اشتباه استراتژیک ترکیه در حمله به سوریه

 
 
 
 


دليل حادثه نفتکش ايراني که دچار اين سرنوشت شده هنوز خيلي روشن نيست. در همان ساعت‌هاي اوليه حتي رسانه‌هاي خودمان از جمله تلويزيون هم اعلام کرد که دو فروند کشتي با اين نفتکش برخورد کردند و چون در درياي سرخ بوده، کار عربستان سعودي است. اما قاعدتا نبايد اينچنين باشد چون امروز شاهد سفر عمران‌خان، نخست وزير پاکستان به ايران هستيم که بعد از ملاقات با مقامات ما به عربستان سفر مي‌کند و عربستان بي‌ميل نيست که اختلافاتش را با ايران خاتمه دهد براي اينکه محمد بن سلمان بدون رها شدن از مسأله يمن نمي‌تواند به هيچ‌کدام از اهداف توسعه‌طلبانه خودش در داخل کشورش دسترسي پيدا کند. بنابراين جذب سرمايه‌هايي که او در انتظارش است، تحقق نمي‌يابد الا اينکه مسأله يمن را حل کند. بنابراين خيلي بعيد به نظر مي‌رسد که در آستانه سفر عمران‌خان به تهران و بعد هم رياض، دست به چنين اقدامي بزند. از طرف ديگر مقامات رسمي خودمان نيز درباره اين اقدام خيلي اظهارنظر خاصي نکرده‌اند و تنها سخنگوي وزارت خارجه بدون نام بردن از عربستان مسئوليت نشت نفت در دريا را برعهده کشوري که دست به اين اقدام زده، دانسته است. ايران سياست خوبي را در پيش گرفته و همين‌طور سياست شايد نسبتا خوبي هم درباره ترکيه اتخاذ کرده است. رجب طيب اردوغان از مدت‌ها قبل مي‌خواست که دست به چنين اقدامي بزند و از چند سال پيش خواهان يک منطقه پرواز ممنوع بود. الان که در آستانه يک انتخابات رياست جمهوري قرار گرفته و انتخابات محلي را از دست داد و مخصوصا در استانبول دو مرتبه با شکست مواجه شد. بنابراين يکي از محرک‌هاي اردوغان اين است که دست به يک نمايش قدرت ناسيوناليستي و وطن‌پرستانه بزند که بتواند مردم ترکيه را به نشان دادن يک چنين اقدام نظامي از خودش تحريک کند ولي تا آنجا که به نظر مي‌رسد ارتش اردوغان خيلي مجاز نيست به اينکه دست به اقدامات خيلي تخريبي بزند و اين تجاوز کاملا کنترل شده است. دکتر روحاني هم در اولين اظهارنظر خود بيان کرد که مي‌دانيم ترکيه نگراني‌هايي در مرزهاي جنوبي‌اش دارد و اين را درک مي‌کنيم که به منزله چراغ سبز بود هرچند دکتر لاريجاني در کنفرانس آنکارا شرکت نکرد و ظريف هم اعلام کرد با هر نوع حمله نظامي مخالف هستيم. درواقع ايران خيلي با احتياط عمل کرد و با اين اظهارنظرهاي مختصر خواست نشان دهد که هم ازحقوق بشار اسد دفاع مي‌کند و هم کاري نکند که اردوغان خيلي خشمگين شود ولي سطح واکنش‌هاي بين‌المللي کاملا به زيان اردوغان است و به همين دليل خيلي مجاز نيست که بي‌پروا بخواهد دست به حمله گسترده عليه کردها بزند. به نظر مي‌رسد شايد ظرف چند روز آينده اين حمله به دليل فشارهاي بين‌المللي متوقف گردد. در اين ميان اردوغان اعلام کرد زنداني‌هاي داعش را تحويل مي‌گيرد و در آن منطقه عمق 30 کيلومتري که در خاک سوريه پيشروي مي‌کند، براي پناهنده‌هاي سوري آپارتمان‌سازي مي‌کند. ولي مسأله داعشي‌ها خيلي حساس است و اروپا نگران است که اين حمله باعث شود داعشي‌ها از بند کردهاي دموکراتيک فرار کنند و از آنجا که خيلي از اين افراد تبعه اروپاي غربي هستند، باز روانه اروپا شوند و به اين دليل هم اين مسأله را به شوراي امنيت بردند که جلوي ترکيه را بگيرد. موضوع بسيار حساسي است که ترکيه با سرنوشت داعشي‌ها چکار خواهد کرد و به همين دليل ترکيه خيلي مجاز نيست دست به قلع و قمع کردهاي دموکراتيک بزند و اين اجازه را ندارد و تنها دست به نمايش قدرت محدود زده است. درحقيقت فکر نمي‌کنم که کردهاي دموکراتيک داعشي‌ها را تحويل ترکيه بدهند و اين تنها گروگاني است که در دست کرده است و آن را به‌راحتي از دست نمي‌دهند.