير پادشاه سعودي به دست داشتن مستقيم محمد بن‌سلمان در پرونده قتل جمال خاشقچي روزنامه نگار منتقد دولت رياض اکنون عربستان سعودي به جذب گردشگران خارجي و احياي صنعت نوظهور توريسم نوين در اين کشور دل بسته و اميدوار شده است.